Ακόμη και στις πιο μοντέρνες κουζίνες, σε κουζίνες εξοπλισμένες με τις πλέον σύγχρονες συσκευές, υπάρχει κάτι το οποίο πιθανότατα δεν θα αλλάξει ποτέ: Οι ξύλινες κουτάλες, που ήταν, είναι και θα παραμείνουν ίσως το πιο αξιόπιστο εργαλείο μαγειρικής.
Το ότι οι ξύλινες κουτάλες επιλέγονται τόσο από ερασιτέχνες όσο και από επαγγελματίες σεφ δεν πρέπει να μας εκπλήσσει. Είναι οικονομικές, ανθεκτικές και πολυχρηστικές. Σε αντίθεση με τις μεταλλικές κουτάλες, οι ξύλινες δεν συγκρατούν τη θερμότητα (άρα δεν υπάρχει κίνδυνος να καούμε), ούτε αντιδρούν χημικά με όξινα τρόφιμα, όπως οι ντομάτες σε μία σάλτσα. Επίσης, δεν καταστρέφουν την επιφάνεια στα αντικολλητικά σκεύη και, σε αντίθεση με τα πλαστικά εργαλεία, δεν κινδυνεύουν να λιώσουν. Αν τις φροντίζουμε σωστά, θα κρατήσουν για πολλά χρόνια.
Πώς φροντίζουμε τις ξύλινες κουτάλες
Το ξύλο είναι πορώδες. Αν παρατηρήσετε, για παράδειγμα, ότι οι κουτάλες σας μυρίζουν σκόρδο, αυτό οφείλεται στο ότι απορροφούν οσμές και μικροϋπολείμματα τροφών. Το ίδιο ισχύει και για τα χημικά, γι’ αυτό οι ξύλινες κουτάλες δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται όπως τα συνηθισμένα μαχαιροπίρουνα.
Πώς τις καθαρίζουμε
Σύμφωνα με τη Martha Stewart, όλα τα ξύλινα εργαλεία μαγειρικής, καθώς και αυτά με ξύλινη λαβή, πρέπει να πλένονται στο χέρι. Ο καλύτερος τρόπος είναι αμέσως μετά τη χρήση, με ζεστό νερό και ήπιο σαπούνι πιάτων.
Άλλοι πάλι προτείνουν λεμόνι και μαγειρική σόδα, για να απαλλαγούμε από τις δυσάρεστες οσμές. Πώς γίνεται; Πασπαλίζουμε με σόδα, ρίχνουμε σε όλη την επιφάνεια χυμό λεμονιού και αφήνουμε την κουτάλα να μείνει έτσι για λίγη ώρα. Στη συνέχεια, πλένουμε με ήπιο σαπούνι πιάτων, ξεπλένουμε και την αφήνουμε να στεγνώσει.
Όχι μούλιασμα – όχι πλυντήριο πιάτων
Η παρατεταμένη έκθεση στο νερό φθείρει τις ξύλινες κουτάλες, ενώ το πλυντήριο πιάτων μπορεί να τις καταστρέψει: Το ξύλο διογκώνεται και ραγίζει, ενώ η υψηλή θερμοκρασία το στρεβλώνει και φθείρει την επιφάνεια.
Να σημειωθεί πως οι ξύλινες κουτάλες φτιάχνονται από διάφορα είδη ξύλου. Καλύτερης ποιότητας θεωρούνται τα μαγειρική εργαλεία από σκληρά ξύλα όπως οξιά, κερασιά, σφένδαμος, ελιά ή καρυδιά.
Πότε τις αντικαθιστούμε
Οι ξύλινες κουτάλες θα πρέπει να αντικαθίστανται κάθε περίπου πέντε χρόνια. Έως τότε μπορεί να έχουν απορροφήσει μόνιμες οσμές ή να έχουν αλλάξει χρώμα από ορισμένες τροφές.
Είναι φυσιολογικό να δείχνουν ξεραμένες, αλλά αν αρχίσουν να σπάνε ή να παρουσιάζουν σχισμές, ειδικά μετά από πλύσιμο στο πλυντήριο πιάτων, τότε χρειάζονται άμεσα αντικατάσταση, καθώς πιθανότατα θα αρχίσουν να αναπτύσσουν βακτήρια.