Μια πόλη απόλυτα ταυτισμένη γαστρονομικά με τα τσιπουράδικα, διατηρεί παράδοση και ποιότητα, φοράει τα καλά της και ετοιμάζεται να μας ταξιδέψει σε νέες γεύσεις και προτάσεις.
H καλή φίλη μου Ελένη Ψυχούλη ήταν εκείνη που μου εξήγησε με δυο λόγια τι πραγματικά συμβαίνει με τον Βόλο και τη γαστρονομική σκηνή του. Ο Βόλος λοιπόν ήταν μια πόλη που για χρόνια παρέμενε γεμάτη βιομηχανικά, εγκαταλελειμμένα κτίρια και με σχεδόν ανύπαρκτη γαστρονομική ταυτότητα. Γίνεται το πανεπιστήμιο, ανοίγουν μπαράκια αλλά κανένας δεν έπαιρνε την απόφαση να ανοίξει κάτι φρέσκο, νέο και ενδιαφέρον σε σχέση με το φαγητό, γιατί υπήρχε η αντίληψη ότι «το τσιπουράδικο σκοτώνει τα πάντα!». Σιγά σιγά όμως τα πράγματα άλλαξαν. Γύρισαν πίσω στον Βόλο νέοι άνθρωποι με ιδέες και όρεξη και τόλμησαν να ανοίξουν μαγαζιά πέραν των γνωστών τσιπουράδικων, αλλάζοντας τελείως το σκηνικό. Έτσι τώρα πλέον οι Βολιώτες πάνε στη Λάρισα για ψώνια και οι Λαρισαίοι έρχονται στον Βόλο για φαγητό!
Αλίπαστα και καπνιστά ψαράκια συμβάλλουν στην επιτυχία του θεσμού του τσιπουράδικου
Λίγη τσιπουρο-ιστορία
Ο Βόλος είναι διάσημος για τα τσιπουράδικα, τα οποία ακολουθεί μια ιστορία από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Ξεκίνησαν ως συνήθεια της εργατικής τάξης του Βόλου, που οι περισσότεροι ήρθαν πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και εγκαταστάθηκαν σε μια περιοχή που ονομάστηκε Νέα Ιωνία. Τελειώνοντας το μεροκάματο οι εργάτες μαζεύονταν στα καφενεία να πιουν ένα τσιπουράκι με μεζέ πριν πάνε σπίτι για φαγητό, έτσι για να ανοίξει η όρεξη. Και να οι μεζέδες πιάτο πιάτο να αλλάζουν όλο και πιο συχνά και να οι παρέες να μεγαλώνουν και να τα τσιπουράδικα έγιναν θεσμός, αρχικά μόνο το μεσημέρι, τώρα κάποια λειτουργούν όλες τις ώρες της ημέρας.
Η τοπική παράδοση και η ιστορία της απόσταξης του τσίπουρου μας ταξιδεύει πίσω την εποχή που οι Μικρασιάτες πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν στη Νέα Ιωνία κουβαλώντας μαζί συνταγές για παραδοσιακό σμυρνιό τσίπουρο, κάνοντας σπιτική απόσταξη με μεγάλο μεράκι. Καθώς περνούσαν τα χρόνια και η κοινότητα των Μικρασιατών έμπλεκε με τον ντόπιο πληθυσμό και ο ντόπιος πληθυσμός έμπλεκε με το τσίπουρο, σταδιακά πέρασε στο DNA του Βολιώτη. Σήμερα, το τσίπουρο έχει καθιερωθεί ως το παραδοσιακό ποτό της περιοχής, ταιριάζει θεϊκά με θαλασσινούς μεζέδες, καπνιστά ψάρια, αλίπαστα, όστρακα, οστρακόδερμα και μαλάκια και το υγρό της ζωής της ευρύτερης περιοχής! Στο παραδοσιακό τσιπουράδικο, λοιπόν, δεν ζητάς μενού και δεν παραγγέλνεις λες και είσαι στην ταβέρνα. Το μόνο που πρέπει να κάνεις είναι να αποφασίσεις αν θέλεις τσίπουρο με γλυκάνισο ή χωρίς και, κάθε φορά που έρχεται το καραφάκι σου, θα το συνοδεύει και ένα διαφορετικό μεζεδάκι. Και όσο έρχονται τα καραφάκια, τόσο καλύτεροι γίνονται οι μεζέδες!
4 στάσεις για τσιπουροκατάνυξη
Η Γιώτα έτοιμη να σερβίρει μια πανδαισία θαλασσινών
Η Γιώτα
Γα να μπούμε στο ψητό, στη Νέα Ιωνία αλλά και την όμορφη συνοικία Παλιά, εκεί που κάποτε ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος γύρισε τον Θίασο, τα τσιπουράδικα, σε αντίθεση με αυτά της παραλίας, παραμένουν αυθεντικά σαν καφενεία χωρίς ντεκόρ και στολίδια. Εκεί, μέσα στα στενά της όμορφης γειτονιάς θα βρείτε και το τσιπουράδικο της Γιώτας! Όλα τα καλά της θάλασσας, μύδια, κυδώνια και γυαλιστερές, μελιτζάνα καπνιστή, πατατοσαλάτα Μασσαλίας, χταποδάκι ψημένο τέλεια και άλλα πολλά!
Κροκίου 15, τηλ. 6947 074830
Αχινοί, σαγανάκι και ταραμοσαλάτα στου Δεμίρη
Δεμίρης
Ο Δεμίρης στη Νέα Ιωνία επίσης έχει γράψει τη δική του ιστορία. Ο μικρός χώρος –και γεμάτος φωτογραφίες του μουσικού στα νιάτα του ιδιοκτήτη– είναι ενιαίος και κάπως «σπρώχνει» τις παρέες να ενωθούν και να γίνουν ένα. Φημίζεται για τα όστρακά του, για τα μαστόρικα τηγάνια του που δουλεύουν τέλεια ψάρια και καλαμαράκια, για τα μεζεδάκια του γενικά και για τα αναπάντεχα, αυτοσχέδια γλέντια!
Εφραιμίδου 23, Νέα Ιωνία, τηλ. 24210 65559
Ο κύριος Κάβουρας εγγύηση στην ποιότητα
Καβούρας
Σε ένα στενάκι ανάμεσα στην Ιάσονος και τη Δημητριάδος βρίσκεται ο Καβούρας. Εξίσου παλιό και ιστορικό τσιπουράδικο με λίγες και απόλυτα τίμιες επιλογές και τους σερβιτόρους να μιλάνε λίγο και να σερβίρουν πολύ. Πατάτα οφτή με βουτυράκι, ζαβογαρίδες, καβούρια, χταποδάκι στα κάρβουνα και τσιπουράκι.
Χατζηαργύρη 8, τηλ. 24210 28520
Το Με Ζεν πήγε το τσιπουράδικο σε άλλο επίπεδο!
Με Ζεν
Τον τελευταίο καιρό όμως γίνεται χαμός με το Με Ζεν, το μαγαζί που πήγε το concept του τσιπουράδικου ένα βήμα παραπέρα. Εμπνευσμένος από τα tapas και τα ταπάδικα της Βαρκελώνης, ο ιδιοκτήτης Ανδρέας Διακοδημήτρης έφτιαξε ένα τσιπουράδικο νέας εποχής βαφτίζοντάς το λογοπαιγνιακά με την κατάσταση μεταξύ απόλυτης ηρεμίας που προκύπτει κατά την τσιπουροποσία αλλά και του απόλυτου μεζέ που τη συνοδεύει! Όμορφη διακόσμηση, ζεστό, φιλικό προσωπικό, μια πλήρως ενημερωμένη συλλογή από τσίπουρα, premium παλαιωμένα τσίπουρα αλλά και κρητική τσικουδιά, μυτιλινιό ούζο και κυπριακή ζιβανία και, φυσικά, καταπληκτικοί μεζέδες. Φρεσκοκαπνισμένο σκουμπρί, πεσκανδρίτσα με μους από παντζάρι, μυδοπίλαφο μυρωδάτο, γαρίδες σαγανάκι, ονειρεμένη φάβα, γαύρος μαρινάτος πάνω σε τουρσάκι… όλα ολόφρεσκα και ξεχωριστά.
Αλοννήσου 8, τηλ. 24210 20844
Πάμε για φαγητό σε 5 νόστιμα μέρη
Η Δέσποινα Καπετανιά είναι και φαίνεται η σεφ στο Πιρουνάκι
Πιρουνάκι
Για την Ελένη Ψυχούλη δεν θα σας πω πολλά γιατί την ξέρετε ήδη. Για μένα είναι πολύ αγαπημένη φίλη και συνεργάτης και θαυμάζω απεριόριστα τις γνώσεις της περί μαγειρικής και κουλτούρας φαγητού. Στο Πιρουνάκι, μέσα σε ένα όμορφο νεοκλασικό που επιμελήθηκε με το δικό της προσωπικό στιλ και το γέμισε χρώμα, φως και καλή διάθεση, στέγασε όλη της την αγάπη για το καλό, σπιτικό, μαμαδίστικο όπως της αρέσει να λέει φαγητό. Το μενού είναι ελληνικό, πολύ αρωματικό και ακολουθεί κατά πόδας την εποχικότητα: Μοσχοβολιστή σούπα κολοκύθας, ένας ονειρεμένος πύργος από πατάτα με στρώσεις κιμά λουκάνικου και σοταρισμένου πράσου, καραμελωμένο κότσι με πουρέ σελινόριζας, λινγκουίνι με γαρίδες, ούζο και φρέσκια ντομάτα, κοκορετσάκια φούρνου με σος μουστάρδας, όλα σε γιγάντιες μερίδες!
Ογλ 20, τηλ. 24210 21206
Τα ιστιοπλοϊκά στη σειρά στο λιμάνι του Βόλου
Σβόλος
Ο Σβόλος διαθέτει ένα περιποιημένο χώρο με λίγο διαφορετικό και πιο international μενού, από το οποίο δεν λείπει η ποιότητα. Ταμπουλέ, carpaccio από μοσχαρίσιο φιλέτο, σούπα μανιτάρια μαγειρίτσα, ζυμαρικά και ριζότι αλλά και κάποιες σπεσιαλιτέ όπως ο κρασάτος σολομός, το φρυγαδέλι με πουρέ γλυκοπατάτας, φιστίκια και πορτοκάλι και άλλα.
Οικονομάκη Τάκη 68, τηλ. 24210 30908
Τα φιλαράκια
Σίγουρα αξίζει και μια βόλτα στα Φιλαράκια, με το απλό και περιεκτικό σε θαλασσινά μενού, φρέσκα ψάρια, πολλά σαγανάκια αλλά και διάφορα μεζεδοπιάτα ημέρας.
Αντωνοπούλου 96, τηλ. 24210 22026
Γωνία
Από την άλλη, για όσους θελήσουν κάτι χορταστικό και στο χέρι έχουμε δύο πολύ σοβαρές προτάσεις… Ίσως ο καλύτερος γύρος της πόλης είναι αυτός που σιγοψήνουν, κόβουν και σερβίρουν στη Γωνία, μαζί με θεϊκά χοιρινά σουβλάκια, πανσετούλες, αραβικές και κυπριακές πίτες και πολλές σάλτσες.
Ιάσονος 118, τηλ. 24210 37519
Φρεσκοψημένα πεϊνιρλί στο Rainbow
Rainbow
Τα τελευταία χρόνια η μόδα της μεταμεσονύκτιας διατροφής έχει καθιερώσει και την εξής απολαυστική «γουρουνιά»: Βόλτα στο Rainbow στο οποίο θα σας οδηγήσει η μυρωδιά του φρεσκοψημένου πεϊνιρλί. Ήδη να ξεχειλίζει με τυρί και μπέικον το πεϊνιρλί ανοίγει στη μέση και γεμίζει με μπιφτέκι, τηγανητές πατάτες και σαλάτα κηπουρού!
Ιάσονος 135, τηλ. 24210 35557
Και λίγο γλυκό…
Η περίφημη «πάστα φούρνου» στη Μινέρβα
Για το γλυκό τέλος, λαχταριστά γλυκά, παραδοσιακά και μοντέρνα θα βρείτε στο ζαχαροπλαστείο Πανελλήνιο (Δημητριάδος 122, τηλ. 24210 23535), με οργανωτή chef patissier τον ταλαντούχο Ντίνο Βαλκαμελή, που θα σας εντυπωσιάσει με τις ευφάνταστες δημιουργίες του. Η Μινέρβα (Αργοναυτών 53, τηλ. 24210 22409) πάλι είναι ένα ζαχαροπλαστείο μιας άλλης εποχής, αγαπημένο των ντόπιων, με τα γλυκά του να ξεχειλίζουν από νοσταλγικότητα και σιρόπι σοκολάτας. Must του μαγαζιού η «πάστα φούρνου» σοκολάτα ή λευκή, η σούπερ μόκα στο ποτήρι αλλά και το προφιτερόλ! Καλή σας όρεξη!
Τι θα βάλεις στο καλαθάκι για το σπίτι
Τα ονειρεμένα λευκά τυριά του Καρακανά
Για να μην ξεχνιόμαστε, όταν λέμε τσίπουρο στον Βόλο, εννοούμε τσίπουρο Αποστολάκης, με γλυκάνισο συνήθως αλλά και χωρίς. Μιλώντας για τυριά, θα σας πω για τον Παναγιώτη Καρακάνα (Πολυμέρη 15, τηλ. 24210 27991), τυροκόμο 3ης γενιάς. Ο κτηνοτρόφος παππούς έφτασε χρόνια πριν στον Βόλο από τη Βλάστη Κοζάνης, ο πατέρας πέρασε από το γάλα στο τυρί τη δεκαετία του ’70 και σήμερα ο Παναγιώτης έχει πάει την τέχνη ένα βήμα παραπέρα με τη λαχταριστή βουτυράτη φέτα, το Π.Ο.Π. μανούρι, το πλούσιο ανθότυρο και το λαστιχωτό μυρωδάτο Π.Ο.Π. κασέρι. Βούτυρο, αληθινά στραγγιστό γιαούρτι αλλά και μια μεγάλη ποικιλία αλλαντικών και άλλων τοπικών προϊόντων της περιοχής.
Ο Παππούς (Το λουκούμι του παππού: Άνθιμου Γαζή 135Β, τηλ. 24210 34606) είναι το αντίστοιχο του Τερκενλή για τον Βόλο: Όποιος φεύγει από δω, θα φέρει πεσκέσι στους δικούς του το ιδιαίτερο αυτό λουκούμι, με τη μαλακή υφή που λιώνει χωρίς να κολλά στα δόντια, το έντονο άρωμα καραμέλας, το μπόλικο καρύδι μαζί με αμύγδαλο, το σκούρο, σχεδόν σοκολατένιο χρώμα. Ο αστικός μύθος λέει πως η συνταγή βγήκε τυχαία, όταν ο παππούς έκαψε μια φορά τη ζύμη του. Στην πραγματικότητα, το μυστικό κρύβεται στον μούστο από τον οποίο και αποκλειστικά φτιάχνεται.
Βιολογική λαϊκή αγορά για φρέσκα φρούτα και λαχανικά. Σάββατο πρωί…
Από τη γιαγιά στη μαμά και στην εγγονή, η οικογένεια Δαμιανού ξέρει να ανοίγει το πιο θριφτό, τραγανό, λεπτό σαν τσιγαρόχαρτο και πιο παραδοσιακό δεν γίνεται, φύλλο για πίτες. Η Βάσω και τελευταία της γενεαλογίας, πρόσφατα αποφάσισε να μοιραστεί το ταλέντο της με τον κόσμο, στο Φύλλο-Φύλλο (Κουταρέλια 85, τηλ. 6974 457951), ένα μικρούλι μαγαζάκι-εργαστήριο όπου, ενώ φτιάχνει τις πίτες της, σκουπίζεται βιαστικά για να σου φτιάξει έναν εσπρέσο, να τον συνοδεύσεις με μια σπιτική καριόκα, ένα κούκι ή κουλουράκια από τα χεράκια της. Πίτες όπως θα τις έφτιαχνε η γιαγιά σου, με τα αγνότερα υλικά, ζεστές ή κατεψυγμένες, να τις πάρεις μαζί σου στο ταψάκι. Η λαδόκολλα που ξεχωρίζει τα κομμάτια σού επιτρέπει να ψήνεις κάθε φορά κι ένα μόνο κομμάτι αν δεν διαθέτεις τη μεγάλη οικογένεια. Μελιτζανοκιμαδόπιτα, πρασοτυρόπιτα, μανιταρόπιτα, πιπερόπιτα, σπανακοτυρόπιτα, κοτόπιτα, πίτσα με φέτα και ελιά αλλά και μαρμελάδες και γλυκά κουταλιού που φτιάχνονται σε μικρές, σπιτικές δόσεις.
Επίσης, το Μπακαλό (Ιάσονος 15, τηλ. 6974 495932) ξεκίνησε ως ένα μικρό παντοπωλείο με μεγάλη ιστορία στην πώληση παστού μπακαλιάρου και σήμερα είναι ένα αξιοπρεπέστατο delicatessen ελληνικών παραδοσιακών προϊόντων, με τη γνώση και την εμπειρία τόσων χρόνων για τον καλύτερο μπακαλιάρο στις καλύτερες τιμές να παραμένει σταθερή! Η εταιρεία Αφοί Καραγκούνη – Hellas (Β΄ Βι.Πε. Βελεστίνο – Βόλος, τηλ. 24250 22018) συσκευάζει και διακινεί μια σειρά από εκλεκτά θαλασσινά προϊόντα όπως είναι οι σαρδέλες και οι αντζούγιες κονσέρβα, τσιροσαλάτα, τονολακέρδα, σκουμπρί φιλέτο ριγανάτο, αλλά και ρέγκα καπνιστή. Και για να κλείσουμε το μερακλίδικο οδοιπορικό μας, ο Αγροτικός Παραγωγικός Συνεταιρισμός Νέας Αγχιάλου «Δήμητρα» (Νέα Αγχίαλος, τηλ. 24280 76210) παράγει μια σειρά από λευκά και κόκκινα κρασιά και το καταπληκτικό «Θεσσαλικό» τσίπουρο που θα το βρείτε σε γλυκανισάτο και μη.