Πρασινίζοντας τα μπαλκόνια, τις ταράτσες και τους κήπους μας, φυτεύοντας λουλούδια, δεντράκια ή γλάστρες με βότανα και μυρωδικά, προσφέρουμε πολύτιμο οξυγόνο στην ατμόσφαιρα αλλά και φρέσκια γεύση στην κουζίνα μας…
Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερος κόσμος συνειδητοποιεί τη σημασία της προστασίας του περιβάλλοντος. Με συστηματική εξοικονόμηση νερού και ρεύματος, λιγότερες μετακινήσεις με το αυτοκίνητο και ανακύκλωση βοηθάμε τον πλανήτη μας να ανασάνει. Ένας άλλος τρόπος, ιδιαίτερα δημιουργικός, οικολογικός και… νόστιμος -για όσους αγαπούν τη μαγειρική- είναι η κηπουρική στο σπίτι!
Πράγματι, τα τελευταία χρόνια η οικιακή κηπουρική έχει αρχίσει να επανέρχεται δυναμικά στη ζωή πολλών ανθρώπων, αποτελώντας μια ιδιαίτερα ευεργετική ασχολία, καθώς μας χαλαρώνει από την ένταση της καθημερινότητας. Παράλληλα, μας δίνει τη δυνατότητα να απολαύσουμε τα προϊόντα του κήπου μας χρησιμοποιώντας τα σε διάφορες συνταγές…
Κηπουρική σε δοχεία
Ένα από τα πιο απλά και εύκολα είδη καλλιέργειας είναι η κηπουρική σε δοχεία. Γλάστρες, ζαρντινιέρες, πιθάρια και φλυτζάνια στολίζουν διάφορες γωνιές του μπαλκονιού, της ταράτσας ή της κουζίνας, φωτίζουν τις σκοτεινές γωνιές σε έναν κήπο και χαρίζουν χρώμα στο σπίτι μας. Ας δούμε, όμως, μαζί τι θα πρέπει να προσέξετε για να διατηρηθούν τα φυτά σας μέσα σε δοχεία:
Τα δοχεία μπορεί να είναι από πηλό, ξύλο, πλαστικό ή μέταλλο (αν και σταδιακά θα σκουριάσουν). Επιλέξτε τα σε μικρό ή μεσαίο μέγεθος για να μπορείτε εύκολα να τα στερεώσετε, να τα κρεμάσετε στον τοίχο ή και να τα μετακινήσετε αν χρειαστεί. Πρώτα, καλύπτετε τον πάτο του δοχείου με ένα στρώμα από κομματάκια φλοιού δέντρων, χαλίκια, σπασμένα κεραμικά, τούβλα ή πήλινα σκεύη, που εξασφαλίζουν καλύτερη αποστράγγιση. Από πάνω καλύπτετε με ξερά φύλλα ή στάχτη και στη συνέχεια γεμίζετε το δοχείο με χώμα.
Το χώμα θα πρέπει να είναι οπωσδήποτε ελαφρύ αλλά και ταυτόχρονα πλούσιο, γιατί τα φυτά σας θα είναι περιορισμένα, με τις ρίζες τους να «παλεύουν» για περισσότερη τροφή. Μια εύκολη και πρακτική λύση είναι να αγοράσετε κάποιο από τα έτοιμα, ειδικά εδαφικά μίγματα που κυκλοφορούν συσκευασμένα στο εμπόριο, τα οποία θα βρείτε σε φυτώρια και ανθοπωλεία. Τέτοια μίγματα αποτελούνται συνήθως από τύρφη και περλίτη, βασικά λιπάσματα και ιχνοστοιχεία. Υπάρχουν, μάλιστα, αποστειρωμένα μίγματα που δεν περιέχουν κανένα ζωντανό μικροοργανισμό, σπόρους, έντομα ή μύκητες, και έτσι περιορίζεται η εμφάνιση διάφορων ασθενειών που προέρχονται κυρίως από το έδαφος.
Εναλλακτικά, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε φυλλοχώματα, χωνεμένη κοπριά ή αλεσμένο χώμα κήπου. Αυτό θα κρατήσει τη γλάστρα σε καλή κατάσταση για αρκετά χρόνια. Μετά από καιρό, όταν θα χρειαστεί πάλι ανανέωση, σκαλίζετε το χώμα, αφαιρείτε περίπου το μισό, το ανακατεύετε με φρέσκο μαζί με λίγο λίπασμα, και η γλάστρα σας θα είναι και πάλι έτοιμη να φιλοξενήσει τα φυτά σας.
Ένα από τα μειονεκτήματα των φυτών σε δοχεία είναι ότι απαιτούν συχνότερο πότισμα σε σχέση με τους κήπους και τα παρτέρια που βρίσκονται στο έδαφος. Φροντίστε, λοιπόν, να τα ποτίζετε τακτικά και να μην τα παραμελείτε, κυρίως αν χρειαστεί να λείψετε για μεγάλο διάστημα. Πάνω από όλα μην ξεχνάτε ότι τα φυτά είναι ζωντανά και χρειάζονται την περιποίησή σας!
Σπορά – Καλλιέργεια
Πώς ξεκινάει η κηπουρική στο σπίτι; Καταρχάς, προμηθεύεστε από ανθοπωλεία ή αποθήκες τους κατάλληλους σπόρους ή έτοιμα φυτώρια μερικών ημερών, για να τα μεταφυτεύσετε στον κήπο σας. Εάν επιλέξετε σπόρους, φροντίστε να μάθετε και την ημερομηνία λήξης (κι όμως… λήγουν και οι σπόροι!), γιατί υπάρχει περίπτωση να μη βλαστήσουν τα λαχανικά σας. Πάντα αξίζει τον κόπο να ψάχνετε για σπόρους από ελληνικές ποικιλίες ή βιολογικής γεωργίας. Ακολουθώντας τις ίδιες διαδικασίες καλλιέργειας, μπορείτε να φυτέψετε τα εξής λαχανικά και μυρωδικά σε γλάστρες, ζαρντινιέρες ή μικρές και μεγάλες γωνιές του κήπου σας:
* Λαχανικά: αγγούρι, πιπεριά, μελιτζάνα, κολοκύθι, κρεμμύδι, πράσο, σέλινο, καρότο, ραπανάκι, λάχανο, μαρούλι, σπανάκι, μπιζέλι, φασόλι.
* Μυρωδικά: βασιλικό, δεντρολίβανο, φασκόμηλο, μέντα, μαντζουράνα, ρίγανη, θυμάρι, μαϊντανό, ρόκα, δάφνη.
Ντομάτα
Ξεχωριστή αναφορά πρέπει να γίνει στην αγαπημένη και πεντανόστιμη ντοματούλα μας, ένα ιδιαίτερο λαχανικό που ευδοκιμεί πολύ εύκολα σε κήπους, για το οποίο αξίζει να περιγράψουμε αναλυτικά τη διαδικασία καλλιέργειάς του. Αρχικά, φυτεύετε τις ντομάτες τοποθετώντας τους σπόρους σε δοχεία με ελαφριά τύρφη. Ποτίζετε καλά για να μη στεγνώσει καθόλου το χώμα. Σημειώστε ότι στο πρώτο στάδιο διατηρείτε τα δοχεία σε εσωτερικό χώρο για όλη την περίοδο βλάστησης, που μπορεί να διαρκέσει έως και 2 βδομάδες.
Όταν δείτε το δεύτερο σετ φύλλων να εμφανίζεται, μεταφέρετε τα φυτά σε μεγαλύτερα δοχεία μόνα τους, για να έχουν περισσότερο χώρο να αναπτυχθούν. Μόλις τα φυτά φτάσουν τα 7εκ. σε ύψος, αρχίζετε σταδιακά να τα βγάζετε έξω μόνο κατά τη διάρκεια της ημέρας και μία εβδομάδα αργότερα μπορείτε να τα αφήνετε έξω και κατά τη διάρκεια της νύχτας. Έτσι θα είναι έτοιμα και προσαρμοσμένα για το μπαλκόνι σας.
Κατά τη διάρκεια της άνθησης πρέπει να στηρίξετε τα φυτά με κάποιο καλάμι ή ένα πασαλάκι, χωρίς όμως να τα δένετε σφιχτά και τα περιορίζετε. Διατηρείτε τα φυτά καλά ποτισμένα, φροντίζοντας το χώμα τους να έχει αρκετή υγρασία. Σε 2 μήνες, ανάλογα με την ποικιλία, θα έχετε την πρώτη σας σοδειά ντομάτας.
Πιπεριές
Μπορείτε να καλλιεργήσετε πιπεριές για σαλάτα ή φαγητό, φυτεύοντας τους σπόρους από Απρίλιο μέχρι Μάιο ή αγοράζοντας έτοιμα φυτώρια. Απαιτείται θερμοκρασία 15-30οC και, αν όλα πάνε καλά, η συγκομιδή αρχίζει από το τέλος Ιουνίου και φτάνει ακόμη και μέχρι τον Νοέμβριο. Αρχικά, η πιπεριά θέλει σκάλισμα και πότισμα κάθε 3 μέρες, ενώ με κάθε δεύτερο σκάλισμα μπορείτε να προσθέτετε και λίγη χωνεμένη κοπριά. Όταν το φυτό ανθίσει, μειώνετε το πότισμα και συνεχίζετε πάλι ανά 3 μέρες, μόλις βγουν οι πρώτοι καρποί. Φτάνει σε ύψους 80-90εκ. περίπου και είναι πάρα πολύ παραγωγική.
Φράουλες
Πολλοί είναι αυτοί που θέλουν τη φράουλα στα μπαλκόνια τους. Είναι ένα φυτό που ευδοκιμεί σε όλα τα χώματα, αλλά προτιμάει τα πιο αφράτα και γόνιμα, που κρατούν υγρασία. Είναι ιδιαίτερα ανθεκτική στο κρύο, αν και καλό είναι να τη σκεπάζετε σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Η φράουλα φυτεύεται την άνοιξη, ιδανικά σε μίγμα από κοκκινόχωμα, κοπριά και τύρφη. Μόλις βγουν τα πρώτα φύλλα, θέλει λίγο θειάφι και, μετά τον Μάιο ανθίζει, ενώ οι πρώτες φράουλες βγαίνουν συνήθως στα τέλη Ιουλίου. Επειδή η φράουλα πολλαπλασιάζεται με μίσχους, μπορείτε να μετακινήσετε προσεκτικά τους μίσχους σε μικρότερες γλάστρες (χωρίς να τους αποκόψετε από τη μάνα) και, μόλις αρχίσουν να βγάζουν νέα φύλλα, είναι έτοιμοι για αποκοπή και μετεμφύτευση.
Τέλος, μην ξεχνάτε να διαβάζετε τις οδηγίες που αναγράφονται στις συσκευασίες των σπόρων, αλλά και να συμβουλεύεστε τους γεωπόνους των φυτωρίων από όπου αγοράζετε τα δενδρύλλια σας.