Τροφός του θεού Δία, κατά την ελληνική μυθολογία και με όνομα που ετυμολογικά παραπέμπει στην αφθονία και στην γενναιοδωρία, η Αμάλθεια ταξιδεύει στο σήμερα και αναδύει από το παρελθόν, γεύσεις και μυρωδιές της καστοριανής υπαίθρου τις οποίες, σεβόμενη απόλυτα την ιστορία του τόπου, κλείνει με μεράκι και σπιτική αγάπη, σε τσουβάλια, γυάλινα βάζα και τσίγκινα κουτιά.
Για τους κατοίκους της Καστοριάς και των χωριών πέριξ της πόλης, η Αμάλθεια δεν είναι ένα ακόμα μαγαζί με παραδοσιακά προϊόντα, επιλεγμένα από τις αγροτικές και οικοτεχνικές ρίζες του τόπου. Εδώ και δώδεκα χρόνια, είναι σημείο αναφοράς στην ανάκληση της μνήμης όλων εκείνων που ανατράφηκαν με συνταγές και υλικά, αγαπημένα των γιαγιάδων τους, με νοστιμιές που ακόμα και αν βρίσκονταν χιλιόμετρα μακριά από την πατρίδα τους, τους έφερναν συνάμα, πάντα, τόσο κοντά στα σπιτικά τους. Για τους ξένους, από την άλλη, η Αμάλθεια είναι το σταυροδρόμι όπου εκεί συναντιούνται ατόφιοι και ακατέργαστοι οι προϊοντικοί θησαυροί της Καστοριάς, συνεπώς τουλάχιστον ένα πέρασμα από εκεί κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους, αν μη τι άλλο επιβάλλεται, ειδικά εάν επιθυμούν να γνωρίσουν το αυθεντικό πρόσωπο της πόλης.
Στα ράφια, λοιπόν, του παντοπωλείου της Αμάλθειας (του καταστήματος και του eshop) χωρούν, το ένα δίπλα στο άλλο, όλα εκείνα τα παραδοσιακά καλούδια της ευρύτερης περιοχής της Καστοριάς, απόλυτα αντιπροσωπευτικά του μόχθου και της τέχνης των ντόπιων μικροπαραγωγών: Από ζυμαρικά της περιοχής που έχουν ως βασικό συστατικό τους τα μανιτάρια, τον κρόκο Κοζάνης ή ακόμα και τις διάσημες πιπεριές Φλωρίνης (ταλιατέλες, χυλοπίτες, φιδές, κριθαράκι κ.α.) μέχρι μπαχαρικά, μαρμελάδες, μέλια, βότανα, τσάγια, όσπρια (χύμα), προϊόντα μανιταριών, κρασιά, χειροποίητα λικέρ (όπως κράνο, καρύδι, ρόδι, κεράσι κ.α.) αλλά και χωριάτικες σπιτικές σάλτσες και πάστες (κυρίως σκόρδου) από παραδοσιακές οικοτεχνίες της περιοχής (best seller το πιπερόμελο, με καυτερή πιπεριά, μέλι, ξύδι και μούστο από ξινόμαυρο σταφύλι).
Γλυκά για τους ντόπιους, όσπρια για τους τουρίστες
Ωστόσο, «οι τουρίστες που επισκέπτονται τον τόπο μας και περνούν μία βόλτα από το παντοπωλείο, έχοντας ήδη πάρει τις πληροφορίες τους γι’ αυτό, συνήθως πριν από το ταξίδι τους» με ενημερώνει ο ιδιοκτήτης της Αμάλθειας, κύριος Δημήτρης Εμμανουηλίδης «αγοράζουν κατά κύριο λόγο τα πολυδιαφημισμένα, και όχι άδικα, φασόλια Καστοριάς και πιο συγκεκριμένα τους φημισμένους μας γίγαντες (υπάρχει επιλογή και σε βιολογικούς) που εδώ τους βρίσκουν χύμα από ντόπιους παραγωγούς που ειδικεύονται στην καλλιέργεια και στη διάθεση των οσπρίων που βγάζει ο τόπος (εκτός από φασόλια φτάνουν χύμα σε σακιά, φακές αλλά και ρεβίθια)». Στην Καστοριά, άλλωστε, όπως μου υπενθυμίζει ο κ. Εμμανουηλίδης «καλλιεργούνται φασόλια σε σχεδόν όλους τους οικισμούς του νομού» τα οποία μάλιστα, μαθαίνω από τους ντόπιους, είναι ευκολόβραστα και μαγειρεύονται εξαιρετικά τόσο στον φούρνο, σε πήλινα σκεύη, όσο και στην κατσαρόλα, σαν φασολάδα.
«Οι ντόπιοι από την άλλη» μου λέει ο κ. Εμμανουηλίδης « έρχονται εδώ, κυρίως για τα γλυκά μας». Διαπίστωση που αποβάλλει κάθε ίχνος αμφισβήτησης από πλευράς μου, καθώς όντως, ακόμα και με μία γρήγορη ματιά, αντιλαμβάνομαι εύκολα, ότι οι επιλογές σε αυτή την κατηγορία είναι όχι απλά πληθωρικές αλλά και εξαιρετικά ιντριγκαδόρικες: Περισσότερες από είκοσι διαφορετικές προτάσεις σε γλυκά του κουταλιού, λουκούμια (μπισκοτολούκουμα και λουκούμια αμυγδάλου, τσουμπέκια και παραδοσιακά λουκούμια σε διάφορες γεύσεις), σιροπιαστά (ο μπακλαβάς με ελαιόλαδο και καρύδι κατακτά την πρώτη θέση στη λίστα με τα αγαπημένα μου), κομπόστες και φυσικά άφθονες χειροποίητες μαρμελάδες και αλείμματα φρούτων. Ειδικά η μαρμελάδα Πιπεριάς από γνήσιες βιολογικές πιπεριές Φλωρίνης, κλέβει τις εντυπώσεις όχι μόνο των ντόπιων αλλά και των ταξιδιωτών, κάθε φορά που οδηγούν τα βήματά τους στην Αμάλθεια.
Η νοστιμιά του φασολιού και σε γλυκό του κουταλιού
Αντίστοιχα μεγάλο σουξέ έχει και το γλυκό του κουταλιού φασόλι που κάνει τα βλέμματα των επισκεπτών να σταματούν ακαριαία μπροστά στο ράφι, επιχειρώντας να ξαναδιαβάσουν την ετικέτα, μιας και κάποιοι θεωρούν ότι διάβασαν ή ότι κατάλαβαν κάτι λάθος. «Είμαστε οι μόνοι στην Ελλάδα που έχουμε στα ράφια μας αυτό το προϊόν, καθώς άλλωστε και η παραγωγή μας σε φασόλια είναι αξιοσημείωτη» μου λέει ο κ. Εμμανουηλίδης ο οποίος σπεύδει να μου περιγράψει τη γεύση: «Είναι ακριβώς, σαν να γεύεται κάποιος βρασμένο κάστανο. Έχει την ίδια γευστική ένταση και την ίδια νοστιμιά». Το μάτι μου όμως πέφτει και στο γλυκό του κουταλιού μανιτάρι, το οποίο παρασκευάζεται με μανιτάρια πλευρώτους που μαζεύουν οι ντόπιοι από τα βουνά της Καστοριάς. «Μανιτάρια παντού, ακόμα και ως γλυκό κέρασμα» φέρνω ως διαπίστωση στη συζήτησή μας, και ο κ. Εμμανουηλίδης έρχεται να συμφωνήσει.
Το ραντεβού μας κλείνει με καστοριανούς σαλιάρους, ένα γλυκό που φτιάχνουν πολύ οι ντόπιες νοικοκυρές, την περίοδο αυτή των γιορτών και που θυμίζει έντονα στην όψη (και μόνο) τους κλασσικούς κουραμπιέδες. «Ραντεβού, πάλι, τα Θεοφάνια που θα γιορτάσουμε σε τριήμερο γλέντι, τα Ραγκουτσάρια, κοινώς το παραδοσιακό μας καρναβάλι» μου λέει ο κ. Εμμανουηλίδης καθώς με αποχαιρετά, δίνοντας μου, προφανώς, νέες αφορμές και προσδοκίες για να επιστρέψω στην πόλη του.
info
www.amaltheia-kast.gr
Φωτογραφίες: Studio Fotogonia Corfu
