Το μικρό μανάβικο του σπιτιού μας θα διαθέτει προϊόντα γευστικά, χωρίς φυτοφάρμακα, και αλλιώς «γλυκά», αφού θα έχουν δημιουργηθεί με μεράκι και φροντίδα.
Εδώδιμος κήπος
Ύστερα από τις βροχές του χειμώνα και της άνοιξης, το έδαφος έχει κρατήσει εσωτερικά την επιθυμητή υγρασία για να δουλευτεί εύκολα και να διαμορφωθεί σωστά στο στάδιο της φύτευσης των φυτών. Ας δούμε μαζί πώς θα προχωρήσουμε.
1. Σε ένα κομμάτι της, που είναι ηλιόλουστη και λίγο προστατευμένη από τον αέρα, οριοθετούμε τον χώρο για τη δημιουργία του μποστανιού μας. Μπορούμε να τον οριοθετήσουμε με υλικά όπως το ξύλο-φράκτης, πλέγμα, πλαστικό δίχτυ έτσι ώστε να είναι προστατευμένο από τους μικρούς αδέσποτους φίλους όπως οι γάτες.
2. Καθαρίζουμε το έδαφος από αγριόχορτα και πέτρες και με μια τσάπα σκαλίζουμε το χώμα σε βάθος περίπου 10-15 εκατοστά. Απομακρύνουμε τα πετραδάκια που ανασύρθηκαν στην επιφάνεια του χώματος και ισιώνουμε με μια τσουγκράνα το έδαφος.
Ο σεφ Φάνης Μαϊκαντής στη Σαντορίνη, επί το έργον, μαζεύοντας τα κηπευτικά του.
3. Κάνουμε εμπλουτισμό του εδάφους με οργανική ουσία σε αναλογία 10 λίτρα οργανικής ουσίας ανά 2 τ.μ. επιφάνειας, ανακατεύουμε με την τσάπα το κομπόστ με το έδαφος, και δημιουργούμε μικρές υπερυψωμένες γραμμές χώματος ανά περίπου 20 εκ. απόσταση η μία από την άλλη.
4. Τα φυτά που φυτεύουμε την άνοιξη είναι: ντομάτα, πιπεριά, αγγούρι, κολοκύθι, μαρούλι, μελιτζάνα και σε σπόρο το καρότο, το μαρούλι, το παντζάρι, η πατάτα, το πεπόνι, το καρπούζι, το σπανάκι, το φασόλι κ.ά. Οι αποστάσεις φυτεύσεως είναι περίπου ανά 30 εκ. και το βάθος του σπόρου 3-10 εκ. ανάλογα με το φυτό και σύμφωνα με τις οδηγίες στο πίσω μέρος της συσκευασίας των σπόρων.
5. Από τις σημαντικότερες φροντίδες των κηπευτικών μας είναι το σταθερό πότισμα καθώς και το ξεβοτάνισμα.
Το μποστάνι του σεφ Τάσου Μαντή στο Αλεποχώρι σχεδιάστηκε από τον Μάριο Γκρόγκο.
6. Στηρίζουμε τα φυτά με καλάμια ή ξύλα και τα δένουμε σε αυτά με υλικά που δεν τραυματίζουν τον βλαστό. Η ωρίμαση των κηπευτικών γίνεται σε ένα διάστημα 45-90 ημερών από την περίοδο φύτευσης.
7. Τρόποι για να απομακρύνουμε τους μικρούς εχθρούς των κηπευτικών μας είναι: να απλώσουμε στάχτη περιμετρικά του μποστανιού για την προστασία του από γυμνοσάλιαγκες και κάμπιες, για την αντιμετώπιση των σαλιγκαριών μπορούμε να τοποθετήσουμε χωνευτά στο χώμα άδεια κεσεδάκια από γιαούρτι στα οποία έχουμε βάλει λίγη μπίρα. Επίσης, για την αντιμετώπιση μικρών εντόμων μπορούμε να ψεκάσουμε τα φυτά μας με μείγμα νερού 1 λίτρου ανακατεμένο με 2 κουτ. του γλυκού πράσινο σαπούνι και 1 κουτ. του γλυκού καθαρό οινόπνευμα.
Περιβόλι στο μπαλκόνι και στην ταράτσα
Για τη δημιουργία μποστανιού σε χώρους χωρίς χώμα, όπως το μπαλκόνι και η ταράτσα, πρέπει πρώτα να κάνουμε έναν πρόχειρο σχεδιασμό, έτσι ώστε να είναι λειτουργικό και ταυτόχρονα να γίνεται η φροντίδα των φυτών καλύτερα.
1. Ο περιορισμός που έχουμε γενικά στα μπαλκόνια είναι ο ωφέλιμος χώρος, οπότε θα πρέπει να αξιοποιήσουμε και την παραμικρή γωνία για να φυτέψουμε τα κηπευτικά μας.
Η φύτευση σε ζαρντινιέρες και γλάστρες έχει εξίσου ποιοτικά αποτελέσματα με την καλλιέργεια σε πιο ευρύχωρα σημεία, όπως ένας μεγάλος κήπος.
2. Προσέχουμε πολύ τον προσανατολισμό του χώρου σε ό,τι αφορά τον ήλιο και τον άνεμο. Γενικά τα κηπευτικά είναι φυτά που θέλουν ήλιο, αλλά οι υψηλές θερμοκρασίες και οι παρατεταμένοι καύσωνες των τελευταίων ετών δημιουργούν πολλά προβλήματα με έντονα εγκαύματα στα φυτά και τους καρπούς τους.
3. Ιδανικές συνθήκες για τα φυτά μας είναι απάνεμα μέρη χωρίς τον κάθετο ήλιο του μεσημεριού.
4. Την προστασία από τον άνεμο την πετυχαίνουμε με καλαμωτή στα κάγκελα ώστε να τον κόβει. Μια άλλη λύση είναι να κατεβάζουμε την τέντα για μερικές ώρες το μεσημέρι ώστε να επιτυγχάνουμε και προστασία από την ακτινοβολία του ήλιου ή στο τέλος να βάλουμε μεγαλύτερα φυτά, που μπορεί να υπάρχουν ήδη στον χώρο, δίπλα στα κηπευτικά μας κι έτσι να μειώνεται η ένταση του ανέμου.
5. Για την προστασία από τις θερμές ακτίνες του ήλιου, πέρα από την τέντα, μπορούμε να βάλουμε πανί σκίασης με στήριξη σε καλάμια πάνω από τα κηπευτικά μας. Τα πανιά σκίασης έχουν προδιαγραφές για το ποσοστό ηλιοφάνειας που περνάει μέσα από αυτά και ιδανικά είναι αυτά που περιορίζουν κατά 40%-50% τις ακτίνες του ήλιου.
6. Μπορούμε να αξιοποιήσουμε μια μεγάλη παλιά γλάστρα ή να κατασκευάσουμε μια ξύλινη και να την τοποθετήσουμε στο μπαλκόνι ή την ταράτσα μας. Να αξιοποιήσουμε παλιά βαρέλια ή παλιούς ηλιακούς θερμοσίφωνες κομμένους στη μέση, να τροποποιήσουμε τους άχρηστους πλέον μεταλλικούς σκουπιδοτενεκέδες σε γλάστρες, ή ακόμα και παλιές μπανιέρες. Παντού μπορούμε να φυτέψουμε και αν ακόμη έχουμε ενδοιασμούς για την αισθητική των αντικειμένων, μπορούμε να τα βάψουμε σε χρώματα που αγαπάμε.
7. Με ένα απλό αλλά εμπλουτισμένο χώμα, απαλλαγμένο από παθογόνους οργανισμούς, μπορούμε να έχουμε τη βασική τροφή των λαχανικών μας. Η φροντίδα που χρειάζονται τον πρώτο καιρό της ανάπτυξής τους είναι κυρίως το πότισμα και η υποστύλωση όπου είναι απαραίτητη.
Tips για τη σωστή περιποίηση των κηπευτικών μας
- Ποτίζουμε τα κηπευτικά μας πολύ πρωινές ώρες ή από τη δύση του ηλίου και μετά.
- Ιδανικό είναι να εγκαταστήσουμε ένα αρδευτικό δίκτυο με προγραμματιστή (αυτόματο πότισμα) και σταλάκτες για να επιτύχουμε καλύτερη κατανομή νερού και οικονομία κατά το πότισμα των φυτών μας.
- Δεν διαβρέχουμε τα φύλλα των φυτών με νερό και ιδίως με έντονη ηλιοφάνεια για να αποφύγουμε να τους προκαλέσουμε εγκαύματα.
- Η ντομάτα δεν φυτεύεται δίπλα σε αγγούρι ή πατάτες, τα φασόλια δεν τα φυτεύουμε δίπλα σε κρεμμύδια, σκόρδο ή πιπεριές, τα καρότα δεν τα φυτεύουμε δίπλα σε άνηθο και μαϊντανό.
- Χρησιμοποιούμε κομπόστ φυτικής προέλευσης αντί για ζωική κοπριά.
- Φυτεύουμε βασιλικό και κατιφέ ανάμεσα στα κηπευτικά μας, διότι δουλεύουν εντομοαπωθητικά για τους εχθρούς των φυτών μας.
Συντάκτης: Μάριος Γκρόγκος, landscaper συνιδιοκτήτης της εταιρείας Greenplus
