Η Κρήτη είναι αναμφίβολα ένας επίγειος γαστρονομικός παράδεισος. Εκεί συναντάμε την αυθεντική μεσογειακή κουζίνα στο απόγειο της γεύσης της με πιάτα σιγομαγειρεμένα σε ντόπιο εκλεκτό παρθένο ελαιόλαδο: από αρνί τσιγαριαστό, γαλάντερα και χοχλιούς, μέχρι χανιώτικο μπουρέκι, μπαρμπούνια και σουπιές με μάραθα.
Εμείς ταξιδέψαμε στην Κρήτη και επιλέξαμε για εσάς 16 ταβέρνες σε ορεινές αλλά και παραθαλάσσιες περιοχές του νησιού όπου μπορείτε να γευθείτε αυθεντικό παραδοσιακό κρητικό φαγητό.
Παρακάτω σας παρουσιάζουμε τις επιλογές μας:
Ακρογιάλι
Είδος: ψαροταβέρνα
Ιστορία: Έχουν περάσει πάνω από 40 χρόνια από τότε που η οικογένεια Λουκάκη ξεκίνησε αυτή την ταβέρνα, κυριολεκτικά πάνω στη θάλασσα. Με δικά τους ψαρέματα και με γνώση στη θαλασσινή κουζίνα, την έκαναν γνωστή στους Χανιώτες, αλλά και σε ταξιδιώτες από όλη την Ελλάδα. Πάνω από την ταβέρνα βρίσκονται τα ενοικιαζόμενα δωμάτια.
Σερβίρει: Ψάρια, θράψαλα, καλαμάρια, γαρίδες, κολοχτύπες, φυσικά και σκάρους μαστορικά ψημένους με τα εντόσθιά τους, όπως τους πρέπει. Ζητήστε τη σαλάτα του γιαλού με «χόρτα» της θάλασσας – αν είναι η εποχή της. Για τους μη ψαροφάγους υπάρχουν καλές επιλογές σε ντόπιο κρέας και λαδερά για τους χορτοφάγους και τους vegans. Ν.Δ.
Τιμή: €-€€
Κορφαλώνας Κισσάμου, Χανιά, τηλ. 28220 31410
Κιόνι
Είδος: ταβέρνα
Ιστορία: Η παραλία Λάκκοι, 2-3 χιλιόμετρα ανατολικά από το Φραγκοκάστελλο, στην άκρη των Σφακίων, είναι ένα από τα καλύτερα κρυμμένα μυστικά της περιοχής. Ένας μικρός, απάνεμος κόλπος -όσοι ξέρουν τη νότια Κρήτη καταλαβαίνουν τι σημαίνει απάνεμος- και μια ταβέρνα που λειτουργεί από το πρωί μέχρι το βράδυ, προσφέροντας από μεζέδες για την μπίρα ή τη ρακή, μέχρι πολύ νόστιμα φαγάκια. Ο κύριος Στέλιος Γλυνιαδάκης και οι δυο γιοι του είναι επαγγελματίες κτηνοτρόφοι, ενώ η μαμά Χρυσούλα ζωγραφίζει στις κατσαρόλες και η κόρη Μαρία στο σέρβις.
Σερβίρει: Καταρχάς ηρεμία και χαλάρωση. Επίσης εξαιρετικό «αντικρυστό», συνήθως τα σαββατοκύριακα, αρνί τσιγαριαστό, νόστιμα αρνίσια παϊδάκια, μπριάμ, χανιώτικο μπουρέκι, αγκινάρες στην εποχή τους, κότα με μπάμιες και ό,τι άλλο σκεφτεί η Χρυσούλα. Ποτέ πολλά, αλλά πάντα νόστιμα. Α.Α.
Τιμή: €-€€
Παραλία Λάκκοι, Σκαλωτή Σφακίων, Χανιά, τηλ. 6983440732
Γραμμένο
Είδος: ταβέρνα – εστιατόριο
Ιστορία: Είχα αρκετά χρόνια να περάσω από αυτή την ταβέρνα της οικογένειας Βαρδάκη, στα δυτικά της Παλιόχωρας, μπροστά στην παραλία Γραμμένο. Και ευχαριστήθηκα που λίγα πράγματα είχαν αλλάξει από όσα θυμόμουν. Εντάξει, οι γεύσεις είχαν λίγο «λουστραριστεί» για να ταιριάζουν στα γούστα των ξένων επισκεπτών, αλλά η μαγειρική κρατούσε την ίδια νοστιμιά και οι πρώτες ύλες την ίδια υψηλή ποιότητα.
Σερβίρει: Χορτοκαλίτσουνα, μπουρέκι, κατσικάκι με γιαούρτι, κουνέλι με μυζήθρα, χοχλιούς μπουμπουριστούς, κολοκυθανθούς, βολβούς, πατούδια (ένα πιάτο ανάμεικτων οσπρίων), κοτόπουλο κοκκινιστό και πάει λέγοντας. Λίγα ψαρικά. Υπάρχει και ποικιλία μεζέδων των 12 πιάτων για 2 άτομα. Α.Α.
Τιμή: €-€€
Κουντούρα Παλαιόχωρας, Χανιά, τηλ. 28230 41505
Καπετάν Φειδίας
Είδος: ψαροταβέρνα
Ιστορία: Την ταβέρνα άνοιξε ο καπετάν Φειδίας το 1976 και από τότε δεν έπαψε να λειτουργεί. Άνθρωπος της θάλασσας ο ίδιος, από τα 8 του βοηθούσε τον πατέρα του στη βάρκα και έπειτα, στα 14, μπήκε κανονικά στη δουλειά. Σήμερα, τα δυο τους καΐκια τα δουλεύουν οι τέσσερις γιοι του, τροφοδοτώντας καθημερινά την ταβέρνα με ψάρια και οστρακόδερμα. Τα τραπέζια απλώνονται σε μια εξέδρα πάνω στην αμμώδη με μικρά βότσαλα παραλία και αυτό σημαίνει ότι ακόμη και με το μαγιό σας και ένα παρεό ή μια μπλούζα μπορείτε να καθίσετε για φαγητό, το μεσημέρι.
Σερβίρει: Κυρίως ψάρια και οστρακόδερμα, χταπόδια, καλαμάρια και όλα τα καλά της θάλασσας. Οι σκάροι στην εποχή τους είναι ποίημα, το λιόκαφτο χταπόδι, τα μπαρμπούνια, ενώ οι κολοχτύπες και οι αστακοί δεν λείπουν από τον κατάλογο. Ν.Δ.
Τιμή: €-€€ ανάλογα με το ψάρι
Σφηνάρι Κισσάμου, Χανιά, τηλ. 28220 41107
Βάταλος
Είδος: ταβέρνα
Ιστορία: Στην παραλία του Βάταλου, στη δυτική άκρη της ακτογραμμής του Φραγκοκάστελλου, η ομώνυμη ταβέρνα, εδώ και 15 χρόνια προσφέρει μια γευστικότατη εκδοχή της κρητικής κουζίνας. Η συνταγή, γνωστή και δοκιμασμένη. Η μαμά, ενίοτε και οι νύφες, στις κατσαρόλες, και τα δυο αγόρια, ο Σπύρος και ο Θοδωρής Γερωνυμάκης, στο σέρβις. Και βέβαια εξαιρετικής ποιότητας πρώτες ύλες από τους βοσκούς και τους ψαράδες της περιοχής.
Σερβίρει: Ανάμεσα στα άλλα, ντολμάδες και κολοκυθανθούς, κεφτέδες, ανθόγαλα-δυναμίτη γεύσης και θερμίδων, χοχλιούς, αρνί με μυζήθρα, αρνί τσιγαριαστό, γίδα κοκκινιστή, χανιώτικο μπουρέκι και συκωταριά αρνίσια στιφάδο. Επίσης τα κλασικά «της ώρας». Α.Α.
Τιμή: €-€€
Παραλία Βάταλος, Φραγκοκάστελλο Χανίων, τηλ. 28250 92263
Χρυσόστομος
Είδος: ταβέρνα-εστιατόριο
Ιστορία: Στην είσοδο του μεγάλου parking της Ανατολικής Τάφρου, η ταβέρνα Χρυσόστομος εδώ και είκοσι χρόνια γεμίζει τα τραπέζια της με φανατικούς πελάτες. Σφακιανός ο Χρυσόστομος Ορφανουδάκης, προμηθεύεται τα κρεατικά από την ιδιαίτερη πατρίδα του, όπως και όποιες από τις υπόλοιπες πρώτες ύλες μπορεί, ψήνει ψωμιά και φαγητά στον ξυλόφουρνο και αναπαράγει τις συνταγές της μητέρας και της γιαγιάς του.
Σερβίρει: Ο κατάλογος είναι αφιερωμένος στη μαγειρική της δυτικής Κρήτης. Χοχλιοί μπουμπουριστοί, χορτοκαλίτσουνα, αρνίσια συκωταριά κρασάτη, στάκα με αυγά, ντολμαδάκια, μυζηθροκαλίτσουνα, μπουρέκι, προβατίνα στη λαδόκολλα, αρνί οφτό, κουνέλι κρασάτο και αρνί με σταμναγκάθι ανάμεσα στις νοστιμιές του. Α.Α.
Τιμή: €€
Δευκαλίωνος & Ικάρου, Ανατολική Τάφρος, Χανιά, τηλ. 28210 57035
Τ’ αρμί του Καλλικράτη
Είδος: ταβέρνα
Ιστορία: Ο Καλλικράτης, το ορεινό χωριό των Σφακίων, στο ομώνυμο οροπέδιο στις νοτιοανατολικές απολήξεις των Λευκών Ορέων, είναι συνδεδεμένο με την ηρωική ιστορία της περιοχής. Σχεδόν αμιγώς κτηνοτροφικό, διατηρεί ελάχιστους κατοίκους τον χειμώνα, αλλά ζωντανεύει το καλοκαίρι. Κτηνοτρόφος και ο Ανδρέας Γιάνναρης, προμηθεύει τα κρέατα που μαγειρεύει στην ταβέρνα τους η Μαρία, η γυναίκα του. Αυθεντική αγροτική κουζίνα και χαμογελαστή φροντίδα.
Σερβίρει: Ανάλογα με τις εποχές, αρνί τσιγαριαστό, κοιλιδάκια, συνήθως αυγολέμονο, γαλάντερα, αρνί με μυζήθρα, βραστό πρόβατο με πιλάφι -ναι, αυτό που οι αθηναίοι λένε γαμοπίλαφο- ντολμαδάκια και κολοκυθανθούς στον καιρό τους, σαλιγκάρια σε διάφορες εκδοχές και γενικώς τα άπαντα της σφακιανής κουζίνας. Α.Α.
Τιμή: €-€€
Καλλικράτης Σφακίων, Χανιά, τηλ. 6976512917
Ντουνιάς
Είδος: ταβέρνα
Ιστορία: Η ταβέρνα Ντουνιάς, του Στέλιου Τριλυράκη και της γυναίκας του Ευμορφίλης, στην ορεινή Δρακώνα Κεραμειών, κάπου 20 -δύσκολα- χιλιόμετρα νότια των Χανίων, συγκαταλέγεται ανάμεσα στις 25 κορυφαίες γαστροτουριστικές εμπειρίες του πλανήτη, σύμφωνα με τους ειδικούς συντάκτες των «New York Times». Ιδιοπαραγωγή των περισσότερων υλικών, από κρέατα και τυριά μέχρι λαχανικά, σιτάρι και κριθάρι, μαγείρεμα σε στόφες, παρασιές και ξυλόφουρνους, αξιοποίηση στο έπακρο των πρώτων υλών και γεύσεις βαθιάς νοστιμιάς, εξηγούν ίσως αυτό τον χαρακτηρισμό.
Σερβίρει: Δεν υπάρχει σταθερό μενού, μια και όλα εξαρτώνται από την εποχή και τη διαθεσιμότητα. Εμείς πάντως απολαμβάνουμε το ψωμί, τη σαλάτα και το τυρί, ενώ δοκιμάζουμε με κλειστά -από ευχαρίστηση- μάτια οτιδήποτε φτάσει στο τραπέζι μας. Α.Α.
Τιμή: €-€€
Δρακώνα Κεραμειών, Χανιά, τηλ. 28210 65083
Ηλιομανώλης
Είδος: ταβέρνα
Ιστορία: Πριν από 30 χρόνια ο Μανώλης και η Μαρία Ηλιάκη μετέφεραν το μικρό τους ταβερνάκι σε έναν χώρο μεγαλύτερο, στην Κάνεβο, ακριβώς στην είσοδο του φαραγγιού «του Κοτσυφού». Ο Ηλιομανώλης μας «άφησε» το 2008, όμως η κυρία Μαρία με άξιους βοηθούς την κόρη της Χρυσούλα και τον Μανούσο, τον γαμπρό της, συνεχίζουν να προσφέρουν την πιο γνήσια και ανεπιτήδευτη εκδοχή της ρεθυμνιώτικης μαγειρικής.
Σερβίρει: Οι μικρές κατσαρόλες έχουν κάθε μέρα διαφορετικό περιεχόμενο, που με καμάρι αποκαλύπτουν σε κάθε πελάτη. Στις αδυναμίες μας η ξινομυζήθρα, οι ασκορδουλάκοι και οι αγκινάρες τουρσί, το χωριάτικο κοκκινιστό κοτόπουλο, δικής τους εκτροφής, το αρνάκι λεμονάτο ή κοκκινιστό και οι σουπιές με τα μάραθα. Α.Α.
Τιμή: €
Κάνεβος Αγίου Βασιλείου, Ρέθυμνο, τηλ. 28320 51053
Μάνταλος
Είδος: ταβέρνα- εστιατόριο
Ιστορία: Οι Μαργαρίτες, λιγότερο από 30 χιλιόμετρα στα νοτιοανατολικά του Ρεθύμνου, είναι ένα όμορφο χωριό με έντονα ενετικά στοιχεία. Φημίζεται για τα πολλά εργαστήρια αγγειοπλαστικής που φιλοξενεί ακόμα και σήμερα και τα οποία αποτελούν έναν επιπλέον πόλο έλξης για τους επισκέπτες. Στο κέντρο σχεδόν του χωριού η ταβέρνα Μάνταλος προτείνει ένα καλά εκτελεσμένο μείγμα αστικής και παραδοσιακής κρητικής κουζίνας, η οποία σερβίρεται σε μια αυλή με μουριές και θέα.
Σερβίρει: Τα κλασικά του καλοκαιριού, γεμιστά, μπριάμ, μουσακά, μελιτζάνες, ντολμάδες και ανθούς, αλλά και παστίτσιο, σαλιγκάρια, κουνέλι στιφάδο, κόκκορα κοκκινιστό, αρνί ή κατσίκι κοκκινιστό και αρκετά ακόμα μαγειρευτά. Ν.Δ .
Τιμή: €€
Επαρχ. Οδός Αγγελιανών-Ελεύθερνας 10, Μαργαρίτες Μυλοποτάμου, Ρέθυμνο, τηλ. 28340 92294
Ο Καφενές του Καγιαμπή
Είδος: καφενείο – ταβέρνα
Ιστορία: Κλασικό cult στέκι με καλό φαγητό στην καρδιά της πόλης, λίγα λεπτά με τα πόδια από τα «Λιοντάρια» του Μοροζίνι. Κάθε τοίχος του μικρού μαγαζιού είναι εξαιρετικά αφιερωμένος. Ο ένας, στους καλλιτέχνες που αγαπά ο Καγιαμπής (Δημήτρης Καγιαμπάκης επισήμως), ο δεύτερος, στους αγωνιστές του νησιού. Ο τρίτος είναι αφιερωμένος σε αφίσες με καλλιτεχνικά δρώμενα σε όλο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων και παραστάσεις Μπρεχτ.
Σερβίρει: Απολύτως κρητικά, εποχικά και νόστιμα. Αγκιναροκούκια, χοχλιούς, τσιμούλια, ομελέτες, κουκόφαβα, κόκορα με σιουφιχτά, συκωταριά, πατάτες τηγανητές και άλλα, όλα προσεγμένα και καλομαγειρεμένα. Κρασί από ασκό και ρακή χύμα. Ν.Δ.
Τιμή: €
Μονοφατσίου 12, Ηράκλειο, τηλ. 2810 226286
Ρούσσος
Είδος: ταβέρνα
Ιστορία: Στην πλατεία του χωριού, δίπλα στη σχολή του Ross Daly, η Ειρήνη μαγειρεύει μετά μουσικής γνήσια κουζίνα της ορεινής Κρήτης με γνώση και χαμόγελο για Έλληνες και ξένους που θα βρεθούν στο Χουδέτσι.
Σερβίρει: Αγνόπιτες με μυζήθρα, χοχλιούς, καπρικό (χοιρινό ψημένο πάνω σε νεραντζόφυλλα), κότα βραστή με πιλάφι, λαδερά με χόντρο, λουκάνικα και σχάρας, ομελέτες με άγρια σπαράγγια και αβρωνιές, όλα μαγειρεμένα με αγάπη και φροντίδα. Ν.Δ.
Τιμή: €€
Χουδέτσι, Ηράκλειο, τηλ. 28107 42189
Εαρινό
Είδος: ταβέρνα – εστιατόριο
Ιστορία: Οι Κάτω Ασίτες είναι ένα μεγάλο, παλιό κεφαλοχώρι στις ανατολικές πλαγιές του Ψηλορείτη. Μερικές εκατοντάδες μέτρα από την πλατεία του χωριού, στον δρόμο για την ιστορική μονή Γοργολαΐνη, η ταβέρνα προσφέρει τυπικές κρητικές γεύσεις σε ένα ιδιαίτερα εκλεπτυσμένο περιβάλλον με εντυπωσιακή θέα. Ιδανική στάση για φαγητό ύστερα από επίσκεψη στα οινοποιεία της περιοχής.
Σερβίρει: Αρνί αντικρυστό, συνήθως τα σαββατοκύριακα, αρνί ψητό στον ξυλόφουρνο με πατάτες-λουκούμι, ντολμάδες, ανθούς, βλίτα βραστά, χοχλιούς μπουμπουριστούς με ξίδι και δενδρολίβανο, ομελέτες με παραπούλια ή άλλα χόρτα στον καιρό τους, χωρίς να λείπουν τα γεμιστά, τα ντόπια λουκάνικα και οι πίτες. Α.Α.
Τιμή: €€
Κάτω Ασίτες, Ηράκλειο, τηλ. 28108 61528
Η Στροφή της Γεύσης
Είδος: ταβέρνα
Ιστορία: Περίπου 40 χιλιόμετρα νότια του Ρεθύμνου, πάνω στον βασικό δρόμο που ξεκινά από την πόλη και διασχίζει το Αμάρι φτάνοντας μέχρι το Τυμπάκι, ο παπα-Μανώλης και η παπαδιά του, η Ελένη, χειμώνα-καλοκαίρι υποδέχονται φίλους και περαστικούς με ρακές και καλομαγειρεμένα φαγητά από την τοπική παράδοση, ακολουθώντας τον κύκλο της φύσης.
Σερβίρει: Μπορεί να βρει κανείς κοιλιδάκια, χορτόπιτες, ομελέτα, κάποτε και με αγκινάρες στην εποχή τους, αρνάκι ή κατσικάκι στον φούρνο, κάνα λαδερό ή παστίτσιο, χοχλιούς μπουμπουριστούς, παϊδάκια στα κάρβουνα, ωραίες πατάτες κομμένες στο χέρι και χορταστικές σαλάτες. Α.Α.
Τιμή: €-€€
Βυζάρι Αμαρίου, Ρέθυμνο, τηλ. 28330 41258
Ευγωνία
Είδος: παραδοσιακή ταβέρνα με ψάρι
Ιστορία: Ο Νεκτάριος Χαλακατεβάκης έστησε μια ταβέρνα υψηλών επιδόσεων και απαιτήσεων σε έναν κρυμμένο δρόμο των Χανίων, μακριά από κάθε πιάτσα. Ευτυχώς τον έχουν ανακαλύψει εκείνου που ψάχνουν σωστό φαγητό στην πόλη.
Σερβίρει: Κάθε μέρα στον μαυροπίνακα έχει τη λίστα των μαγειρευτώ που ποτέ δεν είναι ίδια. Ψωνίζει καθημερινά στη λαϊκή, φέρνει άγρια χόρτα και μυρωδικά και έχει πάντοτε ολόφρεσκο ψάρι και θαλασσινά. Για αυτά θα πρέπει να εμπιστευθείτε τις προτάσεις του τόσο στην επιλογή όσο και στον τρόπο μαγειρέματος. Ν.Δ.
Τιμή: €-€€
Μυλωνογιάννη 120, Χανιά, τηλ. 28210 59420
Κρούστας ‒ Σταυρακάκης
Είδος: ταβέρνα
Ιστορία: Από το 1968 σε συνεχή λειτουργία, η ταβέρνα σερβίρει αυστηρά τοπική κουζίνα στο χωριό Κρούστας, απ’ όπου και το όνομά της. Με υψόμετρο 540 μ. και γύρω στους 500 κατοίκους, το χωριό που διοικητικά ανήκει στον Άγιο Νικόλαο παραμένει ζωντανό όλο τον χρόνο. Υπεύθυνοι για το μαγαζί η Πηνελόπη και ο Κωνσταντίνος Σταυρακάκης, αφοσιωμένοι με πάθος στον τόπο τους.
Σερβίρει: Τα άπαντα της λασιθιώτικης κουζίνας. Κατσίκι ή αρνί βραστό με τον ζωμό του ή με χειροποίητα δικά τους ζυμαρικά μαγειρεμένα σύζουμα (στον ζωμό) με ξερό αθότυρο τριμμένο. Ντολμαδάκια με χόντρο, νεράτες μυζηθρόπιτες, πιλάφι, κατσίκι με κολοκυθάκια ή φασολάκια, μελιτζάνες με χόντρο και τηγανητές πατάτες, χοντροκομμένες και μελωμένες. Ν.Δ.
Τιμή: €-€€
Κρούστας, Άγιος Νικόλαος, Λασίθι, τηλ. 2841051362
Τα κείμενα υπογράφουν: Ανδρέας Ανδρουλιδάκης, Νανά Δαρειώτη – Φωτογραφίες: Νίκος Κόκκας, Περικλής Μεράκος
Σημείωση: €: -20€/ €€: -35€/ €€€: 35+€
