Προσωπικά, έχω επισκεφτεί την Ικαρία αρκετές φορές ως τόπο καλοκαιρινών διακοπών, αφού είναι ένας από τους προορισμούς που αναφέρεται αρκετά συχνά από πολλά άτομα της γενιάς μου, με το που φτάνουμε στα μέσα της άνοιξης. Από τις βασικές, αν όχι η βασικότερη, ατραξιόν του νησιού, αποτελούν τα περίφημα πανηγύρια της, τα οποία δείχνουν να είναι όλο και πιο πολυπληθή χρόνο με τον χρόνο, με πολλούς από τους παραθεριστές να διοργανώνουν αντίστοιχα και στην Αθήνα με τον γυρισμό τους, έχουν δεν έχουν σχέση με την Ικαρία.
Επειδή ακριβώς, όμως, το έθιμο αυτό έχει τόση μεγάλη απήχηση, προκειμένου να ικανοποιηθούν όλοι οι επισκέπτες και –δικαίως– η οικονομία του νησιού, η οποία, όπως είναι λογικό, πρέπει να κινηθεί έντονα τους καλοκαιρινούς μήνες, ορισμένα από τα εν λόγω πανηγύρια έχουν χάσει τον καθαρά παραδοσιακό τους χαρακτήρα και λειτουργούν περισσότερο σαν αφορμές για ξέφρενο party και λιγότερο με την κλασική τους υπόσταση (κάτι για το οποίο αν πρέπει να κατηγορηθεί κάποιος, αυτοί θα πρέπει να είναι οι Αθηναίοι τουρίστες και όχι οι μόνιμοι κάτοικοι του νησιού).
Φυσικά, τα αυθεντικά ικαριώτικα γλέντια υπάρχουν και ακμάζουν ακόμα, με ένα από τα πιο ιδιαίτερα να είναι αυτό που συμβαίνει στο πλαίσιο του εορτασμού της 25ης Μαρτίου στην Ιερά Μονή Ευαγγελιστρίας του Μαυριανού. Τηγανίζεται μπακαλιάρος, ενώ οι γυναίκες του χωριού, και όποιος άλλος θελήσει να βοηθήσει, ετοιμάζουν σκορδαλιά και πατατοσαλάτα, ενίοτε και σαλάτα λάχανο-καρότο, τα οποία σερβίρονται όλα μαζί ως μία μερίδα, έναντι ενός μικρού αντιτίμου.
Τα έσοδα συμβάλλουν στη συντήρηση και τις όποιες ανάγκες του μοναστηριού, το οποίο δεν έχει πλέον μοναχούς. Πρόκειται για ένα έθιμο που κρατάει περισσότερο από 100 χρόνια και που πραγματοποιείται στα κελιά της μονής, στα οποία μετά ή και παράλληλα με το γεύμα μαζεύονται ντόπιοι και επισκέπτες με τα όργανά τους, σχηματίζουν μικρές άτυπες «σκηνές» και δημιουργούν συνθήκες γλεντιού που διαρκεί για ώρες.
Η μουσική παίζεται τόσο από επαγγελματίες που θα τύχει να βρίσκονται εκεί όσο και από ερασιτέχνες – είναι γνωστό άλλωστε ότι ένα μεγάλο ποσοστό των Ικαριωτών σχετίζονται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο με τη μουσική και πολλοί παίζουν κάποιο όργανο.
Σε ό,τι αφορά τα άτομα που συμμετέχουν στην εκδήλωση, στη συντριπτική τους πλειονότητα είναι ντόπιοι, με ένα μικρό κομμάτι να είναι επισκέπτες, κυρίως από τα γύρω χωριά. Η εκδήλωση γίνεται χωρίς ρεύμα ή κάποια γεννήτρια, αλλά μόνο υπό το φως των κεριών, κάτι που κάνει τους παρευρισκόμενους να νιώθουν πως έχουν αφήσει πίσω τους το 2024 και βρίσκονται στο παρελθόν του νησιού.
Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι από την εποχή της πανδημίας κι έπειτα, ο πληθυσμός του νησιού έχει αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό, είτε με κόσμο να επιστρέφει, είτε με άτομα που επειδή αγάπησαν την Ικαρία, θέλησαν να τη μετατρέψουν στη μόνιμη κατοικία τους.
Όσο λοιπόν αυξάνονται οι μόνιμοι κάτοικοι, όσο και αυτοί που επιλέγουν τον τόπο για τις διακοπές τους, θα πρέπει να θυμόμαστε πως έθιμα σαν και αυτό στην Ιερά Μονή της Ευαγγελιστρίας του Μαυριανού, όπως και πολλά ακόμη, χρειάζονται τον σεβασμό όλων προκειμένου να συνεχίσουν να υπάρχουν αναλλοίωτα στον χρόνο και να εξακολουθούν να προσφέρουν εμπειρίες που μοιάζουν από καιρό χαμένες στην ιστορία.
Φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Σοφικίτης
