Χοντρός, ψιλός, γλυκός ή ξινός ο τραχανάς έχει τη γεύση και τη μυρωδιά της παραδοσιακής κουζίνας της γιαγιάς την ίδια στιγμή που αναδύει, όσο λίγα ζυμαρικά, την αίσθηση της ατόφιας σπιτικής θαλπωρής. Στα περισσότερα νοικοκυριά μπαίνει στην κατσαρόλα ή στο μικρότερο κατσαρολάκι και μαγειρεύεται ως σούπα δίνοντας αφορμές ειδικά το χειμώνα για να μαζευτεί η οικογένεια γύρω από το τραπέζι και να απολαύσει ένα ζεστό, μαμαδίστικο πιάτο. Με μπόλικο λεμόνι ή γιαούρτι θρέφει, ανακουφίζει, παρηγορεί, γεμίζει το στομάχι μας με νοστιμιά και αγάπη. Χωρίς πολλά πολλά. Δεν τα χρειάζεται άλλωστε. Αν, μάλιστα, ο τραχανάς είναι και μερακλίδικα φτιαγμένος μπορεί να αποδώσει εξαιρετικά σε όποια συνταγή και αν τον χρησιμοποιήσουμε.

Δεν είναι άδικο, όμως, μία τόσο εύγευστη και θρεπτική τροφή, να την κατατάσσουμε σε εποχές, σε κουζίνες ή σε σπιτικές γαστρονομικές παραδόσεις. Ο τραχανάς χωρά παντού. Σε κάθε εποχή, σε κάθε πιάτο και σε κάθε γούστο. Εξαρτάται από τον τρόπο και από τα υλικά που θα επιλέξουμε για να τον μαγειρέψουμε.

Το καλοκαίρι για παράδειγμα φέρνει εξαιρετικές ιδέες σε συνταγές με τραχανά που όχι απλά δίνουν λόγο παρουσίας του αγαπημένου μας ζυμαρικού στις κουζίνες μας αλλά μας κάνουν με ευκολία και πνεύμα δημιουργικό να αρχίσουμε να το βλέπουμε με άλλο μάτι. Ο τραχανάς του καλοκαιριού φέρνει τόνωση, φρεσκάδα και εποχικότητα σε κάθε ελληνική κουζίνα που θέλει να παίζει σοφά στο διπλό ταμπλό της παράδοσης και του εκμοντερνισμού. Παρακάτω είναι μερικές αντιπροσωπευτικές συνταγές που μας βοηθούν να γνωρίσουμε τη δυναμική και τις δυνατότητες του τραχανά και το καλοκαίρι και, ποιος ξέρει, ίσως μας δώσουν τις αφορμές που ψάχναμε για να βάλουμε και αυτή την εποχή, το εν λόγο ζυμαρικό στο καθημερινό μας τραπέζι.

Φασολάκια στην κατσαρόλα με ξινόχοντρο και μαϊντανό
Το αγαπημένο και κλασικό λαδερό του καλοκαιριού συναντά τον τραχανά σε μία συνταγή που θα κερδίσει επάξια αυτό το καλοκαίρι μία θέση στην κουζίνα και στο τραπέζι μας. Ταιριάζει καταπληκτικά με φέτα και φυσικά δεν πρέπει να παραλείψουμε και το φρεσκοζυμωτό ψωμί, το οποίο ούτως ή άλλως, και όχι άδικα , θεωρείται ο καλύτερος φίλος των λαδερών.

Tούρτα τραχανά με κολοκυθάκια
Οι αλμυρές τούρτες είναι ένα εντυπωσιακό ορεκτικό για κάθε τραπέζι. Στην καλοκαιρινή εκδοχή της, η τούρτα γίνεται με κολοκυθάκια και γεμιστή με τραχανά, ένα πολύ ταιριαστό ζευγάρι. Η συνταγή απαιτεί ξινό τραχανά, ενώ η διακόσμηση στο τέλος μπορεί να γίνει με φύλλα δυόσμου ή κάππαρης.

Μελιτσανόπιτα με τραχανά
Φτιάχνουμε πίτα με μελιτζάνες και τραχανά: χορταστική, αρωματική, ιδανική για όσους νηστεύουν κατά την περίοδο του καλοκαιριού αλλά και όσους αγαπούν τα λαχανικά. Φυσικά οι μελιτζάνες  πρωταγωνιστούν στο πιάτο μπλέκοντας γευστικά με τη γλύκα του τραχανά και δημιουργώντας ένα πιάτο που είτε τρώγεται ως συνοδευτικό είτε ακόμα και ως κυρίως.

Τραχανάπιτα με φέτα και μυρωδικά
Εύκολη, γρήγορη και θρεπτική, αυτή η τραχανόπιτα γίνεται με γλυκό τραχανά, φέτα και γραβιέρα και είναι αρκετή για να χορτάσει ολόκληρη την οικογένεια. Γίνεται χωρίς φύλλο, οπότε μπορεί ο οποιοσδήποτε να ασχοληθεί με την παρασκευή της ακόμα και αν δεν διαθέτει ιδιαίτερες μαγειρικές γνώσεις. Το τέλειο και σίγουρα σούπερ υγιεινό σνακ για παιδιά κατά την έξοδό τους στο πάρκο ή στην παραλία.