Στις 27 Αυγούστου, οι φούρνοι μυρίζουν κανέλα και γαρύφαλλο. Είναι η μέρα του Αγίου Φανουρίου, του Αγίου που, σύμφωνα με τη λαϊκή πίστη, βοηθά να «φανερωθούν» χαμένα αντικείμενα, ευκαιρίες, δουλειές ή ακόμα και έρωτες. Στο επίκεντρο της ημέρας, βρίσκεται ένα γλυκό έδεσμα που μοιάζει απλό, αλλά κουβαλά αιώνες παράδοσης, συμβολισμών και οικογενειακής μνήμης: η φανουρόπιτα.
Φτιαγμένη με μονό αριθμό υλικών, παραδοσιακά 7 ή 9, η φανουρόπιτα είναι νηστίσιμη, γεμάτη άρωμα, και φτιάχνεται με συνοδεία μιας ευχής. Άλλοι την προσφέρουν ως ευχαριστία, άλλοι ζητούν να «φανερωθεί» κάτι στη ζωή τους. Σε κάθε περίπτωση, το τελετουργικό της παρασκευής της έχει κάτι από μαγεία και πολλή αγάπη.
Εξερευνούμε την ιστορία και τους συμβολισμούς πίσω από τη φανουρόπιτα, αποκαλύπτουμε τα μυστικά για να πετύχει τέλεια και μοιραζόμαστε τρεις ξεχωριστές συνταγές, για να διαλέξετε αυτή που σας ταιριάζει περισσότερο.
Τι λέει η παράδοση για την φανουρόπιτα
Όπως αναφέρει η δημοσιογράφος και συγγραφέας Μελίσσα Στοιλή: «Μέχρι τον 14ο αιώνα ο Άγιος Φανούριος δεν ήταν γνωστός. Σύμφωνα με το συναξάρι του «…τον καιρό όπου εξουσίαζαν οι Αγαρηνοί την περίφημον νήσον Ρόδον» εργάτες που έσκαβαν έξω από τη μεσαιωνική πόλη αποκάλυψαν τα ερείπια μιας χριστιανικής εκκλησίας. Μεταξύ άλλων ήλθε στο φως και η εικόνα ενός Αγίου, ενός λυγερόκορμου εφήβου, με στρατιωτική περιβολή και φωτεινό πρόσωπο. Την κεντρική εικόνα περιέβαλλαν σκηνές του μαρτυρίου του. Ο μητροπολίτης Ρόδου Νείλος ο Β’ ο Διασπωρινός, που κλήθηκε να αναγνωρίσει την εικόνα διάβασε το όνομα».
Περισσότερα για την ιστορία του Αγίου και τους συμβολισμούς των υλικών μπορείτε να διαβάσετε εδώ την ιστορία ενός λιχούδη Άγιου, από το βιβλίο της Μελίσσας Στοΐλη «Και διηγώντας τα… να τρως», εκδόσεις Κίχλη
Φανουρόπιτα: Γιατί παραδοσιακά τη φτιάχνουμε με 7 ή 9 υλικά
Η παρασκευή της είναι πολύ εύκολη, καθώς φτιάχνεται κατά τον ίδιο τρόπο όπως κάθε συνηθισμένο κέικ. Η μόνη ιδιαιτερότητα της, πέρα από το να είναι νηστίσιμη, βρίσκεται στον αριθμό των υλικών που αποτελούν τη συνταγή της. Συγκεκριμένα, τα υλικά τις περισσότερες φορές 7 ή 9. Μπορούν να είναι και περισσότερα, όχι λιγότερα, αλλά με βασική προϋπόθεση, αλλά ο αριθμός τους να είναι πάντα μονός. Οι αριθμοί 7 και 9 συμβολίζουν τα μυστήρια της εκκλησίας, τις μέρες δημιουργίας, αλλά και τα τάγματα τον αγγέλων. Είναι γενικά δύο αριθμοί που απαντώνται συχνά στη θρησκεία μας, για αυτό, λόγω του συμβολικού τους χαρακτήρα, έχει καθιερωθεί να ακολουθείται αυτός ο κανόνας όταν παρασκευάζουμε τη φανουρόπιτα. Διαβάστε περισσότερες πληροφορίες εδώ.
Πώς φτιάχνουμε φανουρόπιτα που δεν τρίβεται
Το μυστικό κρύβεται στο ανακάτεμα
Δεν θέλει ούτε πολύ λίγο ούτε πάρα πολύ. Μια χρυσή τομή στο ανακάτεμα. Το βασικό είναι να ανακατευτεί σωστά το αλεύρι με τη ζάχαρη, ώστε και να μην τρίβεται μετά το ψήσιμο.
Ελαιόλαδο ή σπορέλαιο-ηλιέλαιο
Οι παλιές νοικοκυρές την έφτιαχναν με ελαιόλαδο που είναι πιο μεστό και πηκτό σε σχέση με το σπορέλαιο και το ηλιέλαιο. Ωστόσο, επειδή το ελαιόλαδο ενδέχεται να τη σκληρύνει και να μην έχουμε το ιδανικό αποτέλεσμα στην υφή, η καλύτερη λύση είναι να τα αναμείξετε: 50% ελαιόλαδο, 50% σπορέλαιο. Το αλεύρι μπαίνει στο τέλος, όπως και σε όλα τα γλυκά, αλλά θα πρέπει να θυμόμαστε ότι για να έχουμε σωστό αποτέλεσμα μετά το ψήσιμο, θα πρέπει το μείγμα μας να είναι αρκετά ρευστό.
Ξηροί καρποί στη φανουρόπιτα
Είθισται να προσθέτουμε ξηρούς καρπούς, καρύδια και σταφίδες, ανάλογα με τη συνταγή που θα ακολουθήσουμε αλλά και τις γευστικές μας προτιμήσεις. Οι ξηροί καρποί μπαίνουν στο τέλος μετά το αλεύρι. Για να ενσωματωθούν ομοιόμορφα στο μείγμα μας, τους βάζουμε σε ένα μπολ, τους βρέχουμε με κάποιο από τα υγρά που χρησιμοποιήσαμε στη συνταγή (πχ πορτοκαλάδα ή νερό) και τις πασπαλίζουμε με αλεύρι, ώστε να κάνουν μια ελαφρά κρούστα.
Πολύ μεστή γεύση -χωρίς να ακούγονται- δίνουν τα καρύδια αν τα αλέσετε εντελώς στο μούλτι μέχρι να γίνουν σκόνη. Και σώμα δίνει στο γλυκό και δεν… ενοχλεί και τα παιδιά που διαμαρτύρονται ενίοτε με την παρουσία ξηρών καρπών στα γλυκά.
Το ψήσιμο: Η φανουρόπιτα θέλει πολύ ψήσιμο, πάνω από 1 ώρα (1 ώρα και 10’ περίπου). Για να καταλάβετε αν είναι έτοιμη, τσεκάρετε με μια οδοντογλυφίδα
3 συνταγές της παράδοσης
Με 7 υλικά ή με 9, αφράτη ή τραγανή, με ζάχαρη άχνη ή χωρίς, εμείς επιλέξαμε 3 ξεχωριστές συνταγές για να επιλέξετε αυτή που σας ταιριάζει περισσότερο.
Φανουρόπιτα από τον Στέλιο Παρλιάρο με 7 υλικά
Με 7 υλικά και συνταγή που δεν χάνει ποτέ. Πασπαλίστε με αρκετή ζάχαρη άχνη και όταν θα την μοιράζετε, κρατήστε μυστική τη συνταγή γιατί θα σας τη ζητήσουν. Διαβάστε αναλυτικά τη συνταγή εδώ
Φανουρόπιτα παραδοσιακή με 9 υλικά
Η κλασική εκδοχή του αγαπημένου γλυκού με 9 υλικά είναι τόσο νόστιμη, που θα την φτιάχνετε όλο τον χρόνο! Διαβάστε όλη τη συνταγή εδώ.
Φανουρόπιτα τραγανήΦανουρόπιτα τραγανή από τη Γεωργία Κοφινά
Αυτή η γλυκιά πίτα είναι ένα πεντανόστιμο και υγιεινό κέικ λαδιού, που απολαμβάνουμε κλασικά στις 27/8, του Αγίου Φανουρίου, αλλά και οποιαδήποτε εποχή αφού συνοδεύει ιδανικά τον καφέ και το τσάι. Διαβάστε αναλυτικά τη συνταγή εδώ.