Οι διατροφικές συνήθειες στην αρχαιότητα προφανώς δεν ήταν ίδιες με τις σημερινές. Μπαίνουμε λοιπόν στα «Μαγειρεία των αρχαίων» με την καθοδήγηση της δημοσιογράφου Μαρίας Θερμού και αυτή τη φορά γνωρίζουμε καλύτερα τον τρόπο που αξιοποιούσαν τα αβγά των πουλερικών τους.
Οι κότες, τα ορτύκια και οι χήνες εκτρέφονταν στην αρχαιότητα για το κρέας και φυσικά και για τα αβγά τους τα οποία σερβίρονταν ως ορεκτικά ή ως επιδόρπιο. «Την κληρονομιά που μου άφησε ο συγχωρεμένος ο πατέρας μου την έφαγα και δεν άφησα τίποτα μέσα σε λίγους μόνο μήνες, όπως θα ρουφούσα ένα αβγό» λέει ο Νικόμαχος (Δειπνοσοφιστές, Β’ 58a 9-13). Τα αβγά καταναλώνονταν ωμά (ροφητά), βρασμένα -σφιχτά ή μελάτα (πνικτά ή ημιπάγεα) αλλά και τηγανητά με γάλα και τυρί σαν ομελέτα (ωόθριον). Πολλές ήταν οι συνταγές εξάλλου στις οποίες ο κρόκος και το ασπράδι περιχύνονταν πάνω από το φαγητό.
Όσο για το ερώτημα αν η κότα έκανε το αβγό ή το αβγό έκανε την κότα, ο Αριστοφάνης είχε τη δική του απάντηση: «Η νύχτα πρώτα πρώτα γέννησε ένα ανεμογκάστρωτο αβγό» (Όρνιθες, στ. 695).
Οι γαστρονόμοι πάντως θεωρούσαν ότι τα αβγά του παγονιού και της αιγυπτιακής χήνας, που λεγόταν «χηνολώπηξ» ήταν πολύ καλύτερα από τα αβγά της κότας. Βέβαια, ελάχιστοι μπορούσαν να τα γευτούν ώστε να έχουν άποψη γιατί το παγόνι γεννά το πολύ 12 αβγά το χρόνο. Ινδικής προέλευσης και γνωστό κατά τη Μινωική εποχή, το παγόνι εξαφανίστηκε στη συνέχεια από τον ελλαδικό χώρο για να επανέλθει όμως περί τον 5ο αιώνα π.Χ. Ο Αριστοφάνης είναι ο πρώτος που κάνει αναφορά στους Όρνιθες για τα παγόνια της Αθήνας τα οποία πάντως δεν χρησιμοποιούνταν ως τροφή.
info
Μαρία Θερμού
Στα Μαγειρεία των Αρχαίων
Εκδόσεις ΟΛΚΟΣ, Σίνα 56, 106 72 Αθήνα, www.olkos.gr
σχήμα 21Χ12,5 εκ., σ. 208, τιμή 15,90
Δείτε επίσης
Γνωρίζεις τι ήταν ο σαπρίας στην αρχαιότητα;
