Η Μήλος είναι το νησί που αγαπούν οι μικροί και μεγάλοι εξερευνητές του καλοκαιριού. Εδώ, τα ραντεβού κλείνονται τις πρωινές ώρες για παραδείσιο κολύμπι και το σούρουπο για τσαχπίνικες, μηλιακές λιχουδιές!
Κείμενο-φωτογραφίες: Πέτρος Ανδριανόπουλος
Η Μήλος δε μοιάζει με κανένα άλλο κυκλαδονήσι. Αν οι Κυκλάδες θεωρούνται ξερονήσια, αυτή είναι σχεδόν γυμνή! Κι όχι μόνο αυτό, αλλά ούτε μικρούλα και χαριτωμένη είναι, ούτε κατάλευκη και γραφική μπορείς να την πεις. Αυτή είναι, όμως, και η ιδιαιτερότητά της. Τα ηφαιστειακά πετρώματα προσδίδουν τέτοια ένταση στο τοπίο, που όταν ο ήλιος κάνει παιχνίδια ιριδισμών με την πανσπερμία των χρωμάτων της γης μέσα στη θάλασσα, τότε λες « …και θαυμαστά τα έργα σου!» Αυτό το νησί έχει μια σπάνια ομορφιά, που ξετυλίγεται αναπάντεχα μπροστά σου κάθε μέρα. Και όσο αναζητάς τον επόμενο προορισμό για μπάνιο, θα περάσεις και θα σταθείς θέλοντας και μη σε όλα τα αξιοθέατα του νησιού. Γιατί, εκτός από beach safari, το νησί διαθέτει ένα μεγάλο και διάσπαρτο πολιτισμικό πλούτο, που πραγματικά αξίζει να εξερευνήσεις. Εξάλλου, και το καλό φαγητό πολιτισμικός πλούτος δεν είναι;
Με άξονα, λοιπόν, κάποια πολύ ιδιαίτερα κι αγαπημένα στέκια για φαγητό, κάνουμε και μια γρήγορη αποκρυπτογράφηση του νησιού. Πριν ξεκινήσω όμως, να μην ξεχάσω να πω ότι με το που θα πατήσεις το πόδι σου στη Μήλο, πρέπει να κλείσεις μια θέση για την επόμενη μέρα σ’ ένα από τα καραβάκια που κάνουν το γύρο του νησιού -μια εμπειρία που θα σου μείνει αξέχαστη και θα σου δώσει ιδέες για το πώς θα πορευτείς τις επόμενες μέρες. Βέβαια, θα πρέπει να πάρεις σκληρές αποφάσεις, γιατί η μία παραλία ανταγωνίζεται σε μαγεία την επόμενη και σίγουρα, δεν έχεις όλο το καλοκαίρι μπροστά για θαλασσοθεραπεία!
Όσο για το φαγητό, εκεί τρώει κανείς καλά μία φορά τη μέρα -μετά το σούρουπο-, αφού απολαύσει ένα ξεχωριστό ηλιοβασίλεμα κάθε φορά από διαφορετικό σημείο του νησιού. Ένα καλό πρωινό είναι οπωσδήποτε απαραίτητο, γι’ αυτό προτείνω τη χαλαρή ατμόσφαιρα του Γιάγκου στο λιμάνι του Αδάμαντα όπου, εκτός από τις λαχταριστές ομελέτες, πρέπει να δοκιμάσεις παξιμάδια με φρέσκο, μαλακό μηλιακό τυρί. Μαζί με τον καφέ πάρε κι ένα φρεσκοστυμμένο χυμό φρούτων ή μια φρουτοσαλάτα, γιατί η μέρα θα είναι μεγάλη. Πριν φύγεις για την παραλία, δεν θα πρέπει να ξεχάσεις να πάρετε και μια σακούλα με πιταράκια από το φούρνο Άρτεμις (τηλ. 22870 22849).
Βγαίνοντας από τη μικρή πόλη του Αδάμαντα με κατεύθυνση τις νότιες παραλίες του νησιού, κάνε μια στάση στο Μεταλλευτικό Μουσείο, ένα μοντέρνο και περιεκτικότατο χώρο, όπου θα δεις από κοντά τα χρώματα και τις υφές των πετρωμάτων και θα αναγνωρίσεις και την αξία του νησιού στον παγκόσμιο χάρτη εξόρυξης μεταλλευμάτων. Εξάλλου, τα ονόματά τους είναι εξίσου μαγικά με την όψη τους: οπάλιος, περλίτης, βαρυτίνη, οψιδιανός… Καλό είναι, άλλωστε, να εξοικειωθείς μαζί τους, μια και σε λιγάκι θα βρεθείς να κολυμπάς με θέα τα θεσπέσια χρώματά τους!
Ο δρόμος για τις παραλίες πάλι, είναι όσο μακρύς επιλέξεις εσύ από το χάρτη. Κάποια στιγμή η άσφαλτος χάνεται και εξαπλώνεται ένα τεράστιο δίκτυο από πολύ καλούς χωματόδρομους αλλά και δύσβατα μονοπάτια, αν θέλεις να απομονωθείς. Μιλάμε, πάντως, για τη χρωματική γκάμα του μπλε που δεν έχει τέλος, όπως δεν έχουν τέλος και οι παραλίες. Δεν θέλω να σε πιέσω, αλλά μην τολμήσεις να φύγεις από τη Μήλο αν δεν κολυμπήσεις στο Κλέφτικο, το Γέροντα, τις Τριάδες, την Αλογομάντρα, το Τσιγκράδο, τη Φυριπλάκα, το Παλιοχώρι, την Αγία Κυριακή, τα Θειορυχεία και το Σαρακήνικο. Δέκα μαγικά σημεία από τα ογδόντα τουλάχιστον που υπάρχουν! Όσο πιο μακριά οδηγήσεις, τόσο περισσότερο θα εντυπωσιαστείς από το τοπίο και την αύρα του νησιού.
Αν πάλι το χώμα και η εξερεύνηση δεν είναι του γούστου σου, βρες μια σκιά στα σκινόδεντρα της παραλίας του Παπακινού, λίγο έξω από τον Αδάμαντα, για να έχετε κοντά σας και το οινομαγειρείο Ω! Χαμός (τηλ. 22870 21672), για παραδοσιακές γεύσεις όπως κλασική κριθαροκουλούρα με μηλιακό τυρί, ντόπια κολοκυθάκια κομμένα σε φέτες και τηγανισμένα σε ελαιόλαδο ανακατεμένο με σκοτύρι, εξ ου και σκοτυροκολόκυθα, αγριοκάτσικο στη χόβολη και αρνάκι σουρτούκικο με ντόπιο τυρί, φρέσκα κρεμμυδάκια και άνηθο. Καλό, ζεστό ψωμί και δροσερό, χύμα ξινόμαυρο.
Η περιέργεια σίγουρα θα σε στείλει στο Σαρακήνικο, στα βόρεια του νησιού, όπου θα νιώσεις πως μόλις προσγειώθηκες στη σελήνη! Εκεί, τα λευκά οριζόντια βράχια σμιλεύονται καθημερινά από την αρμύρα και σχηματίζουν πλατώματα και κοιλότητες με κατεύθυνση τη θάλασσα. Ύστερα, ο δρόμος θα σε πάει στο ανοιχτό, θαλάσσιο σπήλαιο του Παπάφραγκα, ένα ακόμα «εξωγήινο» δημιούργημα της φύσης, ενώ πιο πέρα θα κάνεις μια στάση στη Φυλακωπή, την αρχαιότερη πόλη του νησιού, κατοικημένη από τη νεολιθική εποχή. Δεν είναι παραίσθηση οι κολόνες που θα δεις να στέκουν ακριβώς απέναντί σου μέσα στη θάλασσα. Είναι τα Γλαρονήσια, ηφαιστειογενείς μονόλιθοι που απλώς μοιάζουν από μακριά με αρχαίες κολόνες! Ό,τι έμεινε από την έκχυση του ηφαιστειακού κέντρου της Μήλου πριν ένα εκατομμύριο χρόνια. Μετά από μια τέτοια εμπειρία “διακτινισμού” από το φεγγάρι στη νεολιθική εποχή, θα αισθανθεί την ανάγκη μιας ζεστής αγκαλιάς… Θα τη βρεις στην Πολλώνια, ένα γλυκό ψαροχώρι, εντελώς γήινο και γραφικό. Κάνε μια βολτίτσα αποφόρτισης και μετά, κάτσε στην Απανεμιά (τηλ. 22870 41248), μια ταβερνούλα με παρεΐστικη ατμόσφαιρα για φρέσκα ψάρια ή στην ταβέρνα του καπετάν Νικόλα (τηλ. 22870 41212) για αστακομακαρονάδα.
Τη μέρα που θα ανακαλύψεις την παραλία της Αλογομάντρας, θα πρέπει να συνδυάσεις και μια γευσιγνωσία τσίπουρου ή μπίρας στη Μέδουσα (τηλ. 22870 23670), στα Μανδράκια. Μια συστάδα από σύρματα είναι τα Μανδράκια, μικρές σπηλιές όπου κρύβουν τις βάρκες τους στην κακοκαιρία οι ψαράδες. Στη Μέδουσα λοιπόν, πλάι στη θάλασσα, θα φας τέλειους ψαρομεζέδες, μοναδικά ψημένο χταπόδι, πατατούλες τηγανητές των παιδικών σου χρόνων, ψαγμένες σαλάτες με ανάμικτα φρέσκα και βραστά λαχανικά.
Μια βόλτα στην Τρυπητή, το χωριό που πήρε το όνομά του από τα μαλακά ηφαιστειογενή πετρώματα που μοιάζουν τρυπημένα, θα σου ανοίξει άλλους ιστορικούς δρόμους του νησιού. Εκεί κάπου βρέθηκε τυχαία το περίφημο άγαλμα της Αφροδίτης στο χωράφι ενός γεωργού στα 1820, εκεί κοντά βρίσκεται ένα λιλιπούτειο ρωμαϊκό θέατρο από μάρμαρο σε πολύ καλή κατάσταση, όπως επίσης και οι περίφημες κατακόμβες της Μήλου, ένα μοναδικό -στον ελλαδικό χώρο- εκτεταμένο υπόγειο κοιμητήριο των πρώτων χριστιανικών χρόνων. Σε βλέπω το ηλιοβασίλεμα στη βεράντα που βιγλίζει την Ερημόμηλο, στην Εργίνα (τηλ. 22870 22524), να απολαμβάνεις σπιτικά σκορδολάζανα, κρεμμυδόπιτα, καλαμάρι λεμονάτο στην κατσαρόλα, μελιτζάνες ογκρατέν με γαρίδες και κατσικάκι ελεύθερης βοσκής στο φούρνο! Είναι ο πολιτισμικός πλούτος που λέγαμε…
Extra tip: Ανέβα στην Πλάκα, το στολίδι της Μήλου και αγνάντεψε από το μεσαιωνικό Κάστρο της προς όλα τα σημεία του ανοιχτού ορίζοντα. Άναψε κι ένα κεράκι στην όμορφη εκκλησιά της Παναγίας της Θαλασσίτρας, με τις υπέροχες εικόνες του 17ου αιώνα και στη συνέχεια, αφέσου να χαθείς στα σοκάκια, να χαρείς την ατόφια κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική και να ανταλάξεις χαμόγελα με τους γλυκομίλητους κατοίκους. Πέρνα και από το αρχαιολογικό μουσείο. Κι αν πεινάσεις, κάθισε στην Αρχοντούλα (τηλ. 22870 21384), το ονομαστό στέκι της Πλάκας και δοκίμασε μαραθοκεφτέδες και μυρωδάτο χαλακιώτικο αρνάκι.
Και επειδή ενθουσιαστήκαμε με τις νοστιμιές της Μήλου, ιδού και 2 υπέροχες συνταγές:
