Από τους Κινέζους αυτοκράτορες μέχρι τον βασιλιά της Πολωνίας Αύγουστο Β’ τον Δυνατό και από τον Μάρκο Πόλο μέχρι τους μεγαλύτερους designers του σήμερα, όλοι λάτρεψαν το πολύτιμο υλικό και δημιούργησαν μοναδικές συλλογές.
Το ντελικάτο αποτέλεσμα της τέχνης της πορσελάνης λατρεύτηκε, εξυμνήθηκε και εκτιμήθηκε πανάκριβα μέσα στη διάρκεια των αιώνων.
Ο πηλός και το γυαλί, τα δύο υλικά από τα οποίδημιουργούνται τα μοναδικά αντικείμενα πορσελάνης, λειτουργούν όπως η ζύμωση του κρασιού.
Απαιτούν χρόνο, τέχνη και, πάνω απ’ όλα, πάθοςγια το τελικό αποτέλεσμα. Ο πηλός αφού εξορυχθεί πρέπει να ωριμάσει εκτεθειμένος στα στοιχεία της φύσης για 100 χρόνια.
Τόσο διάστημα απαιτείται για να γίνει εξαιρετικά φίνος ώστε να δημιουργηθεί η πορσελάνη. Από τη Λιμόζ μέχρι τις Σέβρες, από την Κίνα και την Ιαπωνία μέχρι τη Μάισεν στη Γερμανία και την Ντελφτ στην Ολλανδία, όπου λειτουργούν φημισμένα εργοστάσια κατασκευής πορσελάνης, το ταξίδι της τέχνης της πορσελάνης είναι μεγάλο και χάνεται στα βάθη των αιώνων.
Ο Μάρκο Πόλο ήταν αυτός που έφερε την πορσελάνη στην Ευρώπη ύστερα από ένα ταξίδι τουστην Κίνα κάπου στον 14ο αιώνα. Ενα μικρό γκρι-πράσινο βάζο ήταν το αντικείμενο που έφερε μαζί του και το αποκαλούσε porcellana. Οι Ευρωπαίοι λάτρεψαν την πορσελάνη και ανακάλυψαν έτσι την Κίνα ως τη χώρα που κατασκεύαζε τα φίνα αυτά αντικείμενα.
Οι Ευρωπαίοι βασιλείς και αυτοκράτορες άρχισαν να εμπλουτίζουν τις συλλογές τους με κινέζικες πορσελάνες που έκαναν χρόνια να φτάσουν στα χέρια τους. Στην Κίνα υπήρχε ταξικός διαχωρισμός στα σχέδια και τα χρώματα των πορσελάνινων σερβίτσιων ή βάζων και αγαλμάτων.
Οι πορσελάνες των κατοίκων της Απαγορευμένης Πόλης ήταν μονόχρωμες, με χρώματα αυστηρά καθορισμένα από το πρωτόκολλο. Το πασίγνωστο μοτίβο του δράκου προοριζόταν αποκλειστικά και μόνο για τον αυτοκράτορα και τις πορσελάνες του παλατιού, οι οποίες παράγονταν στην Τζινγκ Ντε Τζεν, πρωτεύουσα της πορσελάνης και μέχρι σήμερα μεγάλο κέντρο της κεραμικής τέχνης. Τα χρώματα και τη διακόσμηση των αυτοκρατορικών αντικειμένων από πορσελάνη η Ευρώπη τα ανακάλυψε έκθαμβη μετά τον 19ο αιώνα.
Λάτρης της πορσελάνης, ο Πολωνός βασιλιάς Αύγουστος Β’ ο Δυνατός αιχμαλώτισε έναν Γερμανό αλχημιστή, τον Γιόχαν Φρίντριχ Μπότγκερ ο οποίος ήξερε πώς να μετατρέψει τον μόλυβδο σε χρυσό. Αποστολή του ήταν να ανακαλύψει τηφόρμουλα για την παρασκευή λευκής πορσελάνης που μέχρι τότε γνώριζαν μόνο οι Κινέζοι και οι Ιάπωνες.
Ο βασιλιάς δήλωνε σε όλους ότι έπασχε από την «ασθένεια της πορσελάνης», μάλιστα σε μια επιστολή του ανέφερε: «Δεν γνωρίζετε ότι το ίδιο ισχύει και για τα πορτοκάλια, όπως και για την πορσελάνη; Οταν κάποιος έχει την ασθένεια του ενός ή του άλλου, θέλει πάντα κι άλλο, κι άλλο». Μόλις ο αλχημιστής βρήκε τη μυστική συνταγή, όνειρο του βασιλιά ήταν να δημιουργήσει το Παλάτι της Πορσελάνης, όπου θα εξέθετε όλη του τη συλλογή.
Τελικά πέθανε το 1733 σε ηλικία 62 ετών αφήνοντας πίσω του 9 παιδιά από έξι διαφορετικές γυναίκες και 35.798 κομμάτια πορσελάνης!
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν μουσεία πορσελάνης σε όλο τον κόσμο, ενώ κάθε χρόνο δημοπρατούνται στους μεγάλους οίκους (Sotheby’s, Christies’s κ.ά.) σπάνιες πορσελάνες από ιδιωτικές συλλογές σε απίστευτα υψηλές τιμές. Οι περισσότεροι γαλαζοαίματοι διαθέτουν στη συλλογή τους πορσελάνες από την Κίνα και την Ιαπωνία, ενώ η βασίλισσα Ελισάβετ έλαβε από τον διάσημο γερμανικό οίκοπορσελάνης Meissen ως δώρο γάμου σπάνια σερβίτσια. Στη χώρα μας σημαντικό ρόλο στην ανακάλυψη της κινεζικής κεραμικής τέχνης έπαιξε ο Χιώτης -Ελληνας της Διασποράς- Γεώργιος Ευμορφόπουλος, του οποίου η συλλογή από λιτές κινεζικές πορσελάνες εκτέθηκε και στο Μουσείο Μπενάκη, το οποίο διαθέτει τον 11τομο κατάλογο της σπάνιας αυτής συλλογής.
Το μεγαλύτερο εργοστάσιο παραγωγής πορσελάνης είναι του ουγγρικού οίκου Herend, του οποίου οι καλλιτέχνες είναι σε θέση να δημιουργήσουν έναν συνδυασμό 16.000 σχημάτων και 4.000 μοτίβων απογειώνοντας το μεγαλείο του χειροποίητου.
Πορσελάνινα αντικείμενα αξίας πολλών χιλιάδων ευρώ παράγει το ιστορικό εργοστάσιο στο Αλαχ της Βαυαρίας, τα οποία είναι περιζήτητα σε όλο τον κόσμο (ειδικά εκείνα που φτιάχτηκαν κατά την εποχή της διαχείρισης των ΕςΕς).
Στη Γερμανία το εργοστάσιο Meissen ενσαρκώνει από 1710 την απόλυτη αισθητική. Με πάνω από 700.000 μοντέλα και εκμαγεία, διαθέτει το παλαιότερο αρχείο σε καλούπια στον κόσμο. Η συγκεκριμένη πορσελάνη είναι διάσημη για το εξαιρετικά λευκό της χρώμα αλλά και την ανθεκτική της επίστρωση.
Στην Ελλάδα υπάρχουν εταιρείες που έχτισαν ένα ισχυρό brand name στην πορσελάνη ενώ πριν από λίγο καιρό ο οίκος Minas έβαλε την υπογραφή του πάνω στο πιο εύθραυστο και ντελικάτο υλικό με μια υπέρκομψη και minimal συλλογή από πορσελάνινα σκεύη καθημερινής χρήσης.
Η απόφαση να λανασαριστούν ξανά οι πορσελάνες λήφθηκε όταν βρέθηκε το ιδανικό εργοστάσιο παραγωγής στην Τσεχία, στην πόλη Μπρνο, που βγάζει τον καλύτερο πηλό στην Ευρώπη.
Η πορσελάνινη σειρά επιστρέφει μέσα από τις αγαπημένες κούπες του Ελληνα σχεδιαστή οι οποίες είναι εκ νέου διαθέσιμες για το κοινό. «Για μένα τα πάντα έχουν
να κάνουν με το σχήμα και τη χρηστικότητά του»,έλεγε ο Minas γι’ αυτό οι πορσελάνινες δημιουργίες του χαρακτηρίζονται από κίνηση και αρμονία.
Αντικείμενα και σκεύη, τα οποία είναι απαραίτητα σε κάθε σπίτι, όπως μια κούπα του καφέ, μεταμορφώνονται σε μικρά αντικείμενα πόθου. Ο ίδιος δήλωνε ότι θέλει πάντα όταν δημιουργεί ένα αντικείμενο η επαφή του ανθρώπινου χεριού μαζί του να προκαλεί «υπερδιέγερση των αισθήσεων».
Εδινε ιδιαίτερη έμφαση σε κάθε λεπτομέρεια. «Αν μπορώ να βελτιώσω έστω και ελάχιστα την καθημερινότητά μας, νιώθω ικανοποιημένος», συνήθιζε να λέει, γι’ αυτό και τα πορσελάνινα σκεύη που δημιούργησε δεν τα σχεδίασε ούτε πιο χαμηλά, ούτε πιο ψηλά, ούτε πιο λεπτά ούτε πιο χοντρά. Μέτρησε την ανθρώπινη παλάμη, τις αποστάσεις των χεριών και των δακτύλων, δημιούργησε το χερούλι στις κούπες και τα φλιτζάνια για ένα δάχτυλο ώστε να επιτρέπει την τέλεια σταθερότητα και την πιο άνετη αίσθηση.
Η νέα σειρά περιλαμβάνει φλιτζάνι και πιατάκια του καφέ αλλά και του εσπρέσο, κούπες για καφέ και τσάι ή νερό με λαβή ειδικά σχεδιασμένη για να δέχεται τα δύο δάχτυλα του χεριού χωρίς να ενοχλεί και napkin ring που κυκλοφορεί για πρώτη φορά. Αποφασίστηκε να βγει σε πορσελάνη αντί για ασήμι που ήταν η πρώτη σκέψη, και να ενταχθεί στα πορσελάνινα σκεύη καθημερινής χρήσης ως μια μικρή πολυτέλεια που υπενθυμίζει τη χρήση της υφασμάτινης πετσέτας στο τραπέζι μας.
Πηγή: Gala
Δείτε επίσης:
Vegan fish and chips; Ναι! Και μάλιστα από ανθό μπανάνας!
Κρεμμυδάκια με δαμάσκηνα: το καρδιτσιώτικο στιφάδο
Το ελληνικό φαγητό, που υμνεί ο Guardian, στη λίστα του με τα must try ευρωπαϊκά πιάτα