Έπειτα από ένα ταξίδι στο Ρέθυμνο γεμάτο πεντανόστιμα τοπικά πιάτα, όπως αντικριστό, χοχλιούς μπουρμπουριστούς, γαμοπίλαφο και απάκι, απίθανα μονοποικιλιακά κρασιά όπως το Βιδιανό, εκλεκτά τυριά και το χαρούπι σε προϊόντα που δεν φανταζόμαστε, ένα είναι το συμπέρασμα: το Ρέθυμνο είναι ένας ευλογημένος τόπος κι ένας μοναδικός γαστροτουριστικός προορισμός.
Ταξιδέψαμε ως το Ρέθυμνο μετά από πρόσκληση του Επιμελητηρίου και η εμπειρία της κρητικής φιλοξενίας ήταν πραγματικά αυθεντική και αλησμόνητη. Είναι μια πόλη που συνδυάζει το σύγχρονο κομμάτι με το παραδοσιακό, από τη μία η παραλιακή με τους φοίνικες και τα μπαρ και τα καφέ και από την άλλη η γραφική παλιά πόλη με τα μεζεδοπωλεία, τα ταβερνάκια και τους μιναρέδες να συνθέτουν ένα ξεχωριστό πολυπολιτισμικό σκηνικό.
Κατά τη διάρκεια της παραμονής μας ξεναγηθήκαμε σε πραγματικά αξιόλογες περιπτώσεις παραγωγών από αποστακτήρια premium τσικουδιάς και οινοποιεία που αναβιώνουν τοπικές ποικιλίες σταφυλιού μέχρι παραδοσιακά ή πιο σύγχρονα τυροκομεία, αλλά και μια αξιόλογη περίπτωση παραγωγού προϊόντων χαρουπιού. Γευτήκαμε εξαιρετικά νόστιμα τοπικά πιάτα, κρασί από γηγενείς ποικιλίες, περπατήσαμε σε πανέμορφα χωριά, όπου οι κάτοικοι σε καλούν να πιεις μια τσικουδιά μαζί τους ακόμη κι αν είναι πρωί, είδαμε χαμογελαστούς, νέους ανθρώπους να καμαρώνουν δικαίως για τα προϊόντα τους και γλεντήσαμε ως το πρωί σε κρητικούς -και όχι μόνο!- ρυθμούς.
Κατά τη διάρκεια της παραμονής μας στην πόλη είχαμε την ευκαιρία να συναντήσουμε και τον Πρόεδρο του Επιμελητηρίου Ρεθύμνης, κ. Γεώργιο Γιακουμάκη, ο οποίος μας επεσήμανε ότι «το Διοικητικό Συμβούλιο του Επιμελητηρίου, το προσωπικό του και εγώ προσωπικά, εργαζόμαστε από κοινού, με τους φορείς της Κρήτης, τα άλλα Επιμελητήρια του νησιού – αλλά κυρίως με τις επιχειρήσεις – μέλη, μας χτίζοντας ένα ολοένα και πιο ισχυρό brand name, τόσο για τον τουρισμό, όσο και για τα προϊόντα της Ρεθυμνιώτικης και της Κρητικής παραγωγής γενικότερα. Η καταξίωση της ποιοτικής διατροφικής παραγωγής του τόπου μας αποτελεί τον υψηλότερο διαχρονικά στόχο μας, τον οποίο ειλικρινά θεωρώ ότι μπορούμε συνεργατικά να πετύχουμε».
Αυτό που διαπιστώσαμε εμείς είναι ότι στο Ρέθυμνο πράγματι παίρνουν τον γαστροτουρισμό στα σοβαρά, αφού πολλές επιχειρήσεις όπως οινοποιεία, τυροκομεία και αποσταγματοποιεία είναι επισκέψιμα κυρίως την τουριστική περίοδο, αλλά και όλο τον χρόνο κατόπιν συνεννόησης.
Οι σταθμοί της επίσκεψής μας
Για φαγητό
«Αρχαία Λάππα»
Η Αργυρούπολη Ρεθύμνου, γνωστή και ως Λάππα είναι ένα όμορφο γραφικό χωριό, που αξίζει κανείς να επισκεφθεί μόνο και μόνο για την ταβέρνα «Αρχαία Λάππα». Ό,τι κι αν δοκιμάσαμε ήταν απίστευτα νόστιμο, σερβιρισμένο σε καλαίσθητα σκεύη και πιάτα, σ’ έναν όμορφο, ρουστίκ χώρο με άριστη εξυπηρέτηση. Δοκιμάσαμε κυρίως τοπικά πιάτα, από καλοψημένο απάκι και αντικριστό αρνί, μέχρι νοστιμότατο γαμοπίλαφο και χοχλιούς μπουμπουριστούς με έντονο το άρωμα του δεντρολίβανου, ενώ διαθέτουν και πληθωρικές ποικιλίες κρεατικών.
Εξοχική ταβέρνα «ο Δρυμός»
18 χιλιόμετρα έξω από την πόλη του Ρεθύμνου και δίπλα στο οινοποιείο Κουρκουλού βρίσκεται το καταπράσινο φαράγγι του Αγίου Αντωνίου της Πατσού, με το ομώνυμο εκκλησάκι. Εκεί και η ταβέρνα αυτή, δίπλα σε μια πηγή, που μπορεί να συνδυαστεί με μια όμορφη ημερήσια εκδρομή. Σερβίρει παραδοσιακά πιάτα φτιαγμένα με τοπικές πρώτες ύλες.
Κρασί- Αποστάγματα
35n Cretan Distillery
Μπήκαμε στο αποστακτήριο που δημιούργησε ο Ηλίας Μελισσουργός και γνωρίσαμε τη διαδικασία παραγωγής της τσικουδιάς, που εδώ έχει φτάσει σε άλλο επίπεδο και αποτελεί premium ποτό, που έχει πάρει και βραβεία σε διαγωνισμούς. Το όνομά του το πήρε από τον 35ο παράλληλο που περνά από την Κρήτη. Δοκιμάσαμε τσικουδιά πολυποικιλιακή, τσικουδιά από Syrah, από Μοσχάτο Σπίνας, εκδοχή με μέλι, αλλά και παλαιωμένη, πολύ ιδιαίτερα προϊόντα με ξεχωριστά αρώματα. Φτιάχνουν και ούζο, ενώ σε όλα τα προϊόντα τους ξεχωρίζουν οι καλαίσθητες ετικέτες και συσκευασίες.
Οινοποιείο Κλάδος
Εδώ ο Στέλιος Κλάδος μας μίλησε με θέα τους αμπελώνες του για το Βιδιανό, την πιο γνωστή λευκή κρητική ποικιλία με το υπέροχο άρωμα, που καλλιεργείται εδώ, σύμφωνα με τα βιολογικά πρότυπα της ΔΗΩ. Ο επισκέπτης στη Σκεπαστή Ρεθύμνου, έρχεται σε επαφή με ένα σύγχρονο κτίριο, όπου οινοποιούνται οι ερυθρές ποικιλίες Λιάτικο, Κοτσιφάλι, Merlot, Cabernet Sauvignon και Syrah καθώς και οι λευκές ποικιλίες Βιδιανό, Βηλάνα, Πλυτό, Θραψαθήρι, Μοσχάτο Σπίνας και Sauvignon Blanc. Μας άρεσαν οι ετικέτες και τα ονόματα των κρασιών, που έχουν όλα μια ιστορία να πουν: από το «White Diva» (τη λευκή ντίβα του Βιδιανού) και το ερυθρό «The Great Hawk» από το γεράκι που προστατεύει τους αμπελώνες, ως το ροζέ «Blackbird» από Κοτσιφάλι. Το οινοποιείο είναι μέλος του Wines of Crete, είναι επισκέψιμο και εξάγει κρασιά σε 7 χώρες.
Οινοποιείο Κουρκουλού
Στον Δήμο Αμαρίου και ένα σχετικά σύγχρονο και επισκέψιμο οικογενειακό οινοποιείο – boutique, με επικεφαλής τον Στρατή Κουρκουλό, που μας έδειξε το αμπέλι του από Λιάτικο και μας ξενάγησε στον χώρο παραγωγής. Στο πολύ όμορφο showroom, που έχει δημιουργήσει με τα παιδιά του, δέχεται όλο τον χρόνο επισκέπτες από όλο τον κόσμο, ενώ διαθέτει και ειδικό χώρο για γευσιγνωσίες.
Οινοποιείο Ζουμπεράκη
Ένας άνθρωπος με πολλή αγάπη γι’ αυτό που κάνει, ο Νίκος Ζουμπεράκης μας μίλησε για τα κρασιά και τα αποστάγματά του, σε μια οικογενειακή επιχείρηση που ξεκίνησε από τον πατέρα του. Με αμπελώνες 100 στρεμμάτων αποκλειστικά βιολογικής καλλιέργειας, σε ιδανικές μορφολογικές και κλιματικές συνθήκες, φτιάχνει βιολογικά κρασιά, φυσικά κρασιά (δηλαδή με ελάχιστες παρεμβάσεις στην οινοποίηση και αφιλτράριστα), καθώς και τσικουδιά και μία εκδοχή της με υπερπαλαίωση, ενώ ιδιαίτερο είναι και το παραδοσιακό λικέρ Petimezoraki, που συνδυάζει το πετιμέζι με την τσικουδιά. Οι ποικιλίες που οινοποιεί είναι Λιάτικο, Κοτσιφάλι, Αχλάδι, Αγιωργίτικο, Λημνιώτικο, Cabernet, Merlot, αλλά και Βιδιανό, Βηλάνα και Θραψαθήρι. Τα προϊόντα του εξάγονται σε περιορισμένες ποσότητες, ενώ ο χώρος είναι επισκέψιμος.
Τυροκομεία
Βογιατζηδάκης
Στο παραδοσιακό αυτό τυροκομείο στα Ρούστικα Ρεθύμνου είδαμε τον Νίκο Βογιατζηδάκη επί τω έργω, να φτιάχνει με μεράκι πεντανόστιμα τυριά, με σεβασμό στις παραδοσιακές οικογενειακές συνταγές, που περνούν από γενιά σε γενιά. Από τα προϊόντα του ξεχωρίζουν τα βουτυράτα ανθότυρα, οι ωριμασμένες γραβιέρες (και σε εκδοχές με μπούκοβο ή με πιπέρια), τα μυρωδάτα κεφαλοτύρια, όλα από εξαιρετικής ποιότητας αιγοπρόβειο γάλα της περιοχής.
Αμάρι
Στους πρόποδες του Ψηλορείτη, στην καταπράσινη κοιλάδα του Αμαρίου, το ξακουστό τυροκομείο Αμάρι, με σεβασμό στην παράδοση, με γνώση της τέχνης της τυροκομίας, με εμμονή στην άριστη ποιότητα του τελικού προϊόντος, με υπομονή στους χρόνους ωρίμανσης, δημιουργεί πραγματικούς «τυροκομικούς θησαυρούς». Το αιγοπρόβειο γάλα συλλέγεται καθημερινά από τους παραγωγούς και μεταφέρεται, από τους σταθμούς συλλογής γάλακτος, που έχουν εγκατασταθεί από την εταιρεία, στο τυροκομείο με απόλυτη προσοχή και αφοσίωση. Δοκιμάσαμε υπέροχη γαλομυζήθρα, αλλά και γλυκιά μυζήθρα, ανθότυρο ξηρό αλλά και παλαιωμένη γραβιέρα Κρήτης, ενώ φτιάχνουν και γραβιέρα με μπούκοβο και το δικό τους πρόβειο γιαούρτι.
Ελαιοτριβεία
Εύοσμος Α.Ε., Ελαιώνες Μανωλάκη
Η Ελένη Μανωλάκη, της νέας γενιάς της οικογενειακής επιχείρησης, μας μίλησε με πάθος για την καθετοποιημένη μονάδα παραγωγής που έχουν δημιουργήσει με την οικογένειά της στην περιοχή της Επισκοπής: ελαιώνας, ελαιουργείο, ποιοτικός έλεγχος, φύλαξη και τυποποίηση είναι το κλειδί για τον εξαιρετικό φυσικό χυμό ελιάς που συσκευάζουν και εξάγουν. Το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδό τους έχει πάρει πολλά βραβεία και παράγεται από ελιές κυρίως κορωνέικης, αλλά και τσουνάτης ποικιλίας σε δικό τους διφασικό ελαιουργείο ψυχρής έκθλιψης, την ίδια μέρα που μαζεύονται οι ελιές.
Το χαρούπι σε πρώτο πλάνο
Creta Carob
Στην Αργυρούπολη Ρεθύμνου υπάρχει μια επιχείρηση που έχει αφιερωθεί αποκλειστικά στα προϊόντα χαρουπιού, που παράγει με πολύ μεράκι από το 2006 ο Ηλίας Μανούσακας. Μας μίλησε για την υψηλή διατροφική αξία του καρπού που υπάρχει σε αφθονία στην Κρήτη και μας έδωσε να δοκιμάσουμε από υποκατάστατο καφέ, μέχρι σοκολάτα γάλακτος, χειροποίητη μπάρα χαρουπιού και σοκολάτας, αλλά και γλυκές μπουκίτσες όλα από τον καρπό αυτό της χαρουπιάς. Τελευταία του ενασχόληση τα προϊόντα από φραγκόσυκο.
Η κρητική φιλοξενία είναι φημισμένη και μετά από αυτό το ταξίδι το μόνο σίγουρο είναι πως θες να προγραμματίσεις σύντομα το επόμενο ταξίδι σου ξανά στο νησί αυτό, για όσα δεν πρόλαβες να δεις και για όσα έχει ακόμη να σου δώσει το μέρος, που είναι πλούσιο τόσο σε προϊόντα, όσο και σε ανθρώπους που σε κερδίζουν γιατί έχουν βρει το νόημα της ζωής και είναι αυθεντικοί.
