Βασιλικός, δενδρολίβανο, λεβάντα, μαντζουράνα κι άλλα μυρωδικά μπαίνουν στη γλάστρα κι εμείς σας λέμε τι πρέπει να ξέρετε για να τα καλλιεργήσετε σωστά. Δεν είναι λίγες οι φορές που βλέποντας μια ταινία η οποία έχει γυριστεί στη μαγευτική Τοσκάνη παρουσιάζονται εικόνες ατελείωτων λιβαδιών με αρωματικά φυτά και κυρίως ανθισμένες λεβάντες. Μια εικόνα που προσωπικά με ταξιδεύει και με ηρεμεί ταυτόχρονα, καθώς απλώς βρίσκομαι να παρατηρώ το μεγαλείο της φύσης που ζωγραφίζει σιωπηλά τη στιγμή.
Όλα γίνονται για μια πιο αρωματική κουζίνα
Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι στρέφονται στη χρήση βοτάνων και διαφορετικών αρωματικών φυτών, σε μια προσπάθεια να δώσουν μια φρέσκια νότα στην κουζίνα τους. Τα αρωματικά θα μπορούσαμε να πούμε πως αποτελούν ολόκληρη επιστήμη που μοιάζει με τη Χημεία. Κι αυτό γιατί ένα φαγητό γίνεται τόσο διαφορετικό όταν προσθέσουμε ρίγανη ή δενδρολίβανο ή θυμάρι, μαντζουράνα, δυόσμο, φασκόμηλο, ή κάποιον συνδυασμό τους, ο οποίος απαιτεί έμπνευση, γνώση και πάνω απ’ όλα μεράκι κατά τη διαδικασία του μαγειρέματος. Θα πρέπει στο σημείο αυτό να αναφέρουμε βέβαια ότι τα αρωματικά φυτά ήδη από τα αρχαία χρόνια, εκτός από τη μαγειρική, χρησιμοποιούνταν και για φαρμακευτικούς λόγους. Στην ουσία έφτιαχναν ροφήματα ή αλοιφές με αυτά συνδυάζοντας τις θεραπευτικές ιδιότητές τους.
Η γεωγραφία των μυρωδικών
Στη χώρα μας τα αρωματικά φυτά τα συναντάμε σε διαφορετικά σημεία ανάλογα με τις κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε περιοχή. Τα περισσότερα που συναντούμε στο εμπόριο είναι ενδημικά φυτά της χώρας μας, πράγμα που αποδεικνύει άλλωστε πόσο πλούσια είναι η χλωρίδα της. Την πρωτιά σε ποσότητα αυτοφυών αρωματικών φυτών την κατέχει η οροσειρά της Ροδόπης, μια περιοχή όπου η φύση παραμένει σε μεγάλο βαθμό αναλλοίωτη από την παρέμβαση του ανθρώπου. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως εκεί υπάρχει και το Παρθένο Δάσος Φρακτού. Σύγχρονες καλλιέργειες αρωματικών φυτών θα συναντήσουμε στη Μακεδονία και στη Θράκη, στην Κρήτη, στη Θεσσαλία, στη Βοιωτία, στα νησιά του Βόρειου Αιγαίου και σε ορισμένες περιοχές της Πελοποννήσου. Τα τελευταία χρόνια η παραγωγή αρωματικών φυτών ανθεί επιχειρηματικά λόγω της υπερβολικής ζήτησής τους στη φαρμακοβιομηχανία και στον χώρο της εστίασης. Η προσεγμένη προσέγγιση πολλών καλλιεργητών και ο σεβασμός στη φύση απέδωσε καρπούς και πολλές εκτάσεις παράγουν αρωματικά φυτά με βιολογική πιστοποίηση.
Συμβουλές φύτευσης
Τα αρωματικά φυτά θα μπορούσαν πολύ εύκολα να καλλιεργηθούν στον κήπο ή στο μπαλκόνι μας. Ας δούμε βήμα-βήμα πώς μπορεί να πραγματοποιηθεί αυτό:
1. Προτού ξεκινήσουμε την ενασχόληση με τα φυτέματα, καλό θα ήταν να επισκεφθούμε μια αγροτική περιοχή στην οποία καλλιεργούνται φυτά ή ένα φυτώριο της περιοχής μας. Η άμεση επαφή με έναν καλλιεργητή ή γεωπόνο θα μας δώσει πολλές πληροφορίες και σίγουρα θα λυθούν οι απορίες μας.
2. Διαλέγουμε τα αρωματικά φυτά που θα φυτεύσουμε. Τα πιο διαδεδομένα, τα οποία και θα βρούμε σε οποιοδήποτε φυτώριο είναι: η λεβάντα, η ρίγανη, ο βασιλικός, η μαντζουράνα, ο δυόσμος, η λουίζα, η αρμπαρόριζα, το θυμάρι, το λεμονοθύμαρο, το δενδρολίβανο, το φασκόμηλο, η μέντα, το δίκταμο και το μελισσόχορτο. Τα συγκεκριμένα είναι αρκετά για να έχουμε μια αντιπροσωπευτική γκάμα των αρωματικών φυτών.
3. Είναι βασικό να γνωρίζουμε πως τα περισσότερα αρωματικά φυτά θέλουν ήλιο και έχουν λίγες απαιτήσεις σε νερό.
4. Επιλέγουμε το σωστό φυτοδοχείο. Η φύτευση των αρωματικών φυτών πρέπει να γίνει με τη σκέψη πως σε κάθε γλάστρα θα μπει ένα είδος και το μέγεθος του φυτοδοχείου να είναι ικανό ώστε να αναπτυχθεί το φυτό με άνεση για τα επόμενα 2-3 χρόνια.
5. Στην περίπτωση που θέλουμε να κάνουμε φύτευση στη γη, θα πρέπει να επεξεργαστούμε το χώμα, να το σκαλίσουμε και σε κάθε λάκκο να μπει λίγο κομπόστ φυτικής προέλευσης.
6. Αφού ανοίξουμε τον λάκκο και προτού βάλουμε το φυτό θα πρέπει να ρίξουμε λίγο νερό για να μπορέσει το χώμα να έχει ικανοποιητική υγρασία για το ριζικό σύστημα του φυτού.
7. Τοποθετούμε το φυτό στον λάκκο, ρίχνουμε χώμα περιμετρικά της μπάλας του, πιέζουμε απαλά με τα χέρια μας να συμπιεστεί ελαφρά το χώμα και στο τέλος ποτίζουμε καλά.
Tips
1. Ο πολλαπλασιασμός των μυρωδικών μπορεί εύκολα να γίνει και με μοσχεύματα.
2. Αποφεύγουμε χημικά σκευάσματα για τη φυτοπροστασία τους ή για τη λίπανσή τους – καλύτερα να χρησιμοποιούμε βιολογικά σκευάσματα και φυτικό κομπόστ.
3. Τα αρωματικά φυτά βοηθούν πολύ στον περιορισμό των κουνουπιών στον χώρο μας.
4. Είναι πολυετή φυτά και χρειάζονται χώρο για την ανάπτυξή τους. Ανά δύο χρόνια μπορεί να γίνεται και ένα αυστηρό κλάδεμα για να μεγαλώνουν σωστά.
5. Προτιμήστε όταν αγοράζετε βασιλικό να επιλέγετε τον αγιορείτικο, που θα τον έχετε και την επόμενη χρονιά.
6. Αν σας ξεραθεί ο βασιλικός που έχετε σε γλάστρα, να μη φυτέψετε στο ίδιο χώμα ξανά βασιλικό.
7. Τα αποξηραμένα άνθη από λεβάντα απωθούν τον σκόρο και μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως αρωματικό χώρου.
Κείμενο: Μάριος Γκρόγκος, Landscaper, Συνιδιοκτήτης της εταιρείας Greenplus
