Σε μια εποχή που η εμπιστοσύνη των καταναλωτών κλονίζεται και η λέξη «παράδοση» ακούγεται περισσότερο ρομαντική παρά ουσιαστική, το παστέλι Ζευγολατιού αποτελεί σταθερή αξία και μάς υπενθυμίζει πως η αλήθεια των γεύσεων βρίσκεται στα απλά υλικά. Μια γεύση που δεν άλλαξε για έναν ολόκληρο αιώνα. Και δεν θα αλλάξει.
«Παστέλι από αγνό μέλι, με δροσερό νερό»
Αυτόν τον δρόμο συνεχίζει σήμερα η Γεωργία Παπαδοπούλου, μόλις 21 ετών, που αναλαμβάνει τα ηνία της οικογενειακής επιχείρησης, εκπροσωπώντας την τέταρτη γενιά μιας γλυκιάς διαδρομής που ξεκίνησε πριν από περίπου 100 χρόνια. Μιας διαδρομής ενός τρένου με τεράστια εμπορική σημασία, που μετέφερε το κυριότερο εξαγώγιμο αγροτικό προϊόν της χώρας, την πολύτιμη Κορινθιακή (μαύρη) σταφίδα, από την Καλαμάτα προς το λιμάνι της Πάτρας.

Οικογένεια Παπαδοπούλου, στον Σιδηροδρομικό Σταθμό στο Ζευγολατιό Μεσσηνίας. Φωτογραφικό αρχείο Γιάννης Β.Παπαδόπουλου

Αφοί Παπαδοπούλου, στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Φωτογραφικό αρχείο Γιάννης Β.Παπαδόπουλου
Η Γεωργία Παπαδοπούλου, μετά την ξαφνική απώλεια του πατέρα της Γιάννη Παπαδόπουλου, έπρεπε να αναλάβει τη συνέχεια της λειτουργίας του εργοστασίου. Με την καθοδήγηση και στήριξη της μητέρας της Παναγιώτας Καραμπάτου, ολοκλήρωσε τις σπουδές της και σήμερα είναι έτοιμη να αναλάβει τα ηνία και να συνεχίσει την παράδοση.
Την βρήκαμε στο σταθμό του Ζευγολατιού, καθίσαμε σε ένα παλιό τραπεζάκι, σαν εκείνα που θα υπήρχαν στα καφενεία και μιλήσαμε για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του πιο αγνού κεράσματος της Μεσσηνίας.

Η Γεωργία Παπαδοπούλου μαζί με τη μητέρα της Παναγιώτα Καραμπάτου μπροστά στον Σταθμό των τρένων, στο Ζευγολατιό
Η συνέντευξη με τη Γεωργία Παπαδοπούλου που συνεχίζει 100 ετών παράδοση
Ποια είναι η αφετηρία της οικογενειακής σας ιστορίας;
Η ιστορία ξεκινάει πολύ πίσω, το 1933. Οι προ-παππούδες μου είχαν καφενείο στον σταθμό του τρένου, στο Ζευγολατιό Μεσσηνίας. Εκεί έφτιαχναν ξερά σύκα που τα κολλούσαν ανά δύο, έβαζαν ρίγανη, τα τύλιγαν και τα πουλούσαν στους ταξιδιώτες. Πιο μετά ξεκίνησαν να φτιάχνουν παστέλι, μόνο με σουσάμι και μέλι, μέσα στο καφενείο. Το επεξεργαζόντουσαν στη φωτιά, το άπλωναν σε ξύλινο ταβλά να κρυώσει και ύστερα το έκοβαν και το έδιναν για κέρασμα με δροσερό νερό ή τυλιγμένο σε χαρτί για δώρο.
Πότε έγινε το παστέλι προϊόν με εμπορική ταυτότητα;
Περίπου πριν 90 χρόνια. Τότε μετακόμισαν την παραγωγή από το καφενείο και άρχισαν να φτιάχνουν παστέλια πιο οργανωμένα, με συσκευασία σε χάρτινο κουτί. Τα πουλούσαν στον σταθμό του Ζευγολατιού ως προϊόν για δώρο. Τα έπαιρναν και οι μικροπωλητές και τα πουλούσαν στα πανηγύρια της Μεσσηνίας, πάντα με δροσερό νερό. Η επιχείρηση είχε φτάσει να απασχολεί 30 άτομα προσωπικό. Από τότε έχουν αλλάξει πολλά, αλλά η φιλοσοφία και η συνταγή παραμένουν ίδια: απλά, ποιοτικά και αγνά υλικά.

Οι γονείς της Γεωργίας, ο Γιάννης Παπαδόπουλος, εκπρόσωπος της 3ης γενιάς, σε επίδειξη παρασκευής παστελιού, μαζί με τη μητέρα της Παναγιώτα Καραμπάτου
Τι σημαίνει για σένα το παστέλι;
Οικογένεια. Αυτή είναι η πρώτη λέξη που μου έρχεται στο μυαλό. Οι άνθρωποι που εργάζονται μαζί μας όλα αυτά τα χρόνια φτιάχνουν το παστέλι με πολλή αγάπη και αυτό μας δένει. Αποτελούν μέρος της ζωής μας και αυτό δεν έχει αλλάξει ποτέ, όσα χρόνια φτιάχνουμε παστέλι. Ακόμα και από την εποχή των προπαππούδων μου, που ήταν όντως μία οικογένεια.
Το παστέλι είναι κάτι που υπάρχει στην οικογένειά μας όσο θυμάμαι τον εαυτό μου. Έχω πολλές εικόνες αλλά και μυρωδιές. Το σπίτι μας είναι πάνω από το εργοστάσιο. Θυμάμαι, ειδικά τα καλοκαίρια που κοιμόμουν με ανοιχτό παράθυρο, να ξυπνάω από τις μυρωδιές του μελιού και του σουσαμιού, ειδικά όταν έφτιαχναν το τραγανό παστέλι.
Παστέλι σημαίνει οικογένεια, γιατί όλα αυτά τα χρόνια, οι άνθρωποι που είναι μαζί μας, το φτιάχνουν με πολλή αγάπη και αυτό μας δένει
Ήταν αυτονόητο ότι θα συνεχίσεις την οικογενειακή επιχείρηση;
Εννοείται. Μόλις πήρα το πτυχίο μου ως βοηθός λογιστή και εργάζομαι σε λογιστικό γραφείο για να αποκτήσω εμπειρία. Θέλω να μάθω τη δουλειά, να γίνω ανεξάρτητη και να μπορώ να σταθώ σε κάθε δυσκολία. Να μπορώ να δώσω λύσεις και να συνεχίσω με σιγουριά.

Το αυθεντικό, παραδοσιακό παστέλι Ζευγολατιού
Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση σήμερα;
Το να κρατήσεις την αυθεντικότητα μέσα σε έναν κόσμο που σε σπρώχνει να αλλάξεις. Δεν θέλω να γίνει βιομηχανοποιημένο προϊόν το παστέλι, θέλω να παραμείνει παραδοσιακό. Δεν με νοιάζει να γίνει διάσημο το δικό μου παστέλι. Με νοιάζει να γίνει διάσημο το «παστέλι» ως ιδέα. Να το γνωρίσει ο κόσμος γιατί είναι το πιο αγνό γλυκό που υπάρχει. Γι’ αυτό αξίζει να το παλεύω.
Το παστέλι θέλω να παραμείνει παραδοσιακό. Να το γνωρίσει ο κόσμος γιατί είναι το πιο αγνό γλυκό. Γι’ αυτό αξίζει να το παλεύω
Από τον σταθμό στα ράφια
Το παστέλι Ζευγολατιού δεν έμεινε στον σταθμό. Η οικογένεια εργάστηκε πολύ όλα αυτά τα χρόνια και το τοποθέτησε σε επιλεγμένα καταστήματα παραδοσιακών προϊόντων και μεγάλες αλυσίδες supermarket σε όλη την Ελλάδα και στο εξωτερικό. Η επιχείρηση ΚΑΠΑ – Ευμελείν συσκευάζει και διακινεί σήμερα το προϊόν με σεβασμό στην αυθεντική συνταγή, προσφέροντας παστέλι χωρίς συντηρητικά, με μέλι και εκλεκτό σουσάμι. Ένα προϊόν που αντέχει στον χρόνο όχι επειδή ακολουθεί τις τάσεις, αλλά επειδή δεν τις χρειάζεται.
Τα προϊόντα Κάπα Ευμελείν
Σήμερα, η επιχείρηση ΚΑΠΑ – Ευμελείν συνεχίζει να παράγει το παστέλι Ζευγολατιού Μεσσηνίας με την ίδια φροντίδα και την ίδια συνταγή, εξελίσσοντας ταυτόχρονα τη γκάμα των προϊόντων με νέους συνδυασμούς που ανταποκρίνονται στις διαφορετικές γευστικές ανάγκες. Όλα τα προϊόντα φτιάχνονται χωρίς συντηρητικά, με εκλεκτό σουσάμι και μέλι όπως ακριβώς τα γνώριζαν οι πρώτοι ταξιδιώτες του σταθμού, σχεδόν έναν αιώνα πριν. Για τους οπαδούς των νοσταλγικών γεύσεων, το παστέλι Ζευγολατιού «Κάπα Ευμελείν» είναι υπόσχεση πως ό,τι έχει αξία δεν χάνεται, απλώς περνά στα χέρια των επόμενων.
- Παστέλι μελάτο αμυγδάλου
- Παστέλι τραγανό καρέ
- Παστέλι μελιού χωρίς ζάχαρη
- Παστέλι κλασικό
- Παστέλι με μαύρο σουσάμι
- Παστέλι με φιστίκι
Κεντρική φωτογραφία: Η Γεωργία Παπαδοπούλου μπροστά στον Σιδηροδρομικό Σταθμό Ζευγολατιού, εκεί όπου ξεκίνησε η ιστορία του παστελιού. Η τέταρτη γενιά συνεχίζει με πίστη και φροντίδα το παστέλι που κάποτε κοβόταν στον ξύλινο ταβλά.
info
Ζευγολατιό Μεσσηνίας, TK: 24002, τηλ: 30 2724022660, www.pasteli.gr.
Διαβάστε επίσης
Παστέλι: 10 διαφορετικοί και πρωτότυποι τρόποι να το απολαύσετε