Η λέξη «ασκάδα», σε μία εξέλιξη της αρχαιοελληνικής λέξης «ισχάδα» που σημαίνει σύκα, απαντάται εδώ και πολλές δεκαετίες στην καθημερινή, τοπική διάλεκτο της Κύμης και αυτό για να περιγράψει το σχήμα που παίρνουν δύο αποξηραμένα ανοιχτά σύκα που συμπιέζονται και γίνονται ζευγάρι.
Σε μία τέτοια ζύμωση και πατώντας πάνω στην γνώση της παράδοσης και στην καλλιεργητική σοφία του τόπου τους, ένα άλλο ζευγάρι, στη ζωή και στη δουλειά, η Ευαγγελία Μύταλα και ο Στάθης Μηλιώτης, ενώνουν με διαφορετικό επαγγελματικό και θεωρητικό υπόβαθρο (εκείνη graphic designer, αυτός logistics manager σε εταιρείες τροφίμων), τις δεξιότητες και το μεράκι τους και φέρνουν σαν τα δροσερά μελτέμια του Αιγαίου, ένταση και φρεσκάδα στην ευλογημένη γη της Κύμης. Αυτά τα μελτέμια, άλλωστε, όπως μου εξηγεί η Ευαγγελία, συμβάλλουν -σε συνδυασμό και με την εξαιρετική ποιότητα του εδάφους που χαρακτηρίζεται από τη συγκέντρωση υψηλών ποσοτήτων ασβεστίου- στη δημιουργία αυτού ακριβώς του μικροκλίματος που απαιτείται για να καρποφορήσει η ιδιαίτερη αυτή ποικιλία συκιάς στην περιοχή.
Έτσι, παίρνουμε τα «ΠΟΠ σύκα Κύμης», τα λευκόσαρκα και με την πολύ λεπτή και πράσινη φλούδια, σύκα (γι΄αυτό και δεν πωλούνται φρέσκα καθότι είναι πολύ ευαίσθητα και ευπαθή στη μεταφορά και φύλαξή τους), που μαζί με την μαστίχα Χίου συμπληρώνουν τη λίστα με τα πέντε πρώτα ελληνικά προϊόντα, που αναγνωρίστηκαν διεθνώς ως ΠΟΠ.
Ο συκεώνας Askada farm (επισκέψιμος στο κοινό κατόπιν ραντεβού) με τα 700 δέντρα βιολογικής καλλιέργειας, απλώνεται με αρμονία και δωρική ομορφιά, σαν έργο τέχνης σε καμβά, πάνω σε μία από τις κατάφυτες πλαγιές της Κύμης και σε μία έκταση περίπου 35 στρεμμάτων, η οποία καταλήγει στο ρέμα του ποταμού Μέλα. Πολύ κοντά στον συκεώνα στεγάζεται το τυποποιητήριο της οικογένειας, εκεί όπου εδώ και δύο χρόνια έχει δημιουργηθεί μία καθετοποιημένη μονάδα παραγωγής, υπεύθυνη για την εκτέλεση όλων των εργασιών, από τη συγκομιδή των σύκων μέχρι την επεξεργασία, την αποξήρανση και την τυποποίησή τους.
Η διαδικασία συγκομιδής και αποξήρανσης
Οι άνθρωποι της φάρμας αρχίζουν να μαζεύουν τα σύκα όταν πια είναι υπερώριμα πάνω στο δέντρο και σχεδόν λίγο πριν πέσουν στο χώμα «γιατί θέλουμε τα σάκχαρά τους να έχουν φτάσει στο μέγιστο βαθμό, ώστε να μπορούν να μας δώσουν τη γλύκα που χρειαζόμαστε αλλά και για να προχωρήσει η ξήρανσή τους γρηγορότερα και πιο αποτελεσματικά» μου εξηγεί η Ευαγγελία και δεν παραλείπει να τονίσει ότι κάθε σύκο συλλέγεται πολύ προσεκτικά, ένα ένα με το χέρι και σε καμία περίπτωση βίαια ή βιαστικά. Γι’ αυτό, άλλωστε και η συγκεκριμένη διαδικασία επαναλαμβάνεται δύο φορές τη μέρα.
Στη συνέχεια, φέρνουν τα σύκα στη λιακωτή (έτσι λένε στην Κύμη το σημείο κάθε σπιτιού που έχει περισσότερο ήλιο), κόβουν τα κοτσάνια τους προσεκτικά με το ψαλίδι, έπειτα τα σχίζουν, τα ανοίγουν στη μέση και τα τοποθετούν σε ξύλινα πλαίσια, το ένα δίπλα στο άλλο, αφήνοντάς τα στον ήλιο μέχρι να χάσουν εντελώς την υγρασία τους (για 3-4 μέρες, ανάλογα με τον ήλιο και τα μελτέμια που είναι πολύ βοηθητικά).
Εφ’ όσον φτάσουν στο επιθυμητό στάδιο ξήρανσης, επιλέγουν δύο σύκα ίδιου μεγέθους και τα ενώνουν μεταξύ τους (αυτό γίνεται ιδανικά την ώρα που έχει δυνατό ήλιο γιατί η ζέστη βοηθά στο να κολλήσουν καλύτερα) αφήνοντάς τα στον ήλιο για ακόμα 2 μέρες. Ακολουθεί η διαδικασία του ψυκτικού θαλάμου, καθώς ως βιολογικοί καλλιεργητές αποφεύγουν την απεντόμωση και στο τέλος πραγματοποιείται το θέρμισμα δηλαδή τα σύκα μπαίνουν σε ζεστό νερό όπου πλένονται και απολυμαίνονται και αφού στεγνώσουν, συσκευάζονται.
Εκτός από την Ευαγγελία και τον Στάθη, στις εργασίες της φάρμας ανακατεύονται πολύ ενεργά, ειδικά τα τελευταία χρόνια, και τα παιδιά τους. Ο γιος τους Έκτορας, 15 ετών, που τρέφει μεγάλη αγάπη για τον αγρό, συμμετέχει στα στάδια συγκομιδής των σύκων, ενώ η κόρη τους Αγάπη, 12 ετών, έχει αναλάβει τη λιακωτή, καθώς την ενθουσιάζει να βρίσκει τα σύκα εκείνα που ταιριάζουν καλύτερα μεταξύ τους και να τα ενώνει.
«Γενικά, το πεδίο της μεταποίησης» μου αποκαλύπτει η Ευαγγελία «εκτός από γυναικοκρατούμενο, είναι και το εξομολογητήριό μας. Πάνω από τα σύκα, λέγονται οι καλύτερες ιστορίες και μοιράζονται οι πιο δυνατές αναμνήσεις». Όσο για την κούραση; «Μεγάλη» παραδέχεται Ευαγγελία «όμως, τελείως διαφορετική από αυτή που ζει ένας εργαζόμενος στην πόλη. Εδώ ευτυχώς, το περιβάλλον λειτουργεί για εμάς ως βαλβίδα ψυχολογικής αποσυμπίεσης».
Τα προϊόντα της Askada farm
Εκτός από τα ξηρά σύκα Κύμης, η Askada farm, παράγει, εμπορεύεται και εξάγει (σε Αμερική, Αραβικές χώρες, Ευρώπη και Ιαπωνία) μια σειρά βραβευμένων άλλων βιολογικών προϊόντων: τους μερακλίδικους αλμυρούς μεζέδες σύκου, FIG MEZE MEDITERRANEAN (με θυμάρι, μαύρες ελιές Καλαμών και ξύδι βαλσάμικο) και FIG MEZE SPICY (με επτά διαφορετικά φρεσκοκομμένα πιπέρια και αρωματικά μπαχαρικά) αλλά και τα γλυκά ROLL σύκου με σοκολάτα, brandy και καραμελωμένα αμύγδαλα.
Τον κατάλογο συμπληρώνουν τα επίσης βιολογικά: άλειμμα από σύκο, με ξύσμα λεμονιού και νότες καραμέλας και μελιού, συκόμελο, συκολατάκια με κόκκινο κρασί ή με ανθό αλατιού και θυμάρι, μπάρες σύκου αλλά και chutney σύκου, με κορινθιακή σταφίδα, κρεμμύδι και τζίντζερ.
Πρόσφατα, η Askada Farm ήρθε σε επαφή με το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο, όπου προχώρησε στην υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας με το Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης, Αγροδιατροφής και Διαχείρισης Φυσικών Πόρων. Στόχος, η αλληλεπίδραση μεταξύ φάρμας και επιστημονικής κοινότητας σε θέματα που άπτονται της παραγωγικής διαδικασίας, της έρευνας, της καινοτομίας και φυσικά της ανταλλαγής γνώσεων και πληροφοριών.
info
Κύμη Ευβοίας, τηλ.: 2222024524
