Οι πιο επικρατούσες έρευνες ανά τον κόσμο δείχνουν ότι το μεγαλύτερο ποσοστό στη σπατάλη τροφίμων προέρχεται κυρίως από τα νοικοκυριά, που πετούν τα τρόφιμα που αγοράζουν, καθώς δεν είναι κατάλληλα προς χρήση. Και το πρόβλημα είναι ακόμη μεγαλύτερο καθώς οι τροφές που σπαταλούνται είναι συνήθως οι πιο υγιεινές, τα φρούτα και τα λαχανικά. Και όταν δεν έχεις υγιεινές επιλογές στο σπίτι σου, αυξάνονται οι πιθανότητες να καταφύγεις σε εύκολες λύσεις που είναι συνήθως πιο ανθυγιεινές, όπως επεξεργασμένα και συσκευασμένα τρόφιμα ή σνακ.
Η σπατάλη αυτή δεν αφορά μόνο το φαγητό, αποτελεί και μια οικονομική σπατάλη καθώς τα φρούτα και τα λαχανικά είναι πολύ ακριβά, οπότε το να καταλήγουν στον κάλαθο των αχρήστων σαφώς μας κοστίζει και σε χρήματα.
Παρακάτω σας έχουμε συγκεντρώσει τρόπους για να μειώσετε τη σπατάλη και κατά προέκταση να τρώτε πιο υγιεινά.
Δείτε ποιοι είναι αυτοί:
Οργάνωση των αγορών- Η σωστή λίστα
Αν πηγαίνετε στο σουπερμάρκετ για βόλτα και δεν έχετε ελέγξει τι πραγματικά σας λείπει, τότε είναι σχεδόν αναπόφευκτο και να αγοράσετε πράγματα που δεν χρειάζεστε -ή που έχετε ήδη- αλλά και να παρασυρθείτε από ανθυγιεινούς πειρασμούς που καταναλώνονται εύκολα και γρήγορα, όπως συσκευασμένα σνακ.
Όσο πιο οργανωμένος είναι κάποιος όταν ψωνίζει για φαγητό, τόσο λιγότερη σπατάλη χρημάτων και τροφίμων θα έχει. Ανάλογα με το χαρακτήρα σας και τα επίπεδα… ψυχαναγκασμού που έχετε, μπορείτε να καταρτίσετε και τη λίστα που σας ταιριάζει. Είτε τη γράφετε στο κινητό, είτε σε κάποιο χαρτί, μπορείτε να τη χωρίσετε ανάλογα με τα προιόντα και τα μαγαζιά που έχετε να επισκεφθείτε (σουπερμάρκετ, κρεοπωλείο, φούρνος, μανάβικο…). Από εκεί και πέρα, μπορείτε να «σκανάρετε» μια φορά την εβδομάδα το ψυγείο και το ντουλάπι σας, να εντοπίζετε τα πράγματα που σας τελειώνουν και να προγραμματίζετε τις αγορές σας. Και φυσικά, όταν βλέπετε ότι κάτι πλησιάζει να χαλάσει, πρέπει να είστε δημιουργικοί ώστε να το εκμεταλλευτείτε στην κατάλληλη συνταγή.
Προσφορές και στοκάρισμα
Αν έχετε τη συνήθεια να αγοράζετε ποσότητες σε προϊόντα επειδή τα βρήκατε σε προσφορά, πρέπει να ελέγχετε και το πόσο σας συμφέρει εντέλει από άποψη σπατάλης χρημάτων και τροφίμων. Και φυσικά να κοιτάτε πάντοτε τις ημερομηνίες λήξεως γιατί πολλές φορές μπαίνουν σε προσφορά τα τρόφιμα που πλησιάζουν να λήξουν. Οπότε αν δεν πρόκειται να τα καταναλώσετε άμεσα, δεν πρέπει να τα αγοράσετε γιατί θα πάνε χαμένα. Ειδικά αν τα αγοράσετε σε μεγάλες ποσότητες.
Το στοκάρισμα προϊόντων που βρίσκετε σε προσφορές αποτελεί μια από τις πιο βασικές τακτικές εξοικονόμησης χρημάτων, ωστόσο στην περίπτωση των τροφίμων πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν η περατότητα του είδους. Τα φρούτα και τα λαχανικά για παράδειγμα έχουν πολύ μικρή διάρκεια ζωής, οπότε προσέχουμε τις ποσότητες, ώστε να μπορέσουμε να τα καταναλώσουμε.
Συχνές αγορές
Ένα έξυπνο κόλπο -που είναι ενδεχομένως πιο κουραστικό και δεν μπορεί να εφαρμοστεί από όλους- είναι να έχετε σχετικά άδειο ψυγείο και να προγραμματίζετε τις αγορές σας ανά δυο ημέρες, ανάλογα με τις ανάγκες σας αλλά και τον χρόνο που διαθέτετε στη μαγειρική. Αν μοιράζετε τον χρόνο σας σε φαγητό απ’ έξω και μαγειρική -επειδή επιστρέφετε αργά στο σπίτι- τότε αυτό πρέπει να το λάβετε υπόψιν στην αγορά τροφίμων -ειδικά φρέσκων- ώστε να μη χαλάσουν περιμένοντας… να μαγειρευτούν.
Η εμφάνιση δεν είναι το παν
Πολλές φορές αγοράζουμε όμορφα λαχανικά από το σουπερμάρκετ και αυτά χαλάνε πολύ πιο γρήγορα καθώς έχουν περισσότερα φάρμακα. Από την άλλη, τα πιο «άσχημα» και κακοσχηματισμένα μπορεί να παραμένουν απούλητα και εντέλει να χαλάσουν επειδή κανείς δεν τα αγοράζει. Μέγα λάθος. Δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από τα πιο όμορφα και τις περισσότερες φορές ενδέχεται να είναι και πιο νόστιμα.
Προσοχή στις ημερομηνίες λήξεως
Το αναφέραμε και παραπάνω, το τονίζουμε και εδώ. Όταν αγοράζουμε τρόφιμα, πρέπει να προσέχουμε τις ημερομηνίες λήξεως σε συνάρτηση πάντα με την ποσότητα που αγοράζουμε, ανάλογα με την κατανάλωσή τους. Για παράδειγμα αν αγοράζετε γάλα μόνο όταν το βρίσκετε σε προσφορά και το αγοράζετε σε ποσότητες, πρέπει να υπολογίζετε πόσα θα αγοράσετε ώστε εν τω μεταξύ να μη σας λήξει. Μπορείτε να τσεκάρετε και ανά διαστήματα τις ημερομηνίες, για να προλάβετε να χρησιμοποιήσετε τα τρόφιμα προτού σας λήξουν.
Zero waste χρήσεις λαχανικών και leftovers
Δημιουργικότητα, εφευρετικότητα και ευελιξία στην κουζίνα, ειδικά όταν έχουμε να κάνουμε με φρέσκα προϊόντα που χαλάνε ή με leftovers. Υπάρχουν άπειρες λύσεις για να εκμεταλλευτούμε τα πράγματα που έχουμε στο ψυγείο μας, αρκεί να μην είναι πολύ αργά…
Οργάνωση ψυγείου και τροφοθήκης με έξυπνο τρόπο
Η σωστή οργάνωση ψυγείου είναι από τα σημαντικότερα βήματα για την αποφυγή σπατάλης τροφίμων. Αν έχετε την τάση να αγοράζετε πολλά προϊόντα και να ξεχνάτε τι υπάρχει στο ψυγείο σας, τότε θα πρέπει να ξεκινήσετε από το μηδέν. Το ιδανικό είναι -όπως είπαμε και παραπάνω- να έχετε ένα σχετικά άδειο ψυγείο, που να ξεχωρίζετε τι έχει μέσα. Αν δεν το καταφέρνετε αυτό, φροντίστε να υπάρχει μια κατανομή των προϊόντων ανάλογα με τη… διάρκεια ζωής τους. Ό,τι είναι να καταναλωθεί πιο άμεσα, πρέπει να βρίσκεται πιο μπροστά σε σχέση με τα τρόφιμα που δεν χαλάνε τόσο εύκολα.
Καλό είναι επίσης να έχετε έναν συγκεκριμένο τρόπο οργάνωσης του ψυγείου σας που να σας βολεύει και να βοηθά να βρίσκετε εύκολα ό,τι φυλάσσετε μέσα. Περισσότερα για την οργάνωση του ψυγείου θα βρείτε εδώ.
