Από τη μία άκρη της Ελλάδας μέχρι την άλλη, από τον βορά μέχρι το νότο και από την ανατολή μέχρι τη δύση, σε όλα τα νησιά, στο γάμο και στην χαρά πλάθονται αμυγδαλωτά. Τα συναντάμε με διάφορα ονόματα όπως κερασό, φοντάν, μελωμένα, γεμιστά, χαμάλια, μπιανκέτια, ροζέδες, σκερ μπουρέ και παρομοιάζονται με «αχλάδια», μπαλάκια, τρουφάκια ακόμα και ρωμαίικες «μύτες» ή «ποδαράκια».
Οι συνταγές είναι πολλές και οι παραλλαγές ακόμη περισσότερες γιατί κάθε τόπος, κάθε σπιτικό έχει τη δική του χρυσοχέρα μάνα ή γιαγιά που μεταλαμπαδεύει τις πολύτιμες γνώσεις. Δεν είναι εύκολο να βρούμε από κρατάει η ρίζα τους, ούτε ποιος το έφτιαξε πρώτος και δικαιούται τα εύσημα της ανακάλυψης. Πιθανόν να ήρθαν από τους Ενετούς ή να πέρασαν από τους Άραβες ή να μετακινήθηκαν μετά τη μικρασιατική καταστροφή. Όπως και αν έχει οι αμυγδαλιές ανθίζουν στη χώρα μας και οι τέχνη της ζαχαροπλαστικής έχει αφήσει πολύτιμο αποτύπωμα στις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα της ηπειρωτικής και νησιώτικης Ελλάδας.
20 αμυγδαλωτά – σύμβολα από τα νησιά της Ελλάδας
Αναζητήσαμε σε όλη την Ελλάδα τα νησιώτικα αμυγδαλωτά και μοιραζόμαστε μαζί σας αυτά που έχουν αφήσει το στίγμα τους στον τόπο καταγωγής τους:
Τήνος
Παράγονται ακόμη και σήμερα με ωμή πάστα αμυγδάλου και πλάθονται σε διαφορετικές γευστικές εκδοχές: Ροζέδες με άρωμα πικραμύγδαλου, Κερασό με μαυροκέρασο, Μελοκάρυδο με γέμιση από μέλι και καρύδι καθώς και Πορτοκάλι με άρωμα πικραμύγδαλο και γέμιση με πορτοκάλι γλασέ.
Εύβοια – Κύμη
Περιέχουν ασπράδι, ροδόνερο και κονιάκ, πλάθονται σαν «ποδαράκια», μουσκεύονται με ανθόνερο και πασπαλίζονται με άχνη.
Εύβοια – Νέα Αρτάκη
Περιέχουν ίση ποσότητα αμύγδαλου και ζάχαρης άχνης, ασπράδια και (προαιρετικά) χρώμα ζαχαροπλαστικής. Ζυμώνονται σε σχέδια που θυμίζουν λουλούδια και μοιάζουν πολύ με τα «γεμάτα» της Λέσβου.
Λευκάδα
Συναντώνται με το όνομα «ροζέδες» και περιέχουν φλούδα και αρώματα πορτοκαλιού.
Κύθηρα
Λέγονται «ροζέδες» και έχουν πιο σκούρο χρώμα καθώς αυτή η αμυγδαλόπαστα περιέχει και τη φλούδα των καρπών, ενώ η ζύμη περιέχει σιμιγδάλι, μέλι και κανελογαρίφαλα.
Σκόπελος
Σε αυτό το υπέροχο νησί, λέγονται «χαμαλιά» και ψήνονται μόνο για 2 λεπτά στο φούρνο.
Άνδρος
Παρασκευάζονται με αλεσμένα λευκά αμύγδαλα και πικραμύγδαλα, με ασπράδι αυγού και ζάχαρη. Αφού ψηθούν μέχρι να ροδίσουν, ραντίζονται με ανθόνερο και ύστερα πασπαλίζονται με άχνη ζάχαρη. Στο σχήμα θυμίζουν κουραμπιέ ή καλσούνι.
Σίφνος
Λέγονται και βραστά ή κατσαρόλας γιατί το αμύγδαλο βράζει στο σιρόπι. Όταν κρυώσει πλάθεται σε κωνικό σχήμα και πασπαλίζεται με ψιλή κρυσταλλική ζάχαρη.
Κέρκυρα
Λέγονται «μπιανκέτα» και ζυμώνονται μαζί με πούλπα μανταρινιού.
Σκύρος
Αυτή η αμυγδαλόπαστα κρύβει μέσα της νησιώτικο μέλι. Είναι ωμό, πλάθεται σαν σβούρα και πασπαλίζεται με άχνη.
Κρήτη
Στο αμυγδαλοχώρι του Λασιθίου Κρήτης, το Μεραμπέλλο, ζυμώνονται με βούτυρο, καλύπτονται με φιλέ και θυμίζουν αφράτα μπισκότα.
Σπέτσες
Σε αυτό το νησί περιέχουν μέλι, κανέλα, σιμιγδάλι και ψήνονται για λίγα λεπτά στο φούρνο. Αρτύζονται με ροδόνερο και πασπαλίζονται με ζάχαρη άχνη.
Πόρος
Πέρα από την άρτια τεχνική, το μυστικό που τα κάνει ξεχωριστά είναι οι λιγοστές φλούδες που ξεμένουν κατά το άσπρισμα του καρπού. Στη συνέχεια πλάθεται ένα προς ένα στο χέρι, σε σχήμα κάπως κωνικό και πασπαλίζεται με μπόλικη ζάχαρη άχνη.
Ύδρα
Η φήμη τους οφείλεται στο εργαστήριο του Τσαγκάρη. Υπάρχει το κλασικό «τετράγωνο» ή αλλιώς «ζαχαρομπακλαβάς», όπως το αποκαλούν, και το «αχλαδάκι». Το δεύτερο απαιτεί περισσότερη μαεστρία στην παρασκευή του, αφού πρέπει να ψηθεί, να «ξεκουραστεί» και έπειτα να πλαστεί εκ νέου στο χαρακτηριστικό σχήμα αχλαδιού.
Κεφαλλονιά
Η παραδοσιακή συνταγή στα αμυγδαλωτά θέλει να προέρχονται από ψημένη αμυγδαλόπαστα εμπλουτισμένη με αρώματα από πορτοκάλι και λεμόνι και έχουν επικάλυψη από αμύγδαλο φιλέ.
Λευκάδα
To ζαχαροπλαστείο Σταύρακας, από το 1955 μέχρι και σήμερα παράγει, με την ίδια σταθερή ποιότητα την παραδοσιακή συνταγή που κληρονόμησαν από τη γιαγιά Σοφία. Η συνταγή περιέχει αμύγδαλο, ασπράδι αυγού, σιμιγδάλι και άρωμα πικραμύγδαλου. Στη γκάμα των προϊόντων έχουν και τους «ροζέδες» μια άλλη συνταγή αμυγδαλωτού που παράγεται σε τέσσερις ξεχωριστές εκδοχές: πασπαλισμένοι με καρύδα, λευκοί με πούλπα πορτοκαλιού, με σοκολάτα και με φράουλα.
Κύθηρα
Εδώ λέγονται ροζέδες, ψήνονται στον φούρνο και περιέχουν αμυγδαλόψιχα ακαθάριστη, ζάχαρη, μέλι, σιμιγδάλι ψιλό, κανέλα, γαρίφαλο και ανθόνερο. Φυσικά στο τέλος πασπαλίζονται με ζάχαρη άχνη. Δείτε εδώ τη συνταγή
Μύκονος
Τα μυκονιάτικα περιέχουν αμυγδαλόπαστα, ανθόνερο εκλεκτής ποιότητας και πλάθονται με μέλι. Είναι ελαφρώς ψημένα και πασπαλισμένα με ζάχαρη άχνη.
Τα Χιώτικα, της Αγγελικής Θρουβάλα στο Pastry Sinners
Χίος
Στη Χίο δεν ψήνονται και ζυμώνονται με εκλεκτή αμυγδαλόπαστα και ανθόνερο ή άρωμα μαστίχας, ή φλούδα μανταρινιού, πασπαλισμένα με ζάχαρη άχνη ή με κρυσταλλική.
Τα «γεμάτα» του Γυναικείου Συνεταιρισμού Μεσοτόπου
Λέσβος
Το παραδοσιακό γλυκό της χαράς και της αφθονίας πλάθεται με διάφορους τρόπους και τεχνικές, ανάλογα τον τόπο, τα ήθη και τα έθιμα. Άλλοτε είναι ελαφρώς ψημένα, άλλοτε είναι ωμά και πλασμένα σε σχήμα αχλαδιού και άλλοτε πλάθονται σε περίτεχνα σχέδια και στεγνώνουν στον αέρα. Ειδικά τα τελευταία λέγονται «γεμάτα» και διαγωνίζονται για την ομορφιά τους.
Διαβάστε επίσης
10 παραδοσιακά κεράσματα: καρυδάτα καλσούνια, αρωματικά λουκούμια, βενιζελικά και βουτυράτος ακανές
