Η ντομάτα, σύμβολο του καλοκαιριού και βασικό υλικό της μεσογειακής κουζίνας, δεν είναι απλώς ένα λαχανικό· είναι ένας μικρός θησαυρός γεύσης, αρώματος και θρεπτικής αξίας. Στην πλήρη τους ωρίμανση, με το έντονο κόκκινο χρώμα και τη ζουμερή σάρκα, οι καλοκαιρινές ντομάτες γίνονται η βάση για αμέτρητες συνταγές, από δροσερές σαλάτες μέχρι αργομαγειρεμένα φαγητά.
Ωστόσο, η εποχικότητά τους περιορίζει τη διαθεσιμότητα αυτής της αληθινής απόλαυσης. Για αυτόν τον λόγο, οι σάλτσες ντομάτας αποτελούν τον πιο έξυπνο και γευστικό τρόπο να διατηρήσουμε το καλοκαίρι σε ένα βάζο, ώστε να μπορούμε να το απολαμβάνουμε σε κάθε εποχή του χρόνου.
Σάλτσα από καλοκαιρινές ντομάτες και τα οφέλη
Η σάλτσα ντομάτας δεν είναι μόνο ένας πρακτικός τρόπος διατήρησης της ντομάτας, αλλά και ένας πολύτιμος σύμμαχος για τη διατροφή μας, καθώς είναι πλούσια σε λυκοπένιο, ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό που ενισχύεται κατά το μαγείρεμα, είναι γεμάτη βιταμίνες Α, C και Κ, αλλά και μέταλλα όπως το κάλιο, που βοηθούν στη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού και στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.
Επιπλέον, οι σάλτσες ντομάτας αποτελούν μια εύκολη βάση για δεκάδες συνταγές, από μακαρονάδες και πίτσες έως λαδερά και κρέατα, δίνοντας γεύση και χρώμα σε κάθε πιάτο. Έτσι, ένα απλό βάζο σάλτσας μπορεί να μετατραπεί σε καθημερινό εργαλείο υγιεινής, νόστιμης και δημιουργικής μαγειρικής.
Πασάτα
Υλικά
1,5 κιλό ντομάτες ώριμες
4 σκελίδες σκόρδο, με τη φλούδα
2 κουτ. σούπας ε.π. ελαιόλαδο
1 χούφτα φύλλα βασιλικού
ανθό αλατιού θαλασσινού
Διαδικασία
Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 170°C στον αέρα. Κόβουμε τις ντομάτες σε τέταρτα και αφαιρούμε τα σπόρια. Ρίχνουμε τη σάρκα της ντομάτας σε ένα μεγάλο αντικολλητικό ταψί μαζί με το σκόρδο. Περιχύνουμε με το ελαιόλαδο και αλατίζουμε ελαφρά. Ψήνουμε για 1 ώρα ή μέχρι οι ντομάτες να ψηθούν και τα σκόρδα να μαλακώσουν. Όταν ψήνονται οι ντομάτες αποκτούν ακόμα πιο συμπυκνωμένο άρωμα.
Πολτοποιούμε τις ντομάτες με τον ψημένο πολτό από το εσωτερικό των σκόρδων και τα υπολείμματα από το ταψί. Προσθέτουμε τον βασιλικό αν θέλουμε. Ακουμπάμε ένα ψιλό σουρωτήρι σε ένα μπολ και σουρώνουμε τη σάλτσα. Αποστειρώνουμε ένα βαζάκι των 500 γρ. (ή δύο των 250 γρ.,) αφού πρώτα το πλύνουμε με ζεστό νερό και σαπούνι. Κατόπιν το βάζουμε στον φούρνο στους 160°C στον αέρα για 10′. Το αφήνουμε να κρυώσει ελαφρώς. Γεμίζουμε το βαζάκι με τη σάλτσα ντομάτας μέχρι επάνω και σφραγίζουμε καλά με το καπάκι. Η πασάτα διατηρείται σε δροσερό σκιερό μέρος για 3 μήνες. Αν ανοιχτεί, διατηρείται στο ψυγείο για 1 μήνα.
Μικρά μυστικά
– Αφαιρούμε τους σπόρους γιατί είναι γεμάτοι νερό κι έτσι θα έχουμε πιο πηχτή συμπυκνωμένη σάλτσα με υπέροχο άρωμα.
– Η πασάτα δεν φτιάχνεται από ωμές ντομάτες, γι’ αυτό και τις σιγοψήνουμε, έτσι ώστε τα σάκχαρά τους να καραμελώσουν και να μας δώσουν πιο γευστικό αποτέλεσμα.
– Τη σουρώνουμε για να γίνει η υφή της πιο πλούσια και βελούδινη.
Ντομάτα στον τρίφτη
Τρίβουμε τις ντομάτες στον τρίφτη, ή τις ξεφλουδίζουμε και τις πολτοποιούμε στο μπλέντερ. Στη συνέχεια, μοιράζουμε τον χυμό σε μικρά νάιλον σακουλάκια, ή μικρά τάπερ και τα καταψύχουμε. Όταν χρειαστούμε τον χυμό, ξεπαγώνουμε και τον προσθέτουμε στο φαγητό.
Απλή σάλτσα ντομάτας
Τρίβουμε τις ντομάτες στον τρίφτη ή τις ξεφλουδίζουμε και τις πολτοποιούμε στο μπλέντερ. Κατόπιν, βράζουμε τη ντομάτα με ελαιόλαδο, αλάτι. Αν θέλουμε ένα πιο αρωματικό αποτέλεσμα, προσθέτουμε κρεμμύδι και μυρωδικά, και σιγομαγειρεύουμε μέχρι να εξατμιστούν τα υγρά της σάλτσας. Αφήνουμε να κρυώσει και τη μοιράζουμε, σε σακουλάκια ή τάπερ και τα τοποθετούμε στην κατάψυξη.
Πελτές
Στον ντοματοπελτέ χρησιμοποιούμε μόνο αλάτι, λίγη ζάχαρη για την οξύτητα και βράζουμε, για περίπου μία ώρα, μέχρι να δέσει καλά ο πελτές. Τον φυλάσσουμε σε γυάλινα βάζα που έχουμε αποστειρώσει και κλείνουν αεροστεγώς.
Λιαστές ντομάτες
Για να φτιάξουμε λιαστές ντομάτες, διαλέγουμε ντοματίνια με στενόμακρο, σχήμα, ποικιλία τσέρι, ή μικρές κόκκινες ντομάτες όπως οι πομοντόρο.
Κόβουμε τα ντοματάκια στη μέση, τις βάζουμε σε ένα ταψί με τη φλούδα προς τα κάτω και πασπαλίζουμε με άφθονο αλάτι. Καλύπτουμε το ταψί με τουλπάνι ή γάζα και τις αφήνουμε στον ήλιο για μερικές ημέρες, συνήθως 3 έως 4, μέχρι να εξατμιστούν τα υγρά τους, αλλά να μην γίνουν πολύ σκληρές.
Καλό είναι, το βράδυ να τις βάζουμε σε εσωτερικό χώρο για να μην τραβήξουν υγρασία. Όταν είναι έτοιμες, τις βάζουμε σε βαζάκι με ηλιέλαιο, στο οποίο μπορούμε να προσθέσουμε και μυρωδικά, όπως ρίγανη ή σκόρδο.
Συνταγές για όλο τον χρόνο
Λιαστές ντομάτες στο φούρνο
Τα πομοντόρια είναι σφιχτές καλοκαιρινές ντομάτες σε σχήμα αβγού που έχουν λίγα ζουμιά, πολλή ψίχα και χοντρή φλούδα και τις ψήνουμε στον φούρνο της κουζίνας. Δείτε αναλυτικά τη συνταγή εδώ.
Πικάντικη σούπα με ψητές ντομάτες και πιπεριές
Μια ξεχωριστή σούπα με τη χαρακτηριστική γεύση της πιπεριάς και πικάντικους τόνους που τις προσθέτουν ακόμη νοστιμιά. Συνοδεύουμε με ζεστό ψωμί και φέτες παρμεζάνας. Δείτε αναλυτικά τη συνταγή εδώ.
Ντομάτα με θυμάρι και κάππαρη
Μια υπέροχη, αρωματική σάλτσα, από σαντορινιό πελτέ, που παράγεται από τις άνυδρες καλλιέργειες ντομάτας στη κυκλαδίτικο νησί και δίνουν εξαιρετικής ποιότητας πρώτη ύλη. Δείτε αναλυτικά τη συνταγή εδώ.
4 ντοματένια smoothies
Η ντομάτα μπορεί να γίνει το κύριο συστατικό και σε smoothie. Δείτε εδώ τέσσερις συνταγές.