Το πρωινό συχνά αναφέρεται ως το «σημαντικότερο γεύμα της ημέρας» και ως αναπόσπαστο κομμάτι μίας υγιεινής και ισορροπημένης διατροφής. Όπως υποδηλώνει και ο αγγλικός του όρος, breakfast (break + fast), το πρωινό αποτελεί εκείνο το γεύμα που σπάει την ολονύχτια νηστεία. Το πρωινό αποτελεί αδιαμφισβήτητα το κυριότερο γεύμα της ημέρας. Αρκετές μελέτες έχουν τονίσει την σημασία του πρωινού σε πληθώρα ευεργετικών επιδράσεων για την υγείας μας. Μερικά από τα οφέλη που έχουν καταγραφεί είναι τα εξής:
Μας εφοδιάζει με την απαιτούμενη ενέργεια
Ο ανθρώπινος οργανισμός «δουλεύει» συνεχώς καθ΄ όλο το 24ωρο της ημέρας, προκειμένου να καλύψει τις ενεργειακές του απαιτήσεις κατά τη διάρκεια του ύπνου. Επομένως, η κατανάλωση ενός γεύματος αφότου ξυπνήσουμε θα εφοδιάσει τον οργανισμό μας με την απαιτούμενη ενέργεια ώστε το σώμα να ξεκινήσει την ημέρα του γεμάτο ενέργεια και ταυτόχρονα να γίνει αναπλήρωση των αποθεμάτων ενέργειας που χρησιμοποιηθήκαν κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Συμβάλλει στην καλύτερη ποιότητα διατροφής
Παρότι δεν υπάρχει αιτιολογική σχέση καθώς τα δεδομένα προέρχονται κατά βάση από μελέτες παρατήρησης, τα άτομα που καταναλώνουν τακτικά πρωινό φαίνεται ότι καλύπτουν περισσότερο τις ημερήσιες ανάγκες τους σε μάκρο- και μικροθρεπτικά συστατικά, ειδικά όταν προτιμώνται υγιεινές και ισορροπημένες επιλογές πρωινού.
Συντελεί στη διαχείριση του σωματικού βάρους
Υπάρχουν αρκετές μελέτες παρατήρησης που έχουν υπογραμμίσει την αναγκαιότητα της κατανάλωσης του πρωινού στη ρύθμιση του σωματικού βάρους. Τα δεδομένα φαίνεται να δείχνουν ότι τα άτομα που καταναλώνουν τακτικά πρωινό εμφανίζουν μικρότερη πρόσληψη βάρους με την πάροδο του χρόνου σε σύγκριση με τα άτομα που παραλείπουν συχνά το πρωινό γεύμα.
Αυτό φαίνεται να αποδίδεται στην πιθανή επίδραση του πρωινού στις ορμόνες που ρυθμίζουν την όρεξη και τον κορεσμό καθώς η κατανάλωση πρωινού έχει συσχετιστεί με μικρότερο αίσθημα πείνας μέχρι το επόμενο γεύμα, το οποίο μπορεί να αποτρέψει αρκετούς από το να στραφούν ενδεχομένως σε ενεργειακά πυκνές και ανθυγιεινές επιλογές σνακ.
Μάλιστα, μετα-ανάλυση που συμπεριέλαβε 14 προοπτικές μελέτες έδειξε ότι τα άτομα που καταναλώνουν πρωινό με συχνότητα μεγαλύτερη από τρεις φορές την εβδομάδα είχαν μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας κατά 26%, σε σύγκριση με εκείνους που κατανάλωναν πρωινό με συχνότητα μικρότερη από τρεις φορές την εβδομάδα.
Αυτά τα αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά καθώς η παχυσαρκία αποτελεί μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις δημόσιας υγείας του 21ου αιώνα, που συνδέεται με την εμφάνιση διαφόρων χρόνιων νοσημάτων υγείας.
Επίσης όσοι τρώνε τακτικά πρωινό, τρώνε επίσης 12% πιο υγιεινά κατά τη διάρκεια της υπόλοιπης ημέρας σε σχέση με όσους το παραλείπουν. Αντίθετα όσοι παραλείπουν το πρωινό, έχουν σοβαρές πιθανότητες να γίνουν παχύσαρκοι, αφού σύμφωνα με την έρευνα, καταναλώνουν 40% περισσότερα γλυκά, 55% περισσότερα αναψυκτικά και 45% λιγότερα λαχανικά και 30% λιγότερα φρούτα.
Η παράλειψη του πρωινού σχετίζεται με την υπέρταση σε ενήλικες:
Επίσης, σε μια άλλη μετα-ανάλυση που δημοσιεύτηκε το 2022 στο pubmed, συμπεριλαμβανομένων συνολικά έξι μελετών παρατήρησης, με δείγμα 14189 ενηλίκων, και 3577 από αυτούς δεν είχαν πρωινό. Συμπερασματικά, η παράλειψη πρωινού σχετίζεται με υπέρταση στον ενήλικο πληθυσμό.
Συμβάλλει στην πρόληψη του διαβήτη
Επίσης, η τακτική κατανάλωση πρωινού να σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη.
Μετα-ανάλυση έδειξε ότι τα άτομα που παραλείπουν το πρωινό τους, είχαν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη κατά 32%, σε σύγκριση με εκείνους που το καταναλώνουν τακτικά.
Κατανάλωση πρωινού και ψυχική υγεία
Επιπρόσθετα, όσον αφορά την κατανάλωση πρωινού και την ψυχική υγεία, ενώ έχουν διεξαχθεί αρκετές μελέτες για τη σχέση μεταξύ κατανάλωσης πρωινού και ψυχικής υγείας με αντικρουόμενα αποτελέσματα.
Σε πρόσφατη μετά-ανάλυση που δημοσιεύτηκε το 2022 στο pubmed και είχαν συμπεριληφθεί 14 μελέτες σε αυτή τη συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση από μελέτη παρατήρησης με το συνολικό μέγεθος δείγματος όλων των επιλεγμένων μελετών να ήταν 399.550 σε άτομα ηλικίας από 6 έως ≥ 65 ετών, βρέθηκε θετική συσχέτιση μεταξύ της παράλειψης πρωινού και της αναλογίας πιθανοτήτων κατάθλιψης, στρες και ψυχολογική δυσφορία. Η ανάλυση υποομάδας με βάση τη διαστρωμάτωση ηλικίας έδειξε ότι υπήρχε σημαντική θετική συσχέτιση μεταξύ της παράλειψης πρωινού και του άγχους στην εφηβεία.
Συμπερασματικά, η παράλειψη πρωινού συσχετίστηκε θετικά με πιθανότητες κατάθλιψης, στρες και ψυχολογικής δυσφορίας σε όλες τις ηλικιακές ομάδες και άγχους στην εφηβεία, υπογραμμίζοντας την επίδραση του πρωινού στην ψυχική υγεία.
Βελτιώνει τη νοητική λειτουργία
Τέλος, η κατανάλωση πρωινού γεύματος συμβάλλει στη νοητική λειτουργία και έχει συσχετιστεί με καλύτερη απόδοση, μνήμη και συγκέντρωση, ενώ η παράλειψή του φαίνεται ότι μειώνει την αποτελεσματικότητα σε δοκιμασίες λεκτικής, αριθμητικής και οπτικής ικανότητας.
Ο λόγος που το πρωινό επιδρά θετικά στην απόδοση του ατόμου είναι επειδή παρέχει ενέργεια στο σώμα, γλυκόζη συγκεκριμένα. Η γλυκόζη είναι η βασική πηγή ενέργειας για τον εγκέφαλο. Γι’ αυτό και είναι ιδιαίτερα σημαντικό μετά από πολλές ώρες νηστείας όπως συμβαίνει όσο κοιμόμαστε, να εφοδιάζουμε τον οργανισμό με την απαραίτητη ενέργεια.
