Το φαγητό, άλλοτε καθημερινό και άλλοτε εορταστικό, γίνεται σήμερα μέσο επικοινωνίας, εθνικής ταυτότητας και εξωστρέφειας. Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα καλείται να αφηγηθεί τη δική της ιστορία μέσα από τη γεύση.
H αξιοποίηση της κουζίνας μιας χώρας καλείται να διαμορφώσει θετικές εντυπώσεις, να ενισχύσει την εικόνα της διεθνώς και να «χτίσει γέφυρες» με άλλους λαούς. Μελέτη επιτυχημένης περίπτωσης, που αναφέρεται συχνά, αποτελεί το παράδειγμα της Ταϊλάνδης όπου το 2001, μέσω ενός ολοκληρωμένου κρατικού σχεδίου, προώθησε την ταϊλανδέζικη κουζίνας παγκοσμίως. Λίγα χρόνια αργότερα, πιάτα όπως το pad Thai είχαν μετατραπεί σε γευστικοί πρεσβευτές και τα ταϊλανδέζικα εστιατόρια είχαν υπερδιπλασιαστεί σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Νότια Κορέα ακολούθησε με το kimchi, η Ινδονησία με τις καμπάνιες για τα μπαχαρικά της, το Περού με το ceviche. Και η Ελλάδα; Το 2025 δείχνει να είναι η χρονιά που επιχειρεί να δώσει περιεχόμενο, στρατηγική και σύγχρονο αφήγημα στις δικές της γεύσεις.
Η γαστρονομία της Ελλάδας στο διεθνές τραπέζι
Το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Εξωστρέφειας 2025 (ΕΣΣΕ 2025) αποτελεί μια φιλόδοξη εθνική στρατηγική, με στόχο να ενισχυθούν οι ελληνικές εξαγωγές, να προβληθούν τα ποιοτικά ελληνικά προϊόντα και να αξιοποιηθεί η κουλτούρα της μεσογειακής διατροφής ως πολιτιστικό πλεονέκτημα. Η γαστρονομία αναγνωρίζεται πλέον επίσημα ως εργαλείο εξωστρέφειας. Ωστόσο, πέρα από τη συμμετοχή σε εκθέσεις ή την προβολή προϊόντων, απαιτείται μια βαθύτερη και πιο ουσιαστική πολιτιστική αφήγηση με φόντο το φαγητό.
Η Ελλάδα έχει όλα τα στοιχεία για να δημιουργήσει ένα ισχυρό brand. Έχει πολιτισμό, ιστορία, terroir, εξαιρετική πρώτη ύλη, μια νέα γενιά παραγωγών και σεφ με γνώση και φαντασία. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η χώρα καλείται να χτίσει ένα συνεκτικό γαστρονομικό brand που δεν θα περιορίζεται στην παράδοση, αλλά θα μιλά τη γλώσσα του σήμερα δίνοντας πρωταγωνιστικό ρόλο στους παραγωγούς και στη μαζική εστίαση. Καλείται, επίσης, να δώσει πρόσωπο και προέλευση στο τυρί, τη σταφίδα, τη φάβα, το κρασί της. Να μετατρέψει τη φέτα από «λευκό τυρί» σε πολιτιστικό στοιχείο, τη μαστίχα σε σύμβολο μοναδικότητας κ.ο.κ.
Πριν στραφούμε προς τα έξω, ας κοιτάξουμε μέσα
Η προβολή της ελληνικής κουζίνας και των προϊόντων στο εξωτερικό είναι ένας στόχος θεμιτός και φιλόδοξος. Όμως για να έχει πραγματικό αντίκρισμα, η εξωστρέφεια πρέπει να στηρίζεται σε ένα ισχυρό εσωτερικό οικοσύστημα. Δεν μπορούμε να «πουλήσουμε» πολιτισμό με φόντο το φαγητό, αν στο εσωτερικό της χώρας παραμένει ζητούμενο η διατροφική παιδεία, η στήριξη των παραγωγών ή η σοβαρή παρουσία της τοπικής πρώτης ύλης στη μαζική εστίαση.
Η γαστρονομία δεν είναι βιτρίνα. Είναι καθρέφτης μιας κοινωνίας και των αξιών της, της σχέσης της με τη γη, της πολιτικής της για τη διατροφή και την υγεία. Κι αν θέλουμε να αφηγηθούμε την ιστορία της ελληνικής γεύσης στο εξωτερικό, πρώτα πρέπει να την προστατεύσουμε και να την οργανώσουμε στο εσωτερικό. Με υποδομές για τους μικρούς παραγωγούς, με εκπαιδευτικά προγράμματα για τη μαζική εστίαση, με πολιτικές που ενισχύουν την τοπικότητα και την εποχικότητα, με ψηφιακά εργαλεία που ενώνουν την παραγωγή με την αγορά.
Καθοριστικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια παίζουν και τα προϊόντα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ), Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ) και Εγγυημένων Παραδοσιακών Ιδιότυπων Προϊόντων (ΕΠΙΠ) που θα δώσουν ταυτότητα, διεθνή αναγνώριση και υπεραξία. Η ενίσχυση αυτών των προϊόντων, όχι μόνο επικοινωνιακά αλλά και ουσιαστικά, μέσω ελέγχων, προβολής και στήριξης, αποτελεί θεμέλιο κάθε στοχευμένης στρατηγικής. Το ελληνικό τραπέζι, αν είναι σταθερά στρωμένο στο εσωτερικό, μπορεί να απλωθεί με αξιοπρέπεια και φαντασία και στο εξωτερικό.
1ο συνέδριο Cantina Academy, 30 Απριλίου 2025, στη Λάρισα
Αυτόν ακριβώς τον διάλογο θέλουμε να ανοίξουμε στο 1ο συνέδριο Cantina Academy με τίτλο «Διασφαλίζοντας το μέλλον της τροφής», που θα πραγματοποιηθεί στις 30 Απριλίου 2025 στη Λάρισα. Η εξωστρέφεια και η σχέση του πολιτισμού με τη διατροφή θα βρεθούν στο επίκεντρο των πάνελ μας, μαζί με παραγωγούς, σεφ, πολιτικούς, επιστήμονες και ανθρώπους της αγοράς.
Δηλώστε συμμετοχή στην Ανοιχτή Πρόσκληση
θα δοθεί σειρά προτεραιότητας σε 50 συμμετέχοντες από όλη την Ελλάδα.
Διαβάστε επίσης
Εντοπιότητα και γαστρονομία: Όταν ο τόπος γίνεται γεύση
Σόγια με 7.500 διατροφικά μίλια; Μπορεί να καλλιεργηθεί εναλλακτική πρωτεΐνη στη Θεσσαλία;
