Τα συναντάμε καθημερινά σε διάφορα τρόφιμα -συνήθως στο γιαούρτι και σε ροφήματα- αλλά λίγοι από εμάς γνωρίζουν πώς λειτουργούν και ποιο ρόλο παίζουν στην υγεία μας…
H μικροχλωρίδα του ανθρώπινου εντερικού σωλήνα παίζει σημαντικότατο ρόλο στις πεπτικές διεργασίες και, χωρίς την ύπαρξή της, η διαβίωσή μας θα ήταν ιδιαίτερα δύσκολη, αν όχι αδύνατη. Το παχύ έντερο, σε σύγκριση με άλλες περιοχές του γαστρεντερικού σωλήνα, αποτελεί ένα ιδιαίτερα πυκνό -σε μικροβιακό πληθυσμό- οικοσύστημα. Ορισμένοι μικροοργανισμοί αυτού του οικοσυστήματος έχουν παθογόνες ιδιότητες, ενώ άλλοι (όπως συγκεκριμένα στελέχη μπιφιντοβακτηρίων και γαλακτοβάκιλλων) θεωρείται ότι έχουν ευεργετικές ιδιότητες για τον ανθρώπινο οργανισμό, μειώνοντας τη χοληστερόλη και/ή τα τριγλυκερίδια, αντιμετωπίζοντας τη δυσανεξία στη λακτόζη, προάγοντας ανοσοποιητικές παραμέτρους και ίσως καταστέλλοντας την ανάπτυξη όγκων. Για τη βελτίωση της σύνθεσης της μικροχλωρίδας του παχέος εντέρου, λοιπόν, υπάρχουν σήμερα δύο προσεγγίσεις: τα προβιοτικά και τα πρεβιοτικά.
Προβιοτικά
Τα προβιοτικά αναφέρονται σε πολύ συγκεκριμένα, ζωντανά στελέχη βακτηριακών ειδών που προστίθενται στη διατροφή. Κάποια «καλά» βακτήρια έχουν μελετηθεί επιμελώς και γνωρίζουμε την αξία και τη συνεισφορά τους στην ανθρώπινη υγεία.
Δύο από αυτά τα «φιλικά» βακτήρια είναι ο γαλακτοβάκιλλος Casei Defensis και το μπιφιντοβακτήριο ActiRegularis. O γαλακτοβάκιλλος Casei Defensis, τον οποίο συναντάμε σε προβιοτικά ροφήματα, έχει εκπληκτική αντοχή στις
γαστρικές εκκρίσεις, καταφέρνοντας έτσι να φτάσει σχεδόν ανεπηρέαστος σε μεγάλες συγκεντρώσεις στο έντερο, όπου και συμβάλλει στην αποίκηση και στη διατήρηση της επιθυμητής σύνθεσης της μικροχλωρίδας. Ακόμα, ο ίδιος γαλακτοβάκιλλος αναστέλλει τη δράση παθογόνων βακτηρίων και προάγει την άμυνα του οργανισμού έναντι λοιμώξεων του εντερικού σωλήνα. Από την άλλη, το μπιφιντοβακτήριο ActiRegularis μειώνει το χρόνο διέλευσης της τροφής μέσα από τη γαστρεντερική οδό, βοηθώντας στη σωστή λειτουργία του πεπτικού συστήματος και στην
αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας.
Το ξέρατε ότι..
Τα αποτελέσματα πρόσφατης μελέτης του Πανεπιστήμιου Utrecht στην Ολλανδία «παρερμηνεύτηκαν» από κάποιους ως ένδειξη ότι τα προβιοτικά ίσως να είναι τελικά επιζήμια για την υγεία μας; Στην εν λόγω μελέτη, η ομάδα ασθενών με οξεία παγκρεατίτιδα, που έλαβε μίγμα συγκεκριμένων προβιοτικών, εμφάνισε μεγαλύτερο ποσοστό θνησιμότητας από τους ασθενείς που δεν έλαβαν. Το προϊόν που χρησιμοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο Utrecht, όμως,
ήταν ιατρική αγωγή βασισμένη σε ένα πολύπλοκο μίγμα διαφορετικών προβιοτικών σε τεράστια συγκέντρωση, ειδικά
σχεδιασμένο για τη θεραπεία ατόμων που πάσχουν από μια πολύ σοβαρή ασθένεια. Δεν έχει, λοιπόν, καμία σχέση με τα τρόφιμα που περιέχουν προβιοτικά.
Επίσης, το μίγμα προβιοτικών που χρησιμοποιήθηκε χορηγήθηκε κατευθείαν στο έντερο μέσω καθετήρα -γεγονός
που δεν επιτρέπει την αντισηπτική επίδραση του στομάχου, όπως γίνεται με κάθε τροφή που καταναλώνεται από το στόμα. Τέλος, τα εν λόγω προβιοτικά (που δεν εμπεριέχονται στα τρόφιμα) χορηγήθηκαν σε ακραίες συνθήκες, που σημαίνει συνεχής χορήγηση, μέρα-νύχτα, για 28 ημέρες…
Πρεβιοτικά
Ως πρεβιοτικά χαρακτηρίζονται τα άπεπτα διατροφικά στοιχεία που επηρεάζουν ευεργετικά τη μικροχλωρίδα του
παχέος εντέρου, προάγοντας επιλεκτικά την ανάπτυξη και/ή τη δράση ενός βακτηρίου ή μιας ομάδας βακτηρίων (τα οποία αποδεδειγμένα βελτιώνουν την υγεία του οργανισμού). Στις μέρες μας, τα περισσότερα πρεβιοτικά καθορίζονται με βάση τη δυνατότητά τους να προάγουν την ανάπτυξη μικροοργανισμών που παράγουν γαλακτικό οξύ στην εντερική χλωρίδα. Τα πρεβιοτικά που συναντάμε πιο συχνά είναι οι ολιγοσακχαρίτες της φρουκτόζης και της γαλακτόζης, η λακτουλόζη, αλλά και οι ολιγοσακχαρίτες της σόγιας, που «βρίσκονται στο μικροσκόπιο» των ερευνητών τα τελευταία χρόνια.
Το ξέρατε ότι…
Μια από τις επιδράσεις των πρεβιοτικών που ερευνάται εκτενώς σήμερα είναι αυτή στο λιπιδαιμικό προφίλ του ανθρώπου; Έχουν ήδη ολοκληρωθεί δώδεκα μεγάλες μελέτες σχετικά με τους φρουκτο-ολιγοσακχαρίτες και την επίδρασή τους στη χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια. Οι τέσσερις από αυτές δεν κατέληξαν σε κάποιο θετικό αποτέλεσμα για τα πρεβιοτικά, τρεις συνέδεσαν τους ολιγοσακχαρίτες της φρουκτόζης με σημαντική μείωση των επιπέδων χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων, ενώ πέντε μελέτες έδειξαν μετρίου βαθμού θετική επίδραση των πρεβιοτικών στις προαναφερθείσες παραμέτρους του λιπιδαιμικού προφίλ.
Δείτε επίσης
Οι τροφές που καταπολεμούν την κυτταρίτιδα, το πάχος και την κατάθλιψη
