Πατρίδα της πατάτας είναι η Νότια Αμερική. Από εκεί ταξίδεψε στην Ισπανία και μετά σε ολόκληρη την Ευρώπη. Στην Ελλάδα λέγεται ότι επιβλήθηκε τον 19ο αιώνα, χάρη σε ένα τέχνασμα του κυβερνήτη Καποδίστρια, με το οποίο εξουδετέρωσε την επιφυλακτικότητα των Ελλήνων στο νέο τρόφιμο, κλειδώνοντάς το σε αποθήκες εσκεμμένα αφύλακτες, ώστε ο λαός να μπορεί να τις κλέψει πιστεύοντας ότι είναι πολύτιμες. Και έτσι η πρώτη εκτεταμένη καλλιέργεια έγινε το 1828 στην Αίγινα με πατάτες από την Κέρκυρα και τη Σύρο. Από τότε μέχρι σήμερα η ταπεινή πατάτα είναι αγαπημένη τροφή μικρών και μεγάλων.
Στο μαγείρεμα ωστόσο χρησιμοποιείται παντοιοτρόπως εξού και τα πολλά ονόματα που της αποδίδουν. Είναι τόσα πολλά μάλιστα που μπορούμε να μιλήσουμε για… λεξικό στις μαγειρεμένες πατάτες! Πάμε να το δούμε;
Άννα (pommes Anna)
Μοιάζουν με πίτα αυτές οι πατάτες. Αφού κοπούν σε πολύ λεπτές ροδέλες, απλώνονται σε στρώσεις μέσα σε πυρίμαχο σκεύος. Ανάμεσα στις στρώσεις μπαίνει βούτυρο, αλάτι και πιπέρι. Στο τέλος, ψήνονται σκεπασμένες με αλουμινόχαρτο και κάποιο βάρος πάνω τους. Σερβίρονται κομμένες σε τρίγωνα.
Γαλέτα (Galettes)
Οι πατάτες και μια ποσότητα κρεμμυδιού τρίβονται σε χοντρό τρίφτη. Μετά μπαίνουν σε μπολ μαζί με σκόρδο ψιλοκομμένο, σχοινόπρασο, μαϊντανό, αβγό και αλεύρι. Το μίγμα ζυμώνεται και πλάθεται σε γαλέτες (πλακουτσωτές πιτούλες) που τηγανίζονται και από τις δύο πλευρές. Δείτε ΕΔΩ μια ενδιαφέρουσα συνταγή με γαλέτες.
Γλασαρισμένες
Οι βραστές πατάτες κόβονται σε κομμάτια και μετά σοτάρονται σε δυνατή φωτιά μέσα σε βούτυρο και μυρωδικά. Η παρασκευή ολοκληρώνεται με λίγο κρασί και ζωμό από κάποιο κρέας.
Κροκέτες
Οι πατάτες βράζονται και, αφού γίνουν πουρές, πλάθονται σε κεφτέδες με μακρόστενο σχήμα. Ύστερα, πανάρονται με αλεύρι, αβγό και φρυγανιά και τηγανίζονται.
Λιονέζ (Lyonnaise)
Οι πατάτες βράζονται και μετά κόβονται σε πολύ λεπτές φέτες. Σε μεγάλο τηγάνι σοτάρετε ελαφρώς λίγο κρεμμύδι και μετά το αφαιρείτε. Στο ίδιο λάδι σοτάρονται οι πατάτες σε χαμηλή θερμοκρασία μέχρι να αρχίσουν να ροδίζουν. Επαναφέρετε το κρεμμύδι στο τηγάνι σοτάρονται για 3 λεπτά επιπλέον.
Μπουλανζέρ (Boulangère)
Μεγάλη ποικιλία πιάτων με πατάτες χωρίς συγκεκριμένο προσδιορισμό. Συνήθως περιέχουν κρεμμύδι, σκόρδο, βούτυρο, δεντρολίβανο και λίγο θυμάρι.
Ντελμόνικο (Delmonico)
Πήραν το όνομά τους από το ιστορικό εστιατόριο-steak house στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης. Πρόκειται για πατάτες λιονέζ που έχουν όμως προβραστεί.
Ντισές (Duchesse)
Οι πατάτες βράζονται και μετά γίνονται πουρές με κρόκο αβγού και βούτυρο. Στη συνέχεια τους δίνεται κάποιο σχήμα και γκρατινάρονται στο φούρνο μέχρι να ροδίσουν ελαφρώς.
Πάνκεϊκ (Pancakes)
Κι εδώ η διαδικασία και τα υλικά είναι ίδια με της γαλέτας, απλώς προστίθεται και λίγη φρυγανιά. Δείτε ΕΔΩ μια νόστιμη συνταγή με τηγανίτες πατάτας.
Ροστί (Rösti)
Οι πατάτες προβράζονται και μετά ακολουθείται η διαδικασία της γαλέτας, χωρίς όμως να προστίθενται στις πατάτες αβγό, αλεύρι και μυρωδικά.
Σατό (Château)
Οι πατάτες κόβονται σε σχήμα ελιάς με ειδικό εργαλείο και στη συνέχεια σοτάρονται σε βούτυρο κλαριφιέ για 10 λεπτά περίπου. Πασπαλίζονται με μαϊντανό πριν το σερβίρισμα.
Σουφλέ (Soufflé)
Παρά το όνομα του πιάτου, δεν μιλάμε για σουφλέ αλλά για πατάτες που διπλοτηγανίζονται και έχουν κυλινδρικό και σχετικά λεπτό κόψιμο.
Τσιπς (Chips)
Λεπτοκομμένες πατάτες από τον ειδικό κόφτη των λαχανικών, τηγανισμένες σε υψηλή θερμοκρασία μέχρι να πάρουν χρυσό χρώμα. Δείτε ΕΔΩ μια πολύ νόστιμη συνταγή με chips πατάτας.
Φρεντς Φράις (French Fries)
Οι πατάτες κόβονται σε μπαστούνια και μένουν σε κρύο νερό μέχρι να έρθει η ώρα τηγανίσματος, όπου στραγγίζονται και τηγανίζονται σε λάδι που έχει φτάσει στους 145°C μέχρι να γίνουν διάφανες. Στραγγίζονται καλά, περνούν από χαρτί κουζίνας να απορροφηθούν τα λάδια και πριν το σερβίρισμα τηγανίζονται ξανά σε λάδι που έχει φτάσει στους 180°C μέχρι να ροδίσουν καλά.
Χας Μπράουν (Hash Brown)
Και αυτή η προετοιμασία είναι ίδια με τις λιονέζ, απλώς οι πατάτες προβράζονται πριν σοταριστούν στο βούτυρο και κόβονται σε μικρούς κύβους συνήθως. Στο σερβίρισμα προσθέτουμε και μαϊντανό.
«Χτυπημένες» (Whipped)
Πρώτα βράζονται και μετά προστίθενται κρόκοι αβγού, βούτυρο, γάλα ή κρέμα και λίγη μουστάρδα. Στη συνέχεια τις χτυπάμε με μίξερ χειρός μέχρι να γίνουν πολύ αφράτες. Δείτε ΕΔΩ μια νόστιμη συνταγή πουρέ βουτύρου.