Μια συνέντευξη με τον Master of Wine Γιάννη Καρακάση για τη νέα εποχή του ελληνικού οίνου και τη μετάβαση από την παράδοση στην εξωστρέφεια
Συναντήσαμε τον Γιάννη Καρακάση MW, έναν από τους μόλις 424 Masters of Wine στον κόσμο για μια συζήτηση γύρω από το ελληνικό κρασί, τις διεθνείς προοπτικές του και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει. Ως ιδρυτής του Great Greek Wines, μιας πρωτοποριακής πλατφόρμας που αναδεικνύει την αριστεία στο ελληνικό κρασί με ουσιαστικές δράσεις εξωστρέφειας, έχει βαθιά γνώση της αγοράς και της δυναμικής της. Μιλήσαμε για τις ποικιλίες που αξίζει να ανακαλύψει ο κόσμος, την αναβάθμιση του οινοτουρισμού, τη σημασία των διακρίσεων και τον ρόλο της νέας γενιάς οινοποιών που διαμορφώνουν το μέλλον του κλάδου.
1. Το Great Greek Wines έχει γίνει σημείο αναφοράς για το ελληνικό κρασί. Ποια ήταν η αφετηρία αυτής της διαδρομής; Ποιο ήταν το κενό που θέλατε να καλύψετε;
Η ιδέα για το Great Greek Wines γεννήθηκε από μια απλή αλλά θεωρώ ουσιαστική παρατήρηση: το ελληνικό κρασί έχει τρομερό δυναμικό, όμως πολλοί παραγωγοί δυσκολεύονται να βγουν στις διεθνείς αγορές. Ήθελα να δημιουργήσω μια πλατφόρμα που θα λειτουργούσε ως γέφυρα ανάμεσα στους οινοποιούς και τις αγορές, δίνοντάς τους την ορατότητα που αξίζουν. Σήμερα, βλέπουμε αυτό το όραμα να γίνεται πραγματικότητα—εισαγωγείς από όλο τον κόσμο επιλέγουν οινοποιεία μέσα από τις λίστες μας, αποδεικνύοντας ότι το Great Greek Wines δεν είναι απλώς ένας οδηγός, αλλά ένα πραγματικό εργαλείο για την εξωστρέφεια του ελληνικού κρασιού.
O Γιάννης Καρακάσης MW μαζί με τους 7 Masters of Wine κριτές του Great Greek Wines | 2023
2. Επιμένετε στις συνεντεύξεις σας ότι το Great Greek Wines δεν είναι διαγωνισμός αλλά μια πλατφόρμα επικοινωνίας. Πόσο δύσκολο είναι να μείνετε σταθερός σε αυτή την ιδέα;
Από την αρχή ήταν ξεκάθαρο ότι το Great Greek Wines δεν θα ήταν απλώς ένας ακόμη διαγωνισμός. Μαζί με το Γρηγόρη Μιχαήλο (founding partner & develpoment manager) θέλαμε κάτι πιο ουσιαστικό, μια πλατφόρμα που δεν θα επικεντρωνόταν σε αυτοκόλλητα στη φιάλη – τα οποία μπορεί να έχουν αξία για άγνωστα σχετικά οινοποιεία, αλλά δεν αρκούν για να αναδείξουν την πραγματική αριστεία. Το να βραβεύονται επίσης όλοι δεν προσθέτει αξία. Αντιθέτως, αφαιρεί από το νόημα της διάκρισης. Ναι, αυτή η προσέγγιση μπορεί να μην είναι η πιο εμπορικά αποδοτική – οι διαγωνισμοί βασίζονται αρκετά στις πωλήσεις stickers– αλλά δεν πρόκειται να ακολουθήσουμε αυτό το μοντέλο.
Επιπλέον, το Great Greek Wines δεν είναι μια ετήσια ρουτίνα. Δεν το βλέπουμε διεκπεραιωτικά, γι’ αυτό και ο κύκλος του είναι περίπου 18 μήνες, ώστε να υπάρχει χρόνος για ουσιαστική παρουσία στο εξωτερικό. Φέτος ταξιδέψαμε σε Αγγλία, Γαλλία, Ολλανδία, Βέλγιο, Πολωνία και Ισπανία. Για μια ιδιωτική πρωτοβουλία, δεν το λες και λίγο. Σίγουρα αυτός ο δρόμος είναι πιο δύσκολος. Όμως για εμάς, είναι ο μόνος που έχει πραγματικό νόημα. Και είναι πολύ πιο δημιουργικός.
3. Εστιατόρια και ξενοδοχεία είναι οι μεγάλοι πρεσβευτές του κρασιού. Πιστεύετε ότι αξιοποιούν το ελληνικό κρασί όσο θα έπρεπε ή υπάρχει ακόμα δρόμος;
Η σύνδεση του κρασιού με το φαγητό είναι θεμελιώδης για την ταξιδιωτική εμπειρία. Δεν πρόκειται απλώς για μια γευστική απόλαυση, αλλά για ένα ισχυρό μέσο που επικοινωνεί την ταυτότητα και την κουλτούρα ενός τόπου. Με περισσότερους από 30 εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο, τα εστιατόρια και τα ξενοδοχεία έχουν τη δύναμη –και την ευθύνη– να λειτουργήσουν ως πρεσβευτές του ελληνικού κρασιού. Όμως, υπάρχει ακόμα δρόμος να διανυθεί. Αν και βλέπω μια αυξανόμενη διάθεση για την προώθηση του ποιοτικού ελληνικού κρασιού, πολλοί επιχειρηματίες του χώρου δεν έχουν ακόμα συνειδητοποιήσει τη δυναμική του. Συχνά εστιάζουν στο φαγητό, ενώ στην πραγματικότητα το κρασί μπορεί να αποτελέσει τον πραγματικό μοχλό ανάπτυξης και κερδοφορίας για μια επιχείρηση φιλοξενίας. Οι επισκέπτες το αναζητούν, και σταδιακά οι επαγγελματίες αρχίζουν να το αντιλαμβάνονται.
Αυτό το βλέπω ξεκάθαρα μέσα από τις συνεργασίες μου με μεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες στη Σαντορίνη και κορυφαίους ομίλους εστιατορίων στην Αθήνα. Το ελληνικό κρασί έχει τη δυναμική να πρωταγωνιστήσει, αρκεί να του δοθεί ο χώρος και η προβολή που του αξίζει. Σε αυτό το πλαίσιο, έχουμε δημιουργήσει μια βάση κρασιών Great Greek Wines σε επιλεγμένα εστιατόρια σε Ελλάδα και Κύπρο, όπως το Selene, το Botrini’s Santorini, το Base Grill, το Travolta, το Ateno, το Prosilio στη Ζάκυνθο και άλλα. Αυτός είναι ένας ακόμη τρόπος να ενισχύσουμε την παρουσία του ελληνικού κρασιού εκεί που πραγματικά μετράει: στο τραπέζι του επισκέπτη.
4. Οι διεθνείς αγορές δείχνουν ολοένα και μεγαλύτερο ενδιαφέρον για το ελληνικό κρασί. Ποιες χώρες το αγκαλιάζουν περισσότερο και πώς καταφέρνετε να το τοποθετήσετε σωστά εκεί;
Μαζί με τον Γρηγόρη Μιχαήλο, συνοδοιπόρο σε αυτό το project, σχεδιάζουμε κάθε χρόνο μια στρατηγική προώθησης που βασίζεται στην έννοια του Greatness του ελληνικού κρασιού, μέσα από τα κρασιά που ξεχωρίζουν στο Great Greek Wines. Δεν αρκεί να παρουσιάσουμε τα κρασιά—πρέπει να τα τοποθετήσουμε σωστά στις αγορές που έχουν τη μεγαλύτερη δυναμική και προοπτική. Μέχρι σήμερα, έχουμε ταξιδέψει σε σχεδόν 15 χώρες στην Ευρώπη, με έμφαση στις πιο ισχυρές αγορές, όπως η Αγγλία, η Γαλλία και η Γερμανία. Παράλληλα, εξετάζουμε τις δυνατότητες για επέκταση σε αγορές overseas. Σε κάθε προορισμό, η προσέγγισή μας είναι πολυεπίπεδη: διοργανώνουμε masterclasses, dinners και πιο σύνθετα walk-around tastings, που επιτρέπουν στους επαγγελματίες να γνωρίσουν τα κρασιά σε βάθος. Είχαμε τη χαρά να δούμε το ενδιαφέρον να μεγαλώνει διαρκώς, καθώς το ελληνικό κρασί κερδίζει τη θέση που του αξίζει σε διεθνές επίπεδο. Το μυστικό είναι η στοχευμένη παρουσία, η συνέπεια και η σωστή αφήγηση της ιστορίας πίσω από κάθε κρασί.
Γευσιγνωσία Great Greek Wines στο Συμπόσιο των Masters of Wines στη Γερμανία
5. Fine dining εστιατόρια και premium ξενοδοχεία αναζητούν κρασιά με ταυτότητα. Τι περιμένουν από έναν Έλληνα οινοποιό; Ποιες ετικέτες ξεχωρίζουν σε αυτή την αγορά;
Fine dining εστιατόρια και premium ξενοδοχεία αναζητούν κρασιά με χαρακτήρα—ετικέτες που ξεχωρίζουν και έχουν μια ιστορία να διηγηθούν. Μπορεί να ακούγεται απλό, αλλά δεν είναι. Συχνά, οι παραγωγοί πέφτουν στην παγίδα της αντιγραφής, αντί να εστιάσουν στη μοναδικότητα των ποικιλιών και του terroir τους. «Το μεγαλύτερο λάθος είναι να είσαι ένας άλλος αντί για τον εαυτό σου» λέει ένας φιλόσοφος. Η τιμή είναι επίσης κρίσιμος παράγοντας. Ο ανταγωνισμός είναι σκληρός, ειδικά σε μια αγορά όπου το ελληνικό κρασί συνυπάρχει με κορυφαία διεθνή labels. Δεν αρκεί να είναι απλά καλό—πρέπει να έχει λόγο ύπαρξης στον κατάλογο.
Ως προς τις κατηγορίες, τα αφρώδη ανεβαίνουν συνεχώς, ακολουθώντας τη διεθνή τάση για premium sparkling wines. Τα λευκά παραμένουν διαχρονικά ισχυρά, ενώ τα ροζέ δείχνουν σημάδια στασιμότητας. Τα κόκκινα, όπως συμβαίνει παγκοσμίως, αντιμετωπίζουν μια γενική κάμψη, γεγονός που κάνει ακόμα πιο σημαντική την επιλογή ξεχωριστών, γαστρονομικών ετικετών.
6. Οι Έλληνες οινοποιοί έχουν κάνει άλματα τα τελευταία χρόνια. Είναι όμως έτοιμοι για τον σκληρό ανταγωνισμό στο διεθνές σκηνικό; Τι χρειάζεται ακόμα για να σταθούν επάξια δίπλα στα μεγάλα brands του κόσμου;
Οι καταναλωτές αναζητούν αυθεντικά κρασιά με χαρακτήρα, και το ελληνικό κρασί έχει ό,τι χρειάζεται για να ξεχωρίσει: σπάνιες γηγενείς ποικιλίες ή και διεθνείς που έχουν γίνει πλέον ”τοπικές΄’ κατά κάποιο τρόπο σε συγκεκριμένες περιοχές, terroir με δυναμική και μια παράδοση αιώνων. Όμως, η Ελλάδα είναι μια μικρή παραγωγικά χώρα. Ολόκληρος ο ελληνικός αμπελώνας παράγει λιγότερο κρασί από τη μισή ποσότητα που παράγει όλο το Bordeaux. Αυτό σημαίνει ότι η δύναμή μας δεν βρίσκεται στη μαζική παραγωγή, αλλά στην ποιότητα, τη διαφοροποίηση και την ανάδειξη των μοναδικών μας στυλ, περιοχών και παραδοσιακών κρασιών όπως το Νυχτέρι της Σαντορίνης και η Ρετσίνα.
Και εδώ έρχεται το Great Greek Wines που είναι μια ολοκληρωμένη πλατφόρμα εξωστρέφειας με ουσιαστικές δράσεις που δίνουν πραγματική αξία στα κρασιά και τους παραγωγούς. Με έμφαση στην ποιότητα και την αυθεντικότητα, τοποθετούμε το ελληνικό κρασί εκεί που του αξίζει: δίπλα στα κορυφαία του κόσμου.
7. Ο οινοτουρισμός είναι ανερχόμενος παγκοσμίως. Πώς μπορούμε να τον αξιοποιήσουμε στην Ελλάδα ώστε το κρασί να γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της ταξιδιωτικής εμπειρίας;
Αυτό που διακρίνω καταρχάς είναι ότι ο οινοτουρισμός δεν είναι απλώς μια τάση, αλλά μια ευκαιρία να τοποθετηθεί το ελληνικό κρασί στο επίκεντρο της ταξιδιωτικής εμπειρίας και να ενισχυθεί η διεθνής του εικόνα. Άρα μιλάμε για μία μοναδική δυνατότητα που μας παρέχεται, το κρασί να ενταχθεί οργανικά στην ταξιδιωτική εμπειρία, μέσα από επισκέψιμα οινοποιεία που προσφέρουν αυθεντικές γευσιγνωσίες, συνδυασμούς με την τοπική γαστρονομία και βιωματικές εμπειρίες που. Παράλληλα, οι ξενοδοχειακές μονάδες και τα εστιατόρια οφείλουν να επενδύσουν σε ποιοτικές ελληνικές ετικέτες, προτείνοντάς τες στους επισκέπτες με τρόπο που αναδεικνύει τον χαρακτήρα τους.
Απονομή Great Greek Wines 2023 στο Grand Resort Lagonisi
8. Υπάρχουν χώρες που κατάφεραν να μετατρέψουν το κρασί σε εθνικό τουριστικό προϊόν. Ποια παραδείγματα μπορούμε να ακολουθήσουμε και τι μπορούμε να μάθουμε από αυτές;
Πάρα πολλές! Χώρες όπως η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία, οι ΗΠΑ κυρίως στη Napa Valley και η Αυστραλία έχουν μετατρέψει το κρασί σε ισχυρό τουριστικό προϊόν, προσφέροντας πολύτιμα μαθήματα σε όλους μας.
Για παράδειγμα ο ολοκληρωμένος οινοτουρισμός στην Τοσκάνη είναι case study με οινοποιεία να διαθέτουν στις εγκαταστάσεις τους ξενοδοχεία, 2-3 εστιατόρια, μονάδες παραγωγής λαδιού και ότι άλλο μπορείτε να φανταστείτε. Η Ισπανία έχει αναδείξει τις οινικές διαδρομές της, όπως στη Ριόχα και το Πενεδές, δημιουργώντας ένα οργανωμένο δίκτυο οινοποιείων που προσελκύει επισκέπτες από όλο τον κόσμο. Η επιμονή της στην εκπαίδευση του κοινού μέσω οινικών μουσείων, masterclasses και γευσιγνωσιών δείχνει πόσο σημαντική είναι η διάχυση της οινικής γνώσης για την ενίσχυση του οινοτουρισμού. Η επιτυχία τους δείχνει ότι η προβολή του κρασιού πρέπει να γίνεται μέσα από μια πολυδιάστατη ταξιδιωτική εμπειρία.
9. Μια νέα γενιά οινοποιών κάνει δυναμική είσοδο στον χώρο, φέρνοντας καινούριες ιδέες και μεθόδους. Πώς βλέπετε την αλλαγή αυτή και τι σημαίνει για την ταυτότητα του ελληνικού κρασιού;
Η νέα γενιά οινοποιών στην Ελλάδα φέρνει φρέσκες ιδέες και πρακτικές, δίνοντας νέα πνοή στην ταυτότητα του ελληνικού κρασιού. Ωστόσο, χρειάζονται ακόμα περισσότερες τολμηρές προσεγγίσεις που θα συνδυάζουν καινοτομία με αυθεντικότητα και ποιότητα. Η αυξανόμενη ζήτηση για μοναδικά, αυθεντικά κρασιά ενισχύει αυτή την τάση, με τους νέους καταναλωτές να στρέφονται και σε μικρά οινοποιεία με βιολογικές/βιοδυναμικές μεθόδους. Παράλληλα, πολλά οικογενειακά οινοποιεία περνούν πλέον στη νέα γενιά, η οποία διατηρεί την παράδοση ενώ ενσωματώνει σύγχρονες τεχνικές. Αυτή η δυναμική ανανέωση ενισχύει τη θέση του ελληνικού κρασιού διεθνώς, κάνοντάς το πιο ανταγωνιστικό και αναγνωρίσιμο.
Απονομή Great Greek Wines 2022 στο Φάρο, Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταυρος Νιαρχος
10. Διακρίσεις, βραβεία, καλές κριτικές σε διεθνή μέσα. Πόσο σημαντικά είναι τελικά για το ελληνικό κρασί; Ανοίγουν πόρτες ή είναι απλώς ένα ακόμα μετάλλιο στο ράφι;
Τα πάντα μπορούν να ανοίξουν πόρτες, μικρές ή μεγάλες αναλόγως της αγοράς και του βεληνεκούς του βραβείου αρκεί να αντιλαμβανόμαστε τις ευκαιρίες. Εμείς ως Great Greek Wines βασιζόμαστε πολύ στην εξωστρέφεια και στο άνοιγμα της συζήτησης για το ελληνικό κρασί κυνηγώντας σε μεγάλο βαθμό την προβολή των κρασιών μας. Αλλά το κυριότερο είναι ότι από την πλευρά μας αναζητούμε τη διάκριση αυτή μέσα από τα σωστά κανάλια και στοχεύοντας σε εκείνα τα μέσα που θα δημιουργήσουν πραγματικές ευκαιρίες στους παραγωγούς του GGW.
11. Αν ένας ξένος επισκέπτης σας ρωτούσε «ποιο ελληνικό κρασί πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσω;», ποια ποικιλία ή ποια ετικέτα θα του προτείνατε και γιατί;
Δεν είναι εύκολο να ξεχωρίσει κανείς μία μόνο ποικιλία ανάμεσα στις περίπου 225 καταγεγραμμένες ελληνικές. Αν όμως εστιάσουμε σε λιγότερο προβεβλημένες, θα πρότεινα τις εξής:
Στις λευκές, το μικρόρωγο Μοσχάτο, που ανεβαίνει δυναμικά τόσο στη Σάμο όσο και στην Κρήτη (ως Σπίνας). Δεύτερη επιλογή θα έλεγα την Κυδωνίτσα, λιγότερο αρωματική με ωραίο minerality και υφή. Στα ερυθρά, το Λημνιό, η αρχαιότερη καταγεγραμμένη ελληνική ποικιλία και στις ροδόχρωμες ποικιλίες το Μοσχοφίλερο που ξεχωρίζει με τον ευγενικό αρωματικό του χαρακτήρα και τη φρεσκάδα του. Προφανώς το καλύτερο κρασί για κάθε επισκέπτη είναι αυτό που θα του ταιριάξει περισσότερο.
info
karakasis.mw, greatgreekwines.com
Το άρθρο της εβδομάδας
