Το τραπέζι των Χριστουγέννων μετατρέπεται σε project που κάθε νοικοκυριό πρέπει οπωσδήποτε να φέρει εις πέρας συνδυάζοντας με απόλυτη επιτυχία ποιότητα, ποσότητα και διαθέσιμο εισόδημα. Εδώ μοιραζόμαστε μαζί σας δέκα έξυπνους τρόπους για να επιτευχθεί ο στόχος.
Με τα νοικοκυριά να βλέπουν τις δαπάνες τους για τα τρόφιμα να αυξάνονται δραματικά, η ρήση «των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν» φαντάζει περισσότερο επίκαιρη από ποτέ. Έτσι, το χριστουγεννιάτικο τραπέζι μετατρέπεται σε project που κάθε νοικοκυριό αναλαμβάνει να φέρει εις πέρας συνδυάζοντας επιτυχώς ποιότητα, ποσότητα και διαθέσιμο εισόδημα. Υπάρχουν τρόποι για να επιτευχθεί ο στόχος; Η απάντηση είναι θετική μεν αλλά υπό συνθήκες. Και για την ακρίβεια, η συνθήκη είναι μία: καλός σχεδιασμός και προγραμματισμός. Ακολουθούν 9+1 συμβουλές που μπορούν να βοηθήσουν να στρωθεί το χριστουγεννιάτικο τραπέζι χωρίς να κοπεί η όρεξη σε οικοδεσπότες και φιλοξενούμενους.
Νο 1. Αδειάστε για να γεμίσετε
Στο τέλος της πρώτης εβδομάδας του Δεκέμβρη βάλτε στόχο να αδειάσετε το ψυγείο και την κατάψυξή σας. Εξαντλήστε τις εκδοχές της αξιοποίησης όλων των τροφίμων που έχετε στις τροφοθήκες σας και είναι ανοιχτές οι συσκευασίες τους. Ελέγξτε τις ημερομηνίες λήξης και αποφασίστε ποια από αυτά μπορούν να παραμείνουν στα ράφια για μεγάλο χρονικό διάστημα και για ποια η κατσαρόλα είναι μονόδρομος. Αν οι συνθήκες το επιτρέπουν, η περίοδος αυτή είναι απολύτως κατάλληλη για να αποψύξετε τον καταψύκτη σας ώστε να κάνετε μαζί του μια νέα αρχή.
Νο 2. Κατάψυξη: Ο καλύτερος φίλος της νοικοκυράς
Μετά την ολική επαναφορά των αποθηκευτικών σας χώρων, ήρθε η ώρα της αλλαγής. Το timing είναι εξαιρετικό για να γεμίσετε τον καταψύκτη σας με τρόφιμα που μπορούν αργότερα να αξιοποιηθούν στα χριστουγεννιάτικα τραπέζια. Εκμεταλλευτείτε τυχόν προσφορές που μπορεί να εντοπίσετε στα καταστήματα τροφίμων σε είδη των οποίων η τιμή εκτοξεύεται την περίοδο των γιορτών. Η τακτική αυτή σας βοηθάει να κατανείμετε τις δαπάνες σας σε διαφορετικές εβδομάδες ή ακόμη και μήνες με το πορτοφόλι σας να μην επιβαρύνεται μονομιάς λίγο πριν από τις γιορτές. Ας μην ξεχνάμε ότι την περίοδο των Χριστουγέννων τα έξοδά μας αυξάνονται σημαντικά λόγω διαφορετικών υποχρεώσεων ενώ παράλληλα αυξάνεται και η πίεση. Μια μικρή αύξηση λοιπόν της τάξης των 10-15 ευρώ την εβδομάδα στα έξοδα του σούπερ μάρκετ περιορίζουν την «ασφυξία» που μπορεί να προκληθεί στο ταμείο του καταστήματος παραμονές Χριστουγέννων. Επιπλέον, ο καλύτερός σας φίλος, αν και ψυχρός, μπορεί να φιλοξενήσει και παρασκευές που κατά καιρούς περίσσεψαν από τα διαφορετικά σας γεύματα, όπως μια σάλτσα, μια σούπα, μια ζύμη για πίτα ή ψωμί.
Νο 3. Δεν θέλει κόπο, θέλει τρόπο
Η εξοικονόμηση ως φιλοσοφία δεν περιλαμβάνει αποκλειστικά την ορθή διαχείριση των πρώτων υλών μας αλλά και του χρόνου μας. Κανείς δεν έχει περάσει αλώβητος από την πολύωρη προετοιμασία πλήθους πιάτων την ημέρα του δείπνου. Υπάρχει όμως τρόπος για να συνδυάσουμε τη χαρά της δημιουργίας με τη χαρά της φιλοξενίας αν προγραμματίσουμε σωστά. Με πολύτιμο σύμμαχο και πάλι τον καταψύκτη μας, μπορούμε ένα μέρος των παρασκευών που σκοπεύουμε να προσφέρουμε στο εορταστικό τραπέζι να τις προετοιμάσουμε νωρίτερα. Τα βραστά λαχανικά, το κρέας ή το κοτόπουλο μπορούν να μαγειρευτούν τουλάχιστον σε ένα πρώτο επίπεδο και να τοποθετηθούν στην κατάψυξη. Την ημέρα του τραπεζιού αποψύχουμε τα τρόφιμα και τους προσθέτουμε σάλτσες ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο θεωρούμε απαραίτητο για να τα σερβίρουμε.
Νο 4. Λεφτά υπάρχουν #not
Ο σωστός προγραμματισμός περιλαμβάνει και τον προϋπολογισμό. Το πρώτο βήμα της διαδικασίας είναι να καταλήξετε στον αριθμό των καλεσμένων σας για να μπορείτε να υπολογίσετε και το κόστος του τραπεζιού σας. Μια σχετικά ασφαλής προσέγγιση είναι να αποφασίσετε πόσα χρήματα θα διαθέσετε κατ’ άτομο για το γεύμα τους. Για παράδειγμα, αν θεωρήσουμε ότι θα φιλοξενήσετε 10 άτομα και ο προϋπολογισμός σας σάς επιτρέπει να δαπανήσετε περίπου 15 ευρώ για το κάθε άτομο, το ποσό που έχετε στη διάθεσή σας είναι τα 150 ευρώ. Ένα τυπικό μενού απαρτίζεται από ορεκτικά, κυρίως, συνοδευτικά (ρύζι, πουρέ, λαχανικά), σαλάτα, ψωμί, επιδόρπιο και αναψυκτικά-ποτά. Ένας άγραφος κανόνας λέει πως θα πρέπει να συμπεριλάβετε ένα τουλάχιστον είδος από κάθε κατηγορία στο μενού σας. Εάν τα χρήματά σας είναι περιορισμένα, κάντε μια λίστα με προτεραιότητες για φαγητό και ποτό που θα σας βοηθήσει να παραμείνετε εντός του προϋπολογισμού σας. Δώστε προτεραιότητα σε ένα κυρίως πιάτο και δύο συνοδευτικά, προσθέτοντας στη συνέχεια επιπλέον παρασκευές ανάλογα με το πορτοφόλι σας. Επίσης, μπορείτε να αναζητήσετε στην αγορά μέρη ή είδη κρέατος που διατίθενται σε προσφορά ή δεν είναι τόσο δημοφιλή την περίοδο των γιορτών, όπως είναι το κοτόπουλο μπούτι, η χοιρινή κοιλιά ή η βοδινή ουρά.
Νο 5. Η ποσότητα μετράει
Για τη σωστή κατανομή του προϋπολογισμού σας δεν αρκεί να γνωρίζετε τον αριθμό των ατόμων. Θα πρέπει να προχωρήσετε σε υπολογισμούς των ποσοτήτων ώστε οι αγορές σας σε κάθε είδος να είναι επαρκείς και κυρίως αξιοπρεπείς. Ξεκινώντας από τον πρωταγωνιστή του τραπεζιού που είναι το κρέας, συστήνεται να υπολογίσετε περίπου 300-350 γραμμάρια ανά μερίδα. Στα συνοδευτικά, αν επιλέξετε πατάτες, το ένα κιλό μπορεί να καλύψει 4 άτομα, ενώ αν προτιμήσετε να τις σερβίρετε σε μορφή πουρέ συστήνεται να αγοράσετε μισό κιλό περισσότερο. Μια πολύ καλή λύση για τον σωστό υπολογισμό των μερίδων και των ποσοτήτων είναι να κάνετε χρήση των διαφορετικών δωρεάν εφαρμογών που βρίσκονται σε αφθονία στο Διαδίκτυο.
Νο 6. Μικρές αλλαγές, μεγάλες διαφορές
Παραμένοντας στη σφαίρα της εξοικονόμησης, μπορούν τα ίδια να γίνουν διαφορετικά και η αλλαγή να φανεί αμέσως στην τσέπη σας. Ξεκινώντας από τις αγορές λαχανικών και φρούτων, προτιμήστε τα χύμα αντί των συσκευασμένων ώστε να επιλέξετε τις ακριβείς ποσότητες που επιθυμείτε. Όμοια στα τυροκομικά σας, επιλέξτε τους πάγκους των τυριών για να ορίσετε το βάρος των προϊόντων και να αποφύγετε τις δαπάνες. Ειδικά σε ό,τι αφορά τα φρούτα και τα λαχανικά, επιλέξτε εποχικά υλικά. Πέρα από τη γεύση, τα εποχικά υλικά είναι σε αφθονία και σίγουρα σε περισσότερο προσιτές τιμές. Συμπληρώστε τις πιατέλες των ορεκτικών σας με αποξηραμένα φρούτα, ξηρούς καρπούς ή κριτσίνια που αποσπούν την προσοχή από τα μικρότερου μεγέθους κομμάτια τυριού ή αλλαντικών και γεμίζουν τα κενά. Τέλος, μελετήστε τη λίστα αγορών σας και εντοπίστε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας που μπορείτε να αγοράσετε εξοικονομώντας χρήματα.
Νο 7. Μίλησε η μουσική
Συχνά, το χριστουγεννιάτικο πνεύμα, η ατμόσφαιρα, τα φώτα και η μουσική συντελούν στην αύξηση των αγορών των πελατών σε σούπερ μάρκετ. Σε πρόσφατη έρευνα που εκπόνησε το Πανεπιστήμιο του Μπαθ, διαπιστώνεται ότι οι άνθρωποι που ψωνίζουν σε σούπερ μάρκετ από τη Δευτέρα έως την Πέμπτη και ακούν μουσική δαπανούν 10% περισσότερα χρήματα από αυτά που είχαν προϋπολογίσει. Η ευχάριστη μουσική φαίνεται πως έχει μια ψυχικά καταπραϋντική επίδραση που επηρεάζει την τρόπο που οι άνθρωποι ψωνίζουν. Αντίθετα, το Σαββατοκύριακο οι άνθρωποι είναι ουσιαστικά πιο χαρούμενοι κι έτσι η θετική δύναμη της μουσικής είναι λιγότερο αισθητή. Προσοχή λοιπόν στις αγορές σας ώστε να μην παρασύρεστε από τη μουσική και εντυπωσιάζεστε από προσφορές ή ειδικές εκπτώσεις σε προϊόντα τα οποία δεν ήταν στη λίστα των αγορών σας.
Νο 8. Όλοι μαζί μπορούμε!
Ένας άτυπος κανόνας που βοηθά στη μάχη ενάντια στη σπατάλη του φαγητού προστάζει οι καλεσμένοι μας να σερβίρονται από μεγάλες πιατέλες αντί να έχει ο καθένας το δικό του πιάτο. Η ανθρώπινη φύση δείχνει περισσότερο δεκτική στο να αποθηκεύει τρόφιμα που δεν καταναλώθηκαν από τις μεγάλες πιατέλες συγκριτικά με το πιάτο ενός καλεσμένου μας. Με αυτό το μικρό τρικ, λοιπόν, το περίσσιο φαγητό καταλήγει στο τάπερ και όχι στον κάδο.
Νο 9. Δες τι απέμεινε
Όσο καλός και αν είναι ο προγραμματισμός των αγορών μας και η διαχείριση των υλικών μας, είναι σχεδόν μονόδρομος το να περισσέψει φαγητό. Η σκέψη που μονοπωλεί τις οικοδέσποινες είναι το πώς θα αξιοποιηθεί κάθε γραμμάριο. Οι επόμενες μέρες των εορταστικών τραπεζιών είναι συνήθως το ιδανικό διάστημα για την υλοποίηση του σχεδίου «Τίποτα δεν πετιέται». Συνήθεις ύποπτοι είναι τα κομμάτια τυριού ή λαχανικά που έχουν περισσέψει και μετατρέπονται εύκολα και γρήγορα σε ριζότο και σουφλέ. Επίσης γίνονται εξαιρετικοί σύντροφοι σε ωμές ή βραστές σαλάτες. Η επόμενη κατηγορία των υπό αξιοποίηση περισσευμάτων είναι το κοτόπουλο, η γαλοπούλα, το μοσχάρι ή το χοιρινό. Εδώ οι εναλλακτικές είναι αρκετά ενδιαφέρουσες, με τα κρέατα να προστίθενται σε γέμιση πίτας, σε σαλάτα, σε ψωμί burger, σε αραβική πίτα ή σε αλμυρές τάρτες. Περνώντας στον κόσμο του επιδορπίου, τα κέικ, οι πουτίγκες, ο κουραμπιές ή το μελομακάρονο μετατρέπονται σε υπέροχα τραφλ, σε καριόκες, σε βάσεις για cheesecake ή τιραμισού.
Νο 10. Μην ξεχάσεις τίποτα
Όσο καλός και να είναι ο προγραμματισμός μας, πάντα θα προκύψει κάτι που δεν θα έχει ληφθεί υπόψη. Το ζήτημα είναι το πόσο σημαντικό είναι για την ομαλή έκβαση του εορταστικού μας τραπεζιού. Μια παγίδα στην οποία τείνουν να πέφτουν οι διοργανωτές των τραπεζιών είναι τα ποτά, τα οποία είτε δεν αρκούν είτε είναι σε υπερβολικές ποσότητες. Επιπρόσθετα, συχνό είναι το φαινόμενο ο οικοδεσπότης να μην έχει μεριμνήσει για τον πάγο που είναι απαραίτητος για το σερβίρισμά τους. Μια ασφαλής εκτίμηση θέλει το κάθε άτομο να καταναλώνει περίπου ένα κιλό πάγου, αν και αυτό εξαρτάται από τις προτιμήσεις του καθενός σε σχέση με τη θερμοκρασία. Σε ό,τι αφορά τα ποτά, υπολογίστε για κάθε δύο καλεσμένους σας ένα μπουκάλι κρασί, ενώ για τα οινοπνευματώδη η επίσημη εκδοχή θέλει το ένα μπουκάλι να περιλαμβάνει 17 περίπου μερίδες. Η ανεπίσημη εκδοχή μειώνει σαφώς τον αριθμό των μερίδων, με δεδομένο ότι σε οικιακό περιβάλλον οι συνδαιτυμόνες δεν χρησιμοποιούν μεζούρα στο σέρβις του ποτού τους. Μην ξεχάσετε, τέλος, να προμηθευτείτε συνοδευτικά για το ποτό και το κρασί, καθώς και βασικά συνοδευτικά, όπως είναι η σόδα, ο χυμός λεμόνι και οι διάφοροι ξηροί καρποί.