Ο τρόπος διατροφής μας θα πρέπει να αλλάξει, αν θέλουμε να διατηρήσουμε ένα βιώσιμο κλίμα στη Γη. Στο παραπάνω συμπέρασμα καταλήγει μια νέα διεθνής μελέτη, τα αποτελέσμα της οποίας δημοσιεύει το Bloomberg.
Τις επόμενες τρεις δεκαετίες, ο αντίκτυπος του διατροφικού συστήματος στο περιβάλλον θα διπλασιαστεί, αν η ανθρωπότητα συνεχίσει να τρώει με τον ίδιο τρόπο που το κάνει σήμερα.
Οι αρνητικές επιπτώσεις περιλαμβάνουν τη ρύπανση του περιβάλλοντος και την ολική εξαφάνιση ζωικών ειδών, ωστόσο τη μεγαλύτερη απειλή συνιστούν μακράν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από την παραγωγή, την επεξεργασία, τη συσκευασία και τη μεταφορά τροφίμων.
Πάνω από τα δύο τρίτα των εκπομπών που σχετίζονται με τα τρόφιμα προέρχονται από την παραγωγή κρέατος, σύμφωνα με τους 23 ερευνητές που συμμετείχαν στην μελέτη, υπό την καθοδήγηση του Marco Springmann του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο καταλήγουν στην εξής σύσταση: Οι καταναλωτές, ειδικά εκείνοι που ζουν σε χώρες υψηλού εισοδήματος, όπου το κρέας αποτελεί σημαντικό μέρος της καθημερινής διατροφής, θα πρέπει να το περιορίσουν και να υιοθετήσουν μια πιο «ευέλικτη» δίαιτα βασισμένη σε φυτά.
Αυτή η αλλαγή σίγουρα δεν θα είναι εύκολη. Ενώ οι άνθρωποι σε πλούσιες χώρες τρώνε συχνά περισσότερο κρέας από ό, τι χρειάζονται, οι άνθρωποι σε φτωχές χώρες, ειδικά τα παιδιά, δεν τρώνει αρκετό. Κάποια άτομα έχουν τόσο περιορισμένη πρόσβαση σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης, συμπεριλαμβανομένου του κρέατος και των γαλακτοκομικών, που εμφανίζουν χρόνιο υποσιτισμό. Ωστόσο, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να ωθήσουν τον πλανήτη προς αυτό που οι επιστήμονες θεωρούν «βιώσιμη διατροφή», με βάση το πλαισιο της κάθε οικονομίας.
Ο περιορισμός των τροφίμων ζωικής προέλευσης είναι πιο αποτελεσματικός στη βελτίωση της υγείας και του περιβάλλοντος στις χώρες υψηλού εισοδήματος από ό, τι στις φτωχότερες, διευκρινίζει η έρευνα. Σε περιοχές όπου οι άνθρωποι τρώνε λιγότερο συχνά κρέας και γαλακτοκομικά προϊόντα, συνιστάται μια λιγότερο επιθετική προσέγγιση της διατροφικής αλλαγής. Όμως ακόμη και σε αυτές τις χώρες, βελτιώσεις στη χρήση γης και νερού μπορούν να μειώσουν τις περιβαλλοντικές πιέσεις, ενώ μπορούν να γίνουν και βήματα για τη μείωση των απορριμμάτων από τροφές.
Όπως επισημαίνει το δημοσίευμα του Bloomberg, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να προωθήσουν τις αλλαγές στη διατροφή και να ενθαρρύνουν τη βιώσιμη παραγωγή τροφίμων, στηρίζοντας παράλληλα την οικονομική ανάπτυξη και τη δημόσια υγεία. Ένα πρώτο βήμα θα μπορούσε να είναι η παροχή κινήτρων στους αγρότες, ώστε να υιοθετήσουν βιώσιμες πρακτικές και να ρυθμίσουν τη χρήση της γης και του νερού που απαιτούνται για τη γεωργία. Για να υπάρξει σημαντική αλλαγή σε οποιαδήποτε χώρα, η βιομηχανία τροφίμων και ποτών θα πρέπει να αναθεωρήσει τα είδη που προσφέρει και να στραφεί σε πιο υγιεινές επιλογές εντός των περιβαλλοντικών ορίων.
Διαφοροποιώντας τα τρόφιμα που παράγει, θα μπορούσε να ενθαρρύνει τους καταναλωτές σε εύπορες χώρες να ακολουθήσουν μια πιο φυτική διατροφή και να βοηθήσει τους ανθρώπους σε χώρες με χαμηλό εισόδημα να τρέφονται πιο ισορροπημένα, δηλαδή με έναν υγιεινό συνδυασμό καρπών, λαχανικών, κρέατος και γαλακτοκομικών, για επαρκή πρωτεΐνη.
Οι εταιρείες θα πρέπει επίσης να σταματήσουν να σπαταλούν ένα τόσο μεγάλο ποσοστό των τροφίμων που παράγουν. Περίπου το ένα τρίτο του συνόλου των τροφίμων είτε χάνονται πριν φθάσουν στις αγορές, είτε απορρίπτονται από τα νοικοκυριά. Ορισμένοι οργανισμοί αναπτύσσουν εργαλεία που θα βοηθούν τις επιχειρήσεις να παρακολουθούν τις απώλειες τροφίμων, ώστε να μπορούν να τις μειώσουν πιο αποτελεσματικά.
Έάν άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, που τρέφονται κατά κύριο λόγο με κρέας, υιοθετούσαν μια δίαιτα που βασίζεται σε φυτά, οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου που σχετίζονται με τα τρόφιμα θα μπορούσαν να μειωθούν σχεδόν κατά το ήμισυ έως το 2050.
Πάντως, το δημοσίευμα του Bloomberg αναφέρει και ένα ακόμα επιχείρημα, ακόμη πιο πειστικό, για όσους διστάζουν να μειώσουν την κατανάλωση κρέατος, κι αυτό είναι η θεαματική βελτίωση στην υγεία τους. Η κατανάλωση λιγότερου κρέατος, και ιδιαίτερα κόκκινου κρέατος, μπορεί να παρατείνει την ανθρώπινη ζωή, τονίζουν ερευνητές.
Το κόκκινο κρέας και τα επεξεργασμένα τρόφιμα συνδέονται με ορισμένα είδη καρκίνου και με προβλήματα υγείας όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης και η υψηλή αρτηριακή πίεση. Επιστήμονες μάλιστα είχαν υπολογίσει παλαιότερα ότι αν όλοι στον κόσμο γινόμασταν vegeterian, οι ετήσιοι θάνατοι θα μειώνονταν κατά 7,3 εκατομμύρια.
