Η περιοχή που αποδεικνύει την ιταλική γαστρονομική αριστεία με συνταγές όπως το Ragu’ alla bolognese – την εμβληματική σάλτσα για λαζάνια και ταλιατέλες από τη Μπολόνια – τα γεμιστά ζυμαρικά Tortelli με σπανάκι, παρμεζάνα ή κολοκύθα, η πατρίδα της παρμεζάνας, της μορταδέλας, του προσούτο και του balsamico, δεν αφήνει κανέναν ασυγκίνητο. Φυσικά δεν πρόκειται για τη μοναδική περιοχή της Ιταλίας όπου κάποιος θα δοκιμάσει εξαιρετικές γεύσεις. Είναι γνωστό ότι η κουζίνα της Ιταλίας προσφέρει πάντα δυνατές συγκινήσεις. Αλλά ένα ταξίδι στις πανέμορφες πόλεις της Εμίλια Ρομάνια μας μυεί στα μυστικά των σπουδαίων συστατικών των ιταλικών πιάτων, ειδικά με μια επίσκεψη στα παρακάτω γαστρονομικά μουσεία, που αφηγούνται την ιστορία των ανθρώπων και των προϊόντων μιας περιοχής μοναδικής.
Μουσείο Parmigiano Reggiano
Ένας ύμνος στην παράδοση είναι η διαδικασία παραγωγής της παρμεζάνας, της βασίλισσας των ιταλικών τυριών. Όπως μαθαίνουμε στο σχετικό μουσείο, σε αντίθεση με άλλα διάσημα τυριά, το ΠΟΠ τυρί Parmigiano Reggiano δεν παράγεται «βιομηχανικά», αλλά μόνο από τα έμπειρα χέρια των τυροκόμων της Πάρμα, με μόνη διαφορά από τον 13ο αιώνα, τους αυστηρούς ποιοτικούς ελέγχους. Η διαδικασία επεξεργασίας του αποκλειστικά αγελαδινού γάλακτος μοιάζει με τελετουργικό, που εδώ και 8 αιώνες εφαρμόζει την ίδια παραδοσιακή συνταγή.
Τα 3 εκατομμύρια κεφάλια τυριών που παράγονται ετησίως, εμβαπτισμένα σε αλατισμένο νερό και ωριμασμένα για 24 μήνες, αποκτούν τα χαρακτηριστικά αρώματα και την κοκκώδη υφή τους και ταξιδεύουν σε 48 πόλεις σε όλο τον κόσμο. Αυτά κι ακόμη περισσότερα ενδιαφέροντα στοιχεία για την παραγωγή διαδικασία, τα στάδια ωρίμανσης αλλά και το ρόλο της παρμεζάνας στη φήμη της ιταλικής κουζίνας, παρουσιάζουν τα περίπου 120 εκθέματα κι άλλες τόσες φωτογραφίες, του Museo del Parmigiano Reggiano που στεγάζεται στο παλιό γαλακτοκομείο μιας φάρμας στην περιφέρεια της Πάρμα.
Corte Castellazzi, Via Volta, 5, Soragna – Ανοιχτά από 1/3 έως 8/12
Μουσείο Prosciutto di Parma
Το σύμβολο των ιταλικών αλλαντικών, το περίφημο προσούτο της Πάρμα, θα το δοκιμάσετε σε κάθε salumeria της Εμίλια Ρομάνια, θα το τιμήσετε στο σχετικό φεστιβάλ που διοργανώνεται στην Πάρμα κάθε Σεπτέμβριο και θα γνωρίσετε τα νόστιμα μυστικά του στο Museo del Prosciutto di Parma. Το μουσείο στεγάζεται στον ανακαινισμένο χώρο της αρχαίας αγοράς της κοινότητας του Langhirano, κοντά στους σημαντικότερους παραγωγούς αλλαντικών της περιοχής, μόλις 20χλμ από την Πάρμα.
Οργανωμένα σε 8 ενότητες, τα εκθέματα παρουσιάζουν το σημαντικότατο ρόλο των χαρακτηριστικών της περιοχής – από τα πυκνά δάση με τις βελανιδιές ως τις πηγές με το αλατούχο νερό -, τις ράτσες των χοίρων και την τέχνη του καπνίσματος του κρέατος. Ιστορικά ντοκουμέντα αφηγούνται την ανάπτυξη των σφαγείων της περιοχής, ενώ ένα μεγάλο τμήμα εστιάζει στη θέση του προσούτο και των υπόλοιπων αλλαντικών της Πάρμα στην ιταλική γαστρονομία. Κλείστε την επίσκεψή σας με τον πιο γευστικό τρόπο, μια επίσκεψη στην Prosciutteria του μουσείου, όπου θα δοκιμάσετε τις εκλεκτότερες γεύσεις prosciutto crudo και cotto.
Foro Boario, Via Bocchialini, 7 – Langhirano – Ανοιχτά από 1/3 έως 8/12
Μουσείο Ζυμαρικών
Ο Federico Fellini συνήθιζε να λέει ότι η ζωή είναι ένας συνδυασμός ζυμαρικών και μαγείας και σίγουρα το Museo della Pasta στοχεύει στο να αποδείξει ότι ένα καλοφτιαγμένο πιάτο ζυμαρικών αποτελεί συστατικό ευζωίας. Το αφήγημα του ταξιδιού από το σιτάρι στη γαστρονομία εξελίσσεται στους χώρους του μεσαιωνικού αγροτικού συγκροτήματος Corte di Giarola και χωρίζεται σε 10 θεματικές ενότητες. Εδώ μαθαίνει κανείς πώς από τη Μέση Ανατολή το σιτάρι καλλιεργήθηκε στην Ιταλία, από τη Σικελία ως τη Μπολόνια, τις ποικιλίες, τα χαρακτηριστικά και τους τύπους των αλεστικών μηχανών, από παμπάλαια εργαλεία ως υπερσύγχρονες μεθόδους.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αναπαράσταση ενός αυθεντικού εργοστασίου ζυμαρικών των αρχών του 19ου αιώνα, η ιστορία της εταιρίας Barilla που εδρεύει στην περιοχή, αλλά και η παρουσίαση των παραδοσιακών εργαστηρίων ζυμαρικών της Εμίλια Ρομάνια. Ακόμη και το σουρωτήρι έχει τη δική του ιστορία που παρουσιάζεται στο τμήμα γαστρονομίας, μαζί με τις μηχανές για σπιτικά ζυμαρικά, τα εκατοντάδες σχήματα και τις εμβληματικές συνταγές κάθε περιοχής. Μη χάσετε την πλούσια συλλογή για την παρουσία των ζυμαρικών στην τέχνη, από αφίσες και πίνακες γνωστών καλλιτεχνών έως ταινίες και γραμματόσημα.
Strada Giarola 11, Corte di Giarola – Parco del Taro – Ανοιχτά από 1/3 έως 8/12
Μουσείο Ντομάτας
Το κόκκινο χρυσάφι της ιταλικής κουζίνας διάνυσε μεγάλη απόσταση για να φτάσει από την Αμερική στα γόνιμα εδάφη της βόρειας Ιταλίας το 2ο μισό του 19ου αιώνα, και ταίριαξε τόσο πολύ στη γαστρονομία της που σήμερα όχι μόνο αποτελεί βασικό συστατικό της, αλλά η χώρα εξάγει και τεχνογνωσία σχετική με τη βιομηχανία κονσερβοποίησης. Στο ίδιο συγκρότημα με το Μουσείο Ζυμαρικών, το Museo del Pomodoro αφηγείται την ιστορία του αγαπημένου λαχανικού και της συντήρησής του ως συμπυκνωμένο πολτό. Οργανωμένη σε επτά μέρη – όσα και τα στάδια επεξεργασίας της ντομάτας και παραγωγής της συμπυκνωμένης σάλτσας – η έκθεση ξεκινά περιγράφοντας πώς έφτασε η ντομάτα στην Ευρώπη, τις ποικιλίες, τα χαρακτηριστικά καθεμιάς και την τοπική τους καλλιέργεια.
Μια αναπαράσταση της γραμμής παραγωγής δείχνει πώς το φρέσκο λαχανικό καταλήγει να μας δώσει αποξηραμένες ντομάτες, πολτούς διαφόρων βαθμών συμπύκνωσης, έτοιμες σάλτσες και χυμούς. Με έκπληξη ο επισκέπτης διαπιστώνει ότι μόνο στη συγκεκριμένη περιοχή στις αρχές του 20ου αιώνα υπήρχαν 70 μάρκες σχετικών προϊόντων, ενώ εκτίθενται πάνω από 100 vintage κονσέρβες. Την έκθεση κλείνει ο διασκεδαστικός «Κόσμος της Ντομάτας» με διαφημίσεις, έργα τέχνης και συνταγές που επιβεβαιώνουν τον πετυχημένο γάμο ζυμαρικών και ντομάτας.
Strada Giarola 11, Corte di Giarola – Parco del Taro – Ανοιχτά από 1/3 έως 8/12
Μουσείο Μανιταριών Πορτσίνι
Ο πεντανόστιμος μύκητας είναι ένα κεφάλαιο από μόνος του στην ιστορία της ιταλικής γαστρονομίας και η πόλη του Borgotaro εκτός από τη σημαντική παραγωγή παρμεζάνας φημίζεται και για τα γευστικά μανιτάρια της. Στα δάση της γύρω περιοχής μας μεταφέρει το Museo del Fungo Porcino di Borgotaro, για να γνωρίσουμε τα μυστικά των μανιταριών Πορτσίνι με την έντονα ξυλώδη γεύση, τα χαρακτηριστικά και τους τρόπους συλλογής τους, την ιστορία τους στη μαγειρική, τη διαδικασία αποξήρανσης και σωστής συντήρησή τους, ακόμη και μύθους και δοξασίες που συνοδεύουν όχι μόνο τα βασιλομανίταρα αλλά και όλα τα είδη μανιταριών.
Όπως είναι φυσικό, την έκθεση ολοκληρώνει ένα τμήμα αφιερωμένο στη γαστρονομία με παλιές και νεότερες συνταγές βασισμένες στα πορτσίνι και αναφορά στα χαρακτηριστικότερα πιάτα κάθε περιοχής της Ιταλίας, ενώ με ενδιαφέροντα τρόπο υπενθυμίζεται στον επισκέπτη ο ρόλος των μανιταριών στις παραστατικές τέχνες, το σινεμά και βέβαια στα παραμύθια.
Via Cesare Battisti 86 – Borgo Val di Taro – Ανοιχτά από 1/3 έως 8/12