Αν με ρωτούσε κάποιος ποιο είναι το αγαπημένο μου νησί θα έλεγα χωρίς δεύτερη σκέψη τη Νάξο. Είναι τα τόσα καλοκαίρια που πήγαινα και μου έμειναν αξέχαστα; Είναι οι μαγικές της παραλίες με τη χοντρή άμμο και τα απίθανα κολπάκια στο Αλυκό, που όμοιά τους δεν συναντάς πουθενά αλλού στο Αιγαίο; Είναι αυτή η ξερολιθιά με τις γιγάντιες πέτρες, που μοιάζουν λες και δεν τοποθετήθηκαν έτσι τυχαία; Οι Κούροι και τα αρχαία της που σε ταξιδεύουν στο χρόνο ή τα εναέρια βαγονάκια στην ορεινή Νάξο, που φτάνουν μέχρι τη Μουτσούνα και σου θυμίζουν πως κάποτε -ως τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο- προμήθευαν όλο τον κόσμο με ένα σπάνιο πέτρωμα, το σμυρίγλι; (ιστορία που θα μπορούσε να έχει αναδειχθεί και αξιοποιηθεί καλύτερα σήμερα, αλλά αυτό είναι μια άλλη κουβέντα).
Μήπως είναι το φαγητό και τα ντόπια προϊόντα; Το πιο ευλογημένο και αυτοδύναμο ελληνικό νησί παράγει σχεδόν τα πάντα και είναι όλα τόσο νόστιμα από μόνα τους, που δεν χρειάζονται καμία φιοριτούρα για να σε κερδίσουν. Τρως πατάτα τηγανητή Νάξου, αυγά ελευθέρας βοσκής από την κότα και μια χωριάτικη με ξινομυζήθρα και κλαις, που λέει κι ο φίλος μου ο Διονύσης. Τρως γεμιστά ψημένα στον ξυλόφουρνο και κολοκυθοκεφτέδες από τα χέρια της κυρίας Ιουλίας και αναστενάζεις. Λες και δεν έφτιαχνε η δική σου μάνα γεμιστά. «Μα τι βάζετε και είναι τόσο νόστιμα;», τη ρώτησα πριν λίγες μέρες στο κτήμα της οικογένειας Πολυκρέτη «Κάμπονες», κάπου στη μέση του πουθενά στο δρόμο για τις Μέλανες. Και αφού μου αράδιασε όλα τα υλικά, που τα ήξερα ήδη, τότε κατάλαβα πως δεν είναι ο τρόπος και η συνταγή, αλλά η ποιότητα των υλικών που τα κάνουν ιδιαίτερα νόστιμα. Και φυσικά ο ξυλόφουρνος. Όπως και το λάδι, το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο cyclάδι, που παράγει το νησί.
Εκεί, στη μέση του πουθενά, στο κτήμα Κάμπονες, βίωσα μια πρωτόγνωρη εμπειρία, όταν επισκέφτηκα το αγαπημένο μου νησί για την παρουσίαση του βιβλίου «Greek Islands» του Χρύσανθου Πανά -ενός ακόμη λάτρη της Νάξου. Την επομένη της παρουσίασης οι λιγοστοί προσκεκλημένοι δημοσιογράφοι, περιηγηθήκαμε στο κτήμα της οικογένειας Πολυκρέτη, το οποίο προσφέρεται για μαθήματα μαγειρικής και πριβέ γεύματα ελληνικής παραδοσιακής κουζίνας. Σε μια χωριάτικη αυλή, στον κάμπο (βλ. Κάμπονες), δίπλα από ένα μικρό αγροτόσπιτο του 16ου αιώνα, γευτήκαμε το πιο νόστιμο, το πιο αυθεντικό και το πιο ελληνικό φαγητό, που ήταν φτιαγμένο με μεράκι και αγάπη. Είναι το ίδιο αγροτόσπιτο που είχε επισκεφτεί και ο Άντονι Μπουρντέν, λίγο πριν φύγει από τη ζωή, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της εκπομπής του «Parts Unknown». Η κυρία Ιουλία τον είχε μαγέψει με τις μαγειρικές της ικανότητες και την πηγαία απλότητά της. Όπως μάγεψε κι εμάς, αλλά και τον Χρύσανθο που της έδωσε στο πολυτελές βιβλίο του τη θέση που της αξίζει κι αυτή του το ανταπόδωσε χαρίζοντάς του μια από τις αγαπημένες της συνταγές.
Στο φιλόξενο τραπέζι της πιο αξιοζήλευτης αυλής, τους κολοκυθοκεφτέδες διαδέχτηκαν οι ακόμη πιο νόστιμοι ντοματοκεφτέδες, που τηγανίζονταν μπροστά μας, στα ξύλα, από τα χέρια της κυρίας Ιουλίας. Ακολούθησαν τα γεμιστά της που άξιζαν ομολογουμένως βραβείο, κι έπειτα ήρθαν τα κρέατα από την αντικριστιέρα: κοντοσούβλι, κοτόπουλο και αρνί. Ο άντρας της, ο κ. Στάθης και ο γαμπρός της και έπαρχος του νησιού, Γιάννης Μαργαρίτης, είχαν φροντίσει να είναι ψημένα στην εντέλεια και να μας τα σερβίρουν με ταιριαστό ροζέ κρασί του κτήματος Γαία. Εν ολίγοις, κάναμε Πάσχα στο νησί, κι ας ήταν κατακαλόκαιρο στα μέσα του Ιούλη!
Ανάμεσα σε λουλούδια, πορσελάνινα σερβίτσια και χαμογελαστά από την ικανοποίηση και τη θαλπωρή πρόσωπα ακούγονταν πού και πού οι ξένοιαστες φωνούλες των παιδιών, που έπαιζαν στο κτήμα. Μόνο όταν προσγειώθηκαν στο τραπέζι οι πληθωρικοί αλλά ανάλαφροι λουκουμάδες -περιποιημένοι με εκλεκτό ναξιώτικο μέλι «Μελισσουργός», μπόλικη κανέλα και σουσάμι- μαζεύτηκαν και χύμηξαν στις πιατέλες! Βλέπετε, κι αυτοί οι λουκουμάδες ήταν φτιαγμένοι με εκλεκτά υλικά, αλλά και με πολλή αγάπη.
Τελικά, τώρα που το ξανασκέφτομαι, η Νάξος είναι όλα όσα είπα παραπάνω, αλλά κυρίως οι άνθρωποί της, που όσους συνάντησα και γνώρισα όλα αυτά τα χρόνια που την επισκέπτομαι, έχουν την ίδια μεγαλοσύνη και χαρά να σε φιλέψουν, να σε φιλοξενήσουν και να σε κάνουν να αγαπήσεις το νησί τους.
Η εμπειρία στην πράξη
Το τουρ ξεκινά με ξενάγηση στον Κούρο που βρίσκεται στις Μέλανες, στο Φλεριό, ένα ημιτελές άγαλμα του 6ου π.Χ. αιώνα που έχει μήκος 6,5 μέτρα και βρίσκεται πολύ κοντά σε μια φάρμα από την οποία μπορεί ο επισκέπτης να αγοράσει κάποια εποχικά προϊόντα. Η συνέχεια της περιήγησης είναι στο κτήμα Κάμπονες και στο αγροτόσπιτο, που προανέφερα, στο οποίο όλο το μαγείρεμα γίνεται αποκλειστικά στη φωτιά, καθώς δεν έχει καν ρεύμα. Η κυρία Ιουλία με την κόρη της Μαρία καθοδηγούν τους επισκέπτες να φτιάξουν οι ίδιοι μαζί τους 4 διαφορετικές παραδοσιακές ελληνικές συνταγές: κολοκυθοκεφτέδες, ντοματοκεφτέδες, γεμιστά και λουκουμάδες με μέλι. Οι ξεναγήσεις πραγματοποιούνται δύο φορές την ημέρα, στις 09.30 το πρωί και στις 15.00 το μεσημέρι και διαρκούν 4 ώρες. Μπορούν να γίνουν τόσο στα ελληνικά όσο και στα αγγλικά, ενώ περιλαμβάνουν και τη μεταφορά (Περισσότερα: https://naxianexperiences.com).
