Είναι γλύκισμα ελληνικό, τονωτικό και υγιεινό ενώ παίρνει συνήθως παραλληλόγραμμο σχήμα και κατόπιν περίοπτη θέση στις προτιμήσεις μικρών και μεγάλων. Ο λόγος για το παραδοσιακό παστέλι, που η σκούφια του κρατάει από την αρχαιότητα!
Η «ξεπερασμένη» για κάποιους λιχουδιά των παιδικών μας χρόνων αναλαμβάνει να σβήσει την επιθυμία για γλυκό στο λεπτό, αρκεί να το αναζητήσουμε στο σωστό μέρος, δηλαδή παντού, από τα περίπτερα, τα ράφια μικρών και μεγάλων καταστημάτων μέχρι τους πάγκους των πανηγυριών.
Πώς και πού παράγεται
Οι πρώτες ύλες του παστελιού είναι φυσικές, το σουσάμι και το μέλι κυρίως, αν και συχνά χρησιμοποιείται και ζάχαρη στην παρασκευή του, η διαδικασία της οποίας είναι σχετικά απλή. Το μυστικό της επιτυχίας του παστελιού βρίσκεται στην ποιότητα αλλά και την αναλογία ανάμιξης των δύο υλών, καθώς και στο καλό δέσιμο μεταξύ τους. Το μέλι βράζεται σε ειδικό, ρηχό σκεύος με μεγάλη επιφάνεια και, όταν αρχίσει να βράζει, το ξαφρίζουν. Όταν δέσει προσθέτουν το σουσάμι καβουρδισμένο ανακατεύοντας συνεχώς για να μην κολλήσει το μίγμα. Κατόπιν, απλώνεται σε μάρμαρο ή σε ειδικό τελάρο αλειμμένο με γλυκό κρασί ή αμυγδαλέλαιο. Όταν κρυώσει το μίγμα κόβεται σε κομμάτια. Το παστέλι, ανάλογα το υλικό που υπερισχύει, είναι μελάτο και τραγανό. Το μελάτο «κατάγεται» από τη Μεσσηνία, που χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή κατά την παρασκευή για να μη στεγνώσει. Από τα γνωστότερα παστέλια, μάλιστα, είναι εκείνο από τη Μεσσηνία. Το φτιάχνουν όμως με επιτυχία και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας όπως στη Ζάκυνθο, τη Σίφνο, τη Τζιά, την Άνδρο, τα Μετέωρα. Σήμερα, υπάρχουν και πολλές παραλλαγές του με σιρόπι ζάχαρης και διάφορους ξηρούς καρπούς. Βρίσκουμε πολλές εκδοχές τόσο στην Ελλάδα όσο και στις υπόλοιπες χώρες της ανατολικής Μεσογείου. Π.χ. στα Δωδεκάνησα φτιάχνουν το μελεκούνι, όπου εκτός από θυμαρίσιο μέλι και σουσάμι προστίθενται ολόκληρα αμύγδαλα, ξυσμένο πορτοκάλι – περγαμόντο και διάφορα μπαχαρικά.
Το παραδοσιακό παστέλι σε μια διαφορετική εκδοχή από τη Yiam!
Ιδιότητες και χρήσεις
Το παστέλι έχει αρκετές θερμίδες αλλά περιέχει μεγάλο ποσοστό πρωτεϊνών και διαιτητικών ινών εξαιτίας του σουσαμιού, που είναι πλούσιο σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β (όπως Β1, Β2 και νιασίνη) και αντιοξειδωτικά συστατικά. Παράλληλα, λόγω του σουσαμιού, αποτελεί μια εξαιρετική πηγή ασβεστίου, μεταλλικών αλάτων και ιχνοστοιχείων όπως φώσφορο, μαγνήσιο, ψευδάργυρο και σελήνιο. Τρώγεται σκέτο σαν σνακ ή κομμένο σε κομματάκια, νοστιμίζει το γιαουρτάκι του πρωινού, δίνει τη γλύκα του σε πράσινες σαλάτες, μπαίνει σε γλυκά του ποτηριού, σεμιφρέντο, κέικ και όπου αλλού προστάζει η φαντασία σας.