Παλιά όταν θέλαμε έναν espresso με γάλα, ζητούσαμε έναν cappuccino πασπαλισμένο με κανέλα ή σοκολάτα και τελείωνε η υπόθεση. Πλέον με την είσοδο στη ζωή μας του specialty coffee, δηλαδή του ποιοτικού καφέ, η επιλογή ενός ροφήματος καφέ με γάλα έχει γίνει πιο περίπλοκη υπόθεση. Δίπλα στον cappuccino ποζάρουν τα «ξαδέρφια» του, ο macchiato, ο latte και ο flat white.
Οι διαφορές που παρουσιάζουν όλα αυτά τα ροφήματα καφέ-γάλακτος δεν εξαρτώνται μόνο από την αναλογία των δύο αυτών βασικών υλικών τους, αλλά και από τη μορφή που έχει το γάλα κατά το σερβίρισμα. Για την αποφυγή λοιπόν παρεξηγήσεων και για να κάνουμε την επιλογή σας πιο εύκολη, σας τους παρουσιάζουμε έναν προς έναν για να διαπιστώσετε ποιος τελικά ταιριάζει στα γούστα σας.
Cappuccino
Στα ιταλικά σημαίνει «μικρή κουκούλα», όπως αυτή που φορούσαν στο κεφάλι τους οι μοναχοί ενός συγκεκριμένου τάγματος Φραγκισκανών μοναχών στις αρχές του 16ου αιώνα, οι οποίοι ονομάζονταν Καπουτσίνοι. Με αυτούς συνδέεται η πρώτη ιστορία για την ονομασία του ροφήματος, το οποίο όταν ανακατέυσουμε τον καφέ με το γάλα παίρνει το χρώμα που είχαν τα ράσα τους. Ο cappuccino είναι ένα ρόφημα που στην Ιταλία πίνεται συνήθως το πρωί – και σπάνια σερβίρεται μετά τις 10 το πρωί. Αντίθετα, στη χώρα μας δεν έχει κάποια συγκεκριμένη ώρα. Μια προτεινόμενη αναλογία για ένα σωστό φλιτζάνι είναι 125-130 ml γάλα και 25 ml espresso. Το
γάλα ζεσταίνεται με το ακροφύσιο της εσπρεσομηχανής και δημιουργείται το αφρόγαλα, το οποίο μπαίνει πάνω απότον καφέ. Πολλές φορές πασπαλίζεται με κανέλα ή σοκολάτα.
Macchiato
Η λέξη στα ιταλικά σημαίνει «λερωμένος» και στην ουσία δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία για το πώς προέκυψε αυτό το όνομα. Λέγεται ότι στις αρχές του 20ού αιώνα οι baristi στη γείτονα χώρα, λόγω της πολλής δουλειάς που είχαν και για να μπορούν να ξεχωρίζουν οι σερβιτόροι ποιοι espresso είχαν γάλα, τους «σημάδευαν» με μια κουταλιά αφρόγαλα από πάνω. Στην ουσία, λοιπόν, είναι ένας espresso στον οποίο έχει προστεθεί μια κουταλιά από
αφρόγαλα. Αν τώρα του προσθέσουμε λίγο παραπάνω αφρόγαλα, καταλήγουμε στην ισπανική παραλλαγή του ροφήματος, τον café cortado. Αντίστροφα, υπάρχει και το latte macchiato, όπου το αφρόγαλα «σημαδεύεται» από έναν espresso.
Latte
Σε αυτό το ρόφημα πρωταγωνιστής είναι το γάλα – το δηλώνει και το όνομά του άλλωστε καθώς latte στα ιταλικά σημαίνει «γάλα». Για να τον παρασκευάσουμε, χρειαζόμαστε μια δόση (25 ml) espresso και 200+ ml γάλα, το
οποίο μπορεί να είναι αφρόγαλα ή απλώς ζεστό γάλα. Παραδοσιακά σερβίρεται σε γυάλινο χαμηλό ποτήρι και όχι σε κούπα. Στη μικρότερη εκδοχή του, που ονομάζεται latte piccolo, συνήθως προσθέτουμε γάλα
στον ristretto αντί στον espresso.
Flat white
Θα λέγαμε ότι είναι η παραλλαγή του cappuccino από την Αυστραλία. Ξεκίνησε από το Σίδνεϊ κάπου στα μέσα στης δεκαετίας του ’80, αν και οι γείτονές τους, οι Νεοζηλανδοί, διεκδικούν την προέλευσή του με σοβαρά επιχειρήματα. Ο αστικός μύθος αναφέρει ότι, καθώς το γάλα των εγχώριων αγελάδων ήταν αδύναμο σε λιπαρά για να δώσει αφρόγαλα με πολύ όγκο, οι Αυστραλοί αναγκάστηκαν να ενσωματώσουν το αφρόγαλα μέσα στον
espresso, δημιουργώντας έτσι τον flat white. Πρόκειται για ένα ρόφημα με διπλή δόση espresso (50 ml) και 130- 140 ml αφρόγαλα ελάχιστα διογκωμένο. Σερβίρεται σε κούπα μεσαίου μεγέθους και το γάλα αναμειγνύεται από την αρχή με τον καφέ. Αυτή είναι μία από τις βασικές διαφορές του με τον cappuccino. Σε αυτό το ρόφημα οι baristi επιδεικνύουν τις ικανότητές τους στο latte art, δηλαδή στη «ζωγραφική» με γάλα.
