Στο ίδιο τραπέζι, σερβίρει παράδοση και νοστιμιά, με χειροποίητα γλυκά της Κεφαλονιάς που «ξυπνούν» μνήμες στους παλιούς και δίνουν πάτημα για έμπνευση στους νεότερους.
Από τις βουνοπλαγιές και τα βοσκοτόπια των Διλινάτων, στον πιο πολυσύχναστο και εμπορικό πεζόδρομο του Αργοστολίου. Μπορεί η χιλιομετρική απόσταση να φαντάζει μικρή, ωστόσο η απόσταση που χρειάστηκε να καλύψει με το διάνυσμα της ιστορίας μεταξύ δύο αιώνων, παραμένει εντυπωσιακά μεγάλη. Η «Βοσκοπούλα» διατηρώντας την αυθεντικότητά της από την πρώτη δεκαετία του 1900, διδάσκει τις νεότερες γενιές για τις ρίζες και τις παραδόσεις του τόπου «πασπαλισμένες» με μπόλικη ζάχαρη και με περισσή αγάπη για συνταγές που εξισώνονται με την ιστορική ωρίμανση του νησιού. Μάντολες, μαντολάτα, αμυγδαλωτά, παστοκύδωνα και παστέλια, είναι μερικοί μόνο από τους θησαυρούς που βρίσκει κανείς στα ράφια της Βοσκοπούλας.
Τα πρώτα βήματα
Οι πρώτες σελίδες στο επιχειρηματικό λεύκωμα της οικογένειας, γράφονται πίσω στο μακρινό 1907, όταν οι Καππάτοι, βοσκοί στις πλαγιές των Διλινάτων (γνωστά και ως Μεγάλο Χωριό), κατεβαίνουν στην πόλη του Αργοστολίου για να πουλήσουν το περισσευούμενο γάλα του νοικοκυριού τους. Η ζήτηση, ωστόσο, είναι τέτοια που τελικά αποφασίζουν να το οργανώσουν ακόμα περισσότερο, τυποποιώντας το γάλα και έπειτα τα γιαούρτια, τις κρέμες και τα ρυζόγαλα και κατεβαίνοντας πλέον, μόνιμα, το 1910, στην πόλη για να ανοίξουν το δικό τους γαλακτοπωλείο.
Το πρώτο μαγαζί λειτουργούσε στο σημείο που σήμερα υπάρχουν ακόμα τα απομεινάρια του Μουσείου του Αργοστολίου (γίνονται προσπάθειες τελευταία να ξανανοίξει), στην άκρη του πεζοδρόμου της οδού Λιθοστρώτου. Εκεί, στον ίδιο πεζόδρομο, βρίσκονται πια, σε διαφορετικούς αριθμούς, το πρατήριο και το εργαστήριο της Βοσκοπούλας. «Όταν ήρθαν τα δύσκολα χρόνια της κατοχής» θυμάται ο κ. Διονύσης Καππάτος, τέταρτη γενιά της οικογένειας που «οδηγεί» το τιμόνι της Βοσκοπούλας «το γαλακτοζαχαροπλαστείο του πατέρα μου λειτουργούσε σε ένα κτίριο δίπλα ακριβώς στο Στρατολογικό Γραφείο του Αργοστολίου. Εκεί ήταν η έδρα της Ιταλικής Μεραρχίας Acqui. Η οικογένειά μου είχε συνάψει φιλικές σχέσεις με τους Ιταλούς φαντάρους, ανάμεσα στους οποίους υπήρχαν και πολλοί ζαχαροπλάστες και αρτοποιοί. Έτσι άρχισαν να μας προμηθεύουν με πρώτες ύλες που δεν μπορούσες τότε να βρεις στην Ελλάδα και να μας μεταλαμπαδεύουν τις γνώσεις τους στην ζαχαροπλαστική».
Η παραγωγή μάντολας
Ωστόσο, ακόμα και σήμερα, το όνομα της Βοσκοπούλας παραμένει σε απόλυτη εξίσωση με την ιστορία της παραδοσιακής Κεφαλλονίτικης μάντολας: «Η οικογένειά μου ήταν η πρώτη που βιομηχανοποίησε την παραγωγή της μάντολας στο νησί και η πρώτη που έβαλε ηλεκτρογεννήτρια στην περιοχή» μου εξηγεί ο κ. Διονύσης ο οποίος ανατρέχει δεκαετίες ολόκληρες πίσω, τότε που το συγκεκριμένο γλυκό, γεννιόταν από το Κεφαλλονίτικο δαιμόνιο των λιγοστών εύπορων οικογενειών του νησιού, σε μία ανάγκη να τρατάρουν τους επισκέπτες των αρχοντικών τους: «Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, υπήρχε αφθονία αμυγδάλων στο νησί, όμως μεγάλη δυστοκία στο να προμηθευτεί ο κόσμος, τη ζάχαρη. Ήταν, βλέπετε, ένα υλικό προσιτό μόνο στην ανώτερη κοινωνικά τάξη. Οι αρχόντισσες, λοιπόν, του νησιού, αγόραζαν ζάχαρη και μαζί με τα αμύγδαλα που είχαν, την αξιοποιούσαν μέσω μίας ιδιότυπης διαδικασίας, για να την κάνουν γλυκό. Πώς; Γέμιζαν με αυτήν, τα μπρούτζινα σκεύη που χρησιμοποιούσαν για να ζεσταίνουν τα σεντόνια, τα γνωστά σκανταλέτα και αφού έλιωνε, πετούσαν μέσα τα αμύγδαλα, τα καβουρντίζονταν μαζί με τη ζάχαρη και έτσι έπαιρναν τη μάντολα!».
Η ιστορία της παραγωγής του μαντολάτου
Καθώς η κουβέντα εξελίσσεται, η δράση του κ. Διονύση μεταφέρεται στον πάγκο κοπής του μαντολάτου. Εκεί, αναλαμβάνει να κόψει τις μεγάλες τετράγωνες πλάκες σε μικρά αφράτα τετραγωνάκια, λίγο πριν περάσουν στα χέρια της κόρης του Δήμητρας, που ξεκινά να τα τυλίγει σε ατομικές συσκευασίες. «Αν νομίζεις ότι τα πρώτα μαντολάτα, βγήκαν από τα ζαχαροπλαστεία, είσαι γελασμένη» μου λέει και αμέσως μου εξηγεί το γιατί: «Είναι γλυκό των κουρείων! Φτιάχτηκε για πρώτη φορά, επί Ενετοκρατίας, στις πίσω αυλές των παλιών μπαρμπέρικων, όπου πήγαιναν οι προύχοντες με τους αυλικούς τους και μαζί τους έφερναν και αυγά. Τα κροκάδια τα χάριζαν στον λαό και τα ασπράδια τα έψηναν με μέλι σε εκείνες τις αυλές, φτιάχνοντας, το πρώτο νουγκά. Αυτή ακριβώς την τεχνογνωσία, οι Ιταλοί κατακτητές μεταβίβασαν στον πατέρα μου, ο οποίος μαζί με τον θείο μου, την εξέλιξαν και στην πορεία των χρόνων, τελειοποίησαν για να καταλήξουμε σήμερα σε αυτές τις μπάρες μαντολάτου».
Όταν γυριζόταν στην Κεφαλονιά το «Μαντολίνο του Λοχαγού Κορέλι»
Αυτά, λοιπόν, τα μαντολάτα, όπως και οι μάντολες και τα υπόλοιπα σιροπιαστά γλυκά της οικογένειας Καππάτου, ήταν που ξετρέλαναν και το καστ της ταινίας «Το Μαντολίνο του Λοχαγού Κορέλι» που γυρίστηκε στην Κεφαλονιά. «Τόσο ο Νίκολας Κέιτζ όσο και η Πενέλοπε Κρουζ έτρωγαν με μανία τα γλυκά μας. Ήταν τακτικοί θαμώνες. Στην αρχή κυκλοφορούσαν με 30 σωματοφύλακες ο καθένας, έπειτα όμως και αφού είδαν πόσο φιλικοί και φιλόξενοι ήταν οι άνθρωποι στο νησί, χαλάρωσαν και απολάμβαναν τις βόλτες στα στενά του Αργοστολίου, μόνοι τους», θυμάται ο κ. Διονύσης και συνεχίζει «Ειδικά ο Κέιτζ λάτρευε την Κεφαλλονίτικη κουζίνα. Τον καλούσαν στα σπίτια τους οι ντόπιοι και έτρωγε μαζί τους. Τους τιμούσε, χωρίς να φέρνει δυσκολίες. Του έλεγαν, έλα έχουμε ριγανάδα και αυτός μοιραζόταν μαζί τους το φαγητό. Θυμάμαι όμως ότι τρελαινόταν για τα ψάρια και για το γαλακτομπούρεκο», μου λέει ο κ. Διονύσης.
Μάντολες και στο εξωτερικό
Αναπολώντας το παρελθόν, η συζήτηση πηγαίνει αναπόφευκτα και στο μέλλον. «Θα ήθελα τα παιδιά μου να συνεχίσουν την οικογενειακή παράδοση αλλά τα περισσότερα έχουν τραβήξει ήδη τη δική τους πορεία» παραδέχεται ο κ. Διονύσης. «Ευχή μου, όμως, η μάντολά μας και τα υπόλοιπα προϊόντα μας να συνεχίσουν να ταξιδεύουν στο εξωτερικό, όπως γίνεται τα τελευταία χρόνια. Είναι όμως ιδιαίτερο υλικό και χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να εδραιωθεί το brand name μας στις επιλογές των καταναλωτών. Πάμε όμως πολύ καλά στην Αφρική και στην Αυστραλία, εκεί που είναι πολύ ισχυρές οι κοινότητες των Κεφαλλονιτών».
Αποχαιρετώντας τον κ. Διονύση, έχει φτάσει η ώρα που δύει πια ο ήλιος και οι πρώτοι τουρίστες ξεκινούν τα βραδινά τους σουλάτσα στον πεζόδρομο του Αργοστολίου. Φεύγω κρατώντας στο ένα μου χέρι ένα σακουλάκι με ζεστούς ακόμα τους κύβους του μαντολάτου και στο άλλο ένα χαριτωμένο χάρτινο κουτί με μάντολες από μέλι. Στην πραγματικότητα, όμως, σκέφτομαι ότι κρατάω ένα κομμάτι από την ψυχή αυτής της οικογένειας και από την ιστορία αυτού του τόπου. Και με αυτή τη σκέψη, η γεύση τους γίνεται πιο γλυκιά στο στόμα. Όπως και οι φετινές διακοπές μου στο νησί!
Εργαστήριο: Λιθοστρώτου 41, Αργοστόλι, Κεφαλονιά
Κατάστημα: Λιθοστρώτου 3, Αργοστόλι, Κεφαλονιά, τηλ. 2671026186
e-shop: www.kefaloniaproducts.gr
