Σε ένα οικογενειακό εργαστήριο, στο κέντρο της παλιάς πόλης των Ιωαννίνων, τα μαχαίρια παράγονται με την παραδοσιακή τεχνογνωσία που παρέδωσαν οι προηγούμενες γενιές.

Το εργαστήριο κατασκευής χειροποίητων μαχαιριών Τέλης Γιάννενα, της Ράνιας Πιτένη και του συζύγου της Βαγγέλη Γκόγκου, αποτελεί από μόνο του ένα success story. Πρόκειται μια ιστορία που αξίζει να μελετηθεί για το πώς μια παραδοσιακή επιχείρηση κατορθώνει να εκμεταλλευτεί την περίσταση της ανόδου της ελληνικής γαστρονομίας και να παραμένει ζωντανή.

Το εργαστήριο έχει σχεδόν έναν αιώνα ζωής. Ξεκινά το 1933 όταν ο παππούς Αριστοτέλης Πιτένης ανοίγει το σιδηρουργείο του, φτιάχνοντας εργαλεία στο χέρι και αποκτώντας φήμη για τους σουγιάδες και τα μαχαίρια σφαγής. Ακολουθεί ο πρωτότοκος γιός του, Αδαμάντιος, ο οποίος βιώνει όλη τη μετάβαση που περνάει συνολικά ο χώρος της μαχαιροποιίας. Είναι η εποχή όπου παίρνουν το πάνω χέρι τα εισαγόμενα βιομηχανικά προϊόντα και οι μικρές οικογενειακές βιοτεχνίες άρχισαν να φθίνουν. Τότε, η επιχείρηση στρέφεται στα γεωργικά και κτηνοτροφικά εργαλεία και γενικότερα στο μαχαίρι ως οικιακό εργαλείο. Όταν το 2016 ο Αδαμάντιος πεθαίνει, η Ράνια και Βαγγέλης, η τρίτη γενιά, αναλαμβάνουν τα ηνία και προχωρούν σε ένα ουσιαστικό restart που συνδέεται με την άνοδο της ελληνικής γαστρονομίας.

Σίδερο και φωτιά φτιάχνουν τα πιο ιδιαίτερα μαχαίρια

Μέταλλο με προσωπικότητα

Μπαίνοντας μέσα στο κατάστημα θα νομίζει κανείς ότι επισκέπτεται κάποιον εκθεσιακό χώρο με ντιζαϊνάτα αντικείμενα. Λίγο πιο μέσα το εργαστήριο με τον παλιό τροχό στην ίδια πάντα θέση.

Αυτό είναι και το «βασίλειο» του Βαγγέλη. «Το μέταλλο έχει συγκεκριμένη σειρά κοπής,  θέρμανσης και πυράκτωσης μέχρι να μορφοποιηθεί. Από εκεί και πέρα η μοναδικότητα έγκειται στο μεράκι, στο ιδιαίτερο γούστο του πελάτη, από το τι υλικό θα συνθέσει τη λαβή, τι είδος ξύλου – για παράδειγμα, χρησιμοποιούμε ξύλο φτελιάς, δρύος ή ελιάς. Το γεγονός
ότι κάνουμε custom made μαχαίρια, ότι μιλάμε με τον πελάτη για τα υλικά, το βάρος ή το σχέδιο, για το τι ταιριάζει στο στυλ του καθενός δίνει ακριβώς αυτό το προσωπικό στοιχείο ως κάτι νέο στην όλη δημιουργική υπόθεση».

Το πιο ελκυστικό είναι η μαγική μεταμόρφωση μιας άμορφης μάζας σε ολοκληρωμένο προϊόν, σε μαχαίρι.

Μαχαίρια κάθε λογής

Γενικής χρήσης, κοπής κρέατος, τυριού, μπαλτάδες μικροί και μεγάλοι, τα πάντα βρίσκει κανείς εδώ. «Δεν απευθυνόμαστε μόνο σε επαγγελματίες», με πληροφορεί η Ράνια. «Σίγουρα το γεγονός ότι συνεργαζόμαστε με γνωστά εστιατόρια είναι μια επιβράβευση για τις δικές μας δυνατότητες. Όμως, εξίσου σημαντική είναι η εμπιστοσύνη που μας δείχνουν οι απλοί καταναλωτές. Απευθυνόμαστε σε όλους με το ίδιο μεράκι και τον ίδιο επαγγελματισμό».

Τα custom made μαχαίρια έχουν ξύλινη λαβή

Η δύναμη της φωτιάς

Το πιο δύσκολο κομμάτι της δουλειάς, σύμφωνα με τον Βαγγέλη, είναι η επαφή με τις υψηλές θερμοκρασίες στις οποίες εκτίθεται για να δουλέψει το μέταλλο. Από την άλλη, αυτό είναι και το πιο ελκυστικό κομμάτι της δουλειάς τους: η μαγική επεξεργασία μιας άμορφης μάζας στο ολοκληρωμένο προϊόν που είναι το μαχαίρι.

info
Ζάππα 1 45444, Ιωάννινα, τηλ. 26510 29166, www.telisgiannena.gr

Συντάκτης: Βαγγέλης Μαρινάκης – Φωτογραφίες: Μενέλαος Συκοβέλης