Τι διαφορετικό μπορεί να προσφέρει ένα ακόμη βιβλίο ανάμεσα στα εκατοντάδες που έχουν γραφτεί για την ελιά και το λάδι; Αυτή την ερώτηση καλείται να απαντήσει ο συγγραφέας Νικόλαος Κουφός, στην έκδοση με τίτλο Ελιά & Λάδι, από τις εκδόσεις iWrite. Όπως εξηγεί ο ίδιος στην εισαγωγή του: «Τα λαογραφικάκ είμενα κείμενα με αντικέιμενο τα έθιμα της ελιάς (ο ελαιώνας, η συλλογή του καρπού, ο κόσμος του λιτρουβειού, παροιμίες και τοπικές συνταγές με ελαιόλαδο) που εμπεριέχονται στη συγγραφή αυτή, γράφτηκαν πριν από χρόνια για δύο λόγους: Πρώτον, για να διασωθούν τα αγροτικά εποχικά έθιμα του τόπου, τα οποία ανήκουν οριστικά πλέον στο παρελθόν, ωστόσο είναι αυτά που συνθέτουν την ιστορία του […] Δεύτερον, για να χρησιμοποιηθούν για εκπαιδευτικούς σκοπούς, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων που είχα ως σχολικός σύμβουλος Δημοτικής Εκπαίδευσης».
Ένα βιβλίο, λοιπόν, οδοιπορικό στην ιστορία, στους μύθους και στις άγνωστες παραδόσεις της ελιάς, από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας, γραμμένο με στόχο να αποτελέσει ένα εκπαιδευτικό εργαλείο για τους μαθητές του δημοτικού. Κομμάτι της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και της γνωριμίας τους με τη γη και τα προϊόντα της, το μικρό σε όγκο βιβλίο κρύβει όλη την αγάπη του δασκάλου για τους μαθητές του.
Στις σελίδες του, ο συγγραφέας μεταφέρει τον αναγνώστη στη ελληνική ύπαιθρο, στα χρόνια που το λάδι και το ψωμί ήταν τα πιο βασικά στοιχεία της διατροφής και κάθε νοικοκυριό φρόντιζε να ετοιμάσει ή με κάποιον τρόπο να προμηθευτεί τα δικά του. Ο συγγραφέας περιγράφει σε ξεχωριστά κεφάλαια την καλλιέργεια του ελαιώνα, τις ατελείωτες εργασίες του, τον «κάματο» όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, τη συλλογή στα καλύβια, τη δύσκολη μεταφορά στα ελαιοτριβεία, την παραγωγή της ελαιοζύμης, τα πρώτα χειροκίνητα πιεστήρια, την ατελείωτη αναμονή και τις σιωπές στο λιοτρίβι, τις διαδικασίες μεταφοράς, αποθήκευσης και συντήρησης.
Σε άλλο κεφάλαιο ασχολείται με τις πιο βασικές συνταγές, από τις ελιές μέχρι τα βασικά λαδερά φαγητά, στις απλούστερες εκδοχές τους, ενώ στα τελευταία ασχολείται με την Ελιά και το Λάδι ως θέμα μελέτης των μαθητών του Δημοτικού Σχολείου, τα Μουσεία Ελιάς και Λαδιού και το Εθνικό Θεματικό Δίκτυο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.
Το βιβλίο Ελιά & Λάδι είναι ένας φόρος-τιμής στο πιο αγαπημένο δέντρο των Ελλήνων. Η ελιά, δώρο της θεάς της σοφίας στους κοινούς θνητούς, αγαπήθηκε πολύ από τους ανθρώπους που γεννήθηκαν σε τούτη τη μικρή γωνιά του πλανήτη, έγινε η απόλυτη βάση της διατροφής τους και της ζωής τους, υμνήθηκε όσο κανένα άλλο δέντρο από τους ποιητές και ταυτίστηκε με την παράδοση και τον ελληνικό πολιτισμό.
info
«Ελιά & λαδι. Ιστορία, Λαογραφία και Συμβολισμός» του Νικολάου Ι. Κουφού, Εκδόσεις iWrite, πρώτη έκδοση 2021, σελ. 168, τιμή 12,00€
Δείτε επίσης:
Πόσα ξέρεις για την επιτραπέζια ελιά;
Ελιά: Η συμβολή της στην οικονομία, τη διατροφή και το περιβάλλον
Βλίτα τσιγαριαστά με ντομάτα, ελιές, κύμινο και απάκι κοτόπουλο
