Άραγε υπακούουν στη μόδα οι επιλογές μας για το είδος του κρασιού που πίνουμε; Πόσο επηρεάζεται η επιλογή μας στα εστιατόρια από τα σχόλια ενός ειδικού του κρασιού και πόσο «προσωπικές» είναι τελικά οι προτιμήσεις μας στο κρασί που πίνουμε;
Στην προσπάθειά μας να εντοπίσουμε το είδος του κρασιού που θα πίνουμε τα επόμενα χρόνια μιλήσαμε με τον Γιάννη Καρακάση ΜW (Master of Wine). Ο Γιάννης έγινε πρόσφατα μέλος της ολιγομελούς ομάδας των 338 Masters of Wine ανά τον κόσμο, που κατά τεκμήριο θεωρούνται οι καλύτεροι γνώστες του κρασιού. Με την απόκτηση του τίτλου αυτού ενισχύει ουσιαστικά το οπλοστάσιο της ελληνικής παραγωγής στην παγκόσμια οινική σκακιέρα, αφού γράφει, συμβουλεύει και επικοινωνεί το ελληνικό κρασί προωθώντας το στο εξωτερικό, ενώ είναι συνιδρυτής του δυναμικού οινικού blog www.winecommanders.com.
O νέος Master of Wine Γιάννης Καρακάσης
Γιάννη, πιστεύεις ότι υπάρχει μόδα στο κρασί;
Φυσικά υπάρχει μόδα, θα έλεγα καλύτερα ότι υπάρχουν νέες τάσεις, που ο χρόνος θα δείξει αν πρόκειται να εξελιχθούν σε κάτι κλασικό. Τέτοιες τάσεις είναι τα αφρώδη κρασιά σε στυλ Prosecco, τα καλοκαιρινά ροζέ σε στυλ Προβηγκίας και για πιο σοφιστικέ καταναλωτές τα λεγόμενα natural wines, τα κρασιά από τη Jura, το Bierzo ή τη δική μας Σαντορίνη.
Τι επηρεάζει τις τάσεις της κατανάλωσης διεθνώς;
Αυτή είναι μια πολύ σύνθετη ερώτηση, αλλά θα προσπαθήσω να πω τη μαγική συνταγή που αυξάνει την κατανάλωση. Θα έλεγα ότι είναι κυρίως το ταίριασμα του σωστού στυλ κρασιού στην αντίστοιχη κατηγορία καταναλωτών, στην κατάλληλη αγορά και στην κατάλληλη τσέπη. Απλό! Ή για να το κάνω λίγο πιο αναλυτικό ας φανταστούμε διάφορους συνδυασμούς από ξεχωριστές κατηγορίες, όπως ποια είναι η χώρα, η πολιτική και οικονομική της κατάσταση, αν είναι ώριμη αγορά, αναπτυσσόμενη ή όχι, σε ποια κατηγορία καταναλωτών απευθυνόμαστε (low end ή high end) και θα μπορέσετε να κάνετε τους συνδυασμούς σας.
Εσύ ποια θεωρεί ς ότι είναι τα κρασιά που θα «παίξουν» γερά τα επόμενα χρόνια;
Νομίζω ότι πολλά κρασιά μπορούν να είναι δυνατά χαρτιά σε παγκόσμιο context τα επόμενα χρόνια. Θα ευχόμουν να είναι και το ελληνικό κρασί ανάμεσα σε αυτά, αλλά ξέρω ότι οι ευχές δεν είναι ποτέ αρκετές. Χρειάζεται όραμα, δουλειά και focus στον στόχο για να γίνει κάτι δυνατό. Θα προσέθετα επίσης τις νέες ιδέες ως σημαντικό παράγοντα. Πίσω στην ερώτησή σου, θα έλεγα ότι βλέπω με πολύ ενδιαφέρον τα πολύ καλά αυστραλέζικα κρασιά, τις εξαιρετικές προσπάθειες της Αυστρίας, αλλά και της Πορτογαλίας. Είμαι ακόμα σχεδόν σίγουρος ότι η Νότιος Αφρική θα συνεχίσει να μας δίνει εκπληκτικά οινικά διαμάντια.
Ποιος είναι ο ρόλος των ειδικών και των αξιολογητών του κρασιού στην καθιέρωση των τάσεων;
Kαι αυτή, αγαπητή Νίκη, είναι μία πολύ ενδιαφέρουσα ερώτηση που προφανώς με απασχολεί πολύ με το μπουμ των social media. Άποψή μου, που την έχω διατυπώσει στο blog www.winecommanders.com που έχω με τον Γρηγόρη Μιχαήλο είναι ότι είναι σαφές ότι όλοι μπορούν να έχουν μια γνώμη για το κρασί πλέον και ότι έχει ανοίξει ο κύκλος αυτών που μπορούν να μιλήσουν για το κρασί, κάτι που θεωρώ ωφέλιμο και προοδευτικό, αρκεί να γίνεται για να βοηθήσει τον καταναλωτή και όχι από συμφέρον. Η αξιοπιστία είναι το μεγάλο ζητούμενο στην οινική κοινότητα γενικά. Σεβόμενος τη νέα γενιά επικοινωνίας, που δίνει μία φρέσκια νότα στο κρασί με τις νέες τεχνολογίες (που και εγώ χρησιμοποιώ), δεν είμαι σίγουρος πόσο μακριά μπορούν να φτάσουν. Να το εξηγήσω: Οταν η πάρα πολύ μεγάλη πλειοψηφία των πωλήσεων κρασιού πραγματοποιείται στα σούπερ μάρκετ, αυτό σημαίνει ότι οι καταναλωτές κοιτάζουν περισσότερο την έκπτωση και να βρουν ό,τι φθηνότερο υπάρχει -υπάρχουν σχετικά πάρα πολλές έρευνες. Άρα δεν ασχολούνται με ό,τι λέει η μεγάλη μάζα των bloggers, που στην πλειοψηφία μιλάνε γι’ αυτά τα κρασιά, που σημαίνει ότι στα υπόλοιπα premium κρασιά ο ειδικός πάλι θα είναι ο πρωταγωνιστής. Να πω, τέλος, ότι προσωπικά απεχθάνομαι τη λέξη ειδικός, δεν έχει καμία σχέση με αυτό που έθεσα ως στόχο όταν ξεκίνησα να αποκτήσω τον τίτλο του Master of Wine. Αντί αυτού θεωρώ τον εαυτό παθιασμένο λάτρη του κρασιού και communicator, επαγγελματία γευσιγνώστη και ελπίζω αξιόπιστο κριτικό αν υπάρχει αυτή η έννοια στην Ελλάδα.
Πιστεύεις ότι οι αλλαγές αυτές στις τάσεις έχουν να κάνουν με διαφοροποιήσεις στις προτιμήσεις των καταναλωτών ή είναι θέμα ενός καλά οργανωμένου μάρκετινγκ;
Το καλό και ουσιαστικό marketing είναι πολύ σημαντικό αφού η αναζήτηση για κάτι διαφορετικό είναι δεδομένη.
Βλέπουμε ότι οι ειδικοί ανά τον κόσμο ψάχνουν για τοπικές ποικιλίες με δυνατότητες. Πιστεύεις ότι αυτό θα αποτελεί διαρκώς ισχυρή τάση;
Είναι πολύ πιθανό να αποτελέσει κάτι τέτοιο. Όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ένα σούπερ κρασί από Cabernet Sauvignon ή Chardonnay δεν έχει λιγότερη αξία και αυτές οι ποικιλίες είναι πάντα κλασικές έχοντας αντέξει το τεστ του χρόνου. Και ούτε όλα τα ελληνικά κρασιά μπορούν να λέγονται Σαντορίνη, εκτός αν μεγαλώσουμε τα όρια της περιοχής για να περιλάβει από την Κεφαλονιά έως την Κρήτη και την Θράκη!
Βλέπουμε ότι το Ασύρτικο εδώ και χρόνια έχει δημιουργήσει το μύθο του στην παγκόσμια αγορά. Πιστεύεις ότι και οι άλλες κορυφαίες ελληνικές ποικιλίες μπορούν να ακολουθήσουν αυτά τα βήματα;
Είναι το Ασύρτικο ή η Σαντορίνη; Νομίζω το δεύτερο, αυτό προηγείται. Στην ερώτηση τώρα που πάλι κάποιοι θα παρεξηγηθούν -αυτό συμβαίνει γιατί λέω αυτά που πιστεύω- νομίζω ότι όλες οι γνωστές λίγο πολύ ποικιλίες μπορούν να ακολουθήσουν. Όμως αν ρωτάς σε ποιο βαθμό, θα πρέπει να ξεχωρίσω το Βιδιανό από την Κρήτη, τη Ρομπόλα από την Κεφαλονιά -υπό πολύ αυστηρές προϋποθέσεις που ακόμα δεν υπάρχουν, αλλά θα μπορούσαν να τεθούν- το ποιοτικό Σαββατιανό της Αττικής και από ερυθρές πρώτα το Ξινόμαυρο και μετά το Αγιωργίτικο.
Εάν επέλεγες πέντε ποικιλίες από τον παγκόσμιο οινικό χάρτη ποιες θα ήταν και γιατί;
Ασύρτικο Σαντορίνης (κάνει τις υπόλοιπες περιοχές στον κόσμο να φαίνονται χαζές με τα εκατό συν ετών αμπέλια της), Nebbiolo (μόνο τα ονόματα Giacosa, Conterno είναι αρκετά), Cabernet Franc (γιατί δεν με κουράζει όσο το Cabernet Sauvignon διαθέτοντας μεγαλύτερη φινέτσα) και βάζω και δύο λιγότερες γνωστές ποικιλίες όπως το Godello και το Savagnin.
Πόσο επηρεάζουν την ελληνική αγορά οι διεθνείς τάσεις στο κρασί; Πόσο έχει ανέβει το γνωστικό επίπεδο του Έλληνα καταναλωτή;
Φυσικά και έχει βελτιωθεί το επίπεδο του Έλληνα καταναλωτή, όμως δεν έχει χτιστεί ακόμα οινική κουλτούρα γιατί η οινική παιδεία πρέπει να ξεκινάει από πολύ νωρίς. Οπότε δεν έχει απλωθεί πάρα πολύ ακόμα για να επηρεαστεί τόσο δραστικά η ελληνική αγορά. Τα βαριά οικονομικά προβλήματα επίσης δεν βοηθάνε οπότε ο βασικός ανταγωνισμός είναι στους χαμηλούς ορόφους και όχι στους υψηλούς.
