Παρακάτω θα βρείτε χρήσιμες πληροφορίες για τον ελληνικό αμπελώνα, τα κρασιά και τις ποικιλίες τους, αλλά και τα πιάτα με τα οποία ταιριάζουν.
Τι είναι η Ρετσίνα;
Η Ρετσίνα είναι η σπεσιαλιτέ της ελληνικής οινικής σκηνής, αποτελεί προστατευόμενη ονομασία ως «Οίνος κατά παράδοση» και μπορεί να παραχθεί σε οποιαδήποτε περιοχή της Ελλάδας. Όμως, μόνο συγκεκριμένες περιοχές της Αττικής, της Βοιωτίας και της Εύβοιας έχουν το δικαίωμα να αναφέρονται στην ετικέτα μιας Ρετσίνας. Η γένεση της Ρετσίνας ξεκίνησε χιλιάδες χρόνια πριν, όταν οι αρχαίοι Έλληνες μεταφέροντας κρασί σε αμφορείς μέσω θαλάσσης έκλειναν τα δοχεία με ρετσίνι για προστασία από την οξείδωση. Σήμερα παράγονται αρκετά ποιοτικά κρασιά τύπου ρετσίνας από τις ποικιλίες Σαββατιανό, Ροδίτη αλλά και Ασύρτικο. Τα αρώματα του ρετσινιού θυμίζουν πευκοβελόνες, μαστίχα, δεντρολίβανο με πικάντικες νότες τζίντζερ και μπορούν να παντρευτούν όμορφα με τα φρουτώδη αρώματα του κρασιού και τις ξηροκαρπάτες νότες του παλαιωμένου Σαββατιανού.
Η Ρετσίνα είναι ιδανικό κρασί για να συνοδεύσει όλους τους μεζέδες της παραδοσιακής ελληνικής κουζίνας, όπως ντολμαδάκια, μαριναρισμένο γαύρο, καπνιστό σκουμπρί, φάβα Σαντορίνης με λιαστά χταπόδια, ξιδάτες φακές και άλλα. Κάποιοι την προσομοιάζουν ως το οινικό αντίστοιχο των ισπανικών Fino Sherry.
Τι είναι η Βερντέα;
Η Βερντέα είναι ένα λευκό κρασί που φτιαχνόταν παραδοσιακά στο νησί της Ζακύνθου και είναι νομοθετικά χαρακτηρισμένο ως «οίνος κατά παράδοση Βερντέα της Ζακύνθου». Η Βερντέα προκύπτει από τη συν-οινοποίηση διαφορετικών λευκών ποικιλιών της Ζακύνθου και στο παρελθόν ωρίμαζε οξειδωτικά σε δρύινα βαρέλια. Σήμερα η χρήση βαρελιού δεν είναι απαραίτητη και τα στυλ που προκύπτουν είναι πιο ανάλαφρα. Ποικιλίες που συνήθως χρησιμοποιούνται είναι το Σκιαδόπουλο, το Γουστολίδι και ο Παύλος. Οι σύγχρονες Βερντέα δίνουν ωραίους συνδυασμούς με θαλασσινά και μεζέδες της παραδοσιακής ελληνικής κουζίνας.
Τι είναι το Σαββατιανό;
Το Σαββατιανό είναι η λευκή ποικιλία που έχει συνδέσει το όνομά της με τον Αττικό αμπελώνα και την παραγωγή της ρετσίνας. Τα κρασιά που παράγονται από παλιούς αμπελώνες και από αμπελώνες χαμηλών στρεμματικών αποδόσεων μπορούν να δώσουν συμπύκνωση φρούτου και αρώματα που θυμίζουν πράσινο μήλο, λευκόσαρκα ροδάκινα και πεπόνι.
Με την παλαίωση το Σαββατιανό μπορεί να αποκτήσει ένα όμορφο τριτογενές μπουκέτο αρωμάτων με κυρίαρχους τους ξηρούς καρπούς και τις νότες κερήθρας. Ψαρόσουπες, βραστά ψάρια με λαχανικά και λεμονάτες πατάτες θα έδιναν γαστρονομικούς συνδυασμούς.
Τι είναι το Μοσχοφίλερο;
Το Μοσχοφίλερο είναι ερυθρωπή, αρωματική ποικιλία σταφυλιών από την οποία παράγονται ήσυχα λευκά κρασιά με έντονα αρώματα που θυμίζουν ροδοπέταλα, λουκούμι, πράσινα φρούτα και εσπεριδοειδή. Τα κρασιά ξεχωρίζουν για τη δροσερή τους οξύτητα, το μέτριο αλκοόλ, το ελαφρύ σώμα και τη μακρά επίγευση.
Συνήθως καταναλώνονται φρέσκα, όμως τα καλύτερα από αυτά μπορούν να παλαιώσουν αναπτύσσοντας πολύπλοκα τριτογενή αρώματα που γοητεύουν. Επίσης, λόγω της υψηλής τους οξύτητας και του δροσιστικού τους στυλ δίνουν με επιτυχία και αφρώδη κρασιά. Πρόσφατα έχουν παραχθεί και ενδιαφέροντα ροζέ κρασιά. Κύρια περιοχή παραγωγής είναι η Μαντινεία στο οροπέδιο της Αρκαδίας. Ο αρωματικός τους χαρακτήρας και οι δροσερές οξύτητες το κάνουν ιδανικό παρτενέρ για πράσινες σαλάτες με φρούτα και sushi.
Τι είναι η Μαλαγουζιά;
Η Μαλαγουζιά είναι μια αρωματική λευκή ποικιλία με χαρακτηριστικά αρώματα λευκών λουλουδιών, πυρινόκαρπων, εσπεριδοειδών και βοτάνων. Έχει μέτριες οξύτητες και της ταιριάζει η κρεμώδης υφή και η αρωματική πολυπλοκότητα από την επαφή με τις οινολάσπες (αυτολυτικός χαρακτήρας). Αν και η καταγωγή της είναι η Αιτωλοακαρνανία, η αναγέννησή της έγινε στα κτήματα του Πόρτο Καρράς και στην περιοχή της Επανομής στον αμπελώνα του Βαγγέλη Γεροβασιλείου. Σήμερα καλλιεργείται σχεδόν παντού και δίνει με την ίδια ευκολία μονοποικιλιακά και πολυποικιλιακά κρασιά. Δημιουργεί ιδανικούς συνδυασμούς με ριζότο θαλασσινών και ψητές σουπιές.
Τι είναι η Ρομπόλα;
Η Ρομπόλα είναι λευκή ποικιλία της Κεφαλονιάς. Παράγει κρασιά με φρέσκιες οξύτητες. Ειδικά τα σταφύλια που προέρχονται από ορεινούς αμπελώνες και παλιά κλήματα δίνουν κρασιά με καθαρότητα φρούτου, ζωηρά ανθικά, λεμονάτα και ορυκτά αρώματα. Η Ρομπόλα εμφιαλώνεται ως μονοποικιλιακό κρασί και σπάνια θα τη συναντήσουμε εκτός Κεφαλονιάς. Τα λεμονάτα και ορυκτά αρώματα δημιουργούν εξαιρετικούς συνδυασμούς με ωμά όστρακα και γυαλιστερές.
Τι είναι το Βιδιανό;
Το Βιδιανό είναι λευκή ποικιλία του κρητικού αμπελώνα με καταγωγή από τον νομό Ρεθύμνου. Είναι μια ποικιλία με δροσιστικές οξύτητες, υψηλό αλκοόλ, γεμάτο σώμα με αρωματική πολυπλοκότητα. Αναπτύσσει γοητευτικά δευτερογενή αρώματα από την ωρίμανση σε δρύινα βαρέλια, τη μηλογαλακτική ζύμωση και την επαφή με τις οινολάσπες. Τα πρωτογενή του αρώματα θυμίζουν λευκά άνθη, εσπεριδοειδή, πυρινόκαρπα και παρουσιάζουν νότες ορυκτότητας. Τα πολύπλοκα πρωτογενή και δευτερογενή της αρώματα δημιουργούν ιδανικούς συνδυασμούς με ψητές γαρίδες και καβουρομεζέδες.
Τι είναι η Ντεμπίνα;
Η Ντεμπίνα είναι λευκή ποικιλία της Ηπείρου. Τα κρασιά από Ντεμπίνα έχουν δροσιστικές οξύτητες και αρώματα εσπεριδοειδών, πράσινων και τροπικών φρούτων. Η επαφή με τις οινολάσπες της χαρίζει κρεμώδη υφή, αρωματική πολυπλοκότητα και αντοχή στην επίδραση του οξυγόνου. Στην περιοχή της Ηπείρου υπάρχουν αρκετοί παλιοί αμπελώνες που μπορεί να δώσουν κρασιά υψηλών εντάσεων. Παραδοσιακά μπορεί να δώσει και αφρώδη κρασιά με έντονες οξύτητες. Η Ντεμπίνα δίνει αρμονικούς συνδυασμούς με τηγανητά μπαρμπούνια, κουτσομούρες, καλαμάρια και σουπιές.
Τι είναι το Ξινόμαυρο;
Το Ξινόμαυρο είναι ερυθρή ποικιλία της Μακεδονίας. Τα κρασιά από Ξινόμαυρο χαρακτηρίζονται από μέτριο έως υψηλό αλκοόλ, ζωηρές οξύτητες, υψηλές και επιθετικές ταννίνες που χρειάζονται χρόνο για να μαλακώσουν. Το χρώμα τους είναι μέτριας έντασης και σε σύντομο χρόνο αποκτά γκρενά αποχρώσεις. Συνήθως παλαιώνουν για αρκετό χρόνο σε δρύινα βαρέλια και φιάλες, αναπτύσσοντας ιδιαίτερα πολύπλοκα αρώματα κόκκινων φρούτων, ντομάτας, δέρματος, μανιταριών, βρεγμένων φύλλων και μπαχαρικών. Στην πιο ζεστή Νάουσα δίνει κρασιά με πλούσια δομή, ενώ στο ψυχρό περιβάλλον του Αμύνταιου εκτός από ερυθρά δίνει εξαιρετικά ροζέ και αφρώδη. Από Ξινόμαυρο παράγονται και λευκά κρασιά Blanc de Noirs. Τα ερυθρά Ξινόμαυρα συνοδεύουν ιδανικά ossobuco και ψητό αρνί στον φούρνο.
Τι είναι η Γουμένισσα;
Η Γουμένισσα είναι μια μικρή κωμόπολη στον νομό του Κιλκίς με παράδοση στην παραγωγή κρασιών. Τα κόκκινα κρασιά της Γουμένισσας είναι χαρμάνια του Ξινόμαυρου και μιας τοπικής ποικιλίας, της Νεγκόσκας. Τα κρασιά έχουν υψηλές ταννίνες, μέτριες οξύτητες με αρώματα κόκκινων και μαύρων φρούτων και μπορούν να παλαιώσουν για αρκετά χρόνια. Σε γενικές γραμμές είναι πιο γεμάτα και λιγότερο επιθετικά σε σχέση με τα μονοποικιλιακά Ξινόμαυρα της Ημαθίας. Ψητά κόκκινα κρέατα συνοδεύουν ιδανικά τα κρασιά της.
Τι είναι ένα Ξινόμαυρο ή μια Ραψάνη «Reserve» και «Grande Reserve»;
Τα κρασιά από Ξινόμαυρο λόγω των υψηλών και επιθετικών ταννινών υφίστανται μακρές παλαιώσεις προκειμένου να μαλακώσουν. Επιπλέον είναι κρασιά που παλαιώνουν όμορφα, αναπτύσσουν εξαιρετικής ποιότητας τριτογενή αρώματα αντίστοιχα ενός καλού Barolo. Πολλοί παραγωγοί επιλέγουν να εμφανίζουν στην ετικέτα όρους που δηλώνουν την παλαίωσή τους.
Ο όρος «Reserve» σημαίνει ότι το κρασί έχει παλαιώσει για δύο χρόνια, εκ των οποίων τουλάχιστον ένα σε δρύινο βαρέλι και τουλάχιστον έξι μήνες σε φιάλη. Ο όρος «Grande Reserve» δηλώνει παλαίωση τεσσάρων ετών, εκ των οποίων τουλάχιστον ενάμιση έτος σε δρύινο βαρέλι και τουλάχιστον ενάμιση έτος σε φιάλη. Αυτοί οι όροι δεν είναι διαθέσιμοι μόνο γι’ αυτές τις περιοχές, αλλά για κάθε Προστατευμένη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ) στην Ελλάδα. Τα παλαιωμένα Ξινόμαυρα δημιουργούν εξαιρετικούς συνδυασμούς με σιγομαγειρεμένα κυνήγια και ριζότο με άγρια μανιτάρια και μαύρη τρούφα.
Τι είναι η Ραψάνη;
Η αμπελουργική ζώνη της Ραψάνης βρίσκεται στη Θεσσαλία. στις πλαγιές του Ολύμπου και της Όσσας. Τα κρασιά είναι χαρμάνια τριών ποικιλιών, του Ξινόμαυρου, του Κρασάτου και του Σταυρωτού. Η Ραψάνη έχει υψηλές ταννίνες, μέτριες οξύτητες και αλκοόλ που κυμαίνεται από 12,5% έως 13,5%. Οι ταννίνες τη βοηθούν να παλαιώσει αναπτύσσοντας ιδιαίτερα πολύπλοκο αρωματικό μπουκέτο. Αρώματα από ώριμα κόκκινα τρόφιμα, βύσσινα, κεράσια, λιαστές ντομάτες, δέρμα, μανιτάρια και βρεγμένα φύλλα είναι κάποια από τα πιο χαρακτηριστικά. Μια παλαιωμένη Ραψάνη θα ταιριάξει άψογα με λαγό στιφάδο και ζυμαρικά μανιταριών.
Τι στυλ κρασιού δίνει το Αγιωργίτικο;
Το Αγιωργίτικο είναι μια ποικιλία αρκετά εύπλαστη που μπορεί με μεγάλη ευκολία να δώσει διαφορετικά στυλ κρασιού. Τα στυλ ξεκινάνε από δροσερά ροζέ με φρέσκες οξύτητες, αρώματα λουλουδιών και κόκκινων φρούτων, σε ερυθρά φρουτώδη κρασιά δεξαμενής έως στιβαρά κρασιά παλαίωσης με υψηλό αλκοόλ, ωραία ταννική δομή και γοητευτικά αρώματα δρυός που θα πουληθούν σε υψηλές premium τιμές. Γενικά το Αγιωργίτικο έχει αρώματα κόκκινων και μαύρων φρούτων, υψηλό αλκοόλ, μέτριες οξύτητες και μέτριες ταννίνες. Είναι ποικιλία που αγαπά το βαρέλι αναπτύσσοντας αρώματα από γλυκά μπαχάρια, καπνό και σοκολάτα. Παλαιώνοντας αναπτύσσει αρώματα από δέρμα και φύλλων μαύρου τσαγιού. Είναι ιδανικός συνδυασμός για πιάτα με κόκκινα κρέατα, μοσχάρι, αγριογούρουνο και ψητό στήθος πάπιας.
Τι είναι το Ασύρτικο;
Το Ασύρτικο είναι μια λευκή ποικιλία που δίνει κρασιά δομής παρά αρωματικά. Τα κρασιά χαρακτηρίζονται από την έντονη οξύτητα, το υψηλό αλκοόλ και το γεμάτο σώμα. Τα λευκά άνθη, τα εσπεριδοειδή, τα πυρινόκαρπα και η ορυκτότητα συνθέτουν το αρωματικό προφίλ. Είναι μια ποικιλία που εκφράζει το terroir της, αγαπά το βαρέλι και έχει υψηλό δυναμικό παλαίωσης. Ο τόπος καταγωγής της είναι το νησί της Σαντορίνης, πλέον όμως καλλιεργείται σε όλη σχεδόν την Ελλάδα. Στη Δράμα παντρεύεται συχνά σε χαρμάνια με τη διεθνή ποικιλία Sauvignon Blanc δίνοντας αρωματικά, δροσιστικά κρασιά με δομή. Το Ασύρτικο είναι η πρώτη ελληνική ποικιλία που έκανε διεθνή καριέρα, καθώς το οινοποιείο Jim Barry την καλλιεργεί από το 2012 στη Clare Valley της Αυστραλίας. Είναι ιδανικός συνδυασμός για ψητά ψάρια και λευκά κρέατα με σάλτσες λεμονιού.
Τι είναι η Νεμέα;
Η πόλη της Νεμέας, που βρίσκεται μεταξύ Κορίνθου και Άργους, είναι το επίκεντρο της ομώνυμης αμπελουργικής ζώνης, βασιλιάς της οποίας είναι το Αγιωργίτικο. Η αμπελουργική ζώνη της Νεμέας είναι η μεγαλύτερη ζώνη παραγωγής ερυθρών κρασιών της Ελλάδας και οι αμπελώνες ξεκινάνε από την πεδιάδα της Νεμέας (200 μ.) και ξεπερνάνε τα 800 μ. Τα καλύτερα κρασιά της Νεμέας έχουν σχετικά υψηλά ποσοστά αλκοόλ, στρογγυλές ώριμες ταννίνες, φρέσκες οξύτητες και μπορούν να παλαιώσουν αναπτύσσοντας γοητευτικό μπουκέτο αρωμάτων. Από τα πιο χαμηλά υψόμετρα παράγονται μεγάλες ποσότητες κρασιών για καθημερινή χρήση και χαμηλές τιμές. Τα κρασιά που φέρουν το όνομα Νεμέα είναι κόκκινα και εκτός από τα ξηρά, που είναι η συντριπτική πλειοψηφία, υπάρχουν και κάποια γλυκά.
Τι είναι η Λημνιώνα και το Βλάχικο;
Η Λημνιώνα και το Βλάχικο είναι δύο ελληνικές ποικιλίες που μπορούν να δώσουν κομψά κρασιά με μέτρια επίπεδα ταννινών. Η Λημνιώνα προέρχεται από την περιοχή της Θεσσαλίας και δίνει φινετσάτα κρασιά με φρέσκιες οξύτητες, σχετικά υψηλό αλκοόλ και ήπιες, μεταξένιες ταννίνες. Κόκκινα κεράσια, φράουλες, ανθικές νότες, μπαχάρια, κέδρος, αρώματα βρεγμένων φύλλων και τρούφας συνθέτουν το αρωματικό της προφίλ. Το Βλάχικο είναι ηπειρώτικη ποικιλία με υψηλές οξύτητες, χαμηλό αλκοόλ και χαμηλές ταννίνες. Τα ζωηρά αρώματα κόκκινων φρούτων του δάσους, βατόμουρα, σμέουρα, βύσσινα, κεράσια και έντονα φυτικές, βοτανικές νότες με απαλά αρώματα δρυός χαρακτηρίζουν τα κρασιά του. Τα κρασιά αυτά είναι ιδανικά για πιάτα με κοκκινιστό κόκορα και μακαρόνια, μοσχαράκι γιουβέτσι ή ψάρια με κόκκινες σάλτσες μαγειρεμένα σε φούρνο.