Οι δίπλες και τα ξεροτήγανα συγκαταλέγονται στα πιο εμβληματικά παραδοσιακά γλυκά των γιορτών, με πρωταγωνιστικό ρόλο στο ελληνικό εορταστικό τραπέζι. Τηγανητά, τραγανά και γενναιόδωρα περιχυμένα με μέλι, αποτελούν σύμβολα χαράς, αφθονίας και φιλοξενίας.
Γιορτινά γλυκά με μέλι
Οι δίπλες έχουν βαθιές ρίζες στην Πελοπόννησο και τη Μάνη. Φύλλο ζύμης ανοιγμένο εξαιρετικά λεπτά, τηγανίζεται σε καυτό λάδι και διπλώνεται επιδέξια, δημιουργώντας το χαρακτηριστικό τους σχήμα. Σερβίρονται παραδοσιακά με μέλι, κανέλα και καρύδια, κυρίως σε Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά και χαρμόσυνες κοινωνικές εκδηλώσεις.
Τα ξεροτήγανα, από την άλλη, είναι ιδιαίτερα αγαπητά στην Κρήτη και τη Θεσσαλία. Με πιο ελεύθερο σχήμα, προσφέρουν έντονη τραγανότητα και πλούσια γεύση, διατηρώντας τον ίδιο μελωμένο χαρακτήρα που τα κάνει ακαταμάχητα.
Σήμερα, τα παραδοσιακά γλυκά των γιορτών επιστρέφουν δυναμικά στη σύγχρονη γαστρονομία, με δημιουργικές παραλλαγές που τιμούν την παράδοση χωρίς να την αλλοιώνουν.
Οι δίπλες και τα ξεροτήγανα παραμένουν διαχρονικά, αποδεικνύοντας πως η αυθεντική γεύση δεν χάνει ποτέ τη θέση της στο εορταστικό τραπέζι.
Ακολουθούν δύο συνταγές που θα θέλετε οπωσδήποτε να δοκιμάστε:
Παραδοσιακή συνταγή για δίπλες
Δίπλες
30 λεπτά + 30΄ αναμονή – Εύκολο – 20-25 δίπλες
Υλικά
5 αυγά
2 βανίλιες
1 κ.γ. σόδα μαγειρική
1 πρέζα αλάτι
3 ½ φλ. σκληρό αλεύρι
ελαιόλαδο για το τηγάνισμα
ψιλοκομμένη καρυδόψιχα
Για το μέλωμα / σιρόπι
500 γρ. θυμαρίσιο μέλι
2 φλιτζάνια νερό
1 φλιτζάνι ζάχαρη
½ κ.γ. κανέλα
½ κ.γ. γαρίφαλο
Εκτέλεση
Χωρίζουμε τους κρόκους από τα ασπράδια. Στα ασπράδια προσθέτουμε το αλάτι και τα χτυπάμε σε μέτρια ταχύτητα για περίπου 1½ λεπτό μέχρι να σχηματίσουν κορυφές που να στέκονται.
Στους κρόκους προσθέτουμε τη βανίλια και τα χτυπάμε για 5 λεπτά μέχρι να ασπρίσουν καλά και να μην μυρίζουν έντονα.
Ρίχνουμε τους κρόκους στα ασπράδια, προσθέτουμε τη σόδα και χτυπάμε για 5 λεπτά μέχρι να αφρατέψει καλά το μείγμα. Σταδιακά προσθέτουμε τα 2/3 του αλευριού μέχρι να σχηματιστεί πηχτός χυλός.
Λαδώνουμε τα χέρια και ενσωματώνουμε το υπόλοιπο αλεύρι λίγο-λίγο, ζυμώνοντας μέχρι η ζύμη να μην κολλάει στα χέρια. Σκεπάζουμε και αφήνουμε τη ζύμη να ξεκουραστεί για 30 λεπτά.
Ανοίγουμε πολύ λεπτό φύλλο σε αλευρωμένη επιφάνεια και κόβουμε σε μακρόστενα κομμάτια περίπου 20×15 εκ.
Με τα δάχτυλα σχηματίζουμε φιογκάκια ή τετράγωνα κομμάτια ενώνοντας τη μέση κάθε κομματιού. Αφήνουμε τις δίπλες πάνω σε πετσέτα μέχρι να ετοιμαστούν όλες.
Ζεσταίνουμε ελαιόλαδο σε κατσαρόλα και τηγανίζουμε τις δίπλες μία-μία. Όταν σχηματίσουν φουσκάλες στην επιφάνεια (μετά από περίπου 30΄΄), αφήνουμε να ροδίσουν. Τις βγάζουμε σε απορροφητικό χαρτί να στραγγίξουν.
Μέλωμα: Βάζουμε το μέλι να ζεσταθεί ή χρησιμοποιούμε σιρόπι: διαλύουμε τη ζάχαρη στο νερό και βράζουμε μαζί με κανέλα και γαρύφαλλο για 5 λεπτά από την έναρξη του βρασμού. Αποσύρουμε από τη φωτιά, προσθέτουμε το μέλι και ανακατεύουμε. Περιχύνουμε τις κρύες δίπλες με το σιρόπι και πασπαλίζουμε με καρύδι και κανέλα.
Tip: Μπορούμε να παραλείψουμε το σιρόπι και να μελώσουμε μόνο με μέλι, προσθέτοντας χοντροκομμένο καρύδι και κανέλα πριν το σερβίρισμα.
Παραδοσιακή συνταγή για ξεροτήγανα
Ξεροτήγανα
45 λεπτά – Εύκολο – 20-25 τεμ.
Υλικά
500 γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις
3 αυγά
½ κ.γ. αλάτι
1 κ.σ. ζάχαρη
1 κ.γ. κανέλα
1 σφηνάκι τσίπουρο
ηλιέλαιο για το τηγάνισμα
μέλι και καρύδια ή άλλο ξηρό καρπό για το σερβίρισμα
Εκτέλεση
Σε μεγάλη λεκάνη αναμειγνύουμε όλα τα υλικά και ζυμώνουμε μέχρι να έχουμε λεία ζύμη που να μην κολλά στα χέρια. Αφήνουμε τη ζύμη να ξεκουραστεί για περίπου 30′.
Πασπαλίζουμε τον πάγκο με λίγο αλεύρι και ανοίγουμε τη ζύμη σε φύλλο πάχους ½ εκ., σε σχήμα παραλληλόγραμμο, χρησιμοποιώντας πλάστη.
Κόβουμε κάθε φύλλο σε λωρίδες πλάτους 10 εκ. και μήκος όσο το φύλλο, χρησιμοποιώντας εργαλείο με δοντάκια για ωραία κοψίματα.
Με τη βοήθεια μιας πιρούνας, παίρνουμε μία λωρίδα και την τοποθετούμε στο καυτό λάδι για τηγάνισμα.
Κρατάμε με το ένα χέρι την πιρούνα και με το άλλο την άκρη της λωρίδας, περιμένουμε 3 δευτερόλεπτα.
Πιάνουμε την άκρη της ζύμης ανάμεσα στα δόντια της πιρούνας και αρχίζουμε να τυλίγουμε τη λωρίδα γύρω από τον εαυτό της, δημιουργώντας έναν κύλινδρο.
Τηγανίζουμε τα ξεροτήγανα σε μέτρια προς δυνατή φωτιά για 3-4 λεπτά μέχρι να ροδίσουν.
Σερβίρουμε περιχύνοντας με μέλι και πασπαλίζοντας με χοντροκομμένους ξηρούς καρπούς.
Tip: Μπορούμε να προσθέσουμε λίγη κανέλα στο μέλι για επιπλέον άρωμα ή να χρησιμοποιήσουμε αμύγδαλα αντί για καρύδια.
Διαβάστε επίσης:
Γλυκά ταψιού: 25 συνταγές γεμάτες αρώματα και αναμνήσεις
