Εξειδίκευση στην εποχή του specialty coffee. Στο τρίτο κύμα του καφέ, οι γυναίκες του χώρου πρωταγωνιστούν στις εξελίξεις, αναπτύσσονται και ανοίγουν δρόμους για τις επόμενες.
1. Κουίδου Μαριλένα
Συνιδιοκτήτρια του Café Femenino
«Ως προϊόν, ο καφές πρωτοστατεί εδώ και χρόνια στο γίγνεσθαι της παγκόσμιας γαστρονομίας, αλλά, δυστυχώς, το ποσοστό της συμμετοχής των γυναικών σε αυτή την παραγωγική-εμπορική αλυσίδα είναι ακόμα ιδιαίτερα χαμηλό. Παρ’ όλα αυτά, η θέση της γυναίκας στον κλάδο υπήρξε πάντα κομβική και εξαιρετικής σημασίας. Τρανταχτό παράδειγμα εκείνο των γυναικών παραγωγών που μέσα στους αιώνες δεν αμείβονταν ποτέ για την εργασία τους. Τα τελευταία μόνο χρόνια κατόρθωσαν μέσα από συνεργασίες και συνεταιρισμούς να κινητοποιήσουν το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινότητας, εξάγοντας τους εξαιρετικής ποιότητας καφέδες τους και αποκτώντας έτσι φωνή, υπόσταση και καταξίωση διεθνώς. Οι γυναίκες παίζουν καθοριστικό ρόλο σε όλα τα στάδια της αλυσίδας: στην καλλιέργεια, την εμπορία, τα logistics, το roasting και βεβαίως στην προετοιμασία των ροφημάτων.Tα τελευταία χρόνια μάς δημιουργεί ιδιαίτερη αισιοδοξία η επιτυχία σε όλατα στάδια της αλυσίδας: παγκόσμιες πρωταθλήτριες barista, βραβεία σε διαγωνισμούς cupping, παραγωγοί με καφέδες που διαπρέπουν σε διοργανώσεις όπως το Cup of Excellence, γυναίκες κριτές.»
2. Ειρήνη Δασκαλοπούλου
Barista, συνιδιοκτήτρια του Les Papallones
«Όταν ξεκίνησα την πορεία μου στον κόσμο του specialty coffee, οι γυναίκες που βρίσκονταν σε αυτόν τον τομέα ήταν ελάχιστες. Ήμουν τυχερή, καθώς ήμουν μέρος μιας ομάδας ανθρώπων οι οποίοι με δίδαξαν και πίστεψαν σ’ εμένα. Πλέον είμαι συνέταιρος στο κατάστημα specialty coffee, Les Papallones, στην Καισαριανή, στο οποίο και εργάζομαι ως barista. Σίγουρα υπήρχαν στιγμές που ένιωθα πως δεχόμουν μια διαφορετική αντιμετώπιση, η οποία προερχόταν πρώτα από τους πελάτες και ύστερα από τους άλλους επαγγελματίες του χώρου. Όμως αυτή η αντιμετώπιση ήταν που με πείσμωσε να βάλω τα δυνατά μου και να φτάσω εδώ που είμαι σήμερα. Δεν είναι μύθος ότι υπάρχει διαφορετική αντιμετώπιση στις γυναίκες επαγγελματίες. Εφτά χρόνια έχουν περάσει απ’ όταν ξεκίνησα και υπάρχουν ακόμα στιγμές που παρατηρώ διαφορετική αντιμετώπιση, σίγουρα όχι με τη συχνότητα που ήταν κάποτε. Πλέον όλο και περισσότερες γυναίκες εντάσσονται στον χώρο και αποδεικνύουν πως όλοι μπορούμε να είμαστε εξίσου καλοί επαγγελματίες. Αυτό μου δίνει ολοένα και μεγαλύτερο κίνητρο να συνεχίσω να προχωράω μπροστά. Μπορεί να μην είμαι καλή στο να δίνω συμβουλές, όμως, στις νέες γυναίκες που ξεκινάνε τώρα, θα έλεγα να συνεχίσουν γιατί είναι ένας υπέροχος κόσμος. Και εάν αισθανθούν πως δεν αντιμετωπίζονται σωστά από τους γύρω τους, να παίρνουν δύναμη η μία μέσα από την άλλη. Όπως έκανα κι εγώ για να προχωρήσω.»
3. Ελισάβετ Λειβιδιώτη
Συνιδιοκτήτρια των The Underdog και The Rabbit Punch
«Βρίσκομαι στον χώρο της εστίασης από το 2010 και επιχειρηματικά από το 2015, όταν ανοίξαμε μαζί με τον σύζυγό μου το μαγαζί στο Θησείο εστιάζοντας κυρίως στον ποιοτικό καφέ και το brunch. Αργότερα, το 2018, φτιάξαμε ένα ακόμα κατάστημα της ίδιας φιλοσοφίας, στο Παγκράτι. Η επιχειρηματικότητα είναι πιο δύσκολη, μια και δεν έχεις να κάνεις μόνο με τον εαυτό σου, αλλά με πολλές προσωπικότητες, με παράλληλες ανάγκες και απαιτήσεις. Εγώ ασχολούμαι κυρίως με το ανθρώπινο δυναμικό στελέχωσης των επιχειρήσεών μας – και μπορώ να πω ότι θέλει πολλές αντοχές και κατανόηση, μια και το πιο σημαντικό για εμένα είναι να είμαι δίκαιη με όλους. Η γυναίκα αντιμετωπίζεται διαφορετικά από τους άντρες. Άλλοι δεν μπορούν να διανοηθούν ότι έχεις την ίδια θέση με αυτούς, άλλοι ότι είσαι ο decision maker σε μια εταιρεία και σε ρωτάνε ξανά και ξανά “με ποιον να μιλήσω που αποφασίζει” και φυσικά για να μην είμαι άδικη υπάρχουν και αυτοί που σε αποδέχονται με τη μία και προχωράει μπροστά η επαγγελματική σχέση. Ευελιξία, ανθεκτικότητα, δύναμη, πείσμα, ομαδικότητα είναι κάτι που πρέπει να έχει η σημερινή γυναίκα για να μπορέσει να πετύχει. Σε αυτές τις λέξεις θα πρόσθετα και την υπομονή, που για μένα είναι πολύ βασική. Και όσον αφορά την πρωτοπορία και την καινοτομία, με καλύπτει η ομαδική δουλειά που κάνουμε με τον σύζυγό μου, που είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία και κατασκευή του νέου μας εργοστασίου καβουρδίσματος specialty coffee στο Γκάζι εν μέσω καραντίνας. Συμβουλή μου είναι πως η δουλειά, όποια κι αν είναι αυτή, θέλει ηρεμία και καθαρό μυαλό. Η επαγγελματική και η προσωπική ζωή δεν είναι σπριντ αλλά μαραθώνιος.»
4. Αθανασία Καλαμπαλίκη
Barista Trainer
«Ζώντας σε μια εποχή που σε όλους τους κλάδους εργασίας υπάρχει δυσκολία, το να επιλέξεις να ασχοληθείς με τον χώρο της εστίασης είναι από τη φύση του απαιτητικό. Το να ενταχθείς στον χώρο τα τελευταία χρόνια είναι ευκολότερο απ’ ό,τι παλαιότερα, γι’ αυτό και βλέπουμε όλο και περισσότερες γυναίκες να διεκδικούν ηγετικές θέσεις σε πολλούς τομείς. Το να παραμείνεις όμως και να έχεις διάρκεια και εξέλιξη θέλει πείσμα, υπομονή, μα πάνω απ’ όλα αγάπη και αφοσίωση σε αυτό που κάνεις. Οι δυσκολίες είναι πολλές, όπως για παράδειγμα οι πολλές ώρες εργασίας και η ορθοστασία. Το περιβάλλον στο οποίο εργάζεσαι παίζει καθοριστικό ρόλο και στην εξέλιξη, αλλά και στην παραγωγικότητα της καθεμιάς μας. Φυσικά η οικογένεια και ο στενός σου κύκλος έχουν μεγάλη σημασία, ειδικά όταν καλείσαι να διαγωνιστείς σε κάποιο πρωτάθλημα και πρέπει να αφιερώσεις όλο σου τον χρόνο εκεί. Προσωπικά, εμένα αυτό που μου δίνει έμπνευση και δύναμη να συνεχίζω είναι η συνεχής εξέλιξη του κλάδου, οι νέες τάσεις και φυσικά τα χαμόγελα των καταναλωτών. Δυναμισμός, επιμονή, αφοσίωση, σκληρή δουλειά, όραμα και δημιουργικότητα είναι κάποιες από τις λέξεις που χαρακτηρίζουν εμένα αλλά και τις περισσότερες γυναίκες στον χώρο της εστίασης. Γι’ αυτό, όποια γυναίκα φαντάζεται τον εαυτό της και έχει αυτά τα προσόντα θα αντέξει στον χρόνο και θα κάνει ένα όμορφο ταξίδι σε όποιον τομέα επιθυμεί. Ο δρόμος είναι δύσκολος, αλλά αξίζει τον κόπο∙ πιστέψτε με!»
5. Εβίτα Κουτσοπούλου
Ιδιοκτήτρια του Different Beast
«Η αλήθεια είναι ότι ποτέ μου δεν σκέφτηκα πώς με προσδιορίζει το φύλο μου στον εργασιακό χώρο. Ούτε όταν εργαζόμουν στην Αγγλία σε χρηματιστηριακή, σε έναν χώρο απαιτητικό όπου υπερέχει ούτως ή άλλως το αρσενικό στοιχείο, αλλά ούτε και τώρα που έχω δημιουργήσει κάτι δικό μου στην Ελλάδα. Παρατηρώ το πώς ενδεχομένως μπορεί να αλληλεπιδρούν αυτές οι αντιλήψεις σε οποιοδήποτε περιβάλλον και όχι μόνο σε εργασιακό χώρο. Ωστόσο, αυτές δεν έχουν παίξει κανέναν ρόλο στο τι αποφάσεις θα πάρω ή στο πώς θα χειριστώ μια κατάσταση. Ο χώρος της εστίασης ενέχει μεγάλο βαθμό δυσκολίας, ασχέτως φύλου – και στις μέρες μας ακόμα περισσότερο. Είναι σημαντικό να αγαπάς πραγματικά αυτό που κάνεις και να ενδιαφέρεσαι ουσιαστικά να προσφέρεις, γιατί είναι κατεξοχήν μια πλατφόρμα προσφοράς και δημιουργίας. Για μένα είναι σημαντικό να εμπνέω και να εμπνέομαι. Αυτό που αποκαλώ το φαινόμενο domino. Pay it forward. Ειλικρίνεια, ευελιξία, αλληλοϋποστήριξη, είναι όλα σημαντικοί παράγοντες στο να δημιουργήσεις σταθερότητα σε ένα συνεχώς κινούμενο έδαφος. Το θηλυκό στοιχείο ανέκαθεν αντιπροσώπευε τη θαλπωρή, την αγκαλιά, την υποστήριξη, τη θρέψη. Η πραγματική προσφορά είναι όταν η αλχημεία αυτή καταφέρει να χωθεί σε μια κούπα καφέ, σε μια μπουκιά, σε ένα παλιό πορσελάνινο πιάτο που δεν έχει μείνει ούτε ένα ψίχουλο επάνω.»
