Πόσο εύκολο είναι να κατανοήσουμε τις δομικές αλλαγές που φέρνει η κλιματική κρίση στην καθημερινότητά μας και να αποδεχθούμε ότι τα πάντα αλλάζουν ραγδαία;
Αυλές και λάστιχα με καυτό από τον ήλιο νερό, παρτέρια με δυόσμους και θυμάρια, αγιόκλημα και γιασεμιά, λευκές κουρτίνες στα παράθυρα, μεσημεριανός ύπνος σε λιασμένα σεντόνια. Τότε που το καλοκαίρι ήταν απλό, ένας υπαίθριος βίος που απλωνόταν από την πρωτεύουσα μέχρι το πιο μικρό χωριό, με τις αισθήσεις οξυμένες και χαλαρωμένα από την κόπωση της ζέστης μέλη.
Σήμερα, κλεισμένοι οι περισσότεροι σε χώρους κλιματιζόμενους, μετακινούμενοι με μέσα κλιματιζόμενα, βλέπουμε τον υπαίθριο βίο σε ταινίες, τον διαβάζουμε σε βιβλία και τον απολαμβάνουμε –αν είμαστε τυχεροί– τις λίγες ημέρες που θα ταξιδέψουμε εκτός πλαισίου. Ένα πλαίσιο ωστόσο που φέρουμε μαζί μας, σαν δεύτερη επιδερμίδα, καθώς μας κάνει να νιώθουμε ασφαλείς. Και χάνουμε ίσως τα βασικά συστατικά της εποχής, τη χαλαρότητα και την απαλλαγή από σύνθετες απαιτήσεις.
Πολλή η ζέστη για μαγείρεμα, πολλή και η κούραση της χρονιάς που βαραίνει στους ώμους. Η κουζίνα, όμως, παραμένει ο τόπος όπου συντελούνται καθημερινά μικρά γευστικά θαύματα.
Εγγεγραμμένος στο DNA μας ο αυτοσχεδιασμός, βασικό στοιχείο των γυναικείων μαγειρικών, κυριαρχεί σε πιάτα του ελάχιστου χρόνου και της ήσσονος προσπάθειας. Φρέσκες σαλάτες, φαγητά μαγειρεμένα τις λιγοστές πιο δροσερές ώρες της ημέρας και φυλαγμένα στο ψυγείο, αυγά και γρήγορες πίτες, πατάτες τηγανητές, δροσερά γλυκά. Πιάτα για την οικογένεια, για τους φίλους που θα έρθουν, συνταγές για έναν, σνακ για τις ταινίες στο ιδιωτικό μας θερινό σινεμά – του σαλονιού ή της βεράντας.
Το καλοκαίρι μάς ζητάει επιτακτικά να ακολουθήσουμε τους ρυθμούς του. Τους ίδιους ρυθμούς που συναντήσαμε με την Ηλένα Κρητικού στο «μεγάλο στομάχι της πόλης», την Κεντρική Αγορά του Ρέντη, εκεί που καταλαβαίνεις πόση τροφή χρειάζεται η πρωτεύουσα καθημερινά για να υπάρξει. Ζήσαμε 24 ώρες με τους ανθρώπους που εργάζονται εκεί, σε κάθε πόστο, μοιραστήκαμε το πρωινό, το κολατσιό και το γεύμα μας, ακούσαμε τις ιστορίες τους, πήραμε μαθήματα ζωής.
Πήγαμε και στον Πειραιά, στα off Broadway μαγαζιά του, με οδηγό τη γέννημα θρέμμα Πειραιώτισσα Ιωάννα Ζέρβα, από γειτονιά σε γειτονιά, και φάγαμε μαζί της στα καλύτερα του κάθε είδους, την ώρα που έπεφτε ο ήλιος και δρόσιζε λιγάκι ο τόπος.
Προσπαθήσαμε τελικά να χαρτογραφήσουμε τη θερινή καθημερινότητά μας και καταλήξαμε για μία ακόμη φορά στο συμπέρασμα ότι, ναι, είναι summertime and the living is easy, με τη σπαρακτικά ροκ φωνή της Τζάνις Τζόπλιν.
Φωτογραφίες: Αντώνης Γιαμούρης, Κωνσταντίνος Σοφικίτης