Η φάβα είναι ένα από τα όσπρια που μαγειρεύεται πιο εύκολα από τα υπόλοιπα, ενώ παράλληλα είναι πιο εύπεπτο αλλά και πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά. Στην Ελλάδα προέρχεται από το φυτό λαθούρι, το οποίο αποτελεί ένα από τα φυτά που καλλιεργούσαν οι άνθρωποι από την αρχαιότητα. Ανάλογα με το μικροκλίμα της κάθε περιοχής, έχουμε διαφορετικά λαθούρια και εντελώς διαφορετικά είδη φάβας, τόσο σε μορφή όσο και σε γεύση.
Ας δούμε ποια είναι τα είδη φάβας:
Φάβα Σαντορίνης- ΠΟΠ
Η πιο ξακουστή ελληνική φάβα είναι εκείνη της Σαντορίνης -που αποτελεί προϊόν ΠΟΠ-που ξεχωρίζει λόγω του ιδιαίτερου οικοσυστήματος, που έχει δημιουργηθεί στο νησί από το ηφαίστειο. Η ιστορία του ΠΟΠ προϊόντος ξεκινά από την αρχαιότητα και συγκεκριμένα τη μινωική εποχή. Τον 16ο αι. πχ ένας πολύ καταστροφικός σεισμός έπληξε το νησί, με αποτέλεσμα να επιφέρει μεγάλες καταστροφές. Πολλά χρόνια αργότερα, στις αρχαιολογικές ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν στο νησί, βρέθηκαν και σπόροι από λαθούρι, οι οποίοι είχαν συγκομιστεί και αλεστεί για κατανάλωση.
Το λαθούρι που φύεται στη Σαντορίνη έχει μοβ λουλουδάκια και το βρίσκουμε και σε άλλα 8 νησιά των Κυκλάδων. Το τελικό προιόν, που προκύπτει από τη συγκομιδή και την αποξήρανση των καρπών του έχει ένα χρυσοκίτρινο χρώμα, ενώ όταν μαγειρεύεται αποκτά μια βελούδινη υφή.
Η φάβα Φενεού – ΠΓΕ
Παράγεται σε εντελώς διαφορετικό μικροκλίμα. Καλλιεργείται στο οροπέδιο του Φενεού, στην ορεινή Κορινθία, σε υψόμετρο πάνω από 700 μ. που περιβάλλεται από κατάφυτα δάση. Εκεί, το έδαφος είναι εύφορο και τα νερά άφθονα και το μικροκλίμα της περιοχής δίνει ιδιαίτερα γευστικά χαρακτηριστικά στο όσπριο και στο φαγητό. Σε γεύση, χαρακτηρίζεται ως πιο ήπια, απαλή και γλυκιά από της Σαντορίνης και δίνει ένα χυλό βελούδινο σε υφή.
Φάβα Αμοργού- ΠΓΕ
Στην Αμοργό η φάβα ονομάζεται και κατσούνι, λόγω του κυρτού σχήματος του καρπού. Το χρώμα που παίρνει το τελικό προϊόν είναι ένα σκούρο κίτρινο-πορτοκαλί, ενώ είναι πολύ μικρά σε μέγεθος, σε σχέση με άλλες φάβες, αλλά ιδιαίτερα πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά. Τη συγκεκριμένη ποικιλία φάβας, το κατσούνι, πέρα από την Αμοργό τη βρίσκουμε και στη Νάξο, την Ηρακλειά και τη Σχοινούσα.
Πέρα από τα ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντα, το λαθούρι από το οποίο προέρχεται η φάβα, καλλιεργείται και σε άλλες περιοχές της χώρας μας, όπως πχ στην Κρήτη και τη Ζάκυνθο. Το αξιοσημείωτο είναι ότι κάθε λαθούρι είναι διαφορετικό, ενώ το τελικό προϊόν που προκύπτει ποικίλλει σε χρώμα, σχήμα αλλά και γεύση.
Διατροφική αξία
Η φάβα είναι πιο εύπεπτη σε σχέση με άλλα όσπρια ενώ έχει υψηλή διατροφική αξία. Πιο συγκεκριμένα, είναι πλούσια σε πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και φυτικές ίνες και είναι μία πολύ καλή πηγή βιταμινών του συμπλέγματος Β, σιδήρου, χαλκού, φωσφόρου, καλίου, μαγνησίου και φυλλικού οξέος, ενώ αντίθετα είναι φτωχή σε λιπαρά και χοληστερόλη.
Πώς να τη μαγειρέψετε
Μαγειρεύεται με διάφορους τρόπους ενώ αποτελεί μια εύκολη λύση σε στιγμές που δεν έχετε ούτε πολύ χρόνο ούτε πολλή όρεξη για μαγείρεμα. Με διαφορετικό τρόπο παρασκευής μπορεί να χρησιμεύσει είτε ως συνοδευτικό είτε ως κυρίως πιάτο.
Σαλάτα- Πουρές φάβας
Ο κλασικός τρόπος για να φτιάξει κανείς φάβα είναι να ακολουθήσει τις οδηγίες που συνήθως αναγράφονται στη συσκευασία της, κυρίως όσον αφορά την αναλογία νερού και οσπρίου αλλά και τον τρόπο που θα καταφέρει να χυλώσει το τελικό προϊόν, ώστε να σερβίρει το γνωστό κρεμώδες συνοδευτικό, που ταιριάζει υπέροχα με τα τα θαλασσινά και μπορεί να καταναλωθεί και ως κυρίως, με αρκετό ελαιόλαδο, κρεμμυδάκι -καραμελωμένο κατά προτίμηση- και ψωμί.
Σούπα
Ό,τι πρέπει για τον χειμώνα. Λόγω της σύστασής της, η φάβα μπορεί να χρησιμεύσει ως βασικό υλικό για βελουτέ σούπες.
Κεφτεδάκια ή και Σουτζουκάκια
Όπως όλα τα όσπρια, έτσι και η φάβα, μπορεί να χρησιμεύσει ως υποκατάστατο κρέατος, ώστε να φτιάξουμε νόστιμα κεφτεδάκια. Και αν θέλουμε να φτιάξουμε σουτζουκάκια αλλά δεν έχουμε κιμά ή νηστεύουμε; Τότε η φάβα μπορεί να αντικαταστήσει επάξια τον κιμά! Δείτε ΕΔΩ τη συνταγή.
Μια πολύ πρωτότυπη και εντυπωσιακή γευστική πρόταση
Η… ταπεινή φάβα με τον κατάλληλο τρόπο παρασκευής μπορεί να μεταμορφωθεί σε ένα εντυπωσιακό και πολύχρωμο συνοδευτικό που δεν θα πιστεύετε ότι έχει γίνει με φάβα! Δείτε ΕΔΩ τη συνταγή.
Δείτε επίσης:
Konstantin Filippou: Ο 2άστερος σεφ που έμαθε τους Βιεννέζους να τρώνε φάβα και μπραντάδα
Ατομικές τάρτες γεμιστές με φάβα και ντοματίνια
Burger με μπιφτέκι φάβας και ρεγγοσαλάτα
