Στη Λήμνο, ένας αλευρόμυλος με ιστορία που ξεκινά το 1910 συνεχίζει να αλέθει αλεύρι Λήμνου, μεταφέροντας την παράδοση από γενιά σε γενιά. Χτισμένος από Μικρασιάτες πρόσφυγες, ο μύλος έγινε κομμάτι της ζωής της οικογένειας Σταματέρη το 1960, όταν ο παππούς Νίκος αποφάσισε να εγκαταλείψει το απαιτητικό επάγγελμα του σφουγγαρά και να ριζώσει στη στεριά. Εκεί, ανάμεσα στις πέτρες της άλεσης, βρήκε το νέο του κάλεσμα.

Λίγα χρόνια αργότερα, ο γιος του, αν και σπούδαζε Ιατρική στην Ιταλία, συνειδητοποίησε πως η πραγματική του επιθυμία δεν βρισκόταν στις επιστήμες, αλλά στο επάγγελμα του μυλωνά. Το 1980 επέστρεψε στο νησί με όραμα να εξελίξει την οικογενειακή επιχείρηση. Ο μύλος, που μέχρι τότε εξυπηρετούσε αποκλειστικά τη χωρική άλεση – δηλαδή τους ντόπιους που άλεθαν το δικό τους σιτάρι για το σπίτι – έπρεπε να εκσυγχρονιστεί. Ο παππούς είχε ήδη αναβαθμίσει δύο μύλους το 1975, και ο νεαρός μυλωνάς πρόσθεσε άλλους δύο.

Η μεγαλύτερη τομή, όμως, ήρθε το 1990, όταν για πρώτη φορά το αλεύρι συσκευάστηκε και βγήκε στην αγορά. Η ιδέα να πωλείται το προϊόν εκτός Λήμνου φάνταζε πρωτοποριακή για την εποχή, και παρά τις αρχικές αμφιβολίες του παππού, η πρώτη χαρακτηριστική πράσινη συσκευασία σχεδιάστηκε από μία από τις μεγαλύτερες διαφημιστικές εταιρείες της χώρας.

«Όταν ήμουν μικρός, δεν καταλάβαινα την αφοσίωση του πατέρα μου σε αυτόν τον μύλο. Θυσίασε τα πάντα για να τον εξελίξει. Όταν, όμως, μπήκα κι εγώ σε αυτή τη δουλειά, κατάλαβα πως το επάγγελμα του μυλωνά έχει κάτι μοναδικό που σε τραβάει», αφηγείται στο Cantina ο Νίκος Σταματέρης, που το 2010, ολοκληρώνοντας τις σπουδές του στην Τεχνολογία Τροφίμων, επέστρεψε στο νησί για να συνεχίσει την οικογενειακή παράδοση.

Φωτογραφία: Σταματέρης / Facebook

Σήμερα, η χωρική άλεση έχει περιοριστεί και ο μύλος δεν εξυπηρετεί πλέον μικρές ποσότητες, καθώς οι περισσότεροι καταναλωτές επιλέγουν έτοιμα προϊόντα. Στη Λήμνο λειτουργεί ακόμα ένας μύλος στο Καρπάσι που καλύπτει αυτή την ανάγκη, αν και η ζήτηση έχει μειωθεί σημαντικά.

Οι προκλήσεις για έναν παραγωγό σε ένα απομακρυσμένο νησί είναι πολλές. Οι ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες, οι καιρικές συνθήκες και τα υψηλά κόστη μεταφοράς αποτελούν εμπόδια που χρειάζονται στρατηγική διαχείριση. Παρόλα αυτά, η τρίτη γενιά Σταματέρη, ο Νίκος και η αδερφή του, έχουν επιλέξει να επικεντρωθούν αποκλειστικά στην τέχνη της άλεσης, διατηρώντας συνεργασίες με επιλεγμένους τοπικούς παραγωγούς σιτηρών που εμπιστεύονται εδώ και χρόνια.

Η παραγωγή του μύλου φτάνει σήμερα τους 500 τόνους σκληρού αλευριού και 250 τόνους μαλακού, με το μεγαλύτερο ποσοστό να διανέμεται εκτός νησιού, σε μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Και έτσι, ένας μύλος που ξεκίνησε πριν από έναν αιώνα, εξακολουθεί να αλέθει, κρατώντας ζωντανή την παράδοση της Λήμνου.

Τα προϊόντα: Αλεύρι Λήμνου Σταματέρη

• Αλεύρι Αγνό Κίτρινο, στην χαρακτηριστική πράσινη συσκευασία. Αλεσμένο με τον παραδοσιακό τρόπο, χωρίς βελτιωτικά ή συντηρητικά. Ιδανικό για ζύμωμα, ψωμί, χωριάτικο φύλλο, ζύμη πίτσας, ζυμαρικά και τηγάνισμα.
• Αλεύρι Ολικής άλεσης, στην κίτρινη συσκευασία. Προέρχεται από σκληρά ελληνικά σιτάρια και είναι εμπλουτισμένο με φυτική λεκιθίνη. Ιδανικό για χωριάτικο ψωμί και αρτοπαρασκευάσματα όπως κριτσίνια, μπισκότα και κουλουράκια.
• Αλεύρι Για Όλες τις Χρήσεις στη λευκή συσκευασία. Προέρχεται από μαλακά σιτάρια, είναι φυσικό και δεν έχει υποστεί καμία διαδικασία λεύκανσης. Ανήκει στην κατηγορία 70% και είναι ιδανικό για παραδοσιακά γλυκά, αρτοπαρασκευάσματα, κέικ και λεπτά φύλλα ζαχαροπλαστικής.

info
Αλεύρι Λήμνου Σταματέρης, Κοντοπούλι Λήμνου, τηλ. 22540 41694, www.alevrilimnou.gr

Συνέντευξη: Νανά Δαρειώτη
Κείμενο: Γιάννα Μπαλαφούτη
Φωτογραφίες: Θοδωρής Τέμπος