Ταξιδεύοντας για επαγγελματικούς λόγους στη Βόρεια Ελλάδα, στον δρόμο προς Νευροκόπι, 14 χλμ. βορειοδυτικά της Δράμας, περάσαμε από ένα γραφικό χωριό μέσα στο πράσινο, την Πετρούσσα. Εκεί δεσπόζει μια τεράστια έκταση γεμάτη θερμοκήπια, που τραβάει το βλέμμα. Μαθαίνω ότι ανήκει σε μια μεγάλη εταιρεία, τη Wonderplant, που παράγει χιλιάδες τόνους ντομάτας
υδροπονίας μέσα σε υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις, συνολικής έκτασης 240 στρεμμάτων. Η περιέργειά μου με οδήγησε να τις δοκιμάσω αλλά και να μάθω περισσότερα για τη μέθοδο της
υδροπονίας και πώς αυτή επιδρά στη γεύση και την ποιότητα της ντομάτας.
Επικοινώνησα με τον CEO της Wonderplant Θεμιστοκλή Μακρή, ο οποίος μου μίλησε για το όλο project.
«Οι ντομάτες μεγαλώνουν σε μόνιμη άνοιξη»
Στη Wonderplant οι ντομάτες αντιμετωπίζονται ως ζωντανοί οργανισμοί που μεγαλώνουν κάτω από συνθήκες ιδιαίτερης φροντίδας. Όπως μου ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μακρής, «φανταστείτε ότι τα θερμοκήπια είναι μια θερμοκοιτίδα, όπου φροντίζουμε με αγάπη και σχολαστικότητα τα φυτά, ώστε να ανθίσουν και να καρποφορήσουν». Γι’ αυτό και οι συνθήκες θερμοκρασίας, φωτισμού, σκίασης κ.ά. είναι σταθερές, ώστε να βρίσκονται οι ντομάτες «σε μια μόνιμη άνοιξη». Τα σύγχρονα γυάλινα θερμοκήπια -που εκτείνονται σε 220 στρέμματα- λειτουργούν με ειδικό σύστημα φυσικού δροσισμού Pad & Fan, ώστε να εξασφαλίζονται οι σωστές συνθήκες θερμοκρασίας στα φυτά και τους θερινούς μήνες. Παράλληλα, εφαρμόζονται σύνθετα συστήματα σκίασης, μόνωσης και ηλεκτρονικού ελέγχου του μικροκλίματος της καλλιέργειας. Όσον αφορά την προστασία από ασθένειες, πραγματοποιείται φυσική επικονίαση των φυτών με βομβίνους, ενώ παράλληλα εφαρμόζονται σύγχρονες αρχές διαχείρισης των «εχθρών» της καλλιέργειας, ώστε να παράγονται ασφαλή προϊόντα. Προς την ίδια κατεύθυνση λειτουργούν και τα εντομοαπωθητικά δίχτυα στα παράθυρα.
Τι είναι η μέθοδος της υδροπονίας;
Όπως μαρτυρά και η ετυμολογική ρίζα του όρου (ύδωρ + πόνημα, στα αγγλικά hydroponics), πρόκειται για μια μέθοδο που βασίζεται στη χρήση του νερού. Χαρακτηριστικό της είναι η
απουσία χώματος. Τα φυτά μεγαλώνουν πάνω σε υποστρώματα πετροβάμβακα, όπου ενσωματώνουν οι ειδικοί όλα τα θρεπτικά συστατικά και τις βιταμίνες
για να αναπτυχθούν σωστά, δίνοντας ένα ποιοτικό αποτέλεσμα. Εδώ δεν υπάρχουν τα ζιζάνια και οι ασθένειες που θα βρεθούν στο χώμα, οπότε δεν γίνεται και χρήση χημικών και ζιζανιοκτόνων.
Αν και κάποιος μπορεί να υποθέσει ότι η τεχνική αυτή απαιτεί περισσότερο νερό από μια συμβατική καλλιέργεια, στην πραγματικότητα εξοικονομείται περίπου 40%. Πιο συγκεκριμένα, στις
καλλιέργειες ντομάτας της Wonderplant, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, καταναλώνονται 36 λίτρα νερού ανά κιλό ντομάτας έναντι 60 λίτρων που χρειάζονται σε περίπτωση συμβατικής καλλιέργειας.
Αυτό συμβαίνει διότι το νερό ανακυκλώνεται συνεχώς και επαναχρησιμοποιείται. Παράλληλα, με τη βοήθεια σύγχρονων τεχνικών και τεχνολογιών, επιτυγχάνεται η καλύτερη δυνατή διαχείριση του νερού και αυξάνεται η αποδοτικότητα της χρήσης του, καθώς ελαχιστοποιούνται οι απώλειες λόγω εξάτμισης και απορροής.
Οι τύποι ντομάτας της Wonderplant
Στη Wonderplant παράγονται 3 διαφορετικοί τύποι ντομάτας που κατηγοριοποιούνται ανάλογα με το σχήμα και το μέγεθός τους: μεγαλόκαρπες (μεγάλη Πετρούσσα ή beef), μεσόκαρπες σε τσαμπί και ντομάτες βελανίδι (ντοματίνια Cherry Plum). Οι δύο πρώτοι τύποι είναι ζουμερές και έχουν πιο λεπτή φλούδα, γι’ αυτό και είναι κατάλληλες τόσο για επιτραπέζια χρήση όσο και για μαγειρική. Τα ντοματίνια έχουν πιο σκληρό φλοιό και διατηρούν μια τραγανότητα στο δάγκωμα, κάτι που τα καθιστά ένα ιδανικό σνακ για το γραφείο ή το σχολείο, ακόμα και σκέτες. Παράλληλα, έχουν περισσότερα σάκχαρα, γι’ αυτό, όπως μαθαίνω, τις προτιμούν περισσότερο τα παιδιά.
Η παραγωγή και των τριών τύπων ντομάτας διαρκεί περίπου 9 μήνες, από τον Απρίλιο μέχρι και τις 10 Δεκεμβρίου, ενώ μεσολαβεί μια περίοδος που είναι αναγκαία για την αντικατάσταση των φυτών, ώστε να ξεκινήσει εκ νέου η παραγωγή. Κι αν θέλουμε να μιλήσουμε με αριθμούς, κάθε χρόνο παράγονται 15.000 τόνοι ντομάτας, οι οποίοι διοχετεύονται αποκλειστικά στην εγχώρια αγορά, καλύπτοντας σε μεγάλο βαθμό τη μεγάλη ζήτηση των καταναλωτών για το συγκεκριμένο προϊόν.
Η μετακίνηση με ποδήλατα και ηλεκτροκινητα μέσα
Αν επισκεφθείτε την ιστοσελίδα της εταιρείας, θα δείτε εικόνες όπου οι εργαζόμενοι κινούνται με ποδήλατα. Όπως μου διευκρίνισε ο κ. Μακρής, η εταιρεία καλύπτει μια ιδιαίτερα μεγάλη έκταση στην Πετρούσσα (240 στρέμματα). Αυτό καθιστά αδύνατον να καλυφθούν με ταχύτητα κάποιες αποστάσεις με τα πόδια, οπότε έχουν προβλεφθεί διάφοροι τρόποι μετακίνησης των εργαζομένων, πάντα φιλικοί προς το περιβάλλον. Χρησιμοποιούνται δηλαδή, πέρα από ποδήλατα, ηλεκτρικά πατίνια και αμαξίδια.
Βιώσιμη παραγωγή ντομάτας
Στη σύγχρονη εποχή όπου όλοι είμαστε πιο ευαισθητοποιημένοι απέναντι στην κλιματική αλλαγή και τις συνέπειές της, αναζητούμε στην καθημερινότητά μας λύσεις που να είναι όσο το δυνατόν
πιο φιλικές προς το περιβάλλον. Προς αυτή την κατεύθυνση κινείται και η παραγωγή της ντομάτας στη Wonderplant, σύμφωνα με τις αρχές της βιωσιμότητας, βάσει επιστημονικών ερευνών και σύγχρονων εργαλείων.
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η μέθοδος της υδροπονίας συντελεί στην εξοικονόμηση νερού και στην αντιμετώπιση της λειψυδρίας. Επίσης, βάσει διεθνών επιστημονικών ερευνών
σχετικά με το αποτύπωμα άνθρακα, έχει βρεθεί ότι οι ντομάτες που παράγονται σε μεσογειακό κλίμα έχουν μέσο ανθρακικό αποτύπωμα 0,69 CO2e/kg ενώ οι υδροπονικές ντομάτες μόλις 0,56CO2e/kg. Στην περίπτωση της Wonderplant, έχει αποφευχθεί από το 2015 η εκπομπή πάνω από 10.640 τόνων άνθρακα.
Παράλληλα, επειδή η εταιρεία διαθέτει σταθμούς συμπαραγωγής ενέργειας και ηλεκτρισμού υψηλής απόδοσης, εξασφαλίζεται εύκολα η υψηλή ενεργειακή απόδοση της μονάδας, χωρίς απώλειες και περαιτέρω επιβάρυνση του περιβάλλοντος.
info
Πετρούσσα, Τ.Κ.: 662 00, Δράμα, τηλ.: 25210 81114, www.wonderplant.gr
Φωτογραφίες: Δημήτρης Πούπαλος
