Το φυστικοβούτυρο αποτελεί απαραίτητο στοιχείο της καθημερινής διατροφής για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Όμως, τι πραγματικά ξέρουμε για αυτή την αγαπημένη υπερτροφή;
Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά: Το φυστικοβούτυρο είναι πολτός ψημένων αραχίδων (κοινώς, φυστικιών) που για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκε – σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία – από τους Αζτέκους και τους Ίνκας. Σήμερα, στην Αμερική, στην Αγγλία αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο, χρησιμοποιείται ως άλειμμα ψωμιού καθώς και ως συστατικό αλμυρών συνταγών, σαλτσών αλλά και γλυκών.
Κυκλοφορεί κυρίως σε 2 διαφορετικές υφές: την «κρεμώδη», όπου τα φυστίκια έχουν πολτοποιηθεί πλήρως και την «τραγανή», όπου τρίμματα φυστικιού παραμένουν στο προϊόν, δίνοντάς του μια εντονότερη γεύση και άρωμα. Το τελικό προϊόν περιέχει επιπλέον μικρά ποσά άλλων ελαίων, αλατιού και ζάχαρης.
Διατροφικό προφίλ
Το φυστικοβούτυρο διαθέτει ένα πραγματικά ξεχωριστό διατροφικό προφίλ που το κάνει ιδιαίτερα πολύτιμο στην παραγωγή ενέργειας και στην ενεργοποίηση του μεταβολισμού. Χαρακτηριστικό είναι πως 2 κουταλιές της σούπας (δηλαδή 32 γραμμάρια) περιλαμβάνουν περίπου 6 γραμμάρια υδατανθράκων, εκ των οποίων τα 2 γραμμάρια είναι φυτικές ίνες, τα 1,5 γρ σύνθετοι υδατάνθρακες και μόλις τα 2,5 γρ είναι σάκχαρα. Επιπλέον, το φυστικοβούτυρο περιέχει 8 γρ πρωτεΐνης, περισσότερη ποσότητα, δηλαδή, απ’ όση περιέχει 1 μικρομερίδα (30 γρ) κρέατος! Παράλληλα, περιέχει σημαντικές ποσότητες βιταμίνης Ε, νιασίνης, βιταμίνης Β6, μαγνησίου, φωσφόρου, μαγγανίου και ουσιών με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση, ενώ δεν περιέχει χοληστερόλη. Σχετικά με τα λιπαρά – που αποτελούν και το βασικό συστατικό του φυστικοβούτυρου – περιέχει περίπου 16 γραμμάρια, εκ των οποίων μόνο τα 3,4 γρ είναι κορεσμένα λιπαρά. Περίπου τα μισά είναι μονοακόρεστα λιπαρά (αντίστοιχα του ελαιολάδου) και τα υπόλοιπα 5 γρ είναι πολυακόρεστα. Αξίζει να σημειωθεί πως «πολυακόρεστα» ονομάζονται τα απαραίτητα λιπαρά οξέα, τα οποία δεν συντίθενται από τον ανθρώπινο οργανισμό και πρέπει να λαμβάνονται από την καθημερινή μας διατροφή.
Πλεονεκτήματα για την υγεία μας
Χάρη στην ιδιαίτερη σύστασή του, το φυστικοβούτυρο έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον αρκετών ερευνητών. Στοιχεία δημοσιευμένα το 2002 από την Σχολή Δημόσιας Υγείας του Harvard University, αναφέρουν ότι η τακτική κατανάλωση φυστικοβούτυρου μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ σε ενήλικες. Το γεγονός αυτό αποδόθηκε κατά κύριο λόγο στην σύστασή του σε λιπαρά οξέα καθώς γνωρίζουμε ότι μία διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα φαίνεται να ενισχύει την ευαισθησία στην ινσουλίνη και κατ’ επέκταση να συμβάλλει στον καλύτερο γλυκαιμικό έλεγχο. Παράλληλα, σήμερα γνωρίζουμε ότι και το μαγνήσιο παίζει καθοριστικό ρόλο στην εν λόγω διαδικασία. Το 2014, μελέτη που δημοσιεύθηκε στο American Journal of Clinical Nutrition, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κατανάλωση 40 γρ. φυστικιών καθημερινά συνέβαλε στην μείωση της διαστολικής πίεσης σε υπερτασικούς ασθενείς και στην μείωση της ολικής χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων σε υπερλιπιδαιμικούς. Σε άλλες μελέτες, έχουν αποδειχθεί ανάλογα οφέλη στην αποφυγή ισχαιμικού επεισοδίου και ανακοπής. Τα αποτελέσματα αυτά πιστοποιήθηκαν από πολύ πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε το τρέχον έτος στο Frontiers of Nutrition.
Ανάλογα με τη σύστασή του, η κατανάλωση μίας μερίδας φυστικοβούτυρου ημερησίως μπορεί να καλύψει μέρος των αναγκών ενός ενήλικα σε ορισμένα μικροστοιχεία. Πιο συγκεκριμένα, η κατανάλωση μίας μόλις μερίδας καλύπτει το 14% των ημερήσιων αναγκών βιταμίνης Ε, το 21% της νιασίνης, το 9% της βιταμίνης Β6 και το 12% του μαγνησίου.
Σύμφωνα, λοιπόν, με την επίσημη θέση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ασφάλειας Τροφίμων, που είναι υπεύθυνη για την δημιουργία ισχυρισμών υγείας για προϊόντα διατροφής, η επαρκής πρόσληψη των ανωτέρω συστατικών συμβάλει στον καλύτερο μεταβολισμό για την παραγωγή ενέργειας, στην μείωση του αισθήματος της κόπωσης, στην διατήρηση της φυσιολογικής εικόνας του δέρματος και της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος, στην προστασία της όρασης και αλλά και σε βελτιωμένη μυική συστολή.
Σε όλα τα παραπάνω, πρέπει να προστεθεί η υψηλή περιεκτικότητα των φυστικιών σε βιοενεργά συστατικά με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση, όπως ρεσβερατρόλη, φαινολικά οξέα, φλαβονοειδή και συνένζυμο Q-10. Τα στοιχεία αυτά έχουν αναγνωρισμένη δράση στην προστασία από ασθένειες και την προαγωγή της μακροβιότητας. Η συγκέντρωσή τους, μάλιστα, αυξάνεται μετά το ψήσιμο των φυστικιών!
Τέλος, η κατανάλωση φυστικοβούτυρου μπορεί να προσφέρει σημαντικές ποσότητες φυτικών ινών και πρωτεϊνών στον οργανισμό μας, κάτι που αποδεδειγμένα συμβάλει στην επίτευξη καλύτερου κορεσμού. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με το αίσθημα της ικανοποίησης που προσφέρει η απολαυστική γεύση του, κάνει το φυστικοβούτυρο μία ιδανική επιλογή για όσους θέλουν να ελέγχουν την κατανάλωση τροφής και το βάρος τους.
Γιάννης Χρύσου, Κλινικός Διατολόγος και Διατροφολόγος
Διαβάστε ακόμη
Smoothie με φιστικοβούτυρο, μπανάνα και μούρα
Υγιεινό και χορταστικό σνακ με ρυζογκοφρέτες
Ο Κώστας επέστρεψε από την Αγγλία στη Χίο και παραγει βούτυρα ξηρών καρπών με τοπικές πρώτες υλες
