Μπορεί η κομποστοποίηση να αποδειχθεί αποτελεσματική λύση στη μείωση της σπατάλης του φαγητού και κατ’ επέκταση, του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος;
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα από την οργάνωση Zero Waste που εδρεύει στη Σκωτία, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα που αφήνουν τα νοικοκυριά από τη σπατάλη φαγητού πλησιάζει στο τριπλάσιο αυτού των πλαστικών απορριμάτων. Αυτό συμβαίνει γιατί όταν το φαγητό όταν φτάνει ξανά στο έδαφος απελευθερώνει μεθάνιο το οποίο είναι πολύ πιο καταστρεπτικό για την ατμόσφαιρα από το διοξείδιο του άνθρακα.
Η κομποστοποίηση μετατρέπει τα οργανικά απορρίμματα σε λίπασμα και είναι μια αποτελεσματική λύση στο πρόβλημα της σπατάλης του φαγητού. Πρόκειται εξάλλου για μέθοδο που εφαρμόζεται από τότε που καλλιεργείται η γη με την πρώτη επίσημα καταγεγραμμένη αναφορά να χρονολογείται περίπου στα 2.300 π.Χ. Σε μικρή κλίμακα η εφαρμογή της μεθόδου είναι απλή και οικονομική ωστόσο όταν κάνουμε λόγο για ολόκληρες πόλεις τα πράγματα δεν είναι και τόσο απλά. Η συλλογή των περισσευμάτων φαγητού και η επεξεργασία τους είναι διαδικασία δαπανηρή και, μεταξύ άλλων, για να λειτουργήσει αποτελεσματικά απαραίτητη προϋπόθεση είναι η σωστή ενημέρωση των πολιτών και η συνειδητή εκτέλεση των οδηγιών που θα δοθούν. Σκεφτείτε -εν Ελλάδι τουλάχιστον- πώς λειτουργούμε στο κομμάτι της ανακύκλωσης συσκευών, μπαταριών και γενικά ανακυκλώσιμων αντικειμένων παντός τύπου. Καταλήγουν όλα στους σωστούς κάδους;
Πώς λειτουργεί
Όταν τα τρόφιμα ή άλλα «άχρηστα» της φύσης όπως τα φύλλα των δέντρων κ.λ.π, αποσυντίθενται, δημιουργούν τις ιδανικές συνθήκες δημιουργίας κομπόστ το οποίο λειτουργεί ως ένα φυσικό λίπασμα. Ένα καλό κομπόστ δημιουργείται από τα σωστά οργανικά υλικά. Υπολείμματα φαγητού με κοπριά, ξερά φύλλα και τρίμματα ξύλου είναι το ιδανικό μίγμα για κομπόστ. Τα υπολείμματα πρέπει να είναι μικρά σε μέγεθος για να μεγιστοποιηθεί η επιφάνεια «δράσης» των μικροοργανισμών που δημιουργούνται κατά τη διαδικασία της κομποστοποίησης. Ένα μίγμα για κομπόστ χρειάζεται επίσης υγρασία -είτε από βρόχινο νερό είτε βρύσης- οξυγόνο και θερμοκρασία περίπου 60°C. Είτε το φτιάξετε μόνοι σας είτε το προμηθευτείτε έτοιμο, τα οφέλη του στην αυλή σας αλλά και το περιβάλλον είναι αμέτρητα γιατί το κομπόστ μειώνει τη χρήση φυτοφαρμάκων και λοιπών χημικών προσθέτοντας θρεπτικά στοιχεία στο έδαφος βοηθώντας το να διατηρήσει την υγρασία του. Η Σεούλ πιθανόν αυτή τη στιγμή να αποτελεί το καλύτερο πρότυπο αναφορικά με το πώς μπορεί η διαδικασία να λειτουργήσει όταν εφαρμοστεί μαζικά. Σήμερα, το 95% των απορριμάτων φαγητού στην Σεούλ ανακυκλώνεται ενώ σε χώρες όπως η Αμερική η προσπάθεια δεν ήταν εξίσου αποτελεσματική σε κάθε πολιτεία γιατί δεν υπήρχε ιδιαίτερη ανταπόκριση από το κοινό. Επίσης σε αρκετές περιπτώσεις τέθηκε θέμα σωστής ενημέρωσης-και συνείδησης- του κοινού γιατί δεν ήταν λίγοι αυτοί που στα υλικά που προορίζονται για κομπόστ πετούσαν και άσχετα υλικά που δεν θα χρησιμοποιούνταν στην κομποστοποίηση, όπως πλαστικά. Η εφαρμογή σχετικού προγράμματος σε μεγαλουπόλεις όπως η Νέα Υόρκη είναι αμφίβολο αν μπορεί να συνεχιστεί δεδομένου ότι το οικονομικό κόστος είναι μεγαλύτερο από τα κέρδη που μπορούν να αποκομιστούν. Ειδικοί πάντως όπως το Αμερικανικό Συμβούλιο που ασχολείται με το κομμάτι της κομποστοποίησης επισημαίνουν τα οφέλη για το περιβάλον που προκύπτουν από τη διαδικασία ε ενθαρρύνοντας τον κόσμο να συμμετάσχει σε σχετικές πρωτοβουλίες.
Εναλλακτική παραγωγής ενέργειας
Μια διαδικασία που λέγεται αναερόβια χώνεψη, αποτελεί εναλλακτική που μειώνει το κόστος της κομποστοποίησης μεγάλης κλίμακας ενώ με τη βοήθεια βακτηρίων διασπά τα οργανικά υπολείμματα μετατρέποντάς τα σε λίπασμα και βιοαέριο το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο. Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα μειώνεται ακόμα περισσότερο με την εφαρμογή της συγκεκριμένης διαδικασίας δεδομένου ότι στη μεταφορά των υλικών από τις πόλεις στις εγκαταστάσεις της κομποστοποίησής τους, αντί για συμβατικά καύσιμα θα χρησιμοποιούνται βιοπροϊόντα και αυτό είναι πολύ σημαντικό.
