Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Νερού, στις 22 Μαρτίου, ρίχνουμε μια ματιά σε αυτό το ύψιστο υλικό που δεν θα μπορούσε να λείπει από τη ζωή μας.
Αν μπορούσαμε να κοιτάζουμε τη γη από το διάστημα, θα βλέπαμε πως μέσα στην απεραντοσύνη του σύμπαντος, το φωτεινό γαλάζιο του πλανήτη μας ξεχωρίζει αφού κατά τα 3/4 καλύπτεται από νερό. Το νερό υπάρχει στη φύση σχεδόν από τότε που δημιουργήθηκε ο πλανήτης μας, και λέω σχεδόν γιατί δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι υπήρχε νερό στη Γη τα πρώτα 800 εκατομμύρια χρόνια. Υπήρχαν όμως σίγουρα υδρατμοί, οι οποίοι σταδιακά υγροποιήθηκαν. Σήμερα, νερό υπάρχει και στις τρεις μορφές: στην υγρή σε θάλασσες, λίμνες και ποτάμια, στη στερεή στους παγετώνες και σε χιονισμένες περιοχές και στην αέρια με τους υδρατμούς της ατμόσφαιρας.
Παρόλο που νερό καλύπτει τη μεγαλύτερη έκταση του πλανήτη, μόνο ένα μικρό ποσοστό από αυτό είναι πόσιμο, καθώς η μόλυνση των υδάτινων πόρων, η αύξηση του πληθυσμού, η αλόγιστη χρήση και κατανάλωση και η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας συνεχίζει να μειώνει τη διαθέσιμη ποσότητα. Μάλιστα, εικάζεται ότι στο μέλλον, σε εποχές που δεν είναι και πολύ απίθανο να ζήσουμε, πολλές χώρες θα εξαφανιστούν από το χάρτη λόγω εξάντλησης των αποθεμάτων νερού και εξαιτίας της έλλειψης θα ξεσπάσουν πόλεμοι.
Η αλήθεια είναι πως ο άνθρωπος έχει αντιληφθεί τη σπουδαιότητα του νερού από πολύ παλιά και με διάφορα έργα πάντα φρόντιζε να το συγκεντρώνει και να ελέγχει τη ροή του. Ωστόσο, σε οικονομικά υποανάπτυκτες χώρες της Αφρική και της Μέσης Ανατολής υπάρχουν δυστυχώς χιλιάδες θάνατοι που σχετίζονται με κατανάλωση μολυσμένου νερού, ενώ πολλοί είναι και αυτοί που οφείλονται στην ξηρασία.
Ποιοι μίλησαν για το νερό;
Ο Θαλής ο Μιλήσιος είπε το περίφημο «Αρχή πάντων ύδωρ», θεωρώντας το νερό την αρχή όλων, όπως και ο Αριστοτέλης που θεωρούσε το νερό μία από τις τέσσερις πρωταρχικές ουσίες της φύσης μαζί με τη γη, τον αέρα και τη φωτιά.
Ο Κέλσιος χρησιμοποίησε το επίσημο σημείο βρασμού και στερεοποίησης του νερού για να καθορίσει την κλίμακα θερμοκρασίας που επινόησε και η οποία φέρει το όνομά του και χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα, ενώ το 1788 οι Λαβουαζιέ και Μενιέ απέδειξαν ότι το νερό αποτελεί χημική ένωση υδρογόνου και οξυγόνου.
Από χημεία πώς πάμε;
Όλοι γνωρίζουμε πως ο χημικός τύπος της ένωσης του νερού είναι Η2Ο, οξείδιο του υδρογόνου, αλλά ουσιαστικά αυτό ο τύπος ισχύει μόνο για το αποσταγμένο νερό. Τα νερά των ποταμών, των λιμνών, των πηγών, της βροχής περιέχουν και άλλες ουσίες μέσα, διάφορα άλατα, οξέα και μικροοργανισμούς.
Σε κανονικές συνθήκες πίεσης είναι υγρό, άοσμο, άγευστο και άχρωμο, παγώνει στους 0°C και βράζει στους 100°C. Με βάση την περιεκτικότητά του σε άλατα (κυρίως μαγνησίου και ασβεστίου), το νερό χωρίζεται σε διάφορες κατηγορίες, ανάλογα με τη σκληρότητά του η οποία καθορίζει ουσιαστικά και τη χρήση του στην καθημερινή μας ζωή. Έτσι με βάση τη γερμανική κλίμακα σκληρότητας dh έχουμε το πολύ μαλακό νερό (4 βαθμούς), το μαλακό (4-8 βαθμούς), το μέτρια σκληρό (8-12 βαθμούς), το σκληρό (12-30 βαθμούς) και το πολύ σκληρό (πάνω από 30 βαθμούς).
Μεταλλικά νερά και ωφέλεια
Σε πολλά μεταλλικά νερά θα δείτε να αναγράφονται στην ετικέτα συγκεντρώσεις μετάλλων που κάνουν καλό στον οργανισμό και, αφού πλέον ο νόμος απαγορεύει να αναγράφονται διαφημιστικές εκφράσεις που αποδίδουν σε ένα μπουκάλι νερό θεραπευτικές ιδιότητες, καλό είναι να μάθουμε μερικά πράγματα για τις ιδιότητες των μετάλλων που θα συναντήσουμε:
CA++ ΑΣΒΕΣΤΙΟ: Βασικό συστατικό των οστών και των δοντιών, που συμμετέχει και στην καλή λειτουργία των μυών και την κινητοποίηση των νεύρων.
ΝA+ ΝΑΤΡΙΟ: Σημαντικός ηλεκτρολύτης που εξισορροπεί τα υγρά του οργανισμού και συμμετέχει στη σύσπαση των μυών, αν και η υπερβολική κατανάλωσή του συνδέεται με την υπέρταση.
MG++ ΜΑΓΝΗΣΙΟ: Συμβάλλει στην καλή λειτουργία των μυών, των νεύρων και της καρδιάς, ενώ πολλές φορές τις υψηλές προσλήψεις ακολουθεί καθαρτική και διουρητική δράση.
K+ ΚΑΛΙΟ: Ρυθμίζει την ενυδάτωση των κυττάρων και τη διατήρηση του ισοζυγίου των υγρών στον οργανισμό μας. Επίσης, συμβάλλει στη μετάδοση των νευρικών ώσεων (σημάτων) μεταξύ των νευρώνων και τονώνει τους μυς.
CL- ΧΛΩΡΙΟ: Συμβάλλει στη διατήρηση της ισορροπίας των υγρών στο σώμα μας.
FE++ ΣΙΔΗΡΟΣ: Θα τον βρείτε σε νερά που ακολουθώντας την πορεία προς την εμφιάλωση διέρχονται από πετρώματα πλούσια σε άλατα σιδήρου. Βασικό συστατικό των ερυθρών αιμοσφαιρίων, υπεύθυνων για τη μεταφορά του οξυγόνου στους ιστούς, ενώ η επαρκής πρόσληψή του συμβάλλει στην πρόληψη της σιδηροπενικής αναιμίας.
HCO3- ΔΙΚΑΡΒΟΝΙΚΟ ΟΞΥ: Συμβάλλει στη διατήρηση της οξύτητας του πεπτικού συστήματος και διευκολύνει την πέψη.
Ελληνικό πόσιμο νερό
Κατάλληλο νερό για πόσιμο είναι μόνο το πολύ μαλακό μέχρι 4 βαθμούς dh. Πέρα όμως από τη σκληρότητα, πρέπει να είναι καθαρό, χωρίς μικροοργανισμούς, ξένα σώματα, χημικά και άλλες επιβλαβείς για τον οργανισμό ουσίες, ακόμα και σε μηδαμινές ποσότητες.
Στην Ελλάδα υπάρχουν πάρα πολλές πηγές που βγάζουν εξαιρετικής ποιότητας πόσιμο νερό, άοσμο, άχρωμο και καθαρό. Διάσημες και προς το παρόν αστείρευτες πηγές έχουμε στο Λουτράκι, τα Τζουμέρκα, τον Ψηλορείτη, την Άνδρο, τα Ζαγοροχώρια, ενώ από τα βόρεια μας έρχεται και το μοναδικό ξινό νερό Φλωρίνης.
Γιατί πρέπει να πίνουμε νερό
• Αδυνατίζει, διώχνει τις τοξίνες, δεν έχει θερμίδες και μπορεί να αντικαταστήσει τα αναψυκτικά και τα αλκοολούχα ποτά.
• Τονώνει το σώμα και του δίνει ενέργεια να συνεχίσει, ακόμα κι όταν η πιο ανεπαίσθητη αφυδάτωση εξαντλεί το σώμα.
• Διαλύει τα θρεπτικά συστατικά των τροφών, βοηθάει τη χώνεψη και διευκολύνει στη δυσκοιλιότητα.
• Ενυδατώνει το δέρμα, το καθαρίζει και το κάνει πιο λαμπερό.
• Δρα προληπτικά ενάντια σε κάποιες μορφές καρκίνου όπως του εντέρου, του στήθους και της ουροδόχου κύστης, ενώ προστατεύει και από την εμφάνιση νεφροπάθειας.
• Λειτουργεί σαν λιπαντικό για τις αρθρώσεις.
