Ένα σνακ με ιστορία αιώνων, που επιστρέφει δυναμικά στις σύγχρονες διατροφικές τάσεις. Το beef jerky, δηλαδή το αποξηραμένο μοσχαρίσιο κρέας, ήταν για πολλά χρόνια βασικό τρόφιμο για τους νομάδες, τους ιθαγενείς λαούς της Αμερικής και αργότερα τους περιηγητές και στρατιώτες. Σήμερα, επανέρχεται ως υγιεινή τροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη, ιδανική για όσους ακολουθούν έναν ισορροπημένο τρόπο διατροφής.
Τι είναι το beef jerky;
Πρόκειται για κομμάτια άπαχου μοσχαρίσιου κρέατος που έχουν υποστεί αφυδάτωση και ελαφρύ αλάτισμα, ώστε να διατηρούνται χωρίς ψύξη. Συνήθως έχουν μαριναριστεί προηγουμένως σε μείγματα με αλάτι, μπαχαρικά, ουίσκι, σάλτσα σόγιας ή άλλες αρωματικές βάσεις. Η υφή τους είναι ελαφρώς μαστιχωτή και η γεύση τους έντονη με βάθος.
Η ιστορία του beef jerky
Το beef jerky έχει πίσω του χιλιετίες ιστορίας, πολύ πριν γίνει το σνακ των γυμναστηρίων και των διατροφικών trends. Η παλαιότερη γνωστή αναφορά στο βόειο κρέας προέρχεται από ένα κινεζικό έγγραφο του 1599 μ.Χ. που περιγράφει το ταξίδι του αυτοκράτορα Wan Li στις νότιες επαρχίες της Κίνας. Το έγγραφο αναφέρει ότι τα αποξηραμένα κρέατα δίνονταν στον αυτοκράτορα και την αυλή του κατά τη διάρκεια των ταξιδιών τους. Είναι πιθανό ότι αυτά τα κρέατα ήταν καπνιστά, παστωμένα και καρυκευμένα με μπαχαρικά. Μια τεχνική παρόμοια με αυτή που έχει το beef jerky που γνωρίζουμε σήμερα. Έτσι, η ιδέα του αποξηραμένου κρέατος ξεκίνησε από την Κίνα, όπου ταξίδεψε δυτικά κατά μήκος του Δρόμου του Μεταξιού. Παράλληλα, μια άλλη θεωρεία αναφέρει πως οι Ρωμαίοι στρατιώτες ήταν αυτοί που ανακάλυψαν τα αποξηραμένα κρέατα ενώ υπηρετούσαν στη σημερινή Τουρκία και έφεραν την ιδέα μαζί τους στη Ρώμη. Αυτά τα αποξηραμένα κρέατα «ρωμαϊκού τύπου» έγιναν δημοφιλή μεταξύ των Ευρωπαίων ευγενών ως λιχουδιά.
Ωστόσο, οι πρώτοι που τελειοποίησαν την τέχνη της αφυδάτωσης κρέατος ήταν οι ιθαγενείς λαοί της Αμερικής, όπως οι Ίνκας και οι Ινδιάνοι της βόρειας ηπείρου. Οι τελευταίοι παρασκεύαζαν το λεγόμενο «pemmican», ένα μείγμα από αποξηραμένο κρέας, λίπος και μερικές φορές αποξηραμένα φρούτα, δημιουργώντας μία θρεπτική τροφή που μπορούσε να διατηρηθεί για μήνες. Η λέξη «jerky» προέρχεται από τη λέξη των Κετσούα ch’arki που σημαίνει «αποξηραμένο, αλατισμένο κρέας» και υιοθετήθηκε αρκετά χρόνια αργότερα από τους Ευρωπαίους αποίκους και τους καουμπόηδες της Άγριας Δύσης.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες του 19ου και 20ού αιώνα, το beef jerky εξελίχθηκε σε βιομηχανικό προϊόν, συσκευασμένο για στρατιώτες, κατασκηνωτές και αργότερα για ταξιδιώτες του δρόμου. Με την πάροδο των χρόνων έγινε γνωστό ως σνακ που πωλούνταν στα βενζινάδικα και στα αναψυκτήρια των εθνικών δρόμων.
Γιατί θεωρείται υγιεινό;
Διατροφικές τάσεις που βασίζονται κυρίως στη ζωική πρωτεΐνη όπως η paleo και η keto, αλλά και η low carb και η διαλειμματική νηστεία, έφεραν στο προσκήνιο το beef jerky και άρχισε να γίνεται περιζήτητο. Μικροί παραγωγοί άρχισαν να επανεξετάζουν την παραδοσιακή συνταγή, μειώνοντας τα πρόσθετα και χρησιμοποιώντας καλής ποιότητας κρέας, φυσικές μαρινάδες και μοντέρνες πιο γεύσεις όπως είναι το chili, το tika massala και άλλα. Σήμερα, το βρίσκουμε σε στα καταστήματα με είδη γυμναστικής, σε delicatessen ακόμα και στα μινιμάρκετ των αεροδρομίων.
Από παραδοσιακό μέσο επιβίωσης, το jerky έχει μετατραπεί σε σύμβολο του σύγχρονου «υγιεινού τσιμπολογήματος» γιατί περιέχει υψηλή ποσότητα πρωτεΐνης (περίπου 10-15g ανά μερίδα 30g), που συμβάλλει στη διατήρηση της μυϊκής μάζας και στον κορεσμό. Ταυτόχρονα, είναι χαμηλό σε λιπαρά, ειδικά αν προέρχεται από άπαχο κρέας, ενώ μπορεί να μην περιέχει ζάχαρη ή υδατάνθρακες, ανάλογα με τη μαρινάδα. Το χαρακτηριστικό που του δίνει το προβάδισμα σε σχέση με άλλα σνακ είναι το γεγονός ότι έχει μεγάλη διάρκεια ζωής και είναι εύκολο στη μεταφορά, χωρίς να χρειάζεται ψυγείο, γεγονός που επιβεβαιώνει και την αρχική ανάγκη της ιδέας, πολλούς αιώνες πριν.
Τι πρέπει να προσέχουν οι καταναλωτές;
Όπως ισχύει για όλα τα συσκευασμένα τρόφιμα, οι καταναλωτές θα πρέπει να διαβάζουν προσεκτικά τις ετικέτες. Κάποια προϊόντα περιέχουν πρόσθετα συντηρητικά όπως νιτρικά, να έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι ή γλυκαντικές ύλες, που προστίθενται προκειμένου να ενισχυθεί η γεύση ή η διάρκεια ζωής. Θα πρέπει να επιλέγουμε τα προϊόντα με καθαρή λίστα συστατικών, μικρό αριθμό προσθέτων και όσο το δυνατόν λιγότερη ζάχαρη.
Που θα το βρείτε
Το beef jerky έχει αρχίσει να κάνει την εμφάνισή του και στα ελληνικά ράφια, τόσο από διεθνείς όσο και από μικρούς, τοπικούς παραγωγούς που πειραματίζονται με διαφορετικές κοπές, είδη κρέατος ή μαρινάδες. Εκτός από μοσχάρι, υπάρχουν και παραλλαγές με κοτόπουλο, γαλοπούλα ή ακόμα και vegan επιλογές από σόγια ή μανιτάρια. Θα το βρείτε:
- στα καταστήματα του τυροκομείου Κωσταρέλος,
- στο Online κρεοπωλείο της οικογένειας Μπούμπα όπου θα βρείτε beef jerky δικής τους παραγωγής. https://www.mpoumpas.gr.
- στο εξειδικευμένο ηλεκτρονικό κατάστημα για αθλητές gymbeam.gr
Η συνταγή για Jerky
Ο R&D chef Γρηγόρης Χέλμης μας δίνει τη συνταγή για να φτιάξετε μόνοι σας στο σπίτι το έδεσμα των καουμπόηδων που αγαπήθηκε λόγω της εύκολης μεταφοράς του.
Διαβάστε επίσης
Αποξηραμένα λεμόνια (loomi) – Πώς χρησιμοποιούνται και γιατί αξίζει να τα δοκιμάσετε
Βρήκαμε αποξηραμένα ψάρια στα έθνικ παντοπωλεία και μάθαμε πώς τρώγονται