Το ραντεβού με τη Madame Ginger, κατά κόσμον Μαριλού Παντάκη, έκλεισε για ένα πρωινό Παρασκευής, στο Holy Llama στο Σύνταγμα. Η τύχη ήταν με το μέρος μας και εκείνο το πρωί ήταν και ηλιόλουστο – πώς θα μπορούσε να κλείσει η εβδομάδα καλύτερα; Μιλήσαμε για τη χορτοφαγική διατροφή που ακολουθεί τα τελευταία χρόνια, για τα vegan στέκια του κέντρου, για το granola butter που θα υπογράφει, αλλά και για το τρίτο βιβλίο που ετοιμάζει. Έπειτα κάναμε μία βόλτα ξεκινώντας από την οδό Νίκης, μία από τις αγαπημένες της γειτονιές του κέντρου, καταλήγοντας στην οδό Βουλής.
Η σχέση με τη χορτοφαγική διατροφή
Είμαι κατά βάση vegetarian και χρησιμοποιώ τον όρο «plant-based», μου αρέσει πιο πολύ. Plant-based σημαίνει πως καταναλώνω τροφές που έρχονται από τη φύση. Ωστόσο, έχω κρατήσει ακόμη στη διατροφή μου το μέλι και το κατσικίσιο γάλα. Ξέρεις, γενικά δεν υπάρχει σωστή πληροφόρηση σχετικά με την χορτοφαγική διατροφή. Ένα παράδειγμα είναι ότι πολύς κόσμος δεν γνωρίζει ότι το γάλα της αγελάδας είναι το μητρικό της γάλα. Της παίρνουν το παιδί για να της πάρουν το γάλα. Η αγελάδα είναι θηλαστικό. Όταν της παίρνουν το παιδί, παθαίνει ό,τι ακριβώς θα πάθαινε και ο άνθρωπος, πενθεί. Δηλαδή, δεν υπάρχει περίπτωση η φύση να έχει προβλέψει ότι ένα ον χρειάζεται το μητρικό γάλα ενός άλλου όντος για να μεγαλώσει. Αυτό είναι μια ανθρώπινη επινόηση.
Δεν το θεωρώ καν φυσιολογικό να πίνεις αγελαδινό γάλα, το θεωρώ αφύσικο. Είναι σαν να έχω στο σπίτι μου έναν θηλυκό σκύλο, να γεννήσει, να πίνω το γάλα του, να μην το δίνω στα κουτάβια του και να τους δίνω για παράδειγμα ζαχαρόνερο. Είχα μία φίλη που άρχισε να μου τα λέει όλα αυτά, στην αρχή υπήρξα αντιδραστική, αλλά σιγά-σιγά άρχισα να ενημερώνομαι, να διαβάζω και να βλέπω τι συμβαίνει στα σφαγεία. Κάπως έτσι άρχισα να σκέφτομαι πως πέρα από το φιλοζωικό στοιχείο της αλλαγής, δε θα ήθελα να τρώω το κρέας ενός ζώου που έχει βασανιστεί τόσο πολύ, σκεφτόμουν πως δεν θα ΄ναι καλό αυτό κρέας, ότι θα είναι κακό και για την υγεία μου. Έπειτα, διάβασα στον Παγκόσμιο Οργανισμό Τροφίμων ότι έχει κηρύξει τα αλλαντικά ως το πιο καρκινογόνο τρόφιμο και σιγά-σιγά άρχισα να τα βγάζω από τη διατροφή μου. Στην πορεία γνώρισα τον φίλο μου, που ήταν vegan και άρχισα και στο σπίτι να μη μαγειρεύω κρέας. Η αλήθεια είναι πως χρειάζεται να διαβάσεις, να μάθεις και να έχεις έναν άνθρωπο να σε κατευθύνει, καθώς στην αρχή πιστεύεις ότι είναι δύσκολο να είσαι χορτοφάγος, κάτι που δεν ισχύει. Πλέον, ακολουθώ την plant-based διατροφή περίπου πέντε χρόνια.
Μπορώ να σου πω πως τώρα είμαι πιο υγιής, υπάρχει διαφορά και σωματικά για να μιλήσουμε για μόνο για το θέμα της υγείας, φαίνομαι και μικρότερη (γελάει). Το δέρμα μου έχει αλλάξει, έχει φύγει η κούραση. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι δεν υπάρχει κάποια έλλειψη. Μια χορτοφαγική διατροφή μπορεί να την ακολουθήσει οποιοσδήποτε. Έτσι και αλλιώς και τα ζώα όλα τα θρεπτικά συστατικά από την φύση τα παίρνουν.
Είναι εύκολο να είσαι vegetarian στην Ελλάδα;
Πολύ εύκολο. Κατ’ αρχάς η μεσογειακή διατροφή είναι κατά βάση χορτοφαγική. Σκέψου ότι οι γιαγιάδες μας έτρωγαν κρέας μόνο το Πάσχα, τα Χριστούγεννα, ελάχιστες φορές μέσα στον χρόνο, επειδή ήταν φτωχοί άνθρωποι που δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να το αγοράσουν. Επίσης, η μεσογειακή διατροφή ορίζει να τρως κρέας μία φορά την εβδομάδα. Και vegetarian να μην είσαι, η υπερκατανάλωση κρέατος δεν κάνει καλό. Η Ελλάδα έχει φρούτα, έχει λαχανικά, έχει όσπρια, έχει τα τρία βασικά προϊόντα της χορτοφαγικής διατροφής. Η ελληνική κουζίνα έχει ρεβιθάδες, το εθνικό μας πιάτο είναι φασολάδα, είναι vegan πιάτο, είναι τα γεμιστά, είναι τα λαδερά, είναι οι μπάμιες, είναι το ιμάμ.
Ένα από αγαπημένα σου τρόφιμα που ανακάλυψες με τη χορτοφαγική διατροφή;
Το τόφου. Μάλιστα, όταν το έφαγα πρώτη φορά δεν μου άρεσε καθόλου. Πέρυσι άρχισα να πειραματίζομαι και βρήκα κάποιες συνταγές και όντως από τότε δεν μπορεί να περάσει μέρα χωρίς να φάω τόφου. Πιστεύω ότι αν το καταναλώσεις σωστά και βιολογικά-το οποίο είναι πολύ σημαντικό, είναι τέλειο. Γενικά, η σόγια είναι από τις πιο αγαπημένες μου τροφές. Ειδικά, για τόφου, τρελαίνομαι!
Πέρα από τη διατροφή, αλλάζει και η φιλοσοφία ζωής
Έμαθα να σκέφτομαι αλλιώς. Αυτό είναι το βασικό. Κατ’ αρχάς κατάλαβα ότι για να είσαι φιλόζωος δεν μπορείς να αγαπάς μόνο τα σκυλιά και τις γάτες. Όταν θέλεις να δηλώσεις φιλόζωος πρέπει να αγαπάς όλα τα ζώα εξίσου. Οπότε στο μυαλό μου άλλαξε όλη η έννοια της φιλοζωίας. Για μένα πλέον υπάρχουν οι φιλόζωοι και αυτοί που αγαπούν τα κατοικίδια. Είναι δύο διαφορετικοί άνθρωποι όμως στο μυαλό μου.
Υπάρχουν επιλογές για vegan έξοδο στην Αθήνα;
Το κέντρο της πόλης είναι σχεδόν vegan heaven. Να σου δώσω ένα παράδειγμα, πέρυσι, φάγαμε στο CTC του Τσιοτίνη και στο Aleria του Ξενάκη. Τους πήραμε τηλέφωνο και τους είπαμε «Κάνετε το μενού σας vegetarian»; Kαι μας λένε «και vegetarian και vegan και gluten free». Άρα μπορείς να φας από fine dining μέχρι street food.
Η vegan οδός Νίκης
Είναι πολύ αγαπημένος δρόμος, αφού τον εγκαινίασε πριν από πολλά χρόνια το Avocado που είναι το πρώτο βιγκανάδικο της πόλης, κλασικό και αγαπημένο μαγαζί. Μετά ήρθε το 4Seasons, το πρώτο βιολογικό σούπερ μάρκετ, και έπειτα άνοιξε λίγο πιο πάνω το Winners, το οποίο είναι ξενοδοχειακό εστιατόριο. Πρόκειται για ένα εστιατόριο vegan 100% , έχει φοβερό φαγητό και σχεδόν όλα τα τρόφιμα είναι βιολογικά. Επίσης, δεν βάζει πουθενά αλάτι, αυτό το έμαθα την τρίτη φορά που πήγα να φάω, σκέψου δεν το είχα καταλάβει! Τόσο νόστιμο είναι το φαγητό από τα μπαχαρικά και από τις ζυμώσεις.
Και ξέρεις και κάτι άλλο; Μου αρέσει γιατί βλέπεις και παρέες που δεν είναι vegan, που πάνε γιατί έχει πάρα πολύ ωραίο φαγητό, δηλαδή αυτό που έχει κάνει είναι αυτό που μου αρέσει να λέω στον κόσμο. Δες τη vegan κουζίνα σαν να μαθαίνεις μια νέα κουζίνα, πως μια μέρα έμαθες την Ασιατική, την Κινέζικη, την Ταϊλανδέζικη, μου αρέσει και αυτή η οπτική, δεν είμαι vegan αλλά πάω στο vegan εστιατόριο γιατί έχει πολύ ωραίο φαγητό.
Τα vegan στέκια του κέντρου
Αρχικά, εδώ που τα λέμε, στο Holy Llama, η vegan σφολιάτα τους είναι θεϊκή και η ζύμη στα κρουασάν τους υπέροχη. Έχει ωραίο καφέ. Μου αρέσει γενικά η φιλοσοφία του μαγαζιού, είναι casual, απευθύνεται σε όλους. Υπάρχουν και άλλα μαγαζιά λίγο πιο κάτω, όπως το «σουβλατζίδικο» Vegan Beat στην Περικλέους, το οποίο είναι φοβερό. Ένα άλλο είναι το Veganfool στον Κεραμεικό, το οποίο έχει την ωραιότερη vegan μακαρονάδα με «κιμά » που έχω φάει. Eπίσης, είναι η vegan ψησταριά -Τρεις Λαλούν- στο Γκάζι. Ακόμη, το Veganaki στους Στύλους του Ολυμπίου Διός έχει πολύ ωραία ελληνική κουζίνα.
Να σου πω όμως, πως το Wild Sοuls στη Βουλή είναι από αγαπημένα μου μαγάζια, έχει ταχίνια, βούτυρα ξηρών καρπών, σερβίρει και πρωινό. Εδώ έρχομαι, κάθομαι, δουλεύω, τρώω, έχει ωραίες σαλάτες και φεύγω φορτωμένη με προϊόντα. Μάλιστα, θα συνεργαστούμε και θα βγάλουμε μαζί ένα δικό μου butter, το granola butter, που θα είναι κάτι σαν αμυγδαλοβούτυρο. Αυτή είναι η αρχή. Είναι στα άμεσα σχέδια μια σειρά με vegan προϊόντα.
Η στήλη Eat Like Local
Ήθελα ένα πρότζεκτ που να είμαι ο εαυτός μου 100%. Το Eat Like a Local μου δίνει ελευθερία. Με τα διαλείμματα είναι τρεις σεζόν. Είναι ένα πρότζεκτ, που ο κόσμος το αγαπάει πολύ.
Το τρίτο βιβλίο ψήνεται
Κοίταξε, το πρώτο βιβλίο -ΔΕ ΚΟΥΚΜΠΟΥΚ- ήταν ένα βιβλίο με συνταγές για όλους, έτσι το λέγαμε. Είχε, ας πούμε, τις βασικές συνταγές που θα μαγειρέψει κάποιος στο σπίτι του στη vegan εκδοχή τους. Το δεύτερο το πήγαμε λίγο πιο δημιουργικά και λίγο πιο περιβαντολλογικά, δηλαδή για να φτιάξουμε τις συνταγές του δεύτερου βιβλίου – GREEN ΚΟΥΚΜΠΟΥΚ- σκεφτήκαμε το περιβάλλον, είναι plant-based, vegan, και μαγειρέψαμε έτσι ώστε να μην σπαταλάμε τρόφιμα, έτσι ώστε να μην χρειαστεί να δαπανήσουμε πολλή ενέργεια ή νερό για να φτιάξουμε το φαγητό μας.
Τώρα, θέλω να κάνω ένα βιβλίο που να έχει μόνο ένα είδος φαγητού μέσα, μόνο μια κατηγορία. Θέλω να εστιάσω σε ένα πράγμα, δηλαδή να φτιάξω… δεν θα σου πω τι, αλλά έχω ξεκινήσει την προεργασία. Θα είναι ένα βιβλίο που θα έχει μόνο ένα είδος φαγητού μέσα. Είμαι πάρα πολύ καλή σε ένα φαγητό, πάρα πολύ καλή. Για το πότε θα είναι είναι έτοιμο, ξέρεις, αφήνεις το βιβλίο να σε πάει. Ας πούμε για το 2024.
Παράλληλα, με την προεργασία του βιβλίου, είμαστε στο www.madameginger.com, είμαστε μια ομάδα από πέντε κορίτσια, έχουμε το στούντιο μας στην Κυψέλη, δοκιμάζουμε κάθε μέρα συνταγές, τις γυρίζουμε σε βίντεο τις μοντάρουμε, τις ανεβάζουμε, γράφουμε πολλά easy green θέματα και θέματα περιβάλλοντος. Έχουμε και το e-shop μας, που πουλάμε τα δύο μας βιβλία, και φτιάχνουμε χειροποίητα vegan κεριά με σόγια σε διάφορες γεύσεις, έχουν ξύλινο φυτίλι, είναι οικολογικά τα οποία μετά όταν λιώνουν μπορούν να γίνουν και κρέμα χεριών. Είναι ένα κομμάτι που θέλω να αναπτύξω το e-shop.
Επίσης ξεκίνησα ως καθηγήτρια vegan μαγειρικής στο ΙΕΚ ΣΒΙΕ και κάνω μαθήματα και στη συμβατική κουζίνα στα παιδιά vegan μαγειρικής, γιατί θα βγουν εκεί έξω σε έναν κόσμο που τα εστιατόρια θα απαιτούν vegan πιάτα, οι πελάτες θα απαιτούν vegan πιάτα. Ο τουρισμός, ξέρεις, δεν αφορά απλά τους Έλληνες, αλλά και τους ανθρώπους που έρχονται από το εξωτερικό.
Φωτογραφίες: Σίσσυ Μόρφη