Το Πάσχα, η Πασχαλιά, η Λαμπρή είναι η σπουδαιότερη γιορτή του Χριστιανισμού. Γι’ αυτό και το δάκρυ της Παναγίας, το νερό της ζωής, το αγιονέρι ή απλά το αγίασμα, κατά την παράδοση των μοναχών του Αγίου Όρους, δεν θα μπορούσε να λείπει από το τραπέζι της.
To τραπέζι της Λαμπρής το άγιο τσιπουράκι παίρνει τη θέση του νωρίς, δίπλα στον ψήστη (συχνά οικοδεσπότη), σε μια γωνίτσα για το καλό, σαν για προθέρμανση πριν από την απόλαυση βαρελάτων ρετσινών, πλούσιων τανικών ερυθρών, υψηλής οξύτητας βαρελάτων λευκών ή ξηρών αφρωδών οίνων.
Με γλυκάνισο ή χωρίς, σερβίρεται για συνοδεία στο παστό, στο τουρσί, στις ελιές, στο πασχαλινό αυγό με το χοντρό
αλάτι και το πιπέρι, στην κρύα στεγνή μαγειρίτσα που περίσσεψε από το βράδυ της Ανάστασης, στα τυροκομικά και σε τόσα άλλα μεζεδάκια που σκοπό έχουν να ανοίξουν την όρεξη και να βαστάξουν τους συμμετέχοντες μέχρι να βγουν τα πρώτα καλούδια από τη φωτιά. Η οικογένεια και οι καλεσμένοι σιγά-σιγά μαζεύονται γύρω από τις ψησταριές και το τσούγκρισμα των κόκκινων αυγών δίνει και παίρνει, με το «Χριστός Ανέστη» και το «Αληθώς ο
Κύριος» να ακούγεται μέχρι να αναδειχθεί ο τυχερός της ημέρας του οποίου το αυγό θα βγει αλώβητο από τα απανωτά τσουγκρίσματα.
Από τον μεζέ…
Όσο περνάει η ώρα και η παρέα μεγαλώνει, μεζεδάκια αντίστοιχα του πόστου του ψήστη παίρνουν τη θέση τους στο κεντρικό τραπέζι, με τις πρώτες σαλάτες, το τζατζικάκι, την τυροκαυτερή και τις υπόλοιπες αλοιφές να κάνουν την εμφάνισή τους. Χλωρά τυριά, καπνιστή μελιτζανοσαλάτα και πατάτες ψητές ή τηγανητές συμπληρώνουν σιγά-σιγά το γιορτινό τραπέζι. Σε αυτό το στάδιο οποιοδήποτε πολυποικιλιακό ή μη τσίπουρο μπορεί να μας ανοίξει την όρεξη και να δώσει τη σκυτάλη στα κρασιά του πασχαλινού τραπεζιού. Μοσχάτα, Ροδίτες, Φιλέρια και τόσες άλλες γηγενείς ή μη ποικιλίες έχουν τον τρόπο να μας ετοιμάσουν για την κατανάλωση κρέατος, ιδιαίτερα μετά από μια μακρά περίοδο νηστείας.
Σε κάποια μέρη όπως ο Βόλος, το Πήλιο, ο Τύρναβος, τα Γιάννενα και η Κρήτη δεν φεύγει ποτέ από το τραπέζι και συνεχίζει έως το τέλος να συνοδεύει τα πλούσια μεζεδάκια της Λαμπρής, μιας μέρας που παραδοσιακά προσφέρεται για να κουτσοπιείς και να κουτσοφάς αν είσαι επισκέπτης από σπίτι σε σπίτι ή ένας εκ των μαστόρων της ψησταριάς που έχουν πρώτοι πρόσβαση στη σχάρα και τη σούβλα. Όσο περνούν τα χρόνια, λάτρεις των ελληνικών αποσταγμάτων σε όλο και περισσότερες περιοχές της Ελλάδας βαστούν το τσίπουρο ως συνοδευτικό μέχρι το τέλος του πασχαλινού συμποσίου, αφού παραμένει ένα πολύ ενδιαφέρον συνοδευτικό για το πασχαλινό τραπέζι, ικανό να ντύσει όλα τα στάδια της κρεατοφαγίας και να αντικαταστήσει επάξια οποιοδήποτε κρασί.
Αν στους μεζέδες της σχάρας το χοιρινό με τα λουκάνικα, τα πανσετάκια, το θεσσαλικό κεμπάπ ή το κοντοσούβλι έχουν την τιμητική τους, ένα πολυποικιλιακό τσίπουρο ερυθρών ποικιλιών της Πελοποννήσου Νταραίος ή μια βουτυράτη πολυποικιλιακή τσικουδιά από ερυθρές ποικιλίες της Κρήτης 35Ν θα κάνει τους γευστικούς μας κάλυκες να αναστενάζουν από ευχαρίστηση και θα μας προετοιμάσει για βαρελάτες ρετσίνες ή πλούσια ερυθρά κρασιά, ως συνοδεία σε έναν καλοψημένο οβελία.
Μπορούμε ωστόσο να παρατείνουμε για λίγο την προθέρμανση. Άλλωστε, σύμφωνα με ένα βολιώτικο γνωμικό, μετά το πρώτο όλα τα άλλα είναι δεύτερα! Έτσι τα γαρδουμπάκια, το σπληνάντερο ή το κοκορέτσι δένουν απόλυτα με μονοποικιλιακά αποστάγματα όπως ένας μεταλλικός Σιδερίτης Πνεύμα του Παρπαρούση ή το blend από Merlot,Syrah και Ροζακί Εωθινόν λειτουργώντας ως ιδανικοί προπομποί στην περίπτωση που θέλουμε να συνεχίσουμε με πλούσια ερυθρά τανικά βαρελάτα κρασιά.
μέχρι τον οβελία
Το γεμιστό κατσικάκι στον ξυλόφουρνο με τα μυρωδικά του θα μας εκπλήξει πόσο ταιριάζει με ένα κρυστάλλινο τριπλής απόσταξης Mister Grape του Νταραίου ή ένα χαμηλόβαθμο συριανό τσίπουρο από Μονεμβασιά και Ασύρτικο του Μακρυωνίτη. Θα μου πείτε, και μια πλούσια σε οξύτητα βαρελάτη Σαντορίνη θα λειτουργήσει καλά, αλλά είναι κι αυτοί που προτιμούν τα αποστάγματα. Ένα παλιό ρητό των απανταχού τσιπουράδων αναφέρει ότι το κρασάκι, ως γνωστόν, είναι για τον πονόλαιμο. Περί ορέξεως…
Στην περίπτωση του λιπαρού οβελία με την τραγανή πέτσα, αποστάγματα όπως μια μονοποικιλιακή τσικουδιά από Syrah της 35Ν ή ένα Μούχταρο του Lost Lake Distillery γεμάτο κόκκινα φρούτα μάς δίνουν την αίσθηση της συνέχειας. Αν, δε, θέλουμε να δοκιμάσουμε κάτι πολύ ιδιαίτερο λόγω της ημέρας, ας ταιριάξουμεένα cask strength παλαιωμένο τσίπουρο επταετίας όπως το Puro Single Barrel, τη βαθιάς κάπνισης δωδεκάμηνης παλαίωσης 35Ν ή ένα Αγιονέρι Islay Cask Finish του Τσιλιλή δίπλα στα αμνοερίφια, με το βούτυρο, την καραμέλα και την κάπνα του βαρελιού να συμπληρώσουν τη λιπαρότητα και την κάπνα του ξύλου ή του κάρβουνου. Εδώ κάπου οι οινολάτρες του Ξινόμαυρου,του Αγιωργίτικου, της Μαυροδάφνης, του Μαυροτράγανου, των αφρωδών και των λοιπών φυσικών ή μη κρασιών θα ασκήσουν βέτο, αλλά, όπως προείπαμε, περί ορέξεως…
Και για το τέλος
Μετά την ολοκλήρωση του γεύματος και προτού μας κόψουν οι βραδινές λιγούρες για το κρύο αρνάκι, τα σύζουμα ή το πιλάφι (καταλαβαίνετε ότι πάλι θα πέσει μια τελευταία βραδινή τσικουδιά από Μοσχάτο Σπίνας της 35Ν στο πόδι), είναι η ώρα που το πασχαλινό τσουρεκάκι, τα σιροπιαστά γλυκά και τα πλούσια σε βούτυρο, κρόκους αυγού, μαστίχα και βανίλια κουλούρια της Λαμπρής παίρνουν τη θέση τους στο τραπέζι, με ένα στρογγυλό ανθικό και φρουτώδες απόσταγμα Μαλαγουζιάς του Lost Lake Distillery ή ένα πολυετές παλαιωμένο Sauvignon Blanc Μέθεξις Cigar του Κτήματος Κώστα Λαζαρίδη να ρίχνει γλυκά την αυλαία της γιορτής της αγάπης και της ελπίδας. Οι λάτρεις των γλυκών ή ημίγλυκων οίνων ας μας συγχωρέσουν, μέρες που είναι. Εγώ από τώρα ονειρεύομαι να δηλώνω «la vie est belle» με ένα παλαιωμένο τσίπουρο από Ντεμπίνα της Ζοίνος δίπλα σ’ έναν γιαννιώτικο μπακλαβά χαϊδεύοντας με αίσθημα πληρότητας και ευτυχίας νωχελικά την κοιλιά μου.
Ξεχάσαμε, θα πουν κάποιοι, τα πασχαλινά σοκολατένια αυγά, αλλά αυτά ας τα αφήσουμε για τα ανήλικα ή μια επόμενη φορά που θα ταιριάξουμε σοκολάτες, καφέδες, ξηρούς καρπούς, αποξηραμένα φρούτα και μπαχαρικά με παλαιωμένα ελληνικά αποστάγματα. Έως τότε, Καλή Ανάσταση, αγάπη και τσίπουρο!
