Τις τελευταίες δεκαετίες, το προσδόκιμο ζωής σε όλο τον κόσμο έχει παρουσιάσει αξιοσημείωτη αύξηση, λόγω της μείωσης της βρεφικής θνησιμότητας και των βελτιώσεων στην υγειονομική περίθαλψη, τη διατροφή και τα μέτρα δημόσιας υγείας. Ωστόσο, το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής, σε συνάρτηση με τον μειωμένο ποσοστό γεννήσεων, έχουν οδηγήσει στην αύξηση του ποσοστού ηλικιωμένων ατόμων.
Την ίδια στιγμή, σημειώνεται αυξανόμενη πορεία των χρόνιων ασθενειών, όπως του διαβήτη, των καρδιαγγειακών παθήσεων, του καρκίνου και της άνοιας. Πολλές από αυτές τις ασθένειες σχετίζονται με την κακή διατροφή και τον τρόπο ζωής, με την πρώτη να αναγνωρίζεται ως ο κύριος παράγοντας που συμβάλλει στην παγκόσμια επιβάρυνση των ασθενειών.
Σε αυτό το πλαίσιο κινήθηκαν οι εισηγητές του «2ου Ετήσιου Συνεδρίου Cretan Lifestyle – Mediterranean Tradition & Modern Applications» του Ελληνικού Κέντρου Αριστείας, που έλαβε χώρα στο Ρέθυμνο από τη Δευτέρα 13 έως την Παρασκευή 17 Νοεμβρίου 2023.
Ποια είναι τα κοινά σημεία της Μεσογειακής και της Ασιατικής Διατροφής και σε τι διαφέρει η Κρητική από τη Σισιλιάνικη; Σε ποιο βαθμό θεραπεύουν τα βότανα; Μπορεί το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο να θεραπεύσει; Ποιος είναι ο ρόλος στου κρασιού στην υγεία; Γιατί η Ελλάδα δεν είναι κέντρο αποθεραπείας και ευεξίας; Τι τρώνε οι ασθενείς στα δημόσια νοσοκομεία; Αυτά είναι μόνο μερικά από τα θέματα που συζητήθηκαν.
Για μία ολόκληρη εβδομάδα, κορυφαίοι διεθνείς εμπειρογνώμονες και ακαδημαϊκοί εμβάθυναν στα οφέλη για την υγεία του παραδοσιακού Μεσογειακού Τρόπου Ζωής, στον τόπο που γεννήθηκε για πρώτη φορά η νούμερο ένα επιδημιολογική μελέτη διατροφής 7 χωρών (The Seven Countries Study, 1958). Με επιστήμονες παγκοσμίου φήμης, και την Κρήτη ως μελέτη περίπτωσης, οι συμμετέχοντες απόλαυσαν μια άριστα οργανωμένη διαδραστική μάθηση που συνδυάστηκε με τη μοναδική εμπειρία της θρυλικής κρητικής φιλοξενίας. Και όλα αυτά, στη ζέστη του φθινοπώρου, περιτριγυρισμένοι από τα διάσημα αξιοθέατα, τους ήχους και τις γεύσεις της Κρήτης.
Γιατί ξεχωρίζει ο Κρητικός Τρόπος Διατροφής
Ο Κρητικός Τρόπος Διατροφής διαμορφώνεται μέσα από ένα ολοκληρωμένο κοινωνικοπολιτισμικό και οικονομικό πλαίσιο που περιλαμβάνει παραδόσεις και γεωργικές πρακτικές, διατροφικές συνήθειες και ηθικές αρχές που έχουν τις ρίζες τους στην ιστορία και τη γεωγραφία της Κρήτης. Είναι μια ζωντανή κληρονομιά που ενσαρκώνει τη βιώσιμη διαβίωση και ευημερία της κοινότητας με σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα. Σύμφωνα με τον δρ. Μιχάλη Καθαράκη, Διαχειριστή του Μεσογειακού Κέντρου Ικανοτήτων Αγροδιατροφής (MACC), η κρητική διατροφή είναι μια κληρονομιά που περνάει από γενιά σε γενιά. Ο Κρητικός Αγροδιατροφικός Πολιτισμός θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μια καινοτόμος στρατηγική επιχειρηματικού πλαισίου, παρά την αρχαία καταγωγή του. Ενσωματώνει, εκ φύσεως, τις σύγχρονες αρχές του Περιβάλλοντος, της Κοινωνίας και της Διακυβέρνησης (ESG), καθιστώντας το ένα οραματικό μοντέλο που ευθυγραμμίζεται με τα σύγχρονα πρότυπα βιωσιμότητας και ηθικής στις επιχειρήσεις.
SOLD OUT με συμμετέχοντες από όλο τον κόσμο
140 συμμετέχοντες έφτασαν στο Ρέθυμνο από διαφορετικά μέρη του κόσμου, για να παρακολουθήσουν το βιωματικό συνέδριο που έγινε αμέσως SOLD OUT. Εμπνευστής του Ελληνικού Κέντρου Αριστείας και του όλου εγχειρήματος είναι ο καθηγητής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Harvard, dr. Stefanos Kales που υλοποιεί το project σε συνεργασία με τον όμιλο Grecotel και σε στενή συνεργασία με τον κ. Δημήτρη Καλαϊτζιδάκη, Director of Operations του ομίλου Grecotel στο Ρέθυμνο.
25 ακαδημαϊκοί από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου
-ΗΠΑ: Frank Hu – Harvard T.H. Chan School of Public Health. Stefanos Kales, Harvard Medical School & Harvard TH Chan School of Public Health. Walter Willett, Harvard T.H. Chan School of Public Health. Angelo Mojica, Johns Hopkins Hospital. Ken Toong, Executive Director of University of Massachusetts. Rafi Taherian, Yale Hospitality. Beth Frates, Harvard – American College of Lifestyle Medicine. Elissa Epel, University of California. Lilian Cheung – Harvard T.H. Chan School of Public Health. Robert Saper, Cleveland Clinic Foundation. Λάμπρος Συντώσης, Rutgers University. Robert Saper, Cleveland Clinic Foundation. Vasilis Vasiliou, Yale School of Public Health.
-Ισπανία: Fernando Artalejo – Universidad Autónoma de Madrid. Miguel Ángel Martínez-González, University of Navarra Medical School.
-Ιταλία: Pasquale Strazzullo, Federico II University of Naples (Emeritus). Antonino Bianco, University of Palermo.
-Γαλλία: Μαρία Νικολαντωνάκη, University of Burgundy.
-Ελλάδα: Μαγδαληνή Κώστα – Τσολάκη, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Αντωνία Τριχοπούλου, Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και Πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Υγείας. Χρήστος Λιονής Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Κρήτης. Καλλιόπη Καλαϊτζή, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν». Προκόπης Μαγιάτης, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ελένη Μέλλιου, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Απόστολος Κυριτσάκης, Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος.
4 Ερευνητές – Εκπρόσωποι Διεθνών Οργανισμών
-Μιχάλης Καθαράκης, Μεσογειακό Κέντρο Ικανοτήτων Αγροδιατροφής
-Phil Kafarakis, President & CEO, International Foodservice Manufacturers Association
-Midgie H. Cajayon, Food Services Officer, World Bank Group
-Amanda Goldman, Gordon Food Service
Έμποροι, Chef και Παραγωγοί
-Markus Stolz, Wine Dealer Ελληνικών οίνων στη Γερμανία
-Ιάκωβος Απέργης, σεφ Τζάνειο Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά
-Άρης Κεφαλογιάννης.
– Γιώργος Σακελλαρόπουλος, Ελαιοπαραγωγός
Επιλεγμένοι Νέοι Ερευνητές
Στη θεματική Ενότητα Selected Young Investigators, με συντονιστή και επικεφαλής κριτή τον Mercedes Sotos-Prieto από το Conference Faculty, Autonomous University of Madrid, παρουσιάστηκαν πέντε κορυφαίες εργασίες νέων ερευνητών. Οι κριτές της Σχολής επέλεξαν 3 νικητές και τους βράβευσαν.
Βιωματικές Εμπειρίες στον Κρητικό Πολιτισμό
-Οι συμμετέχοντες επισκέφθηκαν τις εγκαταστάσεις της AGRECOFARM όπου βίωσαν την εμπειρία του κρητικού τρόπου ζωής και διατροφής. Περπάτησαν μέσα στον ελαιώνα, γεύτηκαν ελιές και εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, μέλι κατευθείαν από την κηρήθρα, τσικουδιά, φρέσκο ζυμωτό ψωμί, φρέσκα και παλαιωμένα τυριά, τοπικούς οίνους, λαχανικά από το μποστάνι και χορούς με παραδοσιακές φορεσιές, γύρω από το αντικριστό.
-Περιηγήθηκαν στην ιστορική Ιερή Μονή Αρκαδίου καταλήγοντας σε δείπνο Μοναστηριακής Κουζίνας το οποίο ακολουθεί τις οδηγίες της Ελληνικής Ορθόδοξης Νηστείας.
-Περιηγήθηκαν γευμάτισαν στο οικογενειακό οινοποιείο Λυραράκη, που παράγει κρασιά υψηλής ποιότητας. επικεντρωμένα σε σπάνιες τοπικές ποικιλίες.
-Περιηγήθηκαν στα Ανάκτορα της Κνωσού και στο Αρχαιολογικό Μουσείο.
-Επισκέφθηκαν το Κτήμα Βιολογικής Ελιάς Βιολέα, όπου έμαθαν για τις παραδοσιακές και σύγχρονες μεθόδους συγκομιδής. Στη συνέχεια μετέφεραν τις ελιές στα ελαιοτριβεία της Biolea και γεύτηκαν το φρέσκο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο.
Παράλληλη δράση του World Olive Center for Health
Σε παράλληλη δράση πραγματοποιήθηκε συζήτηση στρογγυλής τραπέζης του θεσμού «World Olive Center for Health» με θέμα τη δημιουργία Δικτύου Πανεπιστημιακών Ινστιτούτων αφιερωμένων στην ελιά και το ελαιόλαδο όπου συμμετείχαν οι: Προκόπης Μαγιάτης, Άρης Κεφαλογιάννης, Ελένη Μέλλιου, Βασίλης Βασιλείου, Γιώργος Σακελλαρόπουλος και Απόστολος Κυριτσάκης.
Λήξη Συνεδρίου
Το συνέδριο ολοκληρώθηκε την Παρασκευή 17 Νοέμβριου, με το επίσημο δείπνο παρουσία του Κωστή Χατζηδάκη Υπουργού Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών, του Γιάννη Κεφαλογιάννη, Υφυπουργού Αμύνης και του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρη Αυγενάκη. Επιπλέον των Υπουργών, τίμησαν το συνέδριο με την παρουσία τους οι: Σταύρος Αρναουτάκης Περιφερειάρχης Κρήτης, η Μαίρη Λιονή Αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου, ο Γιώργης Μαρινάκης Δήμαρχος Ρεθύμνου, ο Νεκτάριος Ταβερναράκης Προέδρος του ΙΤΕ, ο Μανώλης Τσακαλάκης Προέδρος Ξενοδόχων, ο Γιώργος Χαλκιάδακης Διοικητής του ΠΑΓΝΗ.
Το επίσημο δείπνο ολοκληρώθηκε με 3 βραβεύσεις
Life Time Achivement στο οποίο βραβεύτηκε για το πολύτιμό έργο του ο Χρήστος Λιονής, Καθηγητής Δημόσιας Υγείας και Προληπτικής Ιατρικής, της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Courage & Resiliance στο οποίο βραβεύτηκε η δημοσιογράφος Αντιγόνη Ανδρεδάκη ως εξαιρετικό “Παράδειγμα Κουράγιου και Στάση Ζωής” που έχει επιδείξει, στο προσωπικό πρόβλημα υγείας.
Αncel Keys στο οποίο βραβεύτηκε η Μaria La Gloria, ιδρύτρια του μουσείου Ancel Keys στην Ιταλία και επί δεκαετίες προσωπική βοηθός του Καθηγητή που της Μελέτης των 7 Χωρών και ανέδειξε επιστημονικά τον Κρητικό Τρόπο Ζωής.