Έξι γενιές πίσω μετρά η οικογένεια Δαφνή στην ελαιοπαραγωγική ιστορία της Κέρκυρας. Ένα λιοτρίβι που περνά από πατέρα σε παιδί, με τα αδέρφια Σπύρο και Γιώργο, να ενώνουν με έναν ακόμα κρίκο, την αλυσίδα διαδοχής αυτής της μακραίωνης οικογενειακής παράδοσης που δεν λύγισε ποτέ: Ούτε σε πολέμους, ούτε σε κακουχίες, αλλά ούτε και στις σκοτεινές περιόδους της αμφισβήτησης και της οικονομικής κρίσης.
Στυλοβάτης τους παραμένει ο παππούς Σπύρος, 90 χρονών σήμερα, που δεν λείπει μέρα από το λιοτρίβι. Από τότε που ξεκινά η παραγωγή, και θα επιβλέψει ένα-ένα τα μηχανήματα πριν πάρουν μπρος, μέχρι τη στιγμή που θα βγουν οι πρώτες σταγόνες λαδιού και τότε, πάλι, θα είναι ο πρώτος που θα τις δοκιμάσει για να ευχηθεί στην οικογένεια καλή λαδιά. «Εμείς οι άνθρωποι» παρατηρεί ο εγγονός του, Σπύρος και αυτός «είμαστε σαν τα δέντρα. Για να καρποφορήσει ένα δέντρο χρειάζεται τις ρίζες του. Οι δικές μας ρίζες είναι οι πρόγονοί μας».
Οι ελαιώνες του Άη Μαθιά
Εκεί, λοιπόν, στους ελαιώνες του Αγίου Ματθαίου -του Άη Μαθιά όπως συνηθίζουν να αποκαλούν το χωριό τους οι ντόπιοι- καρπίζει από τα τέλη του 19ου αιώνα με αρχές του 20ού, το βιός της οικογένειας Δαφνή. Στο ίδιο μέρος που η σάρκα της ελιάς τους γίνεται ελαιόλαδο, με τη συγκομιδή, να ξεκινά πριν πέσει ο καρπός στο χώμα, από τα τέλη του Σεπτέμβρη μέχρι τις αρχές Δεκέμβρη, το αργότερο. Ένα βαθιά νόστιμο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, το πρώτο και μοναδικό μονοποικιλιακό ελαιόλαδο Λιανολιάς Κέρκυρας στην παγκόσμια αγορά και το πρώτο στον κόσμο με αναγραφόμενο Ισχυρισμό Υγείας. Η ονομασία του, The Governor (ελληνικά: ο κυβερνήτης) είναι εμπνευσμένη από την ισχυρή προσωπικότητα του Ιωάννη Καποδίστρια, του πρώτου Κυβερνήτη του σύγχρονου ελληνικού κράτους, ο οποίος μάλιστα απεικονίζεται και στο μπουκάλι του ελαιόλαδου.
Ένα βραβευμένο ελαιόλαδο, πλούσιο σε πολυφαινόλες
Από το 2012 η Ε.Ε. (Οδηγία 432/2012) έδωσε το δικαίωμα στα εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα με υψηλή περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες να μπορούν να αναγράφουν τον Ισχυρισμό Υγείας δηλαδή ότι «συμβάλλουν στην προστασία των λιπιδίων του αίματος από το οξειδωτικό στρες στα πλαίσια μιας ποικίλης και ισορροπημένης διατροφής». Το 2014, ο «χρυσός» Κυβερνήτης της οικογένειας, γνωστός ως «The Governor», έγινε το πρώτο ελαιόλαδο παγκοσμίως που τοποθέτησε στην ετικέτα του την συγκεκριμένη φράση, καθώς τα φαινολικά στοιχεία που συγκέντρωσε κατά την πρώτη χρονιά παραγωγής του, ήταν δέκα φορές πάνω από το όριο που έθετε ο ευρωπαϊκός κανονισμός. «Από το 2016, χρονιά κατά την οποία βραβευτήκαμε στο πλαίσιο των Olympic Awards, μέχρι σήμερα» μου λέει ο Σπύρος και συνεχίζει «είμαστε το ελαιόλαδο με τις περισσότερες, παγκοσμίως, συμμετοχές σε επιστημονικές έρευνες σε έγκριτα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα Ελλάδας και Εξωτερικού ( ειδικά στις ΗΠΑ, στο Hunter College της Νέας Υόρκης, στο Πανεπιστήμιο της Λουιζιάνα αλλά και στο Hoborn Univercity School of Pharmacy).
Σε 25 χώρες του εξωτερικού
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που το «The Governor», με συνολικά 74 διεθνή βραβεία για τη γεύση, την ποιότητα και τον προϊοντικό του σχεδιασμό, ταξιδεύει σταθερά τα τελευταία χρόνια σε 25 χώρες του εξωτερικού, γεμίζοντας τα ράφια των μεγαλύτερων πολυκαταστημάτων του κόσμου (όπως στα λονδρέζικα Harrods ) και κεντρίζοντας το ενδιαφέρον των διεθνών τηλεοπτικών Μέσων: από το κανάλι France3 και το αφιέρωμα στο «The Governor» που παρουσίασαν η Julie Andrieu και ο διάσημος σεφ Thierry Marx μέχρι το Βρετανικό channel 5 και τον παρουσιαστή Jeremy Vine που μαζί με την ομάδα του δοκίμασαν στον αέρα της εκπομπής το κερκυραϊκό ελαιόλαδο, εγκωμιάζοντάς το, όχι απλά για τη γεμάτη σώμα γεύση του αλλά και για την υγειοπροστατευτική του δράση.
Το ιστορικό ελαιοτριβείο
Και κάπως έτσι, περισσότεροι από 15.000 επισκέπτες στο νησί, από κάθε γωνιά της γης, οδηγούν κάθε χρόνο, τα βήματά τους, στις εγκαταστάσεις του ιστορικού ελαιοτριβείου. Εκεί, αφού ξεναγηθούν στον ανοιχτό μουσειακό χώρο (με κομμάτια αντίκες από τα πρώτα λιοτρίβια στο χωριό), συμμετέχουν σε σεμινάρια γευσιγνωσίας, μαθαίνουν για την ιστορία του υπεραιωνόβιου κερκυραϊκού ελαιώνα, επισκέπτονται την γηραιότερη και μνημειακή, πλέον, ελιά, την «MITERA», ακολουθούν -αν το επιθυμούν- το πρόγραμμα «Producer for a day» οπότε και μπαίνουν στο ρόλο του ελαιοπαραγωγού για μία ολόκληρη μέρα, και τέλος βλέπουν μπροστά τους να εξελίσσεται ζωντανά και ανάλογα πάντα με την εποχή, όλο το φάσμα παραγωγής του ελαιολάδου. «Δεν έχει απλά διαδραστικό, αλλά και επιδραστικό χαρακτήρα η επίσκεψή τους» παρατηρεί ο Σπύρος «καθώς, αυτοί οι άνθρωποι, γυρίζοντας πίσω στην πατρίδα τους, κάθε φορά που θα επιλέγουν τον «Κυβερνήτη» μας ή ένα άλλο εξαιρετικό παρθένο ελληνικό ελαιόλαδο, θα πηγαίνει συνειρμικά ο νους τους στην Ελλάδα και στην Κέρκυρα αλλά και σε όλα όσα έζησαν και γεύτηκαν εδώ».
Τα γυρίσματα του «My Big Fat Greek Wedding 3» στο ιστορικό ελαιοτριβείο
Ανάμεσα, λοιπόν, στους χιλιάδες επισκέπτες που βρέθηκαν πέρσι στο ελαιοτριβείο, ήταν και η ελληνοαμερικανίδα ηθοποιός Νία Βαρντάλος. «Ήρθε μόνη της, απροειδοποίητα. Στην αρχή, κανείς μας δεν κατάλαβε ποια είναι. Μπήκε μέσα, μας χαιρέτησε, μας είπε ότι είχε δοκιμάσει το ελαιόλαδό μας και είχε ενθουσιαστεί» θυμάται ο Σπύρος. «Έκανε ένα ρεπεράζ στο χώρο, κάναμε μαζί γευσιγνωσία, επισκεφτήκαμε τη μνημειακή ελιά και πραγματικά ενδιαφέρθηκε να μάθει τα πάντα για την παραγωγική διαδικασία του ελαιολάδου. Λίγο καιρό μετά, μας ζητήθηκε η άδεια να γίνουν γυρίσματα της τρίτης της ταινίας «My Big Fat Greek Wedding», στο ελαιοτριβείο μας. Από τη μία μέρα στην άλλη, το χωριό μας βρέθηκε στο επίκεντρο μιας χολιγουντιανής παραγωγής».
Το πρώτο olive oil bar στην Κέρκυρα
Ο εξωστρεφής και ευρηματικός χαρακτήρας των αδερφών Δαφνή τούς οδήγησε φέτος το καλοκαίρι σε μία νέα, τολμηρή και καινοτόμο, για το νησί, επιχειρηματική κίνηση: Να φτιάξουν το πρώτο olive oil bar στην Κέρκυρα, σε μία προσπάθεια μεταφοράς της βιωματικής εμπειρίας γευσιγνωσίας ελαιολάδου σε αστικό ιστό και συγκεκριμένα σε έναν από τους πιο κεντρικούς πεζοδρόμους της παλιάς πόλης. Εκεί, στο εμβληματικό κτίριο της Νικηφόρου Θεοτόκη (ένα κτίριο με μακρά ιστορία στο κοινωνικό γίγνεσθαι του νησιού που έγινε γνωστό από τον διάσημο πίνακα του Παχή «Πρωτομαγιά στην Κέρκυρα»), ο αεικίνητος Κερκυραίος chef, Σπύρος Αγιούς «παντρεύει» τη δημιουργική κουζίνα και τις νοστιμιές μικρών ντόπιων παραγωγών με το food pairing και τη μεθυστική γεύση του «The Governor».
Η ζεστή, elegant σάλα του The Olive House, στον επάνω όροφο του κτιρίου (κάτω βρίσκεται το πωλητήριο), πλαισιωμένη από ξύλο, μάρμαρο και γυαλί, κλείνεται κατόπιν ραντεβού και μπορεί να φιλοξενήσει είτε μία μεγάλη παρέα των οκτώ ατόμων, στη χρυσή μεταλλική μπάρα με θέα στην ανοικτή κουζίνα, είτε πιο μικρές παρέες των δύο ατόμων που απολαμβάνουν τη γευσιγνωσία τους, σε prive μαρμάρινα πάσα, πίσω ακριβώς από τα παραθύρια με θέα στην περατζάδα της Θεοτόκη.
Η γευσιγνωσία ξεκινά όταν τα κλασικά στρογγυλά, μπλε ποτήρια που χρησιμοποιούνται για τις γευσιγνωσίες ελαιολάδου υποδέχονται τις πρώτες σταγόνες του “The Governor”, του premium αλλά και του limited edition. Ένας κοινός τύπος ελαιολάδου σε δύο διαφορετικές εκδόσεις. «Η διαφορά τους» μου εξηγεί ο Σπύρος «έγκειται στον βαθμό ωρίμανσης άρα στην αρωματική απόδοση και στον βαθμό των φαινολικών συστατικών. Το limited edition έχει μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε φαινόλες και χάρη σε αυτές δημιουργείται ένας εκρηκτικός συνδυασμός γεύσης και υγειοπροστατευτικών χαρακτηριστικών». Δοκιμάζω μία γουλιά από το limited edition. Η γεύση του πικρή, πικάντικη και συνάμα φρουτώδης, συνδυασμός που, όπως παρατηρεί ο Σπύρος «πρέπει να υπάρχει σε απόλυτη ισορροπία σε ένα ποιοτικό, εξαιρετικο παρθένο ελαιόλαδο».
Η κουβέντα διακόπτεται όταν ο σεφ αρχίζει να στρώνει την μπάρα με επιλογές από τα δύο διαφορετικά μενού (ένα παραδοσιακό και ένα πιο δημιουργικό) που πλαισιώνουν τη διαδικασία γευσιγνωσίας. Απροσδόκητα ευχάριστη έκπληξη, η διαπίστωση του πόσο καταπληκτικά δένει το παγωτό βανίλια με ένα κουταλάκι του γλυκού ελαιόλαδο στην κορυφή της μπάλας. Ολοκλήρωσα την εμπειρία, με τον καλύτερο τρόπο δοκιμάζοντας cockt-oils (δημιουργικοί συνδυασμοί αλκοολούχων και μη ποτών, με βάση τους το ελαιόλαδο).