Σύμβολα της ευζωίας, της γονιμότητας και του πλούτου τα καρύδια, συχνά παρομοιάζονται με τον ανθρώπινο εγκέφαλο. Γνωρίζετε ό,τι έχουν ισχυρισμούς υγείας και συμβάλουν στη μείωση της «κακής» χολυστερόλης; Ό,τι η κατανάλωσή τους βελτιώνει το μικροβίωμα του εντέρου; Ό,τι περιέχουν θεραπευτικά αλλά ευαίσθητα έλαια γι’ αυτό πρέπει να διατηρούνται στο ψυγείο;
Από πού κρατούν οι ρίζες τους
Από τους αρχαίους χρόνους μέχρι σήμερα, τα καρύδια έχουν αποτελέσει σημαντικό μέρος της διατροφής και του πολιτισμού ανθρώπων σε διάφορα μέρη του κόσμου. Οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι, τα θεωρούσαν σύμβολα της ευλογίας και της ευημερίας και τα χρησιμοποιούσαν σε τροφές και θρησκευτικά τελετουργικά. Στον Μεσαίωνα, ήταν επίσης δημοφιλή στη διατροφή και χρησιμοποιούνταν ευρέως στη μαγειρική, ενώ θεωρούνταν επίσης σύμβολα πλούτου. Ακόμα και στις μέρες μας, στα σύγχρονα ήθη και έθιμα, θεωρούνται σύμβολα γονιμότητας γι’ αυτό και προσφέρονται μαζί με μέλι, στα νιόπαντρα ζευγάρια.
Όπως πληροφορούμαστε από τις αναφορές του ακαδημαϊκού Άντριου Ντάλμπυ, σύμφωνα με τα ευρήματα γύρης, οι καρυδιές είχαν σχεδόν εξαφανιστεί από τη νότιο Ευρώπη και τη δυτική Μικρά Ασία κατά τη διάρκεια της τελευταίας περιόδου των παγετώνων. Εξαπλώθηκαν ξανά στα τέλη της 2ης χιλιετίας π.Χ, ίσως με ανθρώπινη παρέμβαση, Ωστόσο, δεν υπάρχουν απολύτως σίγουρες αποδείξεις ότι οι αρχαίοι Έλληνες ήταν οι πρώτοι που καλλιέργησαν την καρυδιά, παρότι θεωρείται ότι είναι ενδημική στην περιοχή των Βαλκανίων και της Μικράς Ασίας, περιοχές δηλαδή που κατοικούσαν και οι αρχαίοι Έλληνες. Επομένως, είναι πιθανόν να γνώριζαν την καλλιέργεια των καρυδιών ή έστω να τα συλλέγανε από άγριες καρυδιές, στο φυσικό τους περιβάλλον.
Επίσης, παρότι οι αρχαίοι Έλληνες ασχολούνταν ενεργά με τη γεωργία και την καλλιέργεια διάφορων φυτών, όπως η ελιά, το αμπέλι, το σιτάρι και άλλα, δεν μπορούμε να πούμε με σιγουριά και ακρίβεια την ιστορία της καλλιέργειας των καρυδιών. Το φουντούκι (λεπτοκάρυο), που περιγράφεται από τον Θεόφραστο (Περί Φυτών Ιστορίας, ΙΙΙ, 15, 1-2) καλλιεργείτο στο κλασικό Αιγαίο.
Είναι εκπληκτικό το γεγονός πως αυτοί οι ξηροί καρποί είχαν ονομασίες οι περισσότερες από τις οποίες υπαινίσσονται ανατολίτικη καταγωγή. Η λέξη «κάρυον» δήλωνε γενικώς μεν τους ξηρούς καρπούς, ειδικώς δε το καρύδι, αλλά το καλλιεργημένο καρύδι ονομαζόταν βασιλικόν ή πέρσικο κάρυον. Το φουντούκι ονομάστηκε αργότερα λεπτοκάρυο και ποντικόν κάρυον. Το επίθετο ποντικόν δήλωνε την καταγωγή του καρπού από τον Πόντο ή τη Μαύρη Θάλασσα, από το ελληνιστικό βασίλειο του Πόντου, στις νοτιοανατολικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας. Νωρίτερα ονομάζονταν ηρακλεωτικά κάρυα, από τη Ηράκλεια του Πόντου, λίγο δυτικότερα. Σήμερα, «καρύδι» ονομάζεται ο καρπός οποιουδήποτε δέντρου του γένους Juglans (οικογένεια Juglandaceae), ιδίως του περσικού ή αγγλικού καρυδιού, Juglans regia.
Ισχυρισμοί υγείας για την καρδιά, τις λοιμώξεις, τα δόντια και το πεπτικό σύστημα
Η καρυδιά εκτιμάται πολύ για τους καρπούς της, οι οποίοι αποτελούν μια εξαιρετικά θρεπτική πηγή τροφής. Είναι πλούσια σε έλαιο που αποτελείται από ακόρεστα λιπαρά οξέα, πρωτεΐνες, βιταμίνες και μέταλλα. Οι πυρήνες περιέχουν μεγάλη ποικιλία φλαβονοειδών, φαινολικών οξέων και συναφών πολυφαινολών, οι οποίες έχουν καλές αντιοξειδωτικές, αντιαθηρογόνες, αντιφλεγμονώδεις και αντικαρκινικές ιδιότητες.
Κλινικά αποδεδειγμένα, μια διατροφή πλούσια σε καρύδια θεωρείται ότι έχει προστατευτική δράση στην καρδιά. Τα εκχυλίσματα φλοιού ή φύλλων χρησιμοποιούνται παγκοσμίως στην παραδοσιακή ιατρική για τη θεραπεία διαφόρων παθήσεων, συμπεριλαμβανομένων μυκητιασικών λοιμώξεων όπως η Candida, για την αναστολή της ανάπτυξης βακτηρίων που ευθύνονται για οδοντικές πλάκες και προβλήματα στοματικής υγιεινής ή για την αύξηση του επιπέδου ινσουλίνης σε διαβητικούς ασθενείς.
Άλλες μελέτες δείχνουν ότι η κατανάλωση καρυδιών μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των συνολικών επιπέδων χοληστερόλης καθώς και της «κακής» χοληστερόλης LDL. Η τακτική κατανάλωσή τους, μπορεί να βοηθήσει να διατηρηθούν υγιή τα τοιχώματα των αρτηριών και μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση του τύπου της φλεγμονής που οδηγεί σε καρδιακές παθήσεις.
Πρόσφατα, το συμβούλιο των καρυδιών της Καλιφόρνια California Walnut Abroad, παρουσίασε τα αποτελέσματα μιας μελέτης που έδειξε ότι η κατανάλωση καρυδιών επηρεάζει τη σύνθεση και τη λειτουργία του εντερικού μικροβιώματος, αυξάνοντας τη σχετική αφθονία των βακτηρίων στις ομάδες που παράγουν βουτυρικό οξύ, στοιχεία που μειώνουν τα μικροβιακά παραγόμενα, προφλεγμονώδη οξέα και την LDL χοληστερόλη.
Γιατί ταγγίζουν τα καρύδια;
Τα καρύδια περιέχουν υψηλά ποσοστά ακόρεστων λιπαρών και το τάγγισμα προκύπτει λόγω μιας διαδικασίας που ονομάζεται οξείδωση. Η οξείδωση συμβαίνει όταν τα λιπαρά τους αντιδρούν με την έκθεση τους στον αέρα, το φως και την υγρασία, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται άσχημες γεύσεις και οσμές. Η αποθήκευσή τους σε ακατάλληλες συνθήκες, όπως σε ανοιχτά δοχεία ή σε θερμό και υγρό περιβάλλον, μπορεί να επιταχύνει και να αυξήσει την πιθανότητα οξείδωσης και ταγγίσματος.
Για να αποφύγετε το τάγγισμα, είναι σημαντικό να τα φυλάσσετε σε αεροστεγή δοχεία που αποθηκεύονται σε δροσερό, ξηρό και σκοτεινό μέρος. Επιπλέον, η αγορά ξηρών καρπών σε μικρότερες ποσότητες και η κατανάλωσή τους μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα μπορεί να συμβάλει στην ελαχιστοποίηση του κινδύνου ταγγίσματος. Οι σύγχρονες πρακτικές, συμβουλεύουν ότι η φρεσκάδα τους διατηρείται για μεγάλο χρονικό διάστημα όταν φυλάσσονται στο ψυγείο ή ακόμα και στην κατάψυξη.
10 προϊόντα ελληνικής παραγωγής που ξεχωρίσαμε
Ένας ακόμα τρόπος για την κατανάλωση φρέσκων καρυδιών, χωρίς τάγγισμα, είναι η γνωριμία και προμήθειά τους από παραγωγό, τον οποίο εμπιστευόμαστε και ο οποίος θα προτείνει την καλύτερη ποιότητα. Εμείς, ξεχωρίσαμε μερικούς αξιόλογους Έλληνες παραγωγούς, ομάδες παραγωγών ή μικρούς οικοτέχνες, και σας τους παρουσιάζουμε.
Καρύδια με κέλυφος σε σάκο από λινάτσα, από την Κορινθία
Η ιστορία του Χρήστου Παπαθάνου ξεκινάει το 2017, όταν αποφασίζει μαζί με την οικογένειά του να επιστρέψει στη γενέτειρά του, τη Λαύκα Κορινθίας και να δημιουργήσει ένα πρότυπο κτήματος καλλιέργειας καρυδιών. Επειδή δεν ήταν ικανοποιημένος από την ποιότητα και την παραγωγικότητα των τοπικών καρυδιών (βασιλικές καρυδιές) αποφάσισε να διερευνήσει εναλλακτικές λύσεις. Έτσι, σε έκταση 20 στρεμμάτων, φύτεψε 500 καρυδιές της ποικιλίας Chandler από την Dordogne της Γαλλίας. Σταδιακά, αποκτήθηκαν επί πλέον 55 στρέμματα γης τα οποία αφού βελτιώθηκαν, φυτεύτηκαν διαδοχικά με καρυδιές ίδιας ποικιλίας. Σήμερα, σε 3 κτήματα, συνολικής έκτασης 75 στρεμμάτων, καλλιεργούνται 1.300 καρυδιές υψηλής ποιότητας. Όπως τον παλιό «καλό καιρό», σε σάκο από λινάτσα, συσκευάζει η Καρυών Αγροτική, τον Νο2 σε μέγεθος καρπό. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε εδώ: https://www.karyonfarm.gr/.
Σκίουρος με καρύδια κελυφωτά, από την Κοζάνη
Από την περιοχή Πετρανά της Κοζάνης, έρχεται αυτή η συσκευασία που έχει καταχωρημένα δικαιώματα στον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (OBI), η οποία σχεδιάστηκε για την προώθηση και την ανάδειξη των καρυδιών με κέλυφος. Σε αυτή τη συσκευασία γνωρίζουμε την ημέρα τυποποίησης, τη χρονιά συγκομιδής και την ημερομηνία λήξης, αποφεύγοντας την αγορά παλαιών ξηρών καρπών και το σημαντικότερο, έχουμε έλεγχο της προέλευσής τους. Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε μαζί τους στο 698 203 4531.
Ψίχα καρυδιού ωμή, από τον Όλυμπο
Το ταξίδι των προϊόντων Nuthill, που γεννήθηκε στους πρόποδες του Ολύμπου , ξεκινάει από τις ρίζες της Ομάδας Παραγωγών «Πολύδενδρος», που στοχεύει στην τυποποίηση ανώτερης ποιότητας καρυδιών, βούτυρων καρπών και άλλων φυσικών προϊόντων με βάση το καρύδι. Μέσα από μια δυνατή σχέση εμπιστοσύνης που έχουν αναπτύξει με τους συνεργάτες – παραγωγούς, συμβάλλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη του τόπου τους. Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στο https://www.nuthill.com.gr/.
Καρύδια χωρίς κέλυφος
Το αγρόκτημά Υγαία βρίσκεται στην ορεινή Βαρβίτσα του Πάρνωνα, σ’ έναν τόπο αφοπλιστικά απροσποίητο και αυθεντικό, με εύφορο έδαφος για ιδέες και δημιουργία. Δημιουργός είναι ο τεχνολόγος γεωπόνος Αλέξανδρος Βλητάς, που ανέλαβε να αξιοποιήσει το αγρόκτημα που κληρονόμησε. Μύρτιλο, γκότζι μπέρι και αρώνια είναι οι νέες καλλιέργειες, ωστόσο τα καρύδια αποτελούν σήμα κατατεθέν για το υψόμετρο που βρίσκεται η έδρα του. Επισκεφθείτε το http://www.ygea.gr/ για να μάθετε περισσότερες πληροφορίες.
Θυμαρίσια καρύδια από τη Θράκη
Η εταιρία Γκρίζο Πράσινο έχει γίνει γνωστή για την ανώτερη ποιότητα αποξηραμένων φαρμακευτικών φυτών και για τα εκλεκτά αφεψήματα με τα εμπνευσμένα ονόματα. Μια ακόμα ιδέα για «βοτανική εμπειρία» αποτελεί ένα ιδιαίτερο σνακ που τυποποιείται σε μικρό μέγεθος και περιέχει καρύδια δικής τους παραγωγής, αρωματισμένα με χοντρό αλάτι και βιολογικό θυμάρι. Η παραγωγή είναι περιορισμένη και μπορείτε να μάθετε περισσότερες πληροφορίες στο https://grizoprasino.com/.
Γλυκό κουταλιού καρυδάκι από τη Θάσο
Ένα από τα κατ’ εξοχήν παραδοσιακά γλυκά κουταλιού, αποτελεί το άγουρο καρυδάκι που βρίσκουμε κυρίως στα νησιά του Αιγαίου. Με καταγωγή από τη Θάσο και την οικογενειακή επιχείρηση Melissa με έδρα τον Ποτό, έρχεται αυτή η παραδοσιακή γεύση στη μεταλλική συσκευασία όπως συνήθιζαν να τυποποιούν στο παρελθόν τα γλυκά του κουταλιού. Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες στο https://melisathassos.gr.
Καρυδόψιχα από τις Σέρρες
Στην περιοχή Νέος Σκοπός, βρίσκεται η έδρα των προϊόντων Mamaserra. Παρόντες σε όλη τη διαδικασία, από τη συγκομιδή έως τη συσκευασία των προϊόντων, εξασφαλίζουν εκλεκτή ποιότητα, προσφέροντας στους καταναλωτές τρόφιμα υψηλής θρεπτικής αξίας. Παρασκευασμένα με φυσικές παραδοσιακές μεθόδους, διατηρούν την αλυσίδα αξίας σε κάθε στάδιο, από το χωράφι στο ράφι, σύμφωνα με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης, για το περιβάλλον και την κοινωνία. Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στο https://mamaserra.gr.
Καρυδέλαιο
Το πιεστήριο ελαιούχων σπόρων ψυχρής έκθλιψης «Γιαχανάς» είναι μια σύγχρονη εταιρεία παραγωγής προϊόντων από ελαιούχους καρπούς και σπόρους. Παράγουν μια μεγάλη γκάμα από έλαια ψυχρής έκθλιψης, βούτυρα καρπών και άλευρα ελαιούχων καρπών και σπόρων. Αυτό το καρυδέλαιο είναι αποτέλεσμα ψυχρής έκθλιψης από μη επεξεργασμένο και ωμό καρύδι, χωρίς προσμίξεις. Έχει υψηλή διατροφική αξία και μπορείτε να το βρείτε, επικοινωνώντας στο https://www.giachanas.gr/.
Μέλι με καρύδια
Η μελισσοκομία Αρτέμιδας, του Παναγιώτη Καραβασίλη ξεκίνησε τη δραστηριότητα το 2016 με λίγα μελίσσια που με την πάροδο των χρόνων και όσο αναβαθμιζόταν η τεχνογνωσία, αυξήθηκε η δυναμικότητα χωρίς όμως να χάνετε η αγάπη για τον μαγικό κόσμο της μέλισσας. Συνειδητά, δεν στοχεύει στην ποσοτική παραγωγή μελιού αλλά κυρίως στην ποιοτική και κυρίως φυσική. Εκτός από τα μέλια, έχει αναπτύξει και μία σειρά υπερτροφών που συνδυάζονται με μέλι, όπως είναι αυτή η περίπτωση με θυμαρίσιο μέλι και ελληνικά, βιολογικά καρύδια. Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες στο https://artemishoney.com.
Λικέρ καρυδάκι
Ο αγροτουριστικός συνεταιρισμός γυναικών Τριγώνου Έβρου, «η Γαία» είναι ένας από τους μακροβιότερους στην Ελλάδα καθώς μετρά 25 χρόνια ζωής, στο ίδιο σημείο που ξεκίνησε. Ένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του συνεταιρισμού, αποτελεί το γεγονός πως από την ίδρυσή του, εδρεύει αδιάλειπτα μέχρι σήμερα στο χωριό Σπήλαιο που σήμερα έχει περίπου 300 κατοίκους, οι οποίοι ασχολούνται κυρίως με τον πρωτογενή τομέα και την αγροτική παραγωγή. Πίτες, ζυμαρικά, μαρμελάδες, γλυκά κουταλιού αλλά και ηδύποτα παράγονται με τον παραδοσιακό τρόπο. Αυτό το λικέρ καρύδι παράγεται με άγουρους καρπούς από τα φορτωμένα δέντρα της περιοχής. Περισσότερες πληροφορίες για τον συνεταιρισμό και τα προϊόντα θα βρείτε στο https://gaia-evros.gr/.
